สถานีรถไฟบ้านปิน

สถานีรถไฟบ้านปิน
สถานีรถไฟถ่ายจากทางทิศใต้ของสถานี
ข้อมูลทั่วไป
ที่ตั้ง	203 บ้านใหม่ หมู่ที่ 4 ตำบลบ้านปิน อำเภอลอง จังหวัดแพร่ 54150
เจ้าของ	การรถไฟแห่งประเทศไทย
สาย	แม่แบบ:SRT Lines
ชานชาลา	2
โครงสร้าง
ประเภทโครงสร้าง	ระดับดิน
ระดับชานชาลา	2
ที่จอดรถ	ลานจอดรถหน้าสถานี
ทางเข้าออกสำหรับผู้พิการ	054583480
ข้อมูลอื่น
รหัสสถานี	1172
ประวัติ
เริ่มเปิดให้บริการ	15 มิถุนายน พ.ศ. 2457
ผู้โดยสาร
ไม่ต่ำกว่า 50 คน /วัน

บ้านปิน
Ban Pin
กิโลเมตรที่ 563.86
ห้วยแม่ต้า Huai Mae Ta −9.44 กม.	ผาคัน Pha Khan +14.60 กม.
ดูเพิ่ม: รายชื่อสถานีรถไฟ สายเหนือ

สถานีรถไฟบ้านปิน (อังกฤษ: ฺBan Pin Railway Station) เป็นสถานีรถไฟระดับสองบนเส้นทางรถไฟสายเหนือ (กรุงเทพ–เชียงใหม่) ตั้งอยู่ในตำบลบ้านปิน อำเภอลอง จังหวัดแพร่ อยู่ห่างจากสถานีรถไฟกรุงเทพเป็นระยะทาง 563.86 กิโลเมตร สถานีบ้านปินตั้งอยู่ระหว่างที่หยุดรถไฟห้วยแม่ต้ากับสถานีรถไฟผาคัน โดยช่วงระหว่างสถานีบ้านปินกับสถานีผาคัน เป็นที่ตั้งของอุโมงค์ห้วยแม่ลานซึ่งมีความยาว 130.20 เมตร อยู่ห่างจากสถานีบ้านปินไปประมาณ 11 กิโลเมตร

สถานีบ้านปินก่อสร้างและเปิดเดินรถในสมัยรัชกาลที่ 6 อาคารสถานีมีรูปแบบสถาปัตยกรรมบาวาเรียนผสมอับสถาปัตยกรรมไทยอันเป็นเอกลักษณ์ ตัวสถานีมีทางรถไฟ 5 ทาง เป็นทางหลัก 1 ทาง ทางหลีก 3 ทาง ทางตัน 1 ทาง และมี 2 ชานชาลา ย่านสถานีมีหอประแจและหอเติมน้ำสำหรับรถจักรไอน้ำซึ่งปัจจุบันเลิกใช้งานแล้ว นอกจากนี้ยังเคยมีโรงซ่อมรถซึ่งใช้งานครั้งแรกเมื่อวันที่ 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2522 แต่ปัจจุบันถูกรื้อถอนแล้ว

สถานีรถไฟบ้านปินเป็นสถานีหนึ่งในโครงการรถไฟทางคู่ช่วงเด่นชัย - เชียงใหม่

แต่เดิม ระหว่างสถานีรถไฟบ้านปินกับสถานีรถไฟผาคันเคยมีที่หยุดรถห้วยแม่ลาน ที่สร้างตั้งแต่ปี พ.ศ.2484 ที่บริเวณปากอุโมงค์ห้วยแม่ลานทางทิศเหนือ(ฝั่งสถานีผาคัน) ซึ่งในปัจจุบันได้ถูกยุบยกเลิกไปแล้ว

ข้อมูลจำเพาะ

• ประเภทเส้นทาง : ทางรถไฟทางไกลสายเหนือ
• รหัส  : 1172
• ชื่อภาษาไทย  : บ้านปิน
• ชื่อภาษาอังกฤษ : Ban Pin
• ชื่อย่อภาษาไทย : บป.
• ชื่อย่อภาษาอังกฤษ : BAP.
• ชั้นสถานี  : สถานีรถไฟชั้น 2
• ระบบอาณัติสัญญาณ : หางปลา ไม่มีสัญญาณเตือน ใช้ห่วงทางสะดวก
• พิกัดที่ตั้ง  : หลังสถานีมีแม่น้ำห้วยแม่ลานและติดตัวตำบลบ้านปิน ห่างจากถนน 1023 สายแพร่ - ลอง 1 กิโลเมตร
• ที่อยู่  : 203 บ้านใหม่ หมู่ที่4 ตำบลบ้านปิน อำเภอลอง จังหวัดแพร่ 54150
• ขบวนรถ/วัน:จอด 10 ขบวน รถด่วนพิเศษดีเซลราง รถด่วนพิเศษ รถด่วน รถเร็ว ท้องถิ่น
• ปริมาณผู้โดยสาร/วัน : ไม่ต่ำกว่า 50 คน
• สถานีก่อนหน้า : ที่หยุดรถห้วยแม่ต้า
• สถานีก่อนหน้า(ที่ไม่ใช่ที่หยุดรถหรือป้ายหยุดรถ) : สถานีรถไฟแก่งหลวง
• สถานีถัดไป : สถานีรถไฟผาคัน
• ห่างจากสถานีกรุงเทพ : 563.86 กิโลเมตร

ประวัติ

สถานีรถไฟบ้านปินก่อสร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 6 และเปิดเดินรถครั้งแรกเมื่อวันที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2457 โดยเส้นทางช่วงห้วยแม่ต้า-บ้านปิน ซึ่งมีระยะทาง 13 กิโลเมตร และเป็นส่วนหนึ่งของทางรถไฟสายเหนือ มีพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน เป็นผู้บัญชาการ และมีนายช่างชาวเยอรมัน เอมิล ไอเซนโฮเฟอร์ เป็นผู้ควบคุมการก่อสร้าง

สถาปัตยกรรม

อาคารสถานีรถไฟบ้านปินมีสถาปัตยกรรมแบบบาวาเรียนทิมเบอร์เฟรมเฮาส์หรือแบบโครงไม้ ซึ่งได้รับความนิยมในแคว้นบาวาเรีย ประเทศเยอรมนี ผสมกับสถาปัตยกรรมแบบไทยอย่างเรือนปั้นหยา สีของอาคารเป็นสีเหลืองส้ม

อาคารสถานีเป็นอาคาร 2 ชั้น ชั้นล่างก่ออิฐถือปูน ส่วนชั้นบนเป็นไม้ ลักษณะทางสถาปัตยกรรมมีการผสมผสานศิลปะตะวันตก และพื้นถิ่นล้านนาเช่นเดียวกับอาคารสถานีรถไฟนครลำปางผังพื้นอาคารเป็นรูปตัวที (T) พื้นที่ใช้สอยชั้นล่างเป็นที่ทำงานของนายสถานี พื้นที่จำหน่ายตั๋ว และห้องอาณัติสัญญาณ โดยมีโถงพักคอยชั้นเดียวแยกตัวออกจากอาคารด้านช่องจำหน่ายตั๋ว ด้านหลังของห้องทำงานนายสถานีมีห้องน้ำสำหรับเจ้าหน้าที่ และมีบันไดไม้สำหรับขึ้นลงตั้งอยู่ ส่วนชั้นบนมีห้องน้ำ ห้องพักของนายสถานี และห้องนั่งเล่น สำหรับหลังคาของอาคารส่วนที่เป็น 2 ชั้น เป็นหลังคาจั่ว ส่วนหลังคาของโถงพักคอยเป็นหลังคาปั้นหยา ทั้งหมดมุงด้วยกระเบื้องลอนคู่ ประตูและหน้าต่างเป็นบานลูกฟักไม้ เหนือบานประตู หน้าต่าง และหน้าช่องจำหน่ายตั๋วประดับด้วยไม้ฉลุลายสวยงาม จุดเด่นของอาคาร คือ ผนังภายนอกชั้นสองตกแต่งด้วยไม้คาดในแนวตั้งและแนวทแยงภายในโครงสร้างไม้กรอบสี่เหลี่ยม

ตารางเดินรถ

ณ วันที่ 13 กรกฎาคม 2564

ระเบียงภาพ

• 
  อาคารสถานีรถไฟบ้านปิน และผู้คนในสมัยนั้น ประมาณปี พ.ศ.2510
• 
  สถานีรถไฟบ้านปิน ประมาณปี พ.ศ. 2528
• 
  ขบวนรถรวม 468 เชียงใหม่-พิษณุโลก ในชานชลาที่ 1 ขณะหลีกกับขบวนรถธรรมดา 97 พิษณุโลก-เชียงใหม่(ขบวนรถไฟในขณะนั้น) ในชาชลาที่2 ที่สถานีรถไฟบ้านปิน ในภาพเห็นถึงอาคารไม้เดิมทั้งตั้งอยู่หน้าหอเติมน้ำที่ปัจจุบันไม่มีแล้ว กับวิถีชีวิตผู้คนที่โดยสารรถไฟในเวลานั้น ประมาณปี พ.ศ. 2528
• 
  หอสัญญาณควบคุมการเดินสถานีรถไฟบ้านปิน และอาคารไม้สำหรับซ่อมบำรุง ชั่งน้ำหนักรถไฟ(ปัจจุบันไม่มีแล้ว) ถ่ายจากรถด่วน 51 กรุงเทพ-เชียงใหม่ ปี พ.ศ. 2547
• 
  อาคารสถานีรถไฟบ้านปิน ถ่ายจากรถด่วน 51 กรุงเทพ-เชียงใหม่ ปี พ.ศ. 2547
• 
  สถานีรถไฟบ้านปิน ถ่ายจากขบวน 51 กรุงเทพ-เชียงใหม่ ปี พ.ศ. 2552
• 
  ผู้โดยสารที่ครึกครื้น ขณะรถจอด ถ่ายจากขบวน 51 กรุงเทพ-เชียงใหม่ ปี พ.ศ. 2552
• 
  ขบวนรถเร็ว 102 เชียงใหม่-กรุงเทพ จากป้ายสถานีรถไฟบ้านปินทางทิศเหนือ ช่วงที่มีการทาสีกรอบป้ายดำ เมื่อ 1 มกราคม พ.ศ. 2556
• 
  ขบวนรถชานเมือง 408 เชียงใหม่-นครสวรรค์ ขณะรับส่งผู้โดยสารที่สถานีรถไฟบ้านปิน ถ่ายจากชั้นลอยขอหอเก็บน้ำ
• 
  สถานีรถไฟบ้านปิน ในช่วงค่ำ
• 
  สถานีรถไฟบ้านปิน เวลากลางวัน ในช่วงฤดูฝน
• 
  ขบวนรถด่วนพิเศษอุตราวิถี 9 กรุงเทพ-เชียงใหม่ ผ่านสถานีบ้านปินล้าช้าในช่วงกลางวัน เนื่องจากเกิดอุบัติเหตุรถขนส่งน้ำมัน 636 ตกรางที่จังหวัดนครสวรรค์
• 
  ภาพถ่ายด้านหลังอาคารสถานีรถไฟบ้านปิน
• 
  ป้ายและย่านสถานีทางด้านใต้ของสถานี

อ้างอิง

• จาก "เที่ยวเก๋าไหม ไป "ลอง" กัน": สถานีรถไฟบ้านปิน ประตูสู่เมืองลอง. อ.ส.ท. กุมภาพันธ์ 2561. pp. 26–39. {{cite book}}: Cite ไม่รู้จักพารามิเตอร์ว่างเปล่า : |coauthors= (help)
• ถ้าวันหนึ่ง ฉันจะนั่งรถไฟ. กองโฆษณาและส่งเสริมการท่องเที่ยวศูนย์ประชาสัมพันธ์. p. 124-127. {{cite book}}: Cite ไม่รู้จักพารามิเตอร์ว่างเปล่า : |coauthors= (help)

แหล่งข้อมูลอื่น

• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ สถานีรถไฟบ้านปิน
  • ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
  • แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
  • ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์