อำเภอปลาปาก

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
อำเภอปลาปาก
การถอดเสียงอักษรโรมัน
 • อักษรโรมันAmphoe Pla Pak
คำขวัญ: 
พระธาตุมหาชัยล้ำค่า ห้าเผ่าไทย
หลายหลาก ถิ่นปลาปากเขียวขจี
ยึดประเพณีศรีโคตรบูรณ์
แผนที่จังหวัดนครพนม เน้นอำเภอปลาปาก
แผนที่จังหวัดนครพนม เน้นอำเภอปลาปาก
พิกัด: 17°10′50″N 104°31′34″E / 17.18056°N 104.52611°E / 17.18056; 104.52611
ประเทศ ไทย
จังหวัดนครพนม
พื้นที่
 • ทั้งหมด546.915 ตร.กม. (211.165 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (2564)
 • ทั้งหมด54,427 คน
 • ความหนาแน่น99.52 คน/ตร.กม. (257.8 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์ 48160
รหัสภูมิศาสตร์4802
ที่ตั้งที่ว่าการที่ว่าการอำเภอปลาปาก ถนนกุรุคุ-หนองฮี ตำบลปลาปาก อำเภอปลาปาก จังหวัดนครพนม 48160
เว็บไซต์http://www.plapak.net
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ปลาปาก เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดนครพนม

ประวัติ[แก้]

สถานที่ตั้งรกรากของชาวปลาปาก นับว่าเป็นชนเผ่าที่น่าสนใจมิใช่น้อยเลยทีเดียว ความเป็นมาของบรรพบุรุษของชาวปลาปากเดิมมีถิ่นที่อยู่ในเขตประเทศลาวที่เมืองมหาชัย แขวงคำม่วน พระทองสัมฤทธิ์ที่กล่าวถึงในตำนานนี้มีอยู่จริง และประดิษฐานอยู่ที่วัดคณิศรธรรมิการาม

คำว่า “เว้า” นี้เป็นภาษาท้องถิ่นซึ่งความหมายก็คือ พูด ตำนานเกี่ยวกับ ปลาเว้า มีประวัติความเป็นมาว่าบริเวณนี้ในฤดูฝนมีน้ำหลาก จึงทำให้มีปลาชนิดหนึ่งลักษณะคล้ายปลาตะเพียนทองมารวมอยู่เป็นจำนวนมาก และส่งเสียงร้องอึงคะนึงคล้ายเสียงคนพูดกัน ชาวบ้านจึงพากันเรียกขานบริเวณแห่งนี้ว่า ปลาเว้า(ปลาพูด) คำว่า “ปาก” นี้ในภาษาถิ่นอีสานเป็นคำกริยา หมายถึง พูด ดังนั้น ปลาปากก็คือ ปลาพูดหรือ ปลาเว้านั่นเอง ชาวบ้านจึงได้ตั้งชื่อว่า ปลาปากตั้งแต่นั้นมา[1]

  • วันที่ 15 มิถุนายน 2508 แยกพื้นที่ตำบลปลาปาก ตำบลกุตาไก้ และตำบลหนองฮี อำเภอเมืองนครพนม มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอปลาปาก[2] ขึ้นการปกครองกับอำเภอเมืองนครพนม
  • วันที่ 20 กันยายน 2509 ตั้งตำบลนามะเขือ แยกออกจากตำบลกุตาไก้ ตั้งตำบลมหาชัย แยกออกจากตำบลปลาปาก ตั้งตำบลโคกสว่าง แยกออกจากตำบลปลาปาก และตำบลหนองฮี[3]
  • วันที่ 16 พฤศจิกายน 2514 ยกฐานะกิ่งอำเภอปลาปาก อำเภอเมืองนครพนม เป็น อำเภอปลาปาก[4]
  • วันที่ 5 กรกฎาคม 2517 ตั้งตำบลโคกสูง แยกออกจากตำบลมหาชัย[5]
  • วันที่ 31 ตุลาคม 2521 ตั้งตำบลหนองเทาใหญ่ แยกออกจากตำบลโคกสว่าง[6]
  • วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2528 จัดตั้งสุขาภิบาลปลาปาก ในท้องที่บางส่วนของตำบลปลาปาก[7]
  • วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะสุขาภิบาลปลาปาก เป็นเทศบาลตำบลปลาปาก

ที่ตั้งและอาณาเขต[แก้]

อำเภอปลาปากมีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้

การแบ่งเขตการปกครอง[แก้]

การปกครองส่วนภูมิภาค[แก้]

อำเภอปลาปากแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 8 ตำบล 85 หมู่บ้าน ได้แก่

ลำดับ อักษรไทย อักษรโรมัน จำนวนหมู่บ้าน จำนวนประชากร
(ธันวาคม 2565)[8]
1. ปลาปาก Pla Pak
16
10,920
2. หนองฮี Nong Hi
12
7,930
3. กุตาไก้ Kutakai
12
9,085
4. โคกสว่าง Khok Sawang
8
4,807
5. โคกสูง Khok Sung
10
5,472
6. มหาชัย Maha Chai
8
6,253
7. นามะเขือ Na Makhuea
11
6,617
8. หนองเทาใหญ่ Nong Thao Yai
8
3,398

การปกครองส่วนท้องถิ่น[แก้]

ท้องที่อำเภอปลาปากประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 9 แห่ง ได้แก่

  • เทศบาลตำบลปลาปาก ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลปลาปาก
  • องค์การบริหารส่วนตำบลปลาปาก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปลาปาก (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลปลาปาก)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลหนองฮี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองฮีทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลกุตาไก้ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกุตาไก้ทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลโคกสว่าง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกสว่างทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลโคกสูง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกสูงทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลมหาชัย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลมหาชัยทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลนามะเขือ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนามะเขือทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลหนองเทาใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองเทาใหญ่ทั้งตำบล

สถานศึกษา[แก้]

โรงเรียนรัฐบาล[แก้]

  • โรงเรียนปลาปากวิทยา
  • โรงเรียนโคกสว่างประชาสรรค์
  • โรงเรียนธรรมโฆษิตวิทยา
  • โรงเรียนกุตาไก้วิทยา
  • โรงเรียนมหาชัยวิทยา
  • วิทยาลัยการอาชีพวัดโฆสมังคลาราม

สถานที่ท่องเที่ยว[แก้]

  • วัดพระธาตุมหาชัย
  • วัดโฆสมังคลาราม
  • ศูนย์วัฒนธรรมวัดคณิศรธรรมิการาม
  • สวนรุกขชาติวังปอพาน
  • ศูนย์ส่งเสริมศิลปาชีพบ้านทันสมัยในพระบรมราชินูปถัมภ์
  • วัดจอมแจ้ง บ้านศรีธน
  • โครงการฟาร์มตัวอย่างตามพระราชดำริ บ้านนาสีนวล
  • วัดป่ามหาชัย
  • สวนหย่อมสาธารณะ
  • ต้นจามจุรียักษ์ วัดจอมศรี บ้านนามะเขือ

ประเพณี[แก้]

  • เทศกาลกินแตงไทย แตงโมหวาน
  1. [1] เก็บถาวร 2020-02-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนประวัติความเป็นมา-อำเภอปลาปาก
  2. [2] เก็บถาวร 2012-03-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่ตั้งเป็นกิ่งอำเภอ
  3. [3]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองนครพนม อำเภอมุกดาหาร อำเภอท่าอุเทน อำเภอศรีสงคราม กิ่งอำเภอดอนตาล กิ่งอำเภอปลาปาก จังหวัดนครพนม
  4. [4] เก็บถาวร 2012-02-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนพระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอปลาปาก อำเภอเชียงกลาง อำเภอปากชม อำเภอบ้านม่วง อำเภอพังโคน อำเภอดอนสัก อำเภอพนม อำเภอเวียงสระ อำเภอสังคม และอำเภอหัวตะพาน พ.ศ. ๒๕๑๔
  5. [5]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอปลาปาก และอำเภอศรีสงคราม จังหวัดนครพนม
  6. [6]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอศรีสงคราม อำเภอปลาปาก อำเภอมุกดาหาร กิ่งอำเภอนิคมคำสร้อย และอำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม
  7. [7]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลปลาปาก อำเภอปลาปาก จังหวัดนครพนม
  8. "ระบบสารสนเทศเพื่อการบริหาร". stat.bora.dopa.go.th.