หม่อมราชวงศ์จักรรถ จิตรพงศ์

หม่อมราชวงศ์จักรรถ จิตรพงศ์ เกิดเมื่อวันที่ 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2487 รองประธานกรรมการมูลนิธินริศรานุวัดติวงศ์ อดีตปลัดกระทรวงวัฒนธรรม เป็นโอรสของหม่อมเจ้าเพลารถ จิตรพงศ์ กับ หม่อมเจ้ากุมารีเฉลิมลักษณ์ จิตรพงศ์ (ดิศกุล) โดยหม่อมราชวงศ์จักรรถ จิตรพงศ์ เริ่มต้นจากชีวิตในวัง ไปสู่โลกแห่งการศึกษาในยุคกลางเก่ากลางใหม่ ของอังกฤษ จวบจนกลับมารับราชการการทำงานด้านวัฒนธรรมที่มีความสำคัญยิ่งนับแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน

การศึกษา

หม่อมราชวงศ์จักรรถ จิตรพงศ์ สำเร็จการศึกษาในระดับต่างๆดังนี้^[1]

- ชั้นประถมศึกษา จากโรงเรียนราชินี

- ชั้นมัธยมศึกษา จากโรงเรียนกรุงเทพคริสเตียนวิทยาลัย

- Bachelor of Arts with Honours (ศิลปศึกษา) University of Cambridge ประเทศอังกฤษ

- Master of Arts (ศิลปศึกษา) University of Cambridge ประเทศอังกฤษ

- Diploma in Architecture (สถาปัตยกรรมศาสตร์) University of Cambridge ประเทศอังกฤษ

- ศิลปกรรมศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี

ครอบครัว

หม่อมราชวงศ์จักรรถ จิตรพงศ์ สมรสกับ หม่อมราชวงศ์พิศพัฒน์ รัชนี มีบุตรธิดาสามคน ได้แก่

หม่อมหลวงสุธานิธิ จิตรพงศ์ เกิดวันที่ 16 มิถุนายน พ.ศ. 2515
รองศาสตราจารย์ ดร. หม่อมหลวงจิตตวดี จิตรพงศ์ เกิดวันที่ 23 มกราคม พ.ศ. 2520
หม่อมหลวงตรีจักร จิตรพงศ์ เกิดวันที่ 23 พฤษภาคม พ.ศ. 2523 สมรสกับนางกวิตา จิตรพงศ์ ณ อยุธยา (สกุลเดิม กิตติอำพน) มีบุตรสองคนคือ
- เด็กชายรถจักร จิตรพงศ์ ณ อยุธยา
- เด็กหญิงนิธฐา จิตรพงศ์ ณ อยุธยา

การทำงาน

ภายหลังจากสำเร็จการศึกษาจากประเทศอังกฤษ หม่อมราชวงศ์จักรรถ จิตรพงศ์ เริ่มเข้ารับราชการในกรมศิลปากร, อาจารย์ที่วิทยาลัยช่างศิลป์ สถาปนิก ช่างภาพ, หัวหน้างานสำรวจและโครงการที่กองสถาปัตยกรรม ชีวิตราชการเจริญก้าวหน้าตามลำดับ จนสุดท้ายหม่อมราชวงศ์จักรรถ จิตรพงศ์ เกษียณอายุราชการในตำแหน่ง ปลัดกระทรวงวัฒนธรรม ตามมติคณะรัฐมนตรีที่ 08/10/2545 เรื่อง แต่งตั้งข้าราชการตำแหน่งนักบริหารระดับ 11 (หม่อมราชวงศ์จักรรถ จิตรพงศ์) โดยคณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติแต่งตั้ง หม่อมราชวงศ์จักรรถ จิตรพงศ์ ให้ดำรงตำแหน่งปลัดกระทรวงวัฒนธรรม (นักบริหาร 11) ทั้งนี้ ตั้งแต่วันที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ เป็นต้นไป ตามที่กระทรวงวัฒนธรรมเสนอ

ภายหลังจากเกษียณอายุราชการ หม่อมราชวงศ์จักรรถ จิตรพงศ์ ยังได้รับการแต่งตั้งให้เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านศิลปวัฒนธรรมแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อีกด้วย

นอกจากนี้หม่อมราชวงศ์จักรรถ จิตรพงศ์ ยังได้รับการแต่งตั้งเป็นสมาชิกสภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช 2557 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติม โดยรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช 2557 แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 1) พุทธศักราช 2558 มาตรา 39/2 วรรคสอง บัญญัติให้สภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ ประกอบด้วยสมาชิกจำนวนไม่เกินสองร้อยคนซึ่งนายกรัฐมนตรีแต่งตั้ง และทำหน้าที่เป็นรองประธานคณะกรรมาธิการขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศด้านกีฬา ศิลปะ วัฒนธรรม การศาสนา คุณธรรม และจริยธรรม^[2]

หม่อมราชวงศ์จักรรถ จิตรพงศ์ ยังดำรงตำแหน่ง ประธานมูลนิธิมนตรี ตราโมท ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี^[3]

ในพระราชพิธีออกพระเมรุพระราชทานเพลิงพระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ในวันเชิญพระโกศออกพระเมรุ ในงานพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพ เมื่อวันเสาร์ที่ 15 พ.ย.2551 ประยูรญาติผู้ใกล้ชิด ซึ่งได้รับความไว้วางพระราชหฤทัยโปรดเกล้าฯ ให้ร่วมส่งเสด็จในริ้วขบวนอัญเชิญเครื่องราชอิสริยยศตั้งแต่ริ้วที่ 1-6 โดยหม่อมราชวงศ์จักรรถ จิตรพงศ์ ได้ร่วมอัญเชิญเครื่องราชอิสริยยศ ชั้น มหาวชิรมงกุฎ^[4]

นอกจากนี้หม่อมราชวงศ์จักรรถ จิตรพงศ์ ยังเป็นนักประพันธ์และนักวิชาการด้านวัฒนธรรม โดยได้เขียนหนังสือและตำราไว้มากมายหลายเรื่องด้วยกัน อาทิเช่น ก้าวเข้าสู่ควอร์เตอร์สุดท้ายแห่งชีวิต หม่อมราชวงศ์จักรรถ จิตรพงศ์ โดยนำเสนอเรื่องราวชีวประวัติของหม่อมราชวงศ์จักรรถ จิตรพงศ์ ปลัดกระทรวงวัฒนธรรมคนแรกในยุคปัจจุบัน ท่านถือกำเนิดอยู่ในราชสกุลจิตรพงศ์ ซึ่งเป็นทายาทและผู้สืบสายสกุลรุ่นที่สามเพียงคนเดียวของปูชนียบุคคลถึงสองพระองค์ คือ สมเด็จพระเจ้าบรมงศ์เธอ กรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ และสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ในเล่มนี้จะกล่าวถึงข้อเท็จจริงและความทรงจำในอดีตตลอดช่วงชีวิตเริ่มจากชีวิตในวัง ไปสู่โลกแห่งการศึกษาในยุคกลางเก่ากลางใหม่ ของอังกฤษ จวบจนกลับมารับราชการการทำงานด้านวัฒนธรรมที่มีความสำคัญยิ่งนับแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน, จิตรกรรมกรุงรัตนโกสินทร์ แปลโดย ม.ร.ว.จักรรถ จิตรพงศ์ เป็นต้น