ผลต่างระหว่างรุ่นของ "น้ำมันรำข้าว"
แปลจากวิกีอังกฤษ+บทความเดิม |
|||
บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
{{ |
{{กล่องข้อมูล น้ำมัน |
||
| name = น้ำมันรำข้าว |
|||
{{ต้องการอ้างอิง}} |
|||
| image = Rice bran oil.jpg |
|||
'''น้ำมันรำข้าว''' คือ [[น้ำมันพืช]]ที่ผลิตจากน้ำมันรำข้าวดิบ ซึ่งสกัดจาก[[รำข้าว]] มี[[สารต้านอนุมูลอิสระ]] เช่น [[วิตามินอี]] ในกลุ่มโทโคฟีรอลประมาณ 19-40% และกลุ่มโทโคไตรอีนอล 51-81% และโอรีซานอล (Oryzanol) ซึ่งสามารถต้าน[[อนุมูลอิสระ]]ได้ดีกว่าวิตามินอีถึง 6 เท่า มี[[กรดไขมันอิ่มตัว]] 18% กรดไขมันไม่อิ่มตัวเชิงเดี่ยว (Monounsaturated Fatty Acid : MUFA) 45% กรดไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อน (Polyunsaturated Fatty Acid : PUFA) 37% น้ำมันรำข้าวเหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการลด[[คอเลสเตอรอล]]ที่ไม่ดี (LDL-Cholesterol) |
|||
| imagesize = 140px |
|||
| fatcomposition = y |
|||
| sat = 25%<br>Myristic: 0.6%<br>[[กรดปาล์มิติก]]: 21.5%<br>Stearic acid: 2.9% |
|||
| unsat = 75% |
|||
| monoun = 38% |
|||
| Oleic = 38% |
|||
| polyun = 37% |
|||
| o3 = [[กรดลิโนเลนิกอัลฟา]]: 2.2% |
|||
| o6 = [[กรดลิโนเลอิก]]: 34.4% |
|||
| properties = y |
|||
| sapon = 180-190 |
|||
| acid = 1.2 |
|||
| unsapon = 3-5 |
|||
| iodine = 99-108 |
|||
|energy_per_100g={{convert |3700|kJ|kcal | abbr = on}} |
|||
| smoke = {{convert |232|°C|°F | abbr = on}} |
|||
}} |
|||
<!-- บทอื่น ๆ ที่เปลี่ยนทางมายังบทความนี้: |
|||
น้ำมันรำข้าว, น้ำมันเปลือกข้าว, น้ำมันแกลบข้าว, โอรีซานอล |
|||
Rice bran oil, oryzanol, |
|||
--> |
|||
'''น้ำมันรำข้าว''' ({{lang-en |rice bran oil}}) เป็น[[น้ำมันพืช]]ที่สกัดมาจากเปลือกแข็ง[[สีน้ำตาล]]นอกของ[[ข้าว]] คือ แกลบ/รำข้าว |
|||
มีจุดก่อควัน (อุณหภูมิต่ำสุดที่ไขมันจะเกินควันสีน้ำเงินอย่างต่อเนื่องซึ่งในที่สุดก็จะมองเห็นได้) สูง คือ {{convert |232|°C|°F}} |
|||
มีรสอ่อน ๆ เหมาะใช้ทำอาหารที่[[อุณหภูมิ]]สูง เช่น ด้วย[[การผัด]]หรือทอด และยังเหมาะทำน้ำสลัดและขนมอบอีกด้วย<ref name=astv /> |
|||
เป็น[[น้ำมันประกอบอาหาร]]ที่นิยมในประเทศ[[เอเชีย]]บางประเทศรวมทั้ง[[บังกลาเทศ]] [[ญี่ปุ่น]] [[อินเดีย]] และ[[จีน]]<ref name= "baileys">{{cite book | title = Bailey's Industrial Oil and Fat Products | last = Orthoefer | first = F. T. | edition = 6 | volume = 2 | editor1-first = F. | editor1-last = Shahidi | year = 2005 | publisher = John Wiley & Sons, Inc. | isbn = 978-0-471-38552-3 | page = 465 | chapter = Chapter 10: Rice Bran Oil | url = https://books.google.com/books?id=wG-0QgAACAAJ | accessdate = 2012-03-01}}</ref> |
|||
น้ำมันรำข้าวอาจมีประโยชน์ต่อสุขภาพโดยปรับปรุงรูปแบบ[[ลิพิด]]/[[คอเลสเตอรอล]]ในเลือด (จึงเหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการลด[[คอเลสเตอรอล]]แบบ [[ไลโพโปรตีนหนาแน่นต่ำ|LDL]]) บรรเทาอาการเนื่องด้วยวัยหมดระดู และอาจลดการดูดซึม[[แคลเซียม]]ซึ่งอาจลดการเกิด[[นิ่วไต]]บางประเภท |
|||
== ประโยชน์ == |
|||
มี[[สารต้านอนุมูลอิสระ]]หลัก ๆ สองอย่างคือ[[วิตามินอี]]และโอรีซานอล (oryzanol) ซึ่งสามารถต้าน[[อนุมูลอิสระ]]ได้ดีกว่าวิตามินอีถึง 6 เท่า<ref name=astv>{{cite web | date = 2009-02-06 | title = เราจะเลือกน้ำมันอะไรดีในการปรุงอาหาร | url = https://web.facebook.com/Haru.Hara.Hiso/posts/848238798562626:0?_rdc=1&_rdr | publisher = ASTV/ผู้จัดการออนไลน์ | accessdate = 2019-01-05 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20190105003050/https://www.facebook.com/Haru.Hara.Hiso/posts/848238798562626:0?_rdc=2&_rdr | archivedate = 2019-01-05 | deadurl = no }}</ref> |
|||
ประโยชน์นานาชนิด ซึ่งมีอยู่ในเยื่อหุ้ม[[เมล็ดข้าว]] (Seed Membrane Layer) และ[[จมูกข้าว]] (Rice Germ) จึงอุดมด้วยสารสำคัญทางธรรมชาติ และมีคุณค่าสูงต่อร่างกายหลายชนิด เช่น |
|||
มี[[กรดไขมันอิ่มตัว]] 25% [[กรดไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่เดี่ยว]] 38% และ[[กรดไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่หลายคู่]] 37% |
|||
== การใช้ == |
|||
* '''กลุ่มสารฟอสโฟไลฟิด''' (Phospholipids) เช่น เลซิติน (Lecithin) เซฟฟาลิน (Cephalin) ไลโซเลซิติน (Lysolecithin) ซึ่งมีความสำคัญในการนำไปสร้าง และซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของเซลล์ประสาทสมอง และช่วยป้องกันเซลล์ประสาท จากสารที่เป็นพิษและอนุมูลอิสระต่างๆ ช่วยลดความเครียด และช่วยเสริมสร้างในด้านความจำ |
|||
น้ำมันรำข้าวใช้ทานและใช้ทำเนยพืชใส (ghee) ได้ |
|||
* '''กลุ่มเซราไมด์''' (Ceramide) ซึ่งเป็นส่วนประกอบที่สำคัญของชั้นใต้ผิวหนัง ช่วยทำให้ผิวหนังมีความยืดหยุ่น การเสริมสร้างเซราไมด์ให้เพียงพอ ทั้งโดยการรับประทานหรือการให้ทางผิวหนังในรูปการทาครีม หรือโลชัน จะช่วยรักษาผิวพรรณให้สดใสเปล่งปลั่ง ปราศจากริ้วรอยย่นก่อนเวลาอันควร นอกจากนี้เซราไมด์ยังมีคุณสมบัติเป็นไวท์เทนเนอร์ (Whitener) ซึ่งสามารถยับยั้งการสังเคราะห์เมลานิน อันเป็นสาเหตุให้เกิดฝ้า กระ จุดด่างดำบนผิวพรรณได้ดี และยังเป็นมอยเจอไรเซอร์ (Moisturizer) ให้ความชุ่มชื่นแก่ผิวอีกด้วย |
|||
ขี้ผึ้งรำข้าวที่ทำจากน้ำมันสามารถใช้แทนขี้ผึ้งคานอบา/ขี้ผึ้งบราซิล/ขี้ผึ้งปาล์มเพื่อทำเครื่องสำอาง ทำขนมหวาน/ลูกกวาด และทำสารประกอบขัดเงา |
|||
'''กลุ่มโทคอล''' (Tocols) วิตามินอีธรรมชาติ ในรูปของโทโคเฟอรอล(Tocopherol) และโทโคไทรอีนอล (Tocotrienol) มีประโยชน์ต่อร่างกายในการสร้าง และซ่อมแซมเซลล์ต่างๆ ของร่างกายและยังช่วยทำให้ร่างกายมีภูมิคุ้มกันต่อโรคต่างๆช่วยต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งเป็นเหตุสำคัญของการเกิดโรคมะเร็ง |
|||
* '''กลุ่มกรดไขมันไลโนเลอิค''' (Linoleic Acid) หรือโอเมก้า 6 และ '''กรดไลโนเลนิค''' (Linolenic Acid) หรือโอเมก้า 3 ที่เป็นกรดไขมันจำเป็น โดยมีอยู่ประมาณ 33% |
|||
* '''กลุ่มวิตามิน B - Complex''' ซึ่งช่วยให้การทำงานของระบบประสาทดีขึ้น |
|||
* '''กลุ่มแกมมา - ออไรซานอล''' มีฤทธิ์ในการลดระดับคอเลสเตอรอลและไตรกลีเซอไรด์ ทำให้ลดการตีบตันของหลอดเลือด เพิ่มการไหลเวียนของโลหิต และยังมีฤทธิ์ในการลดความเครียด และรักษาอาการผิดปกติของสตรีวัยทอง นอกจากนี้ยังเป็นสารอนุมูลอิสระ และยังป้องกันแสงยูวีได้ เมื่อใช้กินหรือใช้ทา ทำให้ผิวหนังชุ่มชื่นและต้านการอักเสบ |
|||
== องค์ประกอบ == |
|||
น้ำมันรำข้าวมีองค์ประกอบคล้ายกับน้ำมันถั่วลิสง |
|||
คือมี[[กรดไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่เดี่ยว]] 38% [[กรดไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่หลายคู่]] 37% และ[[กรดไขมันอิ่มตัว]] 25% |
|||
องค์ประกอบกรดไขมันรวมทั้ง<ref name="baileys"/> |
|||
{| class="wikitable" |
|||
! กรดไขมัน !! อัตราร้อยละ |
|||
|- |
|||
| C14:0 Myristic acid || align = "right" | 0.6% |
|||
|- |
|||
| C16:0 [[กรดปาล์มิติก]] || align = "right" | 21.5% |
|||
|- |
|||
| C18:0 Stearic acid || align = "right" | 2.9% |
|||
|- |
|||
| C18:1 [[กรดโอเลอิก]] (เป็นกรดไขมันโอเมกา-9 อย่างหนึ่ง) || align = "right" | 38.4% |
|||
|- |
|||
| C18:2 [[กรดลิโนเลอิก]] (เป็นกรดไขมันโอเมกา-6 อย่างหนึ่ง) || align = "right" | 34.4% |
|||
|- |
|||
| C18:3 [[กรดลิโนเลนิกอัลฟา]] (เป็น[[กรดไขมันโอเมกา-3]] อย่างหนึ่ง) || align = "right" | 2.2% |
|||
|} |
|||
{| class="wikitable" |
|||
|-style = "background:orange; color:blue" align="center" |
|||
|+คุณสมบัติของน้ำมันรำข้าวทั้งดิบและกลั่น<ref>SEA HandBook-2009, By The Solvent Extractors'Association of India</ref><ref>{{cite web | title = What is Rice Bran Oil? | url = http://www.riceactive.com/?page_id=203 | publisher = AP Refinery | accessdate = 2018-12-26 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20180712125642/http://www.riceactive.com/?page_id=203 | archivedate = 2018-07-12 | deadurl = no}}</ref> |
|||
|- |
|||
| คุณสมบัติ||ดิบ||กลั่น |
|||
|- |
|||
|ความชื้น||0.5-1.0%||0.1-0.15% |
|||
|- |
|||
|[[ความหนาแน่น]] (15-15 °C) ||0.913-0.920 ||0.913-0.920 |
|||
|- |
|||
|[[ดรรชนีหักเห]] ||1.4672 ||1.4672 |
|||
|- |
|||
|Iodine value<!--*** footnote begins ***-->{{Efn-ua | |
|||
ในสาขา[[เคมี]] '''iodine value''' หรือ '''iodine adsorption value''' หรือ '''iodine number''' หรือ '''iodine index''' เป็นมวลของ[[ไอโอดีน]]มีหน่วยเป็น[[กรัม]]ที่หมดไปเนื่องกับ[[ปฏิกิริยาเคมี|การทำปฏิกิริยากับสารเคมี]] 100 กรัม เป็นค่าที่มักใช้ระบุความไม่อิ่มตัวของ[[กรดไขมัน]] ค่ายิ่งสูงเท่าไร กรดไขมันก็ไม่อิ่มตัวยิ่งขึ้นเท่านั้น |
|||
}}<!--*** footnote ends ***--> ||85-100 ||95-104 |
|||
|- |
|||
|Saponification value<!--*** footnote begins ***-->{{Efn-ua | |
|||
'''Saponification value''' หรือ '''saponification number''' หรือ '''Koettstorfer number''' หรือ '''sap''' เป็นจำนวน[[โพแทสเซียมไฮดรอกไซด์]]มีหน่วยเป็น[[มิลลิกรัม]]ที่จำเป็นเพื่อทำไขมัน 1 กรัมให้เป็น[[สบู่]]ภายใต้ภาวะโดยเฉพาะ ๆ |
|||
มันเป็นตัววัด[[มวลโมเลกุล]]เฉลี่ย (หรือความยาวโซ่เฉลี่ย) ของกรดไขมันทั้งหมดที่มี |
|||
}}<!--*** footnote ends ***--> ||187 ||187 |
|||
|- |
|||
|ส่วนที่ไม่กลายเป็นสบู่ <br />(Unsaponifiable matter) ||4.5-5.5 ||1.8-2.5 |
|||
|- |
|||
|กรดไขมันอิสระ ||5-15% ||0.15-0.2% |
|||
|- |
|||
|[[#ประโยชน์ต่อสุขภาพ|โอรีซานอล]] ||2.0 ||1.5-1.8 |
|||
|- |
|||
|[[โทโคฟีรอล]] ||0.15 ||0.05 |
|||
|- |
|||
|สี (Tintometer) ||20Y+2.8R ||10Y+1.0R |
|||
|} |
|||
{{องค์ประกอบทางไขมันของอาหารต่าง ๆ}} |
|||
{{การเปรียบเทียบน้ำมันประกอบอาหาร}} |
|||
== ประโยชน์ต่อสุขภาพ == |
|||
น้ำมันมีองค์ประกอบเป็น[[สารต้านอนุมูลอิสระ]]คือโอรีซานอลแบบแกมมา (γ-oryzanol) ที่ประมาณ 2% |
|||
แม้จะเชื่อว่าเป็นสารประกอบเพียงอย่างเดียวเมื่อแยกได้ในเบื้องต้น แต่ปัจจุบันรู้ว่าเป็นสารผสมคือ [[เอสเทอร์]] sterol บวกกับเอสเทอร์ triterpene ของกรดเฟรูลิก (ferulic acid)<ref name="baileys"/> |
|||
มีอัตราส่วนค่อนข้างสูงของ[[โทโคฟีรอล]]และ tocotrienol รวมกันเป็น[[วิตามินอี]] |
|||
และยังมี phytosterol อื่น ๆ มากด้วย |
|||
โอรีซานอลแบบแกมมา ({{zh | s = 谷维素}}) แบบสกัดยังมีขายในประเทศจีนโดยเป็นยาที่ซื้อได้เอง<ref>{{cite web | title = National Drug Standard for 谷维素片 / Oryzanol Tablets (DRAFT) | url = http://www.chp.org.cn/upload/sites/chp/resource/2014b/2015030608361130431.pdf | publisher = 国家食品药品监督管理总局 | accessdate = 2018-07-29 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20180729070641/http://www.chp.org.cn/upload/sites/chp/resource/2014b/2015030608361130431.pdf | archivedate = 2018-07-29}}</ref> |
|||
และในประเทศอื่นโดยเป็น[[อาหารเสริม]] |
|||
=== ประโยชน์ === |
|||
{{ต้องการอ้างอิง-ส่วน}} |
|||
ประโยชน์มีอยู่ในเยื่อหุ้มเมล็ดข้าวและจมูกข้าวที่อุดมด้วยสารสำคัญทางธรรมชาติ จึงมีคุณค่าสูงหลายชนิดต่อร่างกาย เช่น |
|||
* '''กลุ่มสาร[[ฟอสโฟลิพิด]]''' เช่น เลซิติน (lecithin) เซฟฟาลิน (cephalin) ไลโซเลซิติน (lysolecithin) ซึ่งสำคัญในการสร้างและซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของ[[เซลล์ประสาท]]สมอง และช่วยป้องกันเซลล์ประสาทจากสารที่เป็นพิษและ[[อนุมูลอิสระ]]ต่างๆ ช่วยลด[[ความเครียด (จิตวิทยา)|ความเครียด]] และช่วยเสริมสร้าง[[ความจำ]] |
|||
* '''กลุ่มเซราไมด์''' (ceramide) ซึ่งเป็นส่วนประกอบที่สำคัญของชั้นใต้[[ผิวหนัง]] ช่วยทำให้ผิวหนังยืดหยุ่น เซราไมด์ที่ได้เพียงพอ จากการรับประทานหรือการทาผิวหนังด้วยครีมหรือโลชัน จะช่วยรักษาผิวพรรณให้สดใสเปล่งปลั่ง ปราศจากริ้วรอยย่นก่อนเวลาอันควร เซราไมด์ยังมีคุณสมบัติเป็นไวท์เทนเนอร์ (whitener) ซึ่งสามารถยับยั้งการสังเคราะห์[[เมลานิน]] อันเป็นสาเหตุให้เกิด[[ฝ้า]] [[กระ]] จุดด่างดำบนผิวพรรณได้ดี และยังเป็นสารให้ความชุ่มชื่นแก่ผิว (moisturizer) อีกด้วย |
|||
* '''กลุ่มโทคอล''' (tocols) เป็นวิตามินอีธรรมชาติ ในรูปของ[[โทโคฟีรอล]] (tocopherol) และโทโคไทรอีนอล (tocotrienol) มีประโยชน์ช่วยสร้างและซ่อมแซม[[เซลล์]]ต่างๆ ของร่างกาย และยังช่วยเสริม[[ภูมิคุ้มกัน]]ต้านโรคต่าง ๆ ช่วยต้านอนุมูลอิสระซึ่งเป็นเหตุสำคัญของ[[มะเร็ง]] |
|||
* '''กลุ่ม[[กรดไขมันลิโนเลอิก]]''' (linoleic Acid) ซึ่งเป็นส่วนของกลุ่ม[[กรดไขมันโอเมกา-6]] และ '''[[กรดลิโนเลนิกอัลฟา]]''' (linolenic acid) ซึ่งเป็นส่วนของกลุ่ม[[กรดไขมันโอเมกา-3]] ที่เป็นกรดไขมันจำเป็น |
|||
* '''กลุ่มวิตามินบีคอมเพล็กซ์''' ซึ่งช่วย[[ระบบประสาท]]ทำงานดีขึ้น |
|||
* '''กลุ่มโอรีซานอลแบบแกมมา''' มีฤทธิ์ลดระดับคอเลสเตอรอลและไตรกลีเซอไรด์ ลดการตีบตันของหลอดเลือด เพิ่ม[[การไหลเวียนของเลือด]] มีฤทธิ์ลดความเครียด และรักษาอาการผิดปกติของสตรีวัยทอง นอกจากนี้ยังเป็นสารอนุมูลอิสระ ป้องกันแสงยูวีได้เมื่อใช้กินหรือใช้ทา ทำให้ผิวหนังชุ่มชื่นและต้าน[[การอักเสบ]] |
|||
=== ปรับคอเลสเตอรอล === |
|||
[[งานทบทวนวรรณกรรม]]แสดงว่า น้ำมันรำข้าวและองค์ประกอบที่มีฤทธิ์ต่าง ๆ ปรับปรุง[[คอเลสเตอรอล]]ในเลือด โดยลดคอเลสเตอรอลรวมกับ[[ไตรกลีเซอไรด์]] และเพิ่มอัตราส่วนของคอเลสเตอรอลแบบ [[ไลโพโปรตีนหนาแน่นสูง|HDL]]<ref name="cicerogaddi">{{cite journal | url = http://www.findarticles.com/p/articles/mi_m0FDN/is_5_6/ai_80490897 | title = Rice bran oil and gamma-oryzanol in the treatment of hyperlipoproteinaemias and other conditions | author1 = A.F. Cicero | author2 = A. Gaddi | journal = Phytother Res | year = 2001 | volume = 15 | pages = 277-286 | accessdate = 2006-10-09 | doi = 10.1002/ptr.907 | pmid = 11406848 | issue = 4 }}</ref> |
|||
งานศึกษาใน[[สัตว์]]<ref>{{cite journal | last1 = Minhajuddin | first1 = M | last2 = Beg | first2 = ZH | last3 = Iqbal | first3 = J | year = 2005 | title = Hypolipidemic and antioxidant properties of tocotrienol rich fraction isolated from rice bran oil in experimentally induced hyperlipidemic rats | journal = Food and Chemical Toxicology | volume = 43 | issue = 5 | pages = 747-53 | doi = 10.1016/j.fct.2005.01.015}}</ref> |
|||
แสดงว่า คอเลสเตอรอลรวมจะลด 42% และคอเลสเตอรอลแบบ [[ไลโพโปรตีนหนาแน่นต่ำ|LDL]] จะลด 62% เมื่อให้ทานอาหารเสริมเป็นวิตามินอีที่ได้จากน้ำมันรำข้าว |
|||
=== บรรเทาอาการวัยหมดระดู === |
|||
งานศึกษาขนาดเล็กในเรื่องโอรีซานอลแบบแกมมา (γ-oryzanol) ซึ่งเป็นส่วนผสมของน้ำมันรำข้าวพบว่า หญิง 90% จะบรรเทาอาการร้อนวูบ (hot flashes) ในช่วงวัยหมดระดูเมื่อทานสารสกัดบริสุทธิ์เข้มข้นเป็นเวลา {{nowrap |4-6 สัปดาห์}}<ref>{{cite journal | title = gamma-oryzanol on climacteric disturbance | pmid = 7061906 | year = 1982 | last1 = Ishihara | first1 = M | last2 = Ito | first2 = Y | last3 = Nakakita | first3 = T | last4 = Maehama | first4 = T | last5 = Hieda | first5 = S | last6 = Yamamoto | first6 = K | last7 = Ueno | first7 = N | volume = 34 | issue = 2 | pages = 243-51 | journal = Nihon Sanka Fujinka Gakkai zasshi}}</ref> |
|||
=== ความเสถียรของสารต้านอนุมูลอิสระ === |
|||
โอรีซานอลในน้ำมันรำข้าวที่ใส่ใน[[กระทะ]]จะคงยืนเท่ากันโดยประมาณแม้เมื่อให้ความร้อนถึง 180 ˚C เป็นเวลา 8 ชม. แต่การอุ่นด้วย[[เตาอบไมโครเวฟ]]ที่อุณหภูมิเดียวกันปรากฏกว่าลดปริมาณโอรีซานอล<ref>{{cite journal | url = http://www.ijfans.com/vol1issue1/ijfans_vol1_issue1_article13.pdf | format = [[PDF]] | title = COMPARATIVE ANALYSIS OF HEAT DEGRADATION OF ORYZANOL IN RICE BRAN OIL, MUSTARD OIL AND SUNFLOWER OIL BY MICROWAVE AND PAN HEATING | last = Paul | first = A. | author2 = Masih, D., Masih, J., Malik, P. | journal = International Journal of Food and Nutritional Sciences | volume = 1 | number = 1 | year = 2012 | pages = 110-117 }}</ref> |
|||
=== ดูดซึมแคลเซียม === |
|||
น้ำมันรำข้าวอาจลดคอเลสเตอรอลเพราะมีสารลดการดูดซึมคอเลสเตอรอลและเพิ่มการกำจัดคอเลสเตอรอล |
|||
อนึ่ง สารอย่างหนึ่งในน้ำมันอาจลดการดูดซึม[[แคลเซียม]] |
|||
ซึ่งอาจช่วยลดการเกิด[[นิ่วไต]]บางประเภท<ref>{{cite web | title = Find a Vitamin or Supplement: Rice Bran | url = http://www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-852-rice%20bran.aspx?activeingredientid=852&activeingredientname=rice%20bran | publisher = WebMD | archiveurl = https://web.archive.org/web/20161017023208/http://www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-852-rice%20bran.aspx?activeingredientid=852&activeingredientname=rice%20bran | archivedate = 2016-10-17 | deadurl = yes}}</ref> |
|||
=== ลดการดื้ออินซูลิน (insulin resistance) === |
|||
ในหนู การได้รับข้าวกล้องที่เริ่มงอกแล้วและสารสกัดโอรีซานอลเมื่อยู่ในครรภ์พบว่า ลดการดื้ออินซูลิน (insulin resistance) เนื่องกับอาหารไขมันสูง<ref>{{cite journal | url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5251246/pdf/12906_2017_Article_1571.pdf | title = In utero exposure to germinated brown rice and its oryzanol-rich extract attenuated high fat diet-induced insulin resistance in F1 generation of rats | last = Hadiza | first = Altine . | author2 = Mustapha Umar Imam, Der-Jiun Ooi, Norhaizan Mohd Esa, Rozita Rosli | journal = BMC Complementary and Alternative Medicine | volume = 17 | year = 2017 | pages = 67 | pmc = 5251246 | pmid = 28109299 | doi = 10.1186/s12906-017-1571-0 }}</ref> |
|||
== เชิงอรรถ == |
|||
{{notelist | group = upper-alpha |30em}} |
|||
== อ้างอิง == |
|||
{{รายการอ้างอิง |30em}} |
|||
{{ไขมันและน้ำมัน}} |
|||
[[หมวดหมู่:น้ำมันพืช]] |
[[หมวดหมู่:น้ำมันพืช]] |
||
[[หมวดหมู่:น้ำมันประกอบอาหาร]] |
|||
[[หมวดหมู่:ข้าว]] |
|||
[[en:Rice bran oil]] |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 08:02, 5 มกราคม 2562
ไฟล์:Rice bran oil.jpg | |
องค์ประกอบไขมัน | |
---|---|
ไขมันอิ่มตัว | |
ไขมันอิ่มตัวทั้งหมด | 25% Myristic: 0.6% กรดปาล์มิติก: 21.5% Stearic acid: 2.9% |
ไขมันไม่อิ่มตัว | |
ไขมันไม่อิ่มตัวทั้งหมด | 75% |
Monounsaturated | 38% |
กรดโอเลอิก | 38% |
Polyunsaturated | 37% |
กรดไขมันโอเมกา-3 | กรดลิโนเลนิกอัลฟา: 2.2% |
กรดไขมันโอเมกา-6 | กรดลิโนเลอิก: 34.4% |
คุณสมบัติ | |
พลังงานต่อ 100 ก. | 3,700 kJ (880 kcal) |
จุดก่อควัน (Smoke point) | 232 °C (450 °F) |
Iodine value | 99-108 |
Acid value | 1.2 |
Saponification value | 180-190 |
Unsaponifiable | 3-5 |
น้ำมันรำข้าว (อังกฤษ: rice bran oil) เป็นน้ำมันพืชที่สกัดมาจากเปลือกแข็งสีน้ำตาลนอกของข้าว คือ แกลบ/รำข้าว มีจุดก่อควัน (อุณหภูมิต่ำสุดที่ไขมันจะเกินควันสีน้ำเงินอย่างต่อเนื่องซึ่งในที่สุดก็จะมองเห็นได้) สูง คือ 232 องศาเซลเซียส (450 องศาฟาเรนไฮต์) มีรสอ่อน ๆ เหมาะใช้ทำอาหารที่อุณหภูมิสูง เช่น ด้วยการผัดหรือทอด และยังเหมาะทำน้ำสลัดและขนมอบอีกด้วย[1] เป็นน้ำมันประกอบอาหารที่นิยมในประเทศเอเชียบางประเทศรวมทั้งบังกลาเทศ ญี่ปุ่น อินเดีย และจีน[2]
น้ำมันรำข้าวอาจมีประโยชน์ต่อสุขภาพโดยปรับปรุงรูปแบบลิพิด/คอเลสเตอรอลในเลือด (จึงเหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการลดคอเลสเตอรอลแบบ LDL) บรรเทาอาการเนื่องด้วยวัยหมดระดู และอาจลดการดูดซึมแคลเซียมซึ่งอาจลดการเกิดนิ่วไตบางประเภท มีสารต้านอนุมูลอิสระหลัก ๆ สองอย่างคือวิตามินอีและโอรีซานอล (oryzanol) ซึ่งสามารถต้านอนุมูลอิสระได้ดีกว่าวิตามินอีถึง 6 เท่า[1] มีกรดไขมันอิ่มตัว 25% กรดไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่เดี่ยว 38% และกรดไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่หลายคู่ 37%
การใช้
น้ำมันรำข้าวใช้ทานและใช้ทำเนยพืชใส (ghee) ได้ ขี้ผึ้งรำข้าวที่ทำจากน้ำมันสามารถใช้แทนขี้ผึ้งคานอบา/ขี้ผึ้งบราซิล/ขี้ผึ้งปาล์มเพื่อทำเครื่องสำอาง ทำขนมหวาน/ลูกกวาด และทำสารประกอบขัดเงา
องค์ประกอบ
น้ำมันรำข้าวมีองค์ประกอบคล้ายกับน้ำมันถั่วลิสง คือมีกรดไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่เดี่ยว 38% กรดไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่หลายคู่ 37% และกรดไขมันอิ่มตัว 25% องค์ประกอบกรดไขมันรวมทั้ง[2]
กรดไขมัน | อัตราร้อยละ |
---|---|
C14:0 Myristic acid | 0.6% |
C16:0 กรดปาล์มิติก | 21.5% |
C18:0 Stearic acid | 2.9% |
C18:1 กรดโอเลอิก (เป็นกรดไขมันโอเมกา-9 อย่างหนึ่ง) | 38.4% |
C18:2 กรดลิโนเลอิก (เป็นกรดไขมันโอเมกา-6 อย่างหนึ่ง) | 34.4% |
C18:3 กรดลิโนเลนิกอัลฟา (เป็นกรดไขมันโอเมกา-3 อย่างหนึ่ง) | 2.2% |
คุณสมบัติ | ดิบ | กลั่น |
ความชื้น | 0.5-1.0% | 0.1-0.15% |
ความหนาแน่น (15-15 °C) | 0.913-0.920 | 0.913-0.920 |
ดรรชนีหักเห | 1.4672 | 1.4672 |
Iodine value[A] | 85-100 | 95-104 |
Saponification value[B] | 187 | 187 |
ส่วนที่ไม่กลายเป็นสบู่ (Unsaponifiable matter) |
4.5-5.5 | 1.8-2.5 |
กรดไขมันอิสระ | 5-15% | 0.15-0.2% |
โอรีซานอล | 2.0 | 1.5-1.8 |
โทโคฟีรอล | 0.15 | 0.05 |
สี (Tintometer) | 20Y+2.8R | 10Y+1.0R |
ประเภทไขมัน | ไขมันทั้งหมด (ก.) | ไขมันอิ่มตัว (ก.) | ไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่เดี่ยว (ก.) | ไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่หลายคู่ (g) | จุดก่อควัน |
---|---|---|---|---|---|
น้ำมันดอกทานตะวัน | 100 | 11 | 20 | 69 | 225 องศาเซลเซียส (437 องศาฟาเรนไฮต์)[16] |
น้ำมันดอกทานตะวัน (กรดโอเลอิกสูง) | 100 | 12 | 84[17] | 4[17] | |
น้ำมันถั่วเหลือง | 100 | 16 | 23 | 58 | 257 องศาเซลเซียส (495 องศาฟาเรนไฮต์)[16] |
น้ำมันคาโนลา | 100 | 7 | 63 | 28 | 205 องศาเซลเซียส (401 องศาฟาเรนไฮต์)[17][18] |
น้ำมันมะกอก | 100 | 14 | 73 | 11 | 190 องศาเซลเซียส (374 องศาฟาเรนไฮต์)[16] |
น้ำมันข้าวโพด | 100 | 15 | 30 | 55 | 230 องศาเซลเซียส (446 องศาฟาเรนไฮต์)[16] |
น้ำมันถั่วลิสง | 100 | 17 | 46 | 32 | 225 องศาเซลเซียส (437 องศาฟาเรนไฮต์)[16] |
น้ำมันรำข้าว | 100 | 25 | 38 | 37 | 250 องศาเซลเซียส (482 องศาฟาเรนไฮต์)[19] |
เนยขาว (น้ำมันพืชเติมไฮโดรเจน) | 71 | 23 | 8 | 37 | 165 องศาเซลเซียส (329 องศาฟาเรนไฮต์)[16] |
มันหมู | 100 | 39 | 45 | 11 | 190 องศาเซลเซียส (374 องศาฟาเรนไฮต์)[16] |
Suet (มันแข็งริมไตสัตว์) | 94 | 52 | 32 | 3 | 200 องศาเซลเซียส (392 องศาฟาเรนไฮต์) |
เนย | 81 | 51 | 21 | 3 | 150 องศาเซลเซียส (302 องศาฟาเรนไฮต์)[16] |
น้ำมันมะพร้าว | 100 | 86 | 6 | 2 | 177 องศาเซลเซียส (351 องศาฟาเรนไฮต์) |
ประโยชน์ต่อสุขภาพ
น้ำมันมีองค์ประกอบเป็นสารต้านอนุมูลอิสระคือโอรีซานอลแบบแกมมา (γ-oryzanol) ที่ประมาณ 2% แม้จะเชื่อว่าเป็นสารประกอบเพียงอย่างเดียวเมื่อแยกได้ในเบื้องต้น แต่ปัจจุบันรู้ว่าเป็นสารผสมคือ เอสเทอร์ sterol บวกกับเอสเทอร์ triterpene ของกรดเฟรูลิก (ferulic acid)[2] มีอัตราส่วนค่อนข้างสูงของโทโคฟีรอลและ tocotrienol รวมกันเป็นวิตามินอี และยังมี phytosterol อื่น ๆ มากด้วย
โอรีซานอลแบบแกมมา (จีน: 谷维素) แบบสกัดยังมีขายในประเทศจีนโดยเป็นยาที่ซื้อได้เอง[20] และในประเทศอื่นโดยเป็นอาหารเสริม
ประโยชน์
ส่วนนี้ไม่มีการอ้างอิงจากเอกสารอ้างอิงหรือแหล่งข้อมูล โปรดช่วยพัฒนาส่วนนี้โดยเพิ่มแหล่งข้อมูลน่าเชื่อถือ เนื้อหาที่ไม่มีการอ้างอิงอาจถูกคัดค้านหรือนำออก |
ประโยชน์มีอยู่ในเยื่อหุ้มเมล็ดข้าวและจมูกข้าวที่อุดมด้วยสารสำคัญทางธรรมชาติ จึงมีคุณค่าสูงหลายชนิดต่อร่างกาย เช่น
- กลุ่มสารฟอสโฟลิพิด เช่น เลซิติน (lecithin) เซฟฟาลิน (cephalin) ไลโซเลซิติน (lysolecithin) ซึ่งสำคัญในการสร้างและซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของเซลล์ประสาทสมอง และช่วยป้องกันเซลล์ประสาทจากสารที่เป็นพิษและอนุมูลอิสระต่างๆ ช่วยลดความเครียด และช่วยเสริมสร้างความจำ
- กลุ่มเซราไมด์ (ceramide) ซึ่งเป็นส่วนประกอบที่สำคัญของชั้นใต้ผิวหนัง ช่วยทำให้ผิวหนังยืดหยุ่น เซราไมด์ที่ได้เพียงพอ จากการรับประทานหรือการทาผิวหนังด้วยครีมหรือโลชัน จะช่วยรักษาผิวพรรณให้สดใสเปล่งปลั่ง ปราศจากริ้วรอยย่นก่อนเวลาอันควร เซราไมด์ยังมีคุณสมบัติเป็นไวท์เทนเนอร์ (whitener) ซึ่งสามารถยับยั้งการสังเคราะห์เมลานิน อันเป็นสาเหตุให้เกิดฝ้า กระ จุดด่างดำบนผิวพรรณได้ดี และยังเป็นสารให้ความชุ่มชื่นแก่ผิว (moisturizer) อีกด้วย
- กลุ่มโทคอล (tocols) เป็นวิตามินอีธรรมชาติ ในรูปของโทโคฟีรอล (tocopherol) และโทโคไทรอีนอล (tocotrienol) มีประโยชน์ช่วยสร้างและซ่อมแซมเซลล์ต่างๆ ของร่างกาย และยังช่วยเสริมภูมิคุ้มกันต้านโรคต่าง ๆ ช่วยต้านอนุมูลอิสระซึ่งเป็นเหตุสำคัญของมะเร็ง
- กลุ่มกรดไขมันลิโนเลอิก (linoleic Acid) ซึ่งเป็นส่วนของกลุ่มกรดไขมันโอเมกา-6 และ กรดลิโนเลนิกอัลฟา (linolenic acid) ซึ่งเป็นส่วนของกลุ่มกรดไขมันโอเมกา-3 ที่เป็นกรดไขมันจำเป็น
- กลุ่มวิตามินบีคอมเพล็กซ์ ซึ่งช่วยระบบประสาททำงานดีขึ้น
- กลุ่มโอรีซานอลแบบแกมมา มีฤทธิ์ลดระดับคอเลสเตอรอลและไตรกลีเซอไรด์ ลดการตีบตันของหลอดเลือด เพิ่มการไหลเวียนของเลือด มีฤทธิ์ลดความเครียด และรักษาอาการผิดปกติของสตรีวัยทอง นอกจากนี้ยังเป็นสารอนุมูลอิสระ ป้องกันแสงยูวีได้เมื่อใช้กินหรือใช้ทา ทำให้ผิวหนังชุ่มชื่นและต้านการอักเสบ
ปรับคอเลสเตอรอล
งานทบทวนวรรณกรรมแสดงว่า น้ำมันรำข้าวและองค์ประกอบที่มีฤทธิ์ต่าง ๆ ปรับปรุงคอเลสเตอรอลในเลือด โดยลดคอเลสเตอรอลรวมกับไตรกลีเซอไรด์ และเพิ่มอัตราส่วนของคอเลสเตอรอลแบบ HDL[21] งานศึกษาในสัตว์[22] แสดงว่า คอเลสเตอรอลรวมจะลด 42% และคอเลสเตอรอลแบบ LDL จะลด 62% เมื่อให้ทานอาหารเสริมเป็นวิตามินอีที่ได้จากน้ำมันรำข้าว
บรรเทาอาการวัยหมดระดู
งานศึกษาขนาดเล็กในเรื่องโอรีซานอลแบบแกมมา (γ-oryzanol) ซึ่งเป็นส่วนผสมของน้ำมันรำข้าวพบว่า หญิง 90% จะบรรเทาอาการร้อนวูบ (hot flashes) ในช่วงวัยหมดระดูเมื่อทานสารสกัดบริสุทธิ์เข้มข้นเป็นเวลา 4-6 สัปดาห์[23]
ความเสถียรของสารต้านอนุมูลอิสระ
โอรีซานอลในน้ำมันรำข้าวที่ใส่ในกระทะจะคงยืนเท่ากันโดยประมาณแม้เมื่อให้ความร้อนถึง 180 ˚C เป็นเวลา 8 ชม. แต่การอุ่นด้วยเตาอบไมโครเวฟที่อุณหภูมิเดียวกันปรากฏกว่าลดปริมาณโอรีซานอล[24]
ดูดซึมแคลเซียม
น้ำมันรำข้าวอาจลดคอเลสเตอรอลเพราะมีสารลดการดูดซึมคอเลสเตอรอลและเพิ่มการกำจัดคอเลสเตอรอล อนึ่ง สารอย่างหนึ่งในน้ำมันอาจลดการดูดซึมแคลเซียม ซึ่งอาจช่วยลดการเกิดนิ่วไตบางประเภท[25]
ลดการดื้ออินซูลิน (insulin resistance)
ในหนู การได้รับข้าวกล้องที่เริ่มงอกแล้วและสารสกัดโอรีซานอลเมื่อยู่ในครรภ์พบว่า ลดการดื้ออินซูลิน (insulin resistance) เนื่องกับอาหารไขมันสูง[26]
เชิงอรรถ
- ↑ ในสาขาเคมี iodine value หรือ iodine adsorption value หรือ iodine number หรือ iodine index เป็นมวลของไอโอดีนมีหน่วยเป็นกรัมที่หมดไปเนื่องกับการทำปฏิกิริยากับสารเคมี 100 กรัม เป็นค่าที่มักใช้ระบุความไม่อิ่มตัวของกรดไขมัน ค่ายิ่งสูงเท่าไร กรดไขมันก็ไม่อิ่มตัวยิ่งขึ้นเท่านั้น
- ↑ Saponification value หรือ saponification number หรือ Koettstorfer number หรือ sap เป็นจำนวนโพแทสเซียมไฮดรอกไซด์มีหน่วยเป็นมิลลิกรัมที่จำเป็นเพื่อทำไขมัน 1 กรัมให้เป็นสบู่ภายใต้ภาวะโดยเฉพาะ ๆ มันเป็นตัววัดมวลโมเลกุลเฉลี่ย (หรือความยาวโซ่เฉลี่ย) ของกรดไขมันทั้งหมดที่มี
อ้างอิง
- ↑ 1.0 1.1 "เราจะเลือกน้ำมันอะไรดีในการปรุงอาหาร". ASTV/ผู้จัดการออนไลน์. 2009-02-06. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-01-05. สืบค้นเมื่อ 2019-01-05.
{{cite web}}
: ไม่รู้จักพารามิเตอร์|deadurl=
ถูกละเว้น แนะนำ (|url-status=
) (help) - ↑ 2.0 2.1 2.2 Orthoefer, F. T. (2005). "Chapter 10: Rice Bran Oil". ใน Shahidi, F. (บ.ก.). Bailey's Industrial Oil and Fat Products. Vol. 2 (6 ed.). John Wiley & Sons, Inc. p. 465. ISBN 978-0-471-38552-3. สืบค้นเมื่อ 2012-03-01.
- ↑ SEA HandBook-2009, By The Solvent Extractors'Association of India
- ↑ "What is Rice Bran Oil?". AP Refinery. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-07-12. สืบค้นเมื่อ 2018-12-26.
{{cite web}}
: ไม่รู้จักพารามิเตอร์|deadurl=
ถูกละเว้น แนะนำ (|url-status=
) (help) - ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 Anderson. "Fatty acid composition of fats and oils" (PDF). UCCS. สืบค้นเมื่อ April 8, 2017.
- ↑ "NDL/FNIC Food Composition Database Home Page". Nal.usda.gov. สืบค้นเมื่อ May 21, 2013.
- ↑ USDA → Basic Report: 04042, Oil, peanut, salad or cooking Retrieved on January 16, 2015
- ↑ nutritiondata.com → Oil, vegetable safflower, oleic Retrieved on April 10, 2017
- ↑ nutritiondata.com → Oil, vegetable safflower, linoleic Retrieved on April 10, 2017
- ↑ nutritiondata.com → Oil, vegetable, sunflower Retrieved on September 27, 2010
- ↑ USDA Basic Report Cream, fluid, heavy whipping
- ↑ "Nutrition And Health". The Goose Fat Information Service.
- ↑ nutritiondata.com → Egg, yolk, raw, fresh Retrieved on August 24, 2009
- ↑ "09038, Avocados, raw, California". National Nutrient Database for Standard Reference, Release 26. United States Department of Agriculture, Agricultural Research Service. สืบค้นเมื่อ 14 August 2014.
- ↑ "Feinberg School > Nutrition > Nutrition Fact Sheet: Lipids". Northwestern University. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-07-20.
- ↑ 16.0 16.1 16.2 16.3 16.4 16.5 16.6 16.7 The Culinary Institute of America (2011). The Professional Chef (9th ed.). Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons. ISBN 978-0-470-42135-2. OCLC 707248142.
- ↑ 17.0 17.1 17.2 "Nutrient database, Release 25". United States Department of Agriculture.
- ↑ Katragadda, H. R.; Fullana, A. S.; Sidhu, S.; Carbonell-Barrachina, Á. A. (2010). "Emissions of volatile aldehydes from heated cooking oils". Food Chemistry. 120: 59. doi:10.1016/j.foodchem.2009.09.070.
- ↑ "Rice Bran Oil FAQ's". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-08-14. สืบค้นเมื่อ 2020-05-12.
- ↑ "National Drug Standard for 谷维素片 / Oryzanol Tablets (DRAFT)" (PDF). 国家食品药品监督管理总局. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2018-07-29. สืบค้นเมื่อ 2018-07-29.
- ↑ A.F. Cicero; A. Gaddi (2001). "Rice bran oil and gamma-oryzanol in the treatment of hyperlipoproteinaemias and other conditions". Phytother Res. 15 (4): 277–286. doi:10.1002/ptr.907. PMID 11406848. สืบค้นเมื่อ 2006-10-09.
- ↑ Minhajuddin, M; Beg, ZH; Iqbal, J (2005). "Hypolipidemic and antioxidant properties of tocotrienol rich fraction isolated from rice bran oil in experimentally induced hyperlipidemic rats". Food and Chemical Toxicology. 43 (5): 747–53. doi:10.1016/j.fct.2005.01.015.
- ↑ Ishihara, M; Ito, Y; Nakakita, T; Maehama, T; Hieda, S; Yamamoto, K; Ueno, N (1982). "gamma-oryzanol on climacteric disturbance". Nihon Sanka Fujinka Gakkai zasshi. 34 (2): 243–51. PMID 7061906.
- ↑ Paul, A.; Masih, D., Masih, J., Malik, P. (2012). "COMPARATIVE ANALYSIS OF HEAT DEGRADATION OF ORYZANOL IN RICE BRAN OIL, MUSTARD OIL AND SUNFLOWER OIL BY MICROWAVE AND PAN HEATING" (PDF). International Journal of Food and Nutritional Sciences. 1 (1): 110–117.
{{cite journal}}
: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์) - ↑ "Find a Vitamin or Supplement: Rice Bran". WebMD. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-10-17.
{{cite web}}
: ไม่รู้จักพารามิเตอร์|deadurl=
ถูกละเว้น แนะนำ (|url-status=
) (help) - ↑ Hadiza, Altine .; Mustapha Umar Imam, Der-Jiun Ooi, Norhaizan Mohd Esa, Rozita Rosli (2017). "In utero exposure to germinated brown rice and its oryzanol-rich extract attenuated high fat diet-induced insulin resistance in F1 generation of rats" (PDF). BMC Complementary and Alternative Medicine. 17: 67. doi:10.1186/s12906-017-1571-0. PMC 5251246. PMID 28109299.
{{cite journal}}
: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)