คริสต์ทศวรรษ 2010

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
อาหรับสปริงวิกฤตการณ์ไครเมีย พ.ศ. 2557รัฐอิสลามอิรักและลิแวนต์เบร็กซิตความตกลงปารีสสมาร์ตโฟนObergefell v. Hodgesหลุมดำ
ภาพตามเข็มนาฬิกาเริ่มจากซ้าย:
คริสต์สหัสวรรษ: 3
คริสต์ศตวรรษ:
คริสต์ทศวรรษ:
คริสต์ศักราช:

คริสต์ทศวรรษ 2010 (อังกฤษ: 2010s) คือคริสต์ทศวรรษตามปฏิทินเกรโกเรียน เริ่มต้นเมื่อวันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 2010 และสิ้นสุดลงเมื่อวันที่ 31 ธันวาคม ค.ศ. 2019

ทศวรรษนี้เปิดฉากท่ามกลางวิกฤตการณ์การเงินทั่วโลกและภาวะเศรษฐกิจถดถอยระหว่างประเทศที่เริ่มต้นในปลายคริสต์ทศวรรษ 2000 วิกฤตหนี้สาธารณะยูโรโซนรุนแรงมากขึ้นในต้นทศวรรษและยังคงมีผลกระทบต่อโอกาสการฟื้นตัวของเศรษฐกิจโลกต่อไป ปัญหาเศรษฐกิจอย่างมาตรการรัดเข็มขัด ภาวะเงินเฟ้อ และราคาของโภคภัณฑ์ที่สูงขึ้น ทำให้เกิดความไม่สงบในหลายประเทศ รวมทั้งขบวนการ 15-เอ็ม และ "ยึด" (Occupy) ความไม่สงบในบางประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในโลกอาหรับ บานปลายเป็นวิกฤตสังคมและเศรษฐกิจจนเป็นเหตุของการปฏิวัติในประเทศตูนิเซีย อียิปต์และบาห์เรน ตลอดจนสงครามกลางเมืองในลิเบีย ซีเรียและเยเมน ในปรากฏการณ์วงกว้างที่เรียกกันทั่วไปว่า อาหรับสปริง ทัศนะทางสังคมที่เปลี่ยนไปทำให้มีการพัฒนาของสิทธิ LGBT และการมีผู้แทนเป็นหญิงเพิ่มขึ้นในทศวรรษนี้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศตะวันตก และบางส่วนของทวีปเอเชียและแอฟริกา

สหรัฐยังคงรักษาสถานะอภิมหาอำนาจระดับโลกได้ต่อไป ฝ่ายจีนเองก็พยายามดำเนินการต่าง ๆ รวมทั้งเปิดตัวข้อริเริ่มทางเศรษฐกิจและการปฏิรูปทางทหารครั้งใหญ่ พร้อมกับขยายอิทธิพลในทะเลจีนใต้และทวีปแอฟริกาเพื่อตอกย้ำฐานะประเทศที่มีศักยภาพเป็นอภิมหาอำนาจ การแข่งขันในระดับโลกระหว่างจีนกับสหรัฐรวมกันเป็นความพยายาม "จำกัด" (containment) และสงครามการค้า ส่วนในทวีปเอเชีย สองเกาหลีปรับปรุงความสัมพันธ์หลังวิกฤตอันยืดเยื้อ และสงครามต่อต้านการก่อการร้ายดำเนินต่อไป โดยโอซามา บิน ลาเดนถูกลอบฆ่าในบ้านพักในประเทศปากีสถาน และเป็นส่วนหนึ่งของการข้องแวะทางทหารของสหรัฐในพื้นที่หลายส่วนของโลก ความเจริญขององค์การหัวรุนแรง รัฐอิสลามอิรักและลิแวนต์ ในปี 2014 ลบชายแดนระหว่างซีเรียและอิรัก ส่งผลให้หลายชาติเข้าแทรกแซงจนสุดท้ายหัวหน้ากลุ่มเสียชีวิต ในทวีปแอฟริกา ประเทศเซาท์ซูดานแยกตัวออกจากซูดาน และการประท้วงใหญ่และรัฐประหารหลายครั้งทำให้ผู้นำเผด็จการที่ครองอำนาจยาวนานหลายคนพ้นจากตำแหน่ง ขณะเดียวกัน สหภาพยุโรปเผชิญกับวิกฤตคนเข้าเมืองในกลางทศวรรษ และการลงประชามติครั้งประวัติศาสตร์ที่สหราชอาณาจักรมีมติออกจากสหภาพยุโรปตามมาด้วยการเจรจาเพื่อถอนตัวในช่วงท้ายทศวรรษ รัสเซียพยายามเพิ่มฐานะในเวทีระหว่างประเทศโดยผนวกไครเมียในปี 2014

เทคโนโลยีสารสนเทศก้าวหน้า โดยสมาร์ตโฟนเป็นอุปกรณ์แพร่หลาย อินเทอร์เน็ตของสรรพสิ่งมีการเติบโตอย่างมากระหว่างทศวรรษนี้เนื่องจากความก้าวหน้าของอุปกรณ์เครือข่ายไร้สาย การโทรศัพท์เคลื่อนที่และการประมวลผลแบบกลุ่มเมฆ ความก้าวหน้าในการประมวลผลข้อมูลและการเปิดตัวแถบความถี่กว้าง 4จี ทำให้มีการกระจายข้อมูลและสารสนเทศด้วยความเร็วอย่างที่ไม่เคยพบมาก่อน ส่วนทรัพยากรออนไลน์อย่างสื่อสังคมช่วยอำนวยปรากฏการณ์อย่างขบวนการ "มีทู" (Me Too) องค์การไม่แสวงผลกำไรออนไลน์ วิกิลีกส์ ได้รับความสนใจระดับนานาชาติจากการเผยแพร่สารสนเทศลับเกี่ยวกับอ่าวกวนตานาโม ซีเรีย สงครามอัฟกานิสถานและอิรัก และการทูตสหรัฐ เอ็ดเวิร์ด สโนว์เดนเปิดโปงการสอดแนมของรัฐบาลทั่วโลก ทำให้เพิ่มความตระหนักในบทบาทของรัฐและเอกชนในการสอดแนมมวลชนและความเป็นส่วนตัว

ปรากฏการณ์โลกร้อนเริ่มสังเกตได้มากขึ้นโดยมีอุณหภูมิสูงสุดเป็นสถิติใหม่ในหลายปี และลมฟ้าอากาศสุดขั้วในทุกทวีป ความเข้มข้นของ CO2 เพิ่มขึ้นจาก 390 เป็น 410 พีพีเอ็มเมื่อสิ้นทศวรรษ ขณะเดียวกัน การรับมือกับมลภาวะและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศกลายเป็นปัญหาสำคัญ โดยการประท้วง ข้อริเริ่มและกฎหมายต่าง ๆ ได้รับความสนใจจากสื่อพอสมควร โดยเฉพาะอย่างยิ่ง มีการอนุมัติความตกลงกรุงปารีส (2015) และมีการตั้งขบวนการเยาวชนการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ภัยธรรมชาติใหญ่ เช่น แผ่นดินไหวในเฮติปี 2010, แผ่นดินไหวและคลื่นสึนามิในโทโฮะกุปี 2011, แผ่นดินไหวในเนปาลปี 2015 และพายหมุนที่ทำลายล้างสูง วาชิ, แซนดี, โบพา, ไห่หยาน, ฮาร์วีย์, เออร์มา, มาเรีย, ฟลอเรนซ์, ไมเคิลและอิได

ภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโรและแอนิเมชันรั้งตำแหน่งแรก ๆ ของบ็อกซ์ออฟฟิส โดยแฟรนไชส์ โฟรเซน และมิสเตอร์แสบร้ายเกินพิกัด มีความโดดเด่นที่สุดในทศวรรษนี้ ผู้ให้บริการเคเบิลมีจำนวนผู้บอกรับลดลงโดยหันไปใช้บริการสตรีมออนไลน์ราคาต่ำแทน เช่น เน็ดฟลิกซ์, แอมะซอนไพรม์, ฮูลูและดิสนีย์+ ความต้องการที่เพิ่มขึ้นของความหลากหลายและการทำให้เป็นส่วนตัว (personalization) เมื่อมีบริการสตรีมดนตรีอย่างสปอตติฟายทำให้เกิดแนวเพลงย่อยขึ้นหลายแนว เพลงเต้น ฮิปฮ็อปและป็อปได้รับความนิยมในทศวรรษนี้ และอีดีเอ็มประสบความสำเร็จเชิงพาณิชย์อย่างสูง ยอดขายดนตรีดิจิทัลสูงกว่ายอดขายซีดีในปี 2012 ในอุตสาหกรรมวิดีโอเกม นินเทนโด โซนีและไมโครซอฟท์ยังคงครองความเป็นใหญ่ ไมน์คราฟต์ เป็นเกมขายดีที่สุดตลอดกาล หนังสือที่ขายดีที่สุดทศวรรษนี้ได้แก่ ฟิฟตีเชดส์ออฟเกรย์

การเมืองและสงคราม[แก้]

อาหรับสปริง คือความไม่สงบในโลกอาหรับในช่วงต้นทศวรรษ
      เกิดการล้มล้างรัฐบาลหลายครั้ง
      เกิดการล้มล้างรัฐบาล
      สงครามกลางเมือง
      เกิดการประท้วงและการเปลี่ยนรัฐบาล
      การประท้วงครั้งใหญ่
      การประท้วงเล็กน้อย
      การประท้วงและการต่อสู้ทางทหารอื่น ๆ นอกโลกอาหรับ

รัฐชาติใหม่และการเปลี่ยนแปลงของเขตแดน[แก้]

ดินแดนดังต่อไปนี้คือรัฐอธิปไตยที่ได้รับเอกราชในช่วงทศวรรษที่ 2010 และได้รับการยอมรับเป็นหนึ่งในรัฐสมาชิกของสหประชาชาติ

ดินแดนดังต่อไปนี้ได้ถูกผนวกเข้าเป็นดินแดนของอีกรัฐอธิปไตยหนึ่ง

  • ไครเมีย ผนวกเข้าเป็นส่วนหนึ่งรัสเซีย