นายกรัฐมนตรีสวีเดน
| นายกรัฐมนตรีราชอาณาจักรสวีเดน
Sveriges statsminister | |
|---|---|
 | |
 ธงชาติสวีเดน | |
| การเรียกขาน | เอ็กเซิลเลนซี ใช้ในสวีเดนจนกระทั่งคริสต์ทศวรรษ 1970 ที่ล้มเลิกไป แต่ในทางการทูตยังคงใช้สำหรับการเขียนเอกสารมาจนถึงปัจจุบัน[1] |
| สมาชิกของ | รัฐบาลสวีเดน คณะมนตรียุโรป |
| รายงานตัวต่อ | รัฐสภาสวีเดน |
| ที่พำนัก | บ้านซอเกสกา |
| ที่ว่าการ | รูเซินบอด สต็อกโฮล์ม สวีเดน |
| ผู้เสนอชื่อ | โฆษกประจำรัฐสภาสวีเดน ภายหลังการหารือร่วมกับผู้นำพรรคการเมืองในรัฐสภา |
| ผู้แต่งตั้ง | โฆษกประจำรัฐสภาสวีเดน ภายหลังการลงมติของรัฐสภาสวีเดน |
| วาระ | 4 ปี; ไม่จำกัดวาระ ดำรงตำแหน่งตราบเท่าที่เสียงส่วนมากในรัฐสภาให้การสนับสนุน |
| ตราสารจัดตั้ง | กฎหมายปกครองสวีเดน พ.ศ. 2517 |
| ผู้ประเดิมตำแหน่ง | หลุยส์ ยาราร์ด เดอ ยาร์ |
| สถาปนา | 20 มีนาคม พ.ศ. 2419 |
| รอง | รองนายกรัฐมนตรีสวีเดน |
| เงินตอบแทน | 1,872,000 โครนาต่อปี[2] 204,411 ยูโร, 279,653 ดอลลาร์ หรือ 163,123 ปอนด์ (1 กรกฎาคม พ.ศ. 2557– 30 มิถุนายน พ.ศ. 2558) |
| เว็บไซต์ | www.sweden.gov.se |
.jpg)
นายกรัฐมนตรีสวีเดน (สวีเดน: statsminister หรือแปลตรงตัวว่า รัฐมนตรีแห่งรัฐ) คือผู้นำฝ่ายบริหาร (รัฐบาล) แห่งราชอาณาจักรสวีเดน ซึ่งก่อนหน้าการสถาปนาตำแหน่งนี้ในปี พ.ศ. 2419 สวีเดนมีผู้นำฝ่ายบริหารดำรงตำแหน่งเดียวกับประมุขแห่งรัฐ คือพระมหากษัตริย์แห่งสวีเดน ผู้มีพระราชอำนาจในการบริหารแผ่นดินแต่เพียงผู้เดียว โดยมีนายกรัฐมนตรีคนแรกของประเทศก็คือ หลุยส์ ยาราร์ด เดอ ยาร์ ผู้วางรากฐานระบบรัฐสภาแบบสองสภาของสวีเดนในปี พ.ศ. 2409 ซึ่งมาแทนที่ระบบรัฐสภาเก่าที่มีชื่อว่า สภาฐานันดร (Riksens ständer)
นายกรัฐมนตรีแห่งสวีเดนคนปัจจุบันคือ สเตฟัน เลอเวน ผู้นำพรรคสังคมประชาธิปไตยสวีเดน[3]
ประวัติศาสตร์[แก้]
ก่อนปี พ.ศ. 2419 เมื่อมีการสถาปนาสำนักนายกรัฐมนตรีขึ้น สวีเดนไม่มีผู้นำรัฐบาลแยกเป็นเอกเทศจากตำแหน่งพระมหากษัตริย์ ซึ่งในประวัติศาสตร์ปรากฏว่าตำแหน่งองคมนตรีผู้มีอาวุโสสูงสุดในบรรดาองคมนตรีทั้งหมด (ในช่วงระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ตำแหน่งดังกล่าวก็คืออัครมหาเสนาบดี; Lord High Chancellor) มีลักษณะคล้ายคลึงกับตำแหน่งผู้นำคณะรัฐบาลอยู่แล้ว โดยเฉพาะในช่วงยุคแห่งเสรีภาพ ตั้งแต่ พ.ศ. 2261 ถึง พ.ศ. 2315 ที่พระราชอำนาจของพระมหากษัตริย์ถูกลดทอนลงไปมาก ส่วนตำแหน่งประธานองคมนตรีสภาคือตำแหน่งทางการเมืองที่ทรงอำนาจมากที่สุดในขณะนั้น
หลังจากการประกาศใช้พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยกลไกของรัฐบาล พ.ศ. 2352 (Instrument of Government of 1809) ได้มีการจัดตั้งตำแหน่งขึ้นมาสองตำแหน่งคือ นายกรัฐมนตรีว่าการยุติธรรม (สวีเดน: justitiestatsminister) และ นายกรัฐมนตรีว่าการต่างประเทศ (สวีเดน: utrikesstatsminister) โดยที่ตำแหน่งทั้งสองมีอำนาจจำกัดอยู่แค่งานราชการตามกระทรวงที่ตนรับผิดชอบ จนกระทั่งปี พ.ศ. 2419 ตำแหน่งนายกรัฐมนตรีทั้งสองที่มีอยู่เดิมจึงถูกแปลงไปเป็นตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรมและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ โดยที่การเรียกขานรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศยังคงใช้คำว่า เอ็กเซิลเลนซี (Excellency) ต่อไปโดยไม่มีการเปลี่ยนแปลง ซึ่งเป็นตำแหน่งเดียวในรัฐบาลสวีเดนที่ใช้คำเรียกขานเช่นนี้ร่วมกับตำแหน่งนายกรัฐมนตรี[4][5]
ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2460 เป็นต้นมา สวีเดนนำหลักการด้านรัฐสภามาบังคับใช้ ส่งผลให้พระราชอำนาจของพระมหากษัตริย์ในการแต่งตั้งนายกรัฐมนตรีและคณะที่ปรึกษาแห่งรัฐ (Councillors of State; ซึ่งเทียบเท่ากับตำแหน่งคณะรัฐมนตรี) ตามพระราชอัธยาศัยถูกยกเลิก และกลไกการแต่งตั้งนายกรัฐมนตรีจึงเปลี่ยนมาเป็นการลงคะแนนสนับสนุนโดยสมาชิกรัฐสภาแทน ทั้งนี้เมื่อเวลาล่วงเลยไป ตำแหน่งนายกรัฐมนตรีได้กลายมาเป็นตำแหน่งซึ่งใช้พระราชอำนาจแทนพระมหากษัตริย์ในทางพฤตินัย อย่างไรก็ตามคำที่ใช้เรียกรัฐบาลในช่วงเวลานี้ยังคงเป็นคำว่า Kungl. Maj:t ซึ่งเป็นคำย่อของ Kunglig Majestät แปลว่า พระเจ้าอยู่หัว ในภาษาสวีเดน
ต่อมาในปี พ.ศ. 2517 อำนาจของฝ่ายบริหารมีกลไกการบังคับใช้ผ่านสภาองคมนตรีหรือ คิงอินเคาน์ซิล (คล้ายคลึงกับกลไก ควีนอินเคาน์ซิล ของเครือจักรภพ) การปฏิรูปรัฐธรรมนูญในครั้งนี้ยังได้มีการบังคับใช้พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่ากลไกของรัฐบาลฉบับใหม่ ซึ่งได้มีการสถาปนาระบบรัฐสภาในทางนิตินัยและคณะรัฐมนตรีขึ้น โดยที่อำนาจอธิปไตยตามรัฐธรรมนูญไม่ได้บังคับใช้ผ่านพระมหากษัตริย์อีกต่อไป
รายนามนายกรัฐมนตรี[แก้]
นายกรัฐมนตรีที่ยังดำรงชีวิตอยู่[แก้]
อิงวา คอร์ลชอน
เกิด 23 มิถุนายน (87 ปี)
ดำรงตำแหน่ง พ.ศ. 2529 – 2534 และ พ.ศ. 2537 - 2539
คอร์ล ปิลด์
เกิด 15 กรกฎาคม (72 ปี) ดำรงตำแหน่ง พ.ศ. 1991–1994
โยรัน แพร์ชชอน
เกิด 20 มกราคม (72 ปี)
ดำรงตำแหน่ง พ.ศ. 2539 - 2549
เฟรดริก เรนเฟลด์ท
เกิด 4 สิงหาคม (56 ปี)
ดำรงตำแหน่ง พ.ศ. 2549 - 2557
ภาพ[แก้]
รูเซินบอด ซึ่งใช้เป็นที่ทำการของสำนักนายกรัฐมนตรีสวีเดน (Statsrådsberedningen) มาตั้งแต่ พ.ศ. 2524
ซอเกสกา อันเป็นที่พำนักอย่างเป็นทางการของนายกรัฐมนตรีสวีเดน
คฤหาสน์ฮาร์พซุนด์ อันเป็นพำนักในชนบทของนายกรัฐมนตรีสวีเดนตั้งแต่ พ.ศ. 2496
คานสลีฮูเซต ซึ่งเป็นที่ตั้งในอดีตของสำนักนายกรัฐมนตรีสวีเดนก่อนปี พ.ศ. 2524 ปัจจุบันเป็นที่ตั้งของสำนักงานรัฐสภาสวีเดน
ดูเพิ่ม[แก้]
อ้างอิง[แก้]
- ↑ [1] Archived 2013-01-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, Protocol and Liaison Service, United Nations.
- ↑ "Statsrådsarvoden och avgångsersättningar (Swedish)". Regeringen.se. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2015-05-25. สืบค้นเมื่อ 2015-11-06.
- ↑ "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2015-01-06. สืบค้นเมื่อ 2015-11-06.
- ↑ Sveriges statskalender 1915, runeberg.org. Retrieved on June 12, 2013.(sv)
- ↑ Sveriges statskalender 1964, runeberg.org. Retrieved on June 12, 2013.(sv)
- บรรณานุกรม
- The Instrument of Government (PDF). Stockholm: The Riksdag. 2012.
- The Riksdag Act (PDF). Stockholm: The Riksdag. 2012. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 2013-02-01. สืบค้นเมื่อ 2015-11-06.
- Larsson, Torbjörn; Bäck, Henry (2008). Governing and Governance in Sweden. Lund: Studentlitteratur AB. ISBN 978-91-44-03682-3.
- Petersson, Olof (2010). Den offentliga makten (ภาษาสวีเดน). Stockholm: SNS Förlag. ISBN 978-91-86203-66-5.
