พระเจ้าช็องโจแห่งโชซ็อน
บทความนี้อาจต้องการตรวจสอบต้นฉบับ ในด้านไวยากรณ์ รูปแบบการเขียน การเรียบเรียง คุณภาพ หรือการสะกด คุณสามารถช่วยพัฒนาบทความได้ |
บทความนี้ไม่มีการอ้างอิงจากแหล่งที่มาใด |
พระเจ้าช็องโจ 朝鮮正祖 조선 정조 | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
พระมหากษัตริย์แห่งโชซ็อน | |||||||||
ครองราชย์ | 27 เมษายน ค.ศ. 1776 – 18 สิงหาคม ค.ศ. 1800 | ||||||||
รัชสมัย | 24 ปี 113 วัน | ||||||||
ราชาภิเษก | 27 เมษายน ค.ศ. 1776 | ||||||||
รัชกาลก่อนหน้า | พระเจ้าย็องโจ | ||||||||
รัชกาลถัดไป | พระเจ้าซุนโจ | ||||||||
ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ | |||||||||
ระหว่าง | ค.ศ. 1775 – 27 เมษายน ค.ศ. 1776 | ||||||||
กษัตริย์ | พระเจ้าย็องโจ | ||||||||
พระราชนัดดารัชทายาทแห่งโชซ็อน | |||||||||
สถาปนา | 12 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1759 – 27 เมษายน ค.ศ. 1776 | ||||||||
ก่อนหน้า | องค์ชายรัชทายาทอึยโซ | ||||||||
ถัดไป | องค์ชายอีฮวาน | ||||||||
กษัตริย์ | พระเจ้าย็องโจ | ||||||||
พระราชสมภพ | 28 ตุลาคม ค.ศ. 1752 พระราชวังชังกย็อง อาณาจักรโชซ็อน อี ซัน (이산, 李祘) | ||||||||
สวรรคต | 18 สิงหาคม ค.ศ. 1800 พระราชวังชังกย็อง อาณาจักรโชซ็อน | (47 ปี)||||||||
ฝังพระศพ | สุสานหลวงก็อนลึง เมืองฮวาซ็อง จังหวัดคย็องกี | ||||||||
พระมเหสี | พระนางฮโยอึย | ||||||||
พระสนม |
| ||||||||
พระราชบุตร | |||||||||
| |||||||||
ราชวงศ์ | โชซ็อน | ||||||||
ราชสกุล | อี | ||||||||
พระราชบิดา | เจ้าชายรัชทายาทซาโด | ||||||||
พระราชมารดา | พระนางฮเยกย็อง | ||||||||
ศาสนา | ลัทธิขงจื๊อ (ลัทธิขงจื๊อใหม่) | ||||||||
ลายพระอภิไธย | |||||||||
ช่วงเวลา | |||||||||
เหตุการณ์สำคัญ |
|
ชื่อเกาหลี | |
ฮันกึล | |
---|---|
ฮันจา | |
อาร์อาร์ | Jeongjong, later Jeongjo |
เอ็มอาร์ | Chŏngjong, later Chŏngjo |
ชื่อเกิด | |
ฮันกึล | |
ฮันจา | |
อาร์อาร์ | I San / I Seong |
เอ็มอาร์ | Yi San / Yi Sŏng |
ชื่อสุภาพ | |
ฮันกึล | |
ฮันจา | |
อาร์อาร์ | Hyeongun |
เอ็มอาร์ | Hyŏngun |
นามปากกา | |
ฮันกึล | |
ฮันจา | |
อาร์อาร์ | Hongjae |
เอ็มอาร์ | Hongchae |
พระเจ้าช็องโจ (정조; 28 ตุลาคม ค.ศ. 1752 – 18 สิงหาคม ค.ศ. 1800) บางครั้งออกพระนามว่า ช็องโจมหาราช (เกาหลี: 정조대왕; ฮันจา: 正祖大王) เป็นกษัตริย์องค์ที่ 22 แห่งราชวงศ์โชซ็อน ตั้งแต่ ค.ศ. 1775 ถึง ค.ศ. 1776 พระองค์ทำหน้าที่เป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ของพระอัยกา (ปู่) ของพระองค์คือพระเจ้าย็องโจและครองราชย์เป็นกษัตริย์ตั้งแต่วันที่ 27 เมษายน ค.ศ. 1776 ถึง 18 สิงหาคม ค.ศ. 1800
ต้นพระชนม์
[แก้]พระองค์เป็นพระโอรสของเจ้าชายรัชทายาทซาโด (사도) กับพระนางฮเยกย็อง (헌경) มีพระนามแรกประสูติว่า อี ซัน (이산)
ใน ค.ศ. 1762 มกุฎราชกุมารซาโด พระบิดา ถูกประหารชีวิตด้วยข้อหาต่าง ๆ ส่วนพระนางฮเยกย็อง พระมารดา ถูกจองจำไว้ ณ พระราชวังชังกย็อง จึงเขียนอัตชีวประวัติเรียก ฮันจุงนก (한중록) พรรณนาพระชนมชีพระหว่างจองจำ
ตำแหน่งพระรัชทายาทนั้น อี ซัน ได้สืบทอด ระหว่างอยู่ในตำแหน่ง ได้พบฮง กุก-ย็อง (홍국영) ข้าราชการผู้ซึ่งต่อมาสนับสนุนให้พระองค์ขึ้นครองราชย์ และตรากตรำทำงานเพื่อเพิ่มพูนพระบารมี แต่ภายหลังถูกเนรเทศด้วยข้อกล่าวหาว่า กระหายอำนาจ[2]
เสวยราชย์
[แก้]พระราชนัดดารัชทายาทอี ซัน ขึ้นสู่ราชบัลลังก์โชซ็อนเมื่อ ค.ศ. 1776 เมื่อพระเจ้าย็องโจ พระอัยกาเสด็จสวรรคต ในวันราชาภิเษกนั้น อี ซัน ทรงประกาศว่า เป็นราชโอรสของมกุฎราชกุมารซาโดผู้ล่วงลับ ทำให้เหล่าผู้สมรู้ในการวางแผนให้องค์ชายซาโดถึงจุดจบเกิดประหวั่นพรั่นพรึง
หลังขึ้นครองราชย์ อี ซัน ใช้พระนามว่า ช็องโจ (이산) มีพระบรมราชโองการให้ตั้งพระราชมารดาขึ้นเป็นพระพันปี และพยายามลบล้างมลทินของพระบิดามาเสมอ พระองค์ให้ย้ายราชสำนักไปยังเมืองซูว็อน (수원) เพื่อให้ใกล้พระราชสุสานพระราชบิดา ทั้งยังให้สร้างป้อมฮวาซ็อง (화성) เพื่อคุ้มกันสุสานนั้น ปัจจุบัน ป้อมดังกล่าวเป็นมรดกโลกของยูเนสโก
รัชกาลของพระเจ้าช็องโจนั้นสับสนอลหม่านเพราะปัญหาการเมือง แต่พระองค์ก็ผ่านพ้นมาได้ด้วยความช่วยเหลือของฮง กุก-ย็อง[2]
ปฏิรูปประเทศ
[แก้]พระเจ้าช็องโจทรงปรับปรุงบ้านเมืองในหลาย ๆ ด้าน แม้แรกเริ่มจะเป็นไปได้ยาก เพราะนโยบายแท-พย็อง (탕평; "สุขสวัสดิ์) ที่ดำเนินสืบเนื่องมาแต่รัชกาลพระอัยกา พระองค์จึงพยายามรวบอำนาจการเมืองไว้เพื่อให้การพัฒนาประเทศเป็นผล
การปฏิรูปสำคัญประการหนึ่งที่จัดการในรัชสมัยพระเจ้าช็องโจ คือ การจัดตั้งหอสมุดคยูจังกัก (규장각) เพื่อปรับปรุงจุดยืนของราชวงศ์ในด้านวัฒนธรรมและการเมือง กับทั้งเพื่อแสวงหาราชเสวกที่ทรงภูมิมาช่วยขับเคลื่อนประเทศ นักปฏิรูปหลายคนที่ถูกเว้นวรรคทางการเมืองก็ได้รับโอกาสให้เข้าพัฒนาประเทศในช่วงนี้
พระองค์ได้รับความสนับสนุนจากซิลฮัก (실학) กลุ่มลัทธิขงจื๊อที่มีสมาชิกเป็นบัณฑิตเลื่องชื่ออย่างช็อง ยัก-ยง (정약용), ยู ทึก-กง (유득공), พัก จี-ว็อน (박지원), และ พัก เจ-กา (박제가) ฉะนั้น รัชกาลของพระองค์จึงมีการเติบโตและพัฒนาด้านวัฒนธรรมสมัยนิยม
สวรรคต
[แก้]ใน ค.ศ. 1800 พระเจ้าช็องโจเสด็จสวรรคตโดยไม่ทราบสาเหตุ พระบรมศพฝังไว้กับพระบรมศพพระมเหสีฮโยอึย (효의) ที่สุสานหลวงก็อนลึง (건릉) เมืองฮวาซ็อง พระเจ้าซุนโจ พระโอรส เสวยราชย์สืบต่อมา[3]
พระบรมวงศานุวงศ์
[แก้]- พระราชบิดา: เจ้าชายรัชทายาทซาโด (사도세자, 1735–1762) ภายหลังได้รับการเฉลิมพระยศขึ้นเป็นกษัตริย์ ทรงพระนามว่า พระเจ้าชังโจ
- พระราชมารดา: พระนางฮเยกย็อง ตระกูลฮง แห่งพุงซัน (헌경왕후 홍씨, 1735–1815) 惠慶宮 孝康慈禧贞宣徽穆献敬惠嫔 洪氏
- พระมเหสี: พระนางฮโยอึย ตระกูลคิม แห่งช็องพุง (효의왕후 김씨, 1753–1821) 孝懿王后 金氏
- พระสนม
- พระสนมเอกอึยบิน ตระกูลซ็อง แห่งชังนย็อง (의빈 성씨, 1753–1786) 宜嬪 成氏
- พระสนมเอกว็อนบิน ตระกูลฮง แห่งพงซัน (원빈 홍씨, 1766–1779) 元嬪 洪氏
- พระสนมเอกฮวาบิน ตระกูลยุน แห่งนัมว็อน (화빈 윤씨, 1765–1824) 和嬪 尹氏
- พระสนมเอกซูบิน ตระกูลปาร์ค แห่งบันนัม, ภายหลังแต่งตั้งเป็น กาซุนกุง ฮยอนมกซูบี (ฐานันดรศักดิ์สำหรับพระราชชนนีที่ไม่เคยเป็นพระเหสีมาก่อน)(현목수비 박씨, 1770–1822) 嘉順宮 顯穆綏嬪 朴氏
- พระโอรส
- เจ้าชายรัชทายาทมุนฮโย, อีซุน (문효세자, 1782-1786) มกุฎราชกุมารแห่งโชซ็อนพระราชโอรสของพระสนมเอกอึยบิน ตระกูลซ็อง แห่งชังนย็อง
- พระเจ้าซุนโจแห่งโชซ็อน, อีกง (이공세자, 1790 - 1834) พระราชโอรสของพระสนมเอกซูบิน ตระกูลปาร์ค แห่งบันนัม
- เจ้าชายซังกเย, อีดัม (상계군, 1769-1786) พระราชโอรสบุญธรรมของพระสนมเอกว็อนบิน ตระกูลฮง แห่งพุงซัน
- พระธิดา
- เจ้าหญิงไม่ปรากฏพระนาม (1784 - 1784) พระราชธิดาของพระสนมอึยบิน ตระกูลซ็อง แห่งชังนย็อง
- เจ้าหญิงซุกซ็อน (숙선옹주, 1793 - 1836) พระราชธิดาของพระสนมซูบิน ตระกูลพัก แห่งบันนัม
พงศาวลี
[แก้]พงศาวลีของพระเจ้าช็องโจแห่งโชซ็อน | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
อ้างอิง
[แก้]- ↑ After the declaration of the Korean Empire, his honorary title, Gyeongcheon Myeongdo Hongdeok Hyeonmo (경천명도홍덕현모, 敬天明道洪德顯謨), was added to his title.
- ↑ 2.0 2.1 Digital Korean studies (Korean site) http://www.koreandb.net/koreanking/html/person/pki60022.htm เก็บถาวร 23 มกราคม 2008 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ↑ "National Heritage – Hwaseong". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-12-30. สืบค้นเมื่อ 2016-11-21.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- Official site of Hwaseong Fortress เก็บถาวร 2013-05-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
ก่อนหน้า | พระเจ้าช็องโจแห่งโชซ็อน | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
พระเจ้าย็องโจ | กษัตริย์แห่งโชซ็อน (ค.ศ. 1776–1800) |
พระเจ้าซุนโจ |