พระมหากษัตริย์

"กษัตริย์" เปลี่ยนทางมาที่นี่ สำหรับวรรณะหนึ่งในศาสนาฮินดู ดูที่ กษัตริย์ (วรรณะ)

เอลิซาเบธที่ 2, พระมหากษัตริย์สหราชอาณาจักร นารูฮิโตะ, จักรพรรดิญี่ปุ่น เฟลิเปที่ 6, พระมหากษัตริย์สเปน พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว, พระมหากษัตริย์ไทย วิลเลิม-อเล็กซานเดอร์, พระมหากษัตริย์เนเธอร์แลนด์ มุฮัมมัดที่ 6, พระมหากษัตริย์โมร็อกโก ฟรานซิส, พระสันตะปาปาวาติกัน ตูโปอูที่ 6, พระมหากษัตริย์ตองงา ซัลมาน, พระมหากษัตริย์ซาอุดีอาระเบีย คาร์ลที่ 16, พระมหากษัตริย์สวีเดน จิกมี, พระมหากษัตริย์ภูฏาน มาร์เกรเธอที่ 2, พระมหากษัตริย์เดนมาร์ก อับดุลละฮ์ ชะฮ์, พระมหากษัตริย์มาเลเซีย เลตซีที่ 3, พระมหากษัตริย์เลโซโท เคาะลีฟะฮ์, ประธานาธิบดีสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์

กษัตริย์ หรือ พระมหากษัตริย์ (อังกฤษ: Monarch) คือประมุขแห่งรัฐในระบอบราชาธิปไตย พระมหากษัตริย์อาจจะใช้ทั้งพระราชอำนาจสูงสุดและอำนาจในรัฐ หรือผู้อื่นอาจจะใช้พระราชอำนาจนั้นในฐานะผู้แทนของพระมหากษัตริย์ โดยปกติแล้ว พระมหากษัตริย์เป็นผู้ที่ได้รับการสืบทอดสิทธิ์อันโดยชอบด้วยกฏหมายโดยส่วนพระองค์เองเพื่อใช้สิทธิอธิปไตยของรัฐ(มักจะเรียกกันว่า บังลังก์ หรือ มงกุฎ) หรือได้รับเลือกโดยกระบวนการที่ถูกกำหนดขึ้นจากราชวงศ์หรือกลุ่มบุคคลที่มีสิทธิ์ได้รับเลือกเพื่อให้มาเป็นพระมหากษัตริย์ของประเทศนั้น หรืออีกวิธีหนึ่ง บุคคลอาจจะได้เป็นพระมหากษัตริย์โดยสิทธิ์ในการพิชิต ได้รับการสนับสนุน หรือรวมวิธีการต่าง ๆ พระมหากษัตริย์มักจะครองราชย์ได้ตลอดพระชนม์ชีพหรือจนกว่าจะสละราชสมบัติ

หากเด็กเล็กที่ได้รับการสวมมงกุฎเป็นพระมหากษัตริย์ ก็จะมีการแต่งตั้งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์เพื่อให้ปกครองประเทศแทน จนกว่าพระมหากษัตริย์จะเจริญวัยเป็นผู้ใหญ่ที่มีความจำเป็นในการปกครอง อำนาจที่แท้จริงของพระมหากษัตริย์จะแตกต่างกันออกไปในแต่ละระบอบกษัตริย์และในยุคสมัยต่าง ๆ อย่างแบบสุดโต่ง พวกเขาอาจจะมีพระราชอำนาจที่เด็ดขาด (ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์) ที่ใช้พระราชอำนาจอธิปไตยอย่างแท้จริง หรือในทางกลับกัน พวกเขาอาจจะเป็นเพียงแค่ประมุขแห่งรัฐในพิธีซึ่งใช้พระราชอำนาจโดยตรงเพียงเล็กน้อย หรือแทบไม่มีเลย หรือพระราชอำนาจที่ถูกสงวนไว้ โดยอำนาจที่แท้จริงนั้นได้ตกเป็นของรัฐสภาหรือหน่วยงานอื่น ๆ (ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ)

พระมหากษัตริย์สามารถครองราชย์ในสถาบันพระมหากษัตริย์ได้หลายสถาบันพร้อมกันได้ ตัวอย่างเช่น พระมหากษัตริย์แห่งแคนาดาและพระมหากษัตริย์แห่งสหราชอาณาจักรซึ่งเป็นรัฐที่แยกจากกัน แต่พวกเขาจะแบ่งให้มีพระมหากษัตริย์องค์เดียวกันผ่านทางการเป็นรัฐร่วมประมุข

ภาพ

• 

  พระมหากษัตริย์ในโลก 19 ประเทศ ในปี ค.ศ. 1908: (ซ้ายไปขวา) พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวแห่งสยาม, พระเจ้าจอร์จที่ 1 แห่งกรีซ, สมเด็จพระเจ้าปีเตอร์ที่ 1 แห่งเซอร์เบีย, คาโรลที่ 1 แห่งโรมาเนีย, จักรพรรดิฟรันซ์ โยเซฟที่ 1 แห่งออสเตรีย-ฮังการี, พระเจ้าซาร์เฟอร์ดินานด์ที่ 1 แห่งบัลแกเรีย, สุลต่านอับดุล ฮามิดที่ 2 แห่งจักรวรรดิออตโตมัน, พระเจ้าวิตโตรีโอ เอมานูเอเลที่ 3 แห่งอิตาลี, จักรพรรดินิโคลัสที่ 2 แห่งรัสเซีย, พระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 7 แห่งสหราชอาณาจักร, จักรพรรดิวิลเฮ็ล์มที่ 2 แห่งเยอรมนี, สมเด็จพระเจ้ากุสตาฟที่ 5 แห่งสวีเดน, สมเด็จพระราชาธิบดีโฮกุนที่ 7 แห่งนอร์เวย์, สมเด็จพระเจ้าเฟรเดอริกที่ 8 แห่งเดนมาร์ก, สมเด็จพระราชินีนาถวิลเฮลมินาแห่งเนเธอร์แลนด์, จักรพรรดิกวังซฺวี่แห่งจีน, จักรพรรดิเมจิแห่งญี่ปุ่น, พระเจ้ามานูเอลที่ 2 แห่งโปรตุเกส และ พระเจ้าอัลฟอนโซที่ 13 แห่งสเปน

• 

  พระมหากษัตริย์ 9 ประเทศ ในปี ค.ศ. 1910 ซ้ายไปขวา: สมเด็จพระราชาธิบดีโฮกุนที่ 7 แห่งนอร์เวย์, พระเจ้าซาร์เฟอร์ดินานด์ที่ 1 แห่งบัลแกเรีย, พระเจ้ามานูเอลที่ 2 แห่งโปรตุเกส, จักรพรรดิวิลเฮ็ล์มที่ 2 แห่งเยอรมนี, พระเจ้าจอร์จที่ 1 แห่งกรีซ และ สมเด็จพระเจ้าอัลแบร์ที่ 1 แห่งเบลเยียม ที่นั้ง, จากซ้ายไปขวา: พระเจ้าอัลฟอนโซที่ 13 แห่งสเปน, พระเจ้าจอร์จที่ 5 แห่งสหราชอาณาจักร และ สมเด็จพระเจ้าเฟรเดอริกที่ 8 แห่งเดนมาร์ก

• 

  การสืบราชสมบัติของราชอาณาจักรยุโรปร่วมสมัย

    สิทธิของบุตรหัวปีอย่างเด็ดขาด

    สิทธิของบุตรหัวปีแบบมาจากรากเดียวกันโดยให้สิทธิพิเศษแก่ชาย

    สิทธิของบุตรหัวปีฝ่ายบุรุษ

    เลือกตั้ง/แต่งตั้ง

ดูเพิ่ม

• รายพระนามพระมหากษัตริย์ทั่วโลกเรียงตามวันเสด็จขึ้นครองราชย์
• รายพระนามพระมหากษัตริย์ในประวัติศาสตร์ทั่วโลกตามระยะเวลาครองราชสมบัติ