ผลต่างระหว่างรุ่นของ "โสกราตีส"
มังกรคาบแก้ว (คุย | ส่วนร่วม) ล เพิ่มหมวดหมู่:นักปรัชญาในศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสตกาลแล้ว ด้วยฮอทแคต |
ล Bot: Migrating 136 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q913 (translate me) ป้ายระบุ: ลบลิงก์ข้ามภาษา |
||
บรรทัด 50: | บรรทัด 50: | ||
{{Link GA|de}} |
{{Link GA|de}} |
||
{{Link GA|zh}} |
{{Link GA|zh}} |
||
[[af:Sokrates]] |
|||
[[als:Sokrates]] |
|||
[[am:ሶቅራጠስ]] |
|||
[[an:Socrates]] |
|||
[[ang:Socrates]] |
|||
[[ar:سقراط]] |
|||
[[arz:سوقراط]] |
|||
[[ast:Sócrates]] |
|||
[[az:Sokrat]] |
|||
[[ba:Сократ]] |
|||
[[bar:Sokrates]] |
|||
[[bat-smg:Suokrats]] |
|||
[[be:Сакрат]] |
|||
[[be-x-old:Сакрат]] |
|||
[[bg:Сократ]] |
|||
[[bn:সক্রেটিস]] |
|||
[[bpy:সক্রেটিস]] |
|||
[[br:Sokrates]] |
|||
[[bs:Sokrat]] |
|||
[[ca:Sòcrates]] |
|||
[[cdo:Sŭ-gáh-lăk-dā̤]] |
|||
[[ceb:Sócrates]] |
|||
[[ckb:سوقرات]] |
|||
[[co:Socrate]] |
|||
[[cs:Sókratés]] |
|||
[[cu:Сѡкратъ]] |
|||
[[cv:Сократ]] |
|||
[[cy:Socrates]] |
|||
[[da:Sokrates]] |
|||
[[de:Sokrates]] |
|||
[[diq:Sokrates]] |
|||
[[el:Σωκράτης]] |
|||
[[eml:Sócret]] |
|||
[[en:Socrates]] |
|||
[[eo:Sokrato]] |
|||
[[es:Sócrates]] |
|||
[[et:Sokrates]] |
|||
[[eu:Sokrates]] |
|||
[[ext:Sócrati]] |
|||
[[fa:سقراط]] |
|||
[[fi:Sokrates]] |
|||
[[fiu-vro:Sokrates]] |
|||
[[fo:Sokrates]] |
|||
[[fr:Socrate]] |
|||
[[fy:Sokrates]] |
|||
[[ga:Sócraitéas]] |
|||
[[gan:蘇格拉底]] |
|||
[[gd:Sokrates]] |
|||
[[gl:Sócrates]] |
|||
[[gu:સોક્રેટિસ]] |
|||
[[he:סוקרטס]] |
|||
[[hi:सुकरात]] |
|||
[[hif:Socrates]] |
|||
[[hr:Sokrat]] |
|||
[[hu:Szókratész]] |
|||
[[hy:Սոկրատես]] |
|||
[[ia:Socrates]] |
|||
[[id:Socrates]] |
|||
[[ilo:Socrates]] |
|||
[[io:Sokrates]] |
|||
[[is:Sókrates]] |
|||
[[it:Socrate]] |
|||
[[ja:ソクラテス]] |
|||
[[jbo:sokrates]] |
|||
[[jv:Socrates]] |
|||
[[ka:სოკრატე]] |
|||
[[kk:Сократ]] |
|||
[[km:សូក្រាត]] |
|||
[[kn:ಸಾಕ್ರಟೀಸ್]] |
|||
[[ko:소크라테스]] |
|||
[[ku:Sokrates]] |
|||
[[ky:Сократ (философ)]] |
|||
[[la:Socrates]] |
|||
[[lt:Sokratas]] |
|||
[[lv:Sokrats]] |
|||
[[mk:Сократ]] |
|||
[[ml:സോക്രട്ടീസ്]] |
|||
[[mn:Сократ]] |
|||
[[mr:सॉक्रेटिस]] |
|||
[[mrj:Сократ]] |
|||
[[ms:Socrates]] |
|||
[[my:ဆိုကရေးတီး]] |
|||
[[nah:Sōcratēs]] |
|||
[[nds:Sokrates]] |
|||
[[nds-nl:Sokrates]] |
|||
[[ne:सुकरात]] |
|||
[[nl:Socrates (filosoof)]] |
|||
[[nn:Sokrates]] |
|||
[[no:Sokrates]] |
|||
[[oc:Socrates]] |
|||
[[pa:ਸੁਕਰਾਤ]] |
|||
[[pl:Sokrates]] |
|||
[[pms:Sòcrate]] |
|||
[[pnb:سقراط]] |
|||
[[ps:سقراط]] |
|||
[[pt:Sócrates]] |
|||
[[qu:Sokratis]] |
|||
[[ro:Socrate]] |
|||
[[ru:Сократ]] |
|||
[[rue:Сократ]] |
|||
[[sa:सुकरात]] |
|||
[[sah:Сократ]] |
|||
[[sc:Socrate]] |
|||
[[scn:Sòcrati]] |
|||
[[sco:Socrates]] |
|||
[[sd:سقراط]] |
|||
[[sh:Sokrat]] |
|||
[[simple:Socrates]] |
|||
[[sk:Sókrates]] |
|||
[[sl:Sokrat]] |
|||
[[so:Sokrades]] |
|||
[[sq:Sokrati]] |
|||
[[sr:Сократ]] |
|||
[[sv:Sokrates]] |
|||
[[sw:Sokrates]] |
|||
[[szl:Sokrates]] |
|||
[[ta:சாக்கிரட்டீசு]] |
|||
[[te:సోక్రటీసు]] |
|||
[[tg:Суқрот]] |
|||
[[tl:Socrates]] |
|||
[[tpi:Socrates]] |
|||
[[tr:Sokrates]] |
|||
[[tt:Сократ]] |
|||
[[uk:Сократ]] |
|||
[[ur:سقراط]] |
|||
[[uz:Suqrot]] |
|||
[[vi:Sokrates]] |
|||
[[wa:Socrate]] |
|||
[[war:Socrates]] |
|||
[[yi:סאקראטעס]] |
|||
[[yo:Socrates]] |
|||
[[zea:Socrates]] |
|||
[[zh:苏格拉底]] |
|||
[[zh-classical:蘇格拉底]] |
|||
[[zh-min-nan:Sokrates]] |
|||
[[zh-yue:蘇格拉底]] |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 14:50, 9 มีนาคม 2556
โสกราตีส (Σωκράτης) | |
---|---|
เกิด | 470 ปีก่อนคริสตกาล |
เสียชีวิต | 399 ปีก่อนคริสตกาล |
ยุค | ปรัชญาโบราณ |
แนวทาง | ปรัชญาตะวันตก |
สำนัก | กรีกคลาสิก, ปรัชญาโสกราตีส |
ความสนใจหลัก | ญาณวิทยา, จริยศาสตร์ |
แนวคิดเด่น | วิธีของโสกราตีส, คำเยาะเย้ยของโสกราตีส |
ได้รับอิทธิพลจาก | |
เป็นอิทธิพลต่อ
|
โสกราตีส[1] (กรีก: Σωκράτης; อังกฤษ: Socrates) (4 มิถุนายน 470 ปีก่อนคริสตกาล - 7 พฤษภาคม 399 ปีก่อนคริสตกาล)[2] เป็นนักปราชญ์กรีกและเป็นชาวเมืองเอเธนส์ ซึ่งถือกันว่าเป็นผู้วางรากฐานของปรัชญาตะวันตก
ประวัติ
โสกราตีสเป็นบุคคลในประวัติศาสตร์ที่ไม่ได้มีผลงานการเขียนอะไรคงเหลืออยู่ถึงปัจจุบัน อย่างไรก็ตามตัวตนและความคิดของเขายังคงอยู่ถึงปัจจุบันผ่านงานเขียนของบุคคลอย่าง อริสโตเติล (Aristotle) เพลโต (Plato) อริสโตฟานเนส (Aristophanes) หรือ ซีโนฟอน (Xenophon) นอกจากนั้นยังมีทั้งนักเขียน นักคิด และนักปราชญ์ที่เก็บเรื่องราวของโสกราตีส อย่างไรก็ตาม เราไม่สามารถรู้ว่าข้อมูลเรื่องเล่าถึงชีวิตของโสกราตีสนั้นจริงหรือเท็จได้อย่างแน่นอน
ตามธรรมเนียมโบราณ โสกราตีสนั้นเป็นลูกของโสโฟรนิกัส (Sophronicus) ผู้เป็นพ่อ และ แฟนาเรต (Phaenarete) ผู้เป็นแม่ โสกราตีสได้แต่งงานกับซานทิปป์ (Xanthippe) และมีลูกชายถึง 3 คน เมื่อเทียบกับสังคมสมัยนั้นซานทิปป์ถึงได้ว่าเป็นผู้หญิงอารมณ์ร้าย และโสกราตีสเองได้กล่าวว่าเพราะเขาสามารถใช้ชีวิตกับซานทิปป์ได้ เขาใช้ชีวิตกับมนุษย์คนใดก็ได้ เหมือนกับผู้ฝึกม้าที่สามารถทนกับม้าป่าได้ โสกราตีสได้เห็นและร่วมรบในสมรภูมิ และ ตามสิ่งที่พลาโตได้กล่าวว่า โสกราตีสได้รับเหรียญเกียรติยศสำหรับความกล้าหาญในสมรภูมิ
ข้อมูลทางประวัติศาสตร์ไม่กล่าวอย่างชัดเจนว่าโสกราตีสประกอบอาชีพใด ใน"ซิมโพเซียม" (Symposium) ซีโนฟอนกล่าวว่าโสกราตีสใช้ชีวิตกับการสนทนาปรัชญา โสกราตีสไม่น่าที่จะมีเงินมรดกจากครอบครัวเพราะบิดาของโสกราตีสเป็นเพียงศิลปิน และตามการบรรยายของพลาโต โสกราตีสไม่ได้รับเงินจากลูกศิษย์ อย่างไรก็ตามซีโนฟอนกล่าวใน"ซิมโพเซียม"ว่า โสกราตีสรับเงินจากลูกศิษย์ของเขา และอาริสโตฟานเนสก็เล่าว่าโสกราตีสได้เปิดโรงเรียนของตนเอง ข้อสันนิษฐานอีกอย่างหนึ่งที่เป็นไปได้ก็คือ โสกราตีสเลี้ยงชีพผ่านเพื่อนที่ร่ำรวยของเขา เช่นเอลซีไบเดส (Alcibiades)
การไต่สวนและเสียชีวิต
โสกราตีสใช้ชีวิตอยู่ในช่วงเวลาของการเปลียนแปลงในอาณาจักรเอเธนส์ จากจุดสูงสุดของอาณาจักรเอเธนส์ถึงยุคเสื่อมภายหลังการพ่ายแพ้ให้กับกรุงสปาร์ตา (Sparta) มีบุคคลสามคนสำคัญที่ยุให้ศาลสาธารณะของกรุงเอเธนส์ไต่สวนโสกราตีส โดยกล่าวหาว่าโสกราตีสเป็นผู้ที่สร้างความเสื่อมศรัทธาในศาสนา และเยาวชนในกรุงเอเธนส์ เรื่องราวทั้งหมดนี้สามารถอธิบายได้ เมื่อนึกถึงสถานการณ์ในเมืองเอเธนส์ภายหลังการพ่ายแพ้ให้กับสปาร์ตานั้น ชาวเมืองเอเธนส์ ผู้ยังเชื่อถือในเทพเจ้าผู้ปกป้องเมืองต่างๆ มองว่าการพ่ายแพ้ของเอเธนส์เป็นเพราะเทพเจ้าเอเธนา (Athena) ผู้เป็นเทพปกครองเมืองเอเธนส์นั้นประสงค์จะลงโทษเมืองเอเธนส์เพราะผู้คนในเมืองเสื่อมศรัทธาในศาสนา การที่โสกราตีสตั้งคำถามและสนทนาเกี่ยวกับปรัชญาจึงเท่ากับเป็นการทรยศชาติ การไต่สวนตัดสินว่าโสกราตีสมีความผิด เขาถูกประหาร โดยการดื่มยาพิษ