ผลต่างระหว่างรุ่นของ "โสกราตีส"
ล ตัวสะกด |
เพิ่มปีเกิด-ตายในกล่องข้อมูล |
||
บรรทัด 6: | บรรทัด 6: | ||
| image_caption = โสกราตีส |
| image_caption = โสกราตีส |
||
| name = โสกราตีส <br>(Σωκράτης) |
| name = โสกราตีส <br>(Σωκράτης) |
||
| birth = [[ |
| birth = c. 470 BC, [[เอเธนส์]] |
||
| death = |
| death = 399 BC, เอเธนส์ |
||
| school_tradition = [[กรีกคลาสิก]], [[ปรัชญาโสกราตีส]] |
| school_tradition = [[กรีกคลาสิก]], [[ปรัชญาโสกราตีส]] |
||
| main_interests = [[ญาณวิทยา]], [[จริยศาสตร์]] |
| main_interests = [[ญาณวิทยา]], [[จริยศาสตร์]] |
||
บรรทัด 14: | บรรทัด 14: | ||
| notable_ideas = [[วิธีของโสกราตีส]], [[คำเยาะเย้ยของโสกราตีส]] |
| notable_ideas = [[วิธีของโสกราตีส]], [[คำเยาะเย้ยของโสกราตีส]] |
||
}} |
}} |
||
[[ไฟล์:David - The Death of Socrates.jpg|right|thumb|300px|''การตายของโสกราตีส'' โดย |
[[ไฟล์:David - The Death of Socrates.jpg|right|thumb|300px|''การตายของโสกราตีส'' โดยฌัก-หลุยส์ ดาวีด พ.ศ. 2330]] |
||
'''โสกราตีส'''<ref>ราชบัณฑิตยสถาน, ''พจนานุกรมศัพท์ปรัชญา อังกฤษ-ไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน'', พิมพ์ครั้งที่ 4, 2548, หน้า 183</ref> ({{lang-el|Σωκράτης}}; {{lang-en|Socrates}}; 4 มิถุนายน 470 ปีก่อนคริสตกาล — 7 พฤษภาคม 399 ปีก่อนคริสตกาล)<ref>[http://www.1911encyclopedia.org/Socrates_(philosopher) Socrates]. 1911 Encyclopaedia Britannica (1911)</ref> เป็น[[นักปราชญ์]]ของ[[กรีกโบราณ]]และเป็นชาวเมือง[[เอเธนส์]] ซึ่งถือกันว่าเป็นผู้วางรากฐานของ[[ปรัชญาตะวันตก]] |
'''โสกราตีส'''<ref>ราชบัณฑิตยสถาน, ''พจนานุกรมศัพท์ปรัชญา อังกฤษ-ไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน'', พิมพ์ครั้งที่ 4, 2548, หน้า 183</ref> ({{lang-el|Σωκράτης}}; {{lang-en|Socrates}}; 4 มิถุนายน 470 ปีก่อนคริสตกาล — 7 พฤษภาคม 399 ปีก่อนคริสตกาล)<ref>[http://www.1911encyclopedia.org/Socrates_(philosopher) Socrates]. 1911 Encyclopaedia Britannica (1911)</ref> เป็น[[นักปราชญ์]]ของ[[กรีกโบราณ]]และเป็นชาวเมือง[[เอเธนส์]] ซึ่งถือกันว่าเป็นผู้วางรากฐานของ[[ปรัชญาตะวันตก]] |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 19:57, 14 ธันวาคม 2561
โสกราตีส (Σωκράτης) | |
---|---|
เกิด | c. 470 BC, เอเธนส์ |
เสียชีวิต | 399 BC, เอเธนส์ |
ยุค | ปรัชญาโบราณ |
แนวทาง | ปรัชญาตะวันตก |
สำนัก | กรีกคลาสิก, ปรัชญาโสกราตีส |
ความสนใจหลัก | ญาณวิทยา, จริยศาสตร์ |
แนวคิดเด่น | วิธีของโสกราตีส, คำเยาะเย้ยของโสกราตีส |
ได้รับอิทธิพลจาก | |
เป็นอิทธิพลต่อ
|
โสกราตีส[1] (กรีก: Σωκράτης; อังกฤษ: Socrates; 4 มิถุนายน 470 ปีก่อนคริสตกาล — 7 พฤษภาคม 399 ปีก่อนคริสตกาล)[2] เป็นนักปราชญ์ของกรีกโบราณและเป็นชาวเมืองเอเธนส์ ซึ่งถือกันว่าเป็นผู้วางรากฐานของปรัชญาตะวันตก
ประวัติ
โสกราตีสเป็นบุคคลในประวัติศาสตร์ที่ไม่ได้มีผลงานการเขียนอะไร แต่ตัวตนและความคิดของเขายังคงอยู่ถึงปัจจุบันผ่านงานเขียนของบุคคลอย่าง อริสโตเติล (Aristotle) เพลโต (Plato) อริสโตฟานเนส (Aristophanes) หรือ ซีโนฟอน (Xenophon) นอกจากนั้นยังมีทั้งนักเขียน นักคิด และนักปราชญ์ที่เก็บเรื่องราวของโสกราตีส อย่างไรก็ตาม เราไม่สามารถรู้ว่าข้อมูลเรื่องเล่าถึงชีวิตของโสกราตีสนั้นจริงหรือเท็จได้อย่างแน่นอน
ตามธรรมเนียมโบราณ โสกราตีสนั้นเป็นลูกของโสโฟรนิกัส (Sophronicus) ผู้เป็นพ่อ และ แฟนาเรต (Phaenarete) ผู้เป็นแม่ โสกราตีสได้แต่งงานกับซานทิปป์ (Xanthippe) และมีลูกชายถึง 3 คน เมื่อเทียบกับสังคมสมัยนั้นซานทิปป์ถึงได้ว่าเป็นผู้หญิงอารมณ์ร้าย และโสกราตีสเองได้กล่าวว่าเพราะเขาสามารถใช้ชีวิตกับซานทิปป์ได้ เขาใช้ชีวิตกับมนุษย์คนใดก็ได้ เหมือนกับผู้ฝึกม้าที่สามารถทนกับม้าป่าได้ โสกราตีสได้เห็นและร่วมรบในสมรภูมิ และ ตามสิ่งที่เพลโตได้กล่าวว่า โสกราตีสได้รับเหรียญเกียรติยศสำหรับความกล้าหาญในสมรภูมิรบ.
ข้อมูลทางประวัติศาสตร์ไม่กล่าวอย่างชัดเจนว่าโสกราตีสประกอบอาชีพใด ใน"ซิมโพเซียม" (Symposium) ซีโนฟอนกล่าวว่าโสกราตีสใช้ชีวิตกับการสนทนาปรัชญา โสกราตีสไม่น่าที่จะมีเงินมรดกจากครอบครัวเพราะบิดาของโสกราตีสเป็นเพียงศิลปิน และตามการบรรยายของพลาโต โสกราตีสไม่ได้รับเงินจากลูกศิษย์ อย่างไรก็ตามซีโนฟอนกล่าวใน"ซิมโพเซียม"ว่า โสกราตีสรับเงินจากลูกศิษย์ของเขา และอาริสโตฟานเนสก็เล่าว่าโสกราตีสได้เปิดโรงเรียนของตนเอง ข้อสันนิษฐานอีกอย่างหนึ่งที่เป็นไปได้ก็คือ โสกราตีสเลี้ยงชีพผ่านเพื่อนที่ร่ำรวยของเขา เช่นเอลซีไบเดส (Alcibiades)
การไต่สวนและเสียชีวิต
โสกราตีสใช้ชีวิตอยู่ในช่วงเวลาของการเปลียนแปลงในอาณาจักรเอเธนส์ จากจุดสูงสุดของอาณาจักรเอเธนส์ถึงยุคเสื่อมภายหลังการพ่ายแพ้ให้กับกรุงสปาร์ตา (Sparta) มีบุคคลสามคนสำคัญที่ยุให้ศาลสาธารณะของกรุงเอเธนส์ไต่สวนโสกราตีส โดยกล่าวหาว่าโสกราตีสเป็นผู้ที่สร้างความเสื่อมศรัทธาในศาสนา และเยาวชนในกรุงเอเธนส์ เรื่องราวทั้งหมดนี้สามารถอธิบายได้ เมื่อนึกถึงสถานการณ์ในเมืองเอเธนส์ภายหลังการพ่ายแพ้ให้กับสปาร์ตานั้น ชาวเมืองเอเธนส์ ผู้ยังเชื่อถือในเทพเจ้าผู้ปกป้องเมืองต่างๆ มองว่าการพ่ายแพ้ของเอเธนส์เป็นเพราะเทพเจ้าเอเธนา (Athena) ผู้เป็นเทพปกครองเมืองเอเธนส์นั้นประสงค์จะลงโทษเมืองเอเธนส์เพราะผู้คนในเมืองเสื่อมศรัทธาในศาสนา การที่โสกราตีสตั้งคำถามและสนทนาเกี่ยวกับปรัชญาจึงเท่ากับเป็นการทรยศชาติ การไต่สวนตัดสินว่าโสกราตีสมีความผิด เขาถูกประหาร โดยการดื่มยาพิษและเสียชีวิตในที่สุด