นครศักดิ์สิทธิ์

นครศักดิ์สิทธิ์ (อังกฤษ: holy city) เป็นเมืองที่เป็นศูนย์กลางที่มีประวัติศาสตร์ทางศาสนาและความเชื่อ ส่วนใหญ่จะมีที่สำคัญอยู่อย่างน้อยหนึ่งแห่ง (มักจะเป็นสิ่งที่สำคัญต่อศาสนา เช่น สิ่งปลูกสร้าง, รูปปั้น, ความเชื่อ ฯลฯ) ซึ่งทำให้เกิดการจาริกแสวงบุญ เมืองศักดิ์สิทธิ์เป็น เมืองที่มีสัญลักษณ์ ทีเกี่ยวข้องกับศาสนาและความเชื่อ

รายชื่อเมืองศักดิ์สิทธิ์ทั่วโลก

แอฟริกา

โบสถ์นักบุญจอร์จ ในลาลีเบลา

• อะบีย์โดส (ศาสนาอียิปต์โบราณ)
• แอ็กซัม (เอธิโอเปียนออร์ทอดอกซ์)
• อะเล็กซานเดรีย (คอปติกออร์ทอดอกซ์)
• บูบาสติส (ศูนย์กลางที่บูชาเทพีบาสเต็ต)
• ฮาราร (ศาสนาอิสลาม)
• เฮลิโอโปลิส (ศาสนาอียิปต์โบราณ)
• นกัมบา (ลัทธิคิมบันกู)
• อิเฟ (ศาสนาโยรูบา)
• ค็อยรูอาน (ลัทธิศูฟี)
• ลาลีเบลา (เอธิโอเปียนออร์ทอดอกซ์)
• เมาเลย์ อิดรีส (ศาสนาอิสลาม)
• เมืองไซออนโมเรีย (ไซออน)
• อีวู (อารามของเซนต์เบเนดิก), (สมัชชาแห่งพระเจ้า), (ศาลเจ้าอลู-โอแชแรน), (ศาลเจ้าอลู-อะซิโด), ที่ยึดเหนี่ยวทางจิตใจของศาสนาอีซาน
• เตาบา ประเทศเซเนกัล (ลัทธิเมาริด)
• อุยดา (วูดู)

อเมริกา

พระวิหารซอลต์เลก ในซอลต์เลกซิตี

• ทิวานากู (ศาสนาแอนเดียนโบราณ ตอนนี้เป็นศูนย์กลางทางความทรงจำ)
• กุสโก (ศาสนาอินคาโบราณ)
• อินดิเพนเดนซ์ รัฐมิสซูรี - ไซออน และเยรูซาเล็มแห่งใหม่ในอนาคตของวิสุทธิชนยุคสุดท้าย
• ชาร์ลสตัน รัฐเซาท์แคโรไลนา (พหุนิยมทางศาสนา)
• เคลียร์วอเตอร์ รัฐฟลอริดา (โบสถ์แห่งวิทยาศาสตร์)
• ซานตาเฟ่ รัฐนิวเม็กซิโก (โรมันคาทอลิก)
• ซอลต์เลกซิตี (โบสถ์แห่งพระเยซูคริสต์ของวิสุทธิชนยุคสุดท้าย)
• เม็กซิโกซิตี (ศาสนาแอซเท็ค: เป็นบริเวณที่พระเจ้ามีบัญชาให้คนเม็กซิโกสร้างอาณาจักร ส่วนโรมันคาทอลิก เป็นบริเวณที่พระมารดาแห่งกัวดาลูปปรากฏตัว)
• เทโอทิฮัวคาน (ในศาสนาโอลเม็ค, โทลเท็ค และแอซเท็คในฐานะที่กำเนิดของพระเจ้า)
• ซิปาเรีย (โรมันคาทอลิก, ศาสนาพื้นเมืองของชาวอินเดียน, ฮินดู, พุทธ, อิสลาม, นักบวชทางจิต, ราสตาฟารี, โยรูบา-โอริชา และบาไฮ)

ยุโรป

จตุรัสเซนต์ปีเตอร์ นครรัฐวาติกัน

ฮาเกียโซเฟีย อิสตันบูล

อาสนวิหารแคนเทอร์เบอรี

• โรม (โรมันคาทอลิก)
• นครรัฐวาติกัน (โรมันคาทอลิก)
• โคโลญ (ยุคกลาง และโรมันคาทอลิก)
• เวนิส (โรมันคาทอลิก)
• ฟาติมา (โรมันคาทอลิก)
• ปารีส (โรมันคาทอลิก) ^{[ต้องการอ้างอิง]}
• คอนสแตนติโนเปิล/อิสตันบูล (อีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์ และอิสลาม)
• เอเธนส์ (อีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์)
• โอครีด (อีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์)
• โบลการ์ (ยุคกลาง และอิสลาม)
• ซานเตียโกเดกอมโปสเตลา (โรมันคาทอลิก และลัทธิพริสซิลเลียน)
• คาราวาคาเดอลาครูส (โรมันคาทอลิก)
• แคนเทอร์เบอรี (ยุคกลาง, โรมันคาทอลิก และคริสตจักรแห่งอังกฤษ)
• ซานโตโตริบิโอเดอเลอบานา (โรมันคาทอลิก)
• โตเลโด (ยุคกลาง, โรมันคาทอลิก และอิสลาม)
• กอร์โดบา (ยุคกลาง และอิสลาม)
• เชนสโตโควา (โรมันคาทอลิก)
• คิลเคนนี (โรมันคาทอลิก)
• เม็ดยูโกรเยอ (โรมันคาทอลิก)
• ลีดส์ (คริสตจักรแห่งอังกฤษ)
• อัสซีซี (โรมันคาทอลิก)
• อาบิลา (โรมันคาทอลิก)
• บาร์เซโลนา (โรมันคาทอลิก)
• มิวนิก (โรมันคาทอลิก)
• มิลาน (โรมันคาทอลิก)
• วิทเทนเบอร์ก (นิกายลูเทอแรน) ^{[ต้องการอ้างอิง]}

เอเชียตะวันตก

มัสยิดอัลอักศอ ในเยรูซาเลม เมืองศักดิ์สิทธิ์ของศาสนายูดาห์, คริสต์ และอิสลาม

กะอ์บะฮ์ ในมักกะฮ์ เมืองศักดิ์สิทธิ์ที่สุดของศาสนาอิสลาม

นาซาเรธ เมืองศักดิ์สิทธิ์ของศาสนาคริสต์

• เยรูซาเลม (ศาสนายูดาห์, คริสต์ และอิสลาม)
• เทือกเขาไซนาย (ศาสนายูดาห์, คริสต์ และอิสลาม)
• ฮีบรอน (ศาสนายูดาห์ และอิสลาม)
• นาซาเรธ (ศาสนาคริสต์)
• เบธเลเฮม (ศาสนาคริสต์)
• กัรบะลาอ์ (ชีอะฮ์)
• ไฮฟา (ศาสนาบาไฮ)
• เอเคอร์ (ศาสนาบาไฮ)
• แอนติออก (ศาสนาคริสต์)
• วาการ์สชาพัต (นักบุญอารเมเนีย)
• มัชฮัด (ชีอะฮ์)
• มักกะฮ์ (ศาสนาอิสลาม)
• มะดีนะฮ์ (ศาสนาอิสลาม)
• มิทสเคตา (เกรกอเรียนออรทอดอกซ์)
• นาจาฟ (ชีอะฮ์)
• นิปปูร์ (ศาสนาเมโสโปเตเมียโบราณ)
• โกม (ชีอะฮ์)
• ซาเฟด (ศาสนายูดาห์)
• ตาริม (ลัทธิศูฟี)
• ทิเบเรียส (ศาสนายูดาห์)
• บัลฆ์ (ศาสนาโซโรอัสเตอร์)
• มะซารีชะรีฟ (ศาสนาอิสลามในอัฟกานิสถาน)
• ยาซด์ (ศาสนาโซโรอัสเตอร์)
• อุดวาดา (ศาสนาโซโรอัสเตอร์)
• เบรุต (ศาสนาคริสต์)
• มซเคตา (ศาสนาคริสต์)

• 
  สภายุติธรรมสากล องค์กรซึ่งปกครองดูแลบาไฮทั้งปวง ตั้งอยู่ที่ไฮฟา

เอเชียใต้

พาราณสี หนึ่งในนครศักดิ์สิทธิ์ที่เก่าแก่ที่สุดของศาสนาฮินดู

อมฤตสระเป็นนครศักดิ์สิทธิ์ที่ประดิษฐานหริมันทิรสาหิบของชาวซิกข์

มหาพุทธรูป ในเมืองพุทธคยา

หมู่ปาลีตานามนเทียร ในเมืองปาลีตานา

รามมนเทียร ในเมืองอโยธยา

• อัจเมร (ศาสนาอิสลาม)
• อัลลอฮาบาด (ศาสนาฮินดู)
• อนันด์ปูรซาฮิบ (ศาสนาซิกข์)
• อนุราธปุระ (ศาสนาพุทธ)
• อโยธยา (ศาสนาฮินดู)
• บาดรีนาฎ (ศาสนาฮินดู)
• บารมี (ศาสนาเชน)
• ชัมเการ์ซาฮิบ (ศาสนาซิกข์)
• ดัมดามาซาฮิบ (ศาสนาซิกข์)
• ทวารกา (ศาสนาฮินดู)
• ฟัลนา (ศาสนาเชน)
• ฟาติฮ์การฑ์ซาฮิบ (ศาสนาซิกข์)
• โกอินดวาลซาฮิบ (ศาสนาซิกข์)
• คยา/พุทธคยา (ศาสนาพุทธ และฮินดู)
• ชัยปุระ (ศาสนาเชน)
• กาฐมาณฑุ (ศาสนาฮินดู-ศาสนาพุทธ)
• กันจิปุราม (ศาสนาฮินดู)
• กันดี (ศาสนาพุทธ)
• การ์ทาร์ปูร์ซาฮิบ ประเทศอินเดีย (ศาสนาซิกข์)
• กิราฑปูรซาฮิบ (ศาสนาซิกข์)
• คุรุเชตตรา (ศาสนาฮินดู)
• การ์ตาร์ปูร์ซาฮิบ ประเทศปากีสถาน (ศาสนาซิกข์)
• ลุมพินี (ศาสนาพุทธ)
• มถุรา (ศาสนาฮินดู)
• เขาอบู (ศาสนาเชน)
• นาคปูร์ (ศาสนาพุทธ และอิสลาม)
• นันเทฑ (ศาสนาซิกข์)
• นันคนาซาฮิบ (ศาสนาซิกข์)
• นาธดวาระ (ศาสนาฮินดู)
• ปาโอนตาซาฮิบ (ศาสนาซิกข์)
• ปัฏนาซาฮิบ (ศาสนาซิกข์)
• พูพธี (ศาสนาฮินดู)
• ปุรี (ศาสนาฮินดู)
• พุชการ์ (ศาสนาฮินดู)
• ราชคฤห์ (ศาสนาพุทธ และเชน)
• รามสวาราม (ศาสนาฮินดู)
• รานักปูร์ (ศาสนาเชน)
• ปาลีตานา (ศาสนาเชน)
• ซาละซาร์ (ศาสนาฮินดู)
• สุลต่านปูร์โลธิ (ศาสนาซิกข์)
• อมฤตสาร์ (ศาสนาซิกข์)
• ศรีมุกสาร์ซาฮิบ (ศาสนาซิกข์)
• ตาร์นตารันซาฮิบ (ศาสนาซิกข์)
• ติรูปติ (ศาสนาฮินดู)
• อุดัยปูร์ (ศาสนาฮินดู)
• อุจจายน์ (ศาสนาฮินดู)
• พาราณสี/เบนาเรส/กาชิ (ศาสนาฮินดู, พุทธ และเชน)
• วรินดาวัน (ศาสนาฮินดู)

เอเชียกลางและตะวันออก

นิชิฮงงันจิ ในเกียวโต

สำนักงานใหญ่ศาลเจ้าเท็นริเกียว ในเท็นริ

• กูฟู (ลัทธิขงจื๊อ)
• ลาซ่า (ศาสนาพุทธแบบทิเบต)
• ทิมพู (ศาสนาพุทธแบบทิเบต)
• อิเซ (ชินโต)
• ยาวาตะ (ชินโต)
• ภูเขาโกยา (ชิ่งง่อน, ศาสนาพุทธ)
• เกียวโต (ศาสนาพุทธในประเทศญี่ปุ่น, ชินโต)
• เท็นริ (เท็นริเกียว)
• นาระ (ศาสนาพุทธในประเทศญี่ปุ่น)
• เตอร์กิสถาน (ศาสนาอิสลาม)

• 
  โชคัง ในลาซ่า

เอเชียตะวันออกเฉียงใต้

มัสยิดใหญ่แห่งบัยตุรเราะฮ์มาน

วัดพระธาตุพนมวรมหาวิหาร

• เดนปาซา (ศาสนาฮินดูแบบบาหลี)
• กุดุส (ศาสนาอิสลาม)
• เดอมัก (ศาสนาอิสลาม)
• ซิเรโบน (ศาสนาอิสลาม)
• ซูราบายา (ศาสนาอิสลาม)
• โบโรบูดูร์ (ศาสนาพุทธ)
• ปรัมบานัน (ศาสนาพุทธ, ฮินดู)
• เสียมราฐ (ศาสนาพุทธ, ฮินดู)
• พุทธมณฑล (ศาสนาพุทธ)
• ธาตุพนม (ศาสนาพุทธ)
• เต็ยนิญ (กาวด่าย)
• เซบู (ศาสนาคริสต์)
• บาหลี (ศาสนาฮินดู)
• อันตีโปโล (ศาสนาคริสต์)
• ซัมบวงกา (ศาสนาคริสต์)

• 
  วัดศักดิ์สิทธิ์อันยิ่งใหญ่