ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อาการท้องร่วง"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ
← การแก้ไขก่อนหน้าการแก้ไขถัดไป →
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เห็นภาพข้อความวิกิ
MuanN (คุย | ส่วนร่วม)
การแก้ไข 15,017 ครั้ง
ไม่มีความย่อการแก้ไข
Phyblas (คุย | ส่วนร่วม)
การแก้ไข 18,066 ครั้ง
ลไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 20: บรรทัด 20:
'''อาการท้องร่วง''' ({{lang-en|diarrhea หรือ diarrhoea}}) เป็นภาวะมี[[การถ่ายอุจจาระ]]เหลวหรือเป็นน้ำอย่างน้อยสามครั้งต่อวัน มักกินเวลาไม่กี่วันและอาจทำให้เกิด[[ภาวะขาดน้ำ]]จากการเสียสารน้ำ อาการแสดงของภาวะขาดน้ำมักเริ่มด้วยการเสียความตึงตัวของผิวหนังและบุคลิกภาพเปลี่ยน ซึ่งสามารถลุกลามเป็น[[การถ่ายปัสสาวะ]]ลดลง [[ความซีด|สีผิวหนังซีด]] [[อัตราหัวใจเต้นเร็ว]] และ[[การเปลี่ยนแปลงของระดับความรู้สึกตัว|การตอบสนองลดลง]]เมื่อภาวะขาดน้ำรุนแรง อย่างไรก็ดี อุจจาระเหลวแต่ไม่เป็นน้ำใน[[การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่|ทารกที่กินนมแม่]]อาจเป็นปกติ<ref name=WHO2013/>
'''อาการท้องร่วง''' ({{lang-en|diarrhea หรือ diarrhoea}}) เป็นภาวะมี[[การถ่ายอุจจาระ]]เหลวหรือเป็นน้ำอย่างน้อยสามครั้งต่อวัน มักกินเวลาไม่กี่วันและอาจทำให้เกิด[[ภาวะขาดน้ำ]]จากการเสียสารน้ำ อาการแสดงของภาวะขาดน้ำมักเริ่มด้วยการเสียความตึงตัวของผิวหนังและบุคลิกภาพเปลี่ยน ซึ่งสามารถลุกลามเป็น[[การถ่ายปัสสาวะ]]ลดลง [[ความซีด|สีผิวหนังซีด]] [[อัตราหัวใจเต้นเร็ว]] และ[[การเปลี่ยนแปลงของระดับความรู้สึกตัว|การตอบสนองลดลง]]เมื่อภาวะขาดน้ำรุนแรง อย่างไรก็ดี อุจจาระเหลวแต่ไม่เป็นน้ำใน[[การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่|ทารกที่กินนมแม่]]อาจเป็นปกติ<ref name=WHO2013/>


สาเหตุที่พบบ่อยที่สุด คือ การติดเชื้อของ[[ลำไส้]]อาจเนื่องจาก[[ไวรัส]] [[แบคทีเรีย]]หรือ[[ปรสิต]] เป็นภาวะที่เรียก [[กระเพาะและลำไส้เล็กอักเสบ]] (gastroenteritis) การติดเชื้อเหล่านี้มักได้รับจากอาหารหรือน้ำที่มีการปนเปื้อนอุจจาระ หรือโดยตรงจากบุคคลอื่นที่ติดเชื้อ อาการท้องร่วงอารจแบ่งได้เป็นสามประเภท คือ อาการท้องร่วงเป็นน้ำระยะสั้น อาการท้องร่วงเป็นเลือดระยะสั้น และหากกินเวลานานกว่าสองสัปดาห์จะเป็นอาการท้องร่วงเรื้อรัง อาการท้องร่วงเป็นน้ำระยะสั้นอาจเนื่องจากการติดเชื้อ[[อหิวาตกโรค]]ซึ่งพบยากใน[[ประเทศพัฒนาแล้ว]] หากมีเลือดอยู่ด้วยจะเรียก [[โรคบิด]]<ref name=WHO2013/> อาการท้องร่วงมีบางสาเหตุที่ไม่ได้เกิดจากการติดเชื้อซึ่งมี[[ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกิน]] [[ภาวะไม่ทนต่อแล็กโทส]] (แพ้นม) [[โรคลำไส้อักเสบ]] ยาจำนวนหนึ่ง และ[[กลุ่มอาการลำไส้ไวเกินต่อการกระตุ้น]]<ref name=CEM2013>{{cite book|last1=Doyle|first1=edited by Basem Abdelmalak, D. John|title=Anesthesia for otolaryngologic surgery|date=2013|publisher=Cambridge University Press|location=Cambridge|isbn=1107018676|pages=282–287}}</ref> ในผู้ป่วยส่วนมาก ไม่จำเป็นต้องเพาะเชื้ออุจจาระเพื่อยืนยันสาเหตุแน่ชัด<ref name=NEJM2014/>
สาเหตุที่พบบ่อยที่สุด คือ การติดเชื้อของ[[ลำไส้]]อาจเนื่องจาก[[ไวรัส]] [[แบคทีเรีย]]หรือ[[ปรสิต]] เป็นภาวะที่เรียก [[กระเพาะและลำไส้เล็กอักเสบ]] (gastroenteritis) การติดเชื้อเหล่านี้มักได้รับจากอาหารหรือน้ำที่มีการปนเปื้อนอุจจาระ หรือโดยตรงจากบุคคลอื่นที่ติดเชื้อ อาการท้องร่วงอาจจะแบ่งได้เป็นสามประเภท คือ อาการท้องร่วงเป็นน้ำระยะสั้น อาการท้องร่วงเป็นเลือดระยะสั้น และหากกินเวลานานกว่าสองสัปดาห์จะเป็นอาการท้องร่วงเรื้อรัง อาการท้องร่วงเป็นน้ำระยะสั้นอาจเนื่องจากการติดเชื้อ[[อหิวาตกโรค]]ซึ่งพบยากใน[[ประเทศพัฒนาแล้ว]] หากมีเลือดอยู่ด้วยจะเรียก [[โรคบิด]]<ref name=WHO2013/> อาการท้องร่วงมีบางสาเหตุที่ไม่ได้เกิดจากการติดเชื้อซึ่งมี[[ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกิน]] [[ภาวะไม่ทนต่อแล็กโทส]] (แพ้นม) [[โรคลำไส้อักเสบ]] ยาจำนวนหนึ่ง และ[[กลุ่มอาการลำไส้ไวเกินต่อการกระตุ้น]]<ref name=CEM2013>{{cite book|last1=Doyle|first1=edited by Basem Abdelmalak, D. John|title=Anesthesia for otolaryngologic surgery|date=2013|publisher=Cambridge University Press|location=Cambridge|isbn=1107018676|pages=282–287}}</ref> ในผู้ป่วยส่วนมาก ไม่จำเป็นต้องเพาะเชื้ออุจจาระเพื่อยืนยันสาเหตุแน่ชัด<ref name=NEJM2014/>


การป้องกันอาการท้องร่วงจากการติดเชื้อทำได้โดยปรับปรุง[[การสุขาภิบาล]] มี[[น้ำดื่ม]]สะอาดและ[[การล้างมือ|ล้างมือ]]ด้วยสบู่ แนะนำให้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างน้อยหกเดือนเช่นเดียวกับการรับวัคซีนโรตาไวรัส สารน้ำเกลือแร่ (ORS) ซึ่งเป็นน้ำสะอาดที่มีเกลือและ[[น้ำตาล]]ปริมาณหนึ่ง เป็นการรักษาอันดับแรก นอกจากนี้ยังแนะนำยาเม็ดสังกะสี มีการประเมินว่าการรักษาเหล่านี้ช่วยชีวิตเด็ก 50 ล้านคนใน 25 ปีที่ผ่านมา<ref name=WHO2010a>{{cite web |url=http://whqlibdoc.who.int/publications/2009/9789241598415_eng.pdf |title=whqlibdoc.who.int |format=PDF |work=[[World Health Organization]]}}</ref> เมื่อบุคคลมีอาการท้องร่วง แนะนำให้กินอาหารเพื่อสุขภาพและทารกกินนมแม่ต่อไป หากหา ORS พาณิชย์ไม่ได้ อาจใช้สารละลายทำเองก็ได้<ref name=Prober2012>{{cite book|last1=Prober|first1=edited by Sarah Long, Larry Pickering, Charles G.|title=Principles and practice of pediatric infectious diseases|date=2012|publisher=Elsevier Saunders|location=Edinburgh|isbn=9781455739851|page=96|edition=4th |url=https://books.google.com/books?id=TN2Gu2Af1BIC&pg=PA96}}</ref> ในผู้ที่มีภาวะขาดน้ำรุนแรง อาจจำเป็นต้อง[[การฉีดเข้าหลอดเลือดดำ|ให้สารน้ำเข้าหลอดเลือดดำ]]<ref name=WHO2013/> ทว่า ผู้ป่วยส่วนมากสามารถรักษาได้ดีด้วยสารน้ำทางปาก<ref>{{cite web|author1=ACEP|title=Nation’s Emergency Physicians Announce List of Test and Procedures to Question as Part of Choosing Wisely Campaign|url=http://www.choosingwisely.org/nations-emergency-physicians-announce-list-of-test-and-procedures-to-question-as-part-of-choosing-wisely-campaign/|website=Choosing Wisely|accessdate=18 June 2014}}</ref> แม้ว่ามีการใช้[[ยาปฏิชีวนะ]]น้อย แต่อาจแนะนำให้ผู้ป่วยซึ่งมีอาการท้องร่วงเป็นเลือดและไข้สูง ผู้ที่มีอาการท้องร่วงรุนแรงหลังท่องเที่ยว และผู้ที่เพาะแบคทีเรียหรือปรสิตบางชนิดขึ้นในอุจจาระ<ref name=NEJM2014/> [[โลเพอราไมด์]]อาจช่วยลดจำนวนการถ่ายอุจจาระ แต่ไม่แนะนำในผู้ป่วยรุนแรง<ref name=NEJM2014>{{cite journal | authors = DuPont HL | title = Acute infectious diarrhea in immunocompetent adults. | journal = The New England Journal of Medicine | volume = 370 | issue = 16 | pages = 1532–40 | date = Apr 17, 2014 | pmid = 24738670 | doi = 10.1056/nejmra1301069 }}</ref>
การป้องกันอาการท้องร่วงจากการติดเชื้อทำได้โดยปรับปรุง[[การสุขาภิบาล]] มี[[น้ำดื่ม]]สะอาดและ[[การล้างมือ|ล้างมือ]]ด้วยสบู่ แนะนำให้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างน้อยหกเดือนเช่นเดียวกับการรับวัคซีนโรตาไวรัส สารน้ำเกลือแร่ (ORS) ซึ่งเป็นน้ำสะอาดที่มีเกลือและ[[น้ำตาล]]ปริมาณหนึ่ง เป็นการรักษาอันดับแรก นอกจากนี้ยังแนะนำยาเม็ดสังกะสี มีการประเมินว่าการรักษาเหล่านี้ช่วยชีวิตเด็ก 50 ล้านคนใน 25 ปีที่ผ่านมา<ref name=WHO2010a>{{cite web |url=http://whqlibdoc.who.int/publications/2009/9789241598415_eng.pdf |title=whqlibdoc.who.int |format=PDF |work=[[World Health Organization]]}}</ref> เมื่อบุคคลมีอาการท้องร่วง แนะนำให้กินอาหารเพื่อสุขภาพและทารกกินนมแม่ต่อไป หากหา ORS พาณิชย์ไม่ได้ อาจใช้สารละลายทำเองก็ได้<ref name=Prober2012>{{cite book|last1=Prober|first1=edited by Sarah Long, Larry Pickering, Charles G.|title=Principles and practice of pediatric infectious diseases|date=2012|publisher=Elsevier Saunders|location=Edinburgh|isbn=9781455739851|page=96|edition=4th |url=https://books.google.com/books?id=TN2Gu2Af1BIC&pg=PA96}}</ref> ในผู้ที่มีภาวะขาดน้ำรุนแรง อาจจำเป็นต้อง[[การฉีดเข้าหลอดเลือดดำ|ให้สารน้ำเข้าหลอดเลือดดำ]]<ref name=WHO2013/> ทว่า ผู้ป่วยส่วนมากสามารถรักษาได้ดีด้วยสารน้ำทางปาก<ref>{{cite web|author1=ACEP|title=Nation’s Emergency Physicians Announce List of Test and Procedures to Question as Part of Choosing Wisely Campaign|url=http://www.choosingwisely.org/nations-emergency-physicians-announce-list-of-test-and-procedures-to-question-as-part-of-choosing-wisely-campaign/|website=Choosing Wisely|accessdate=18 June 2014}}</ref> แม้ว่ามีการใช้[[ยาปฏิชีวนะ]]น้อย แต่อาจแนะนำให้ผู้ป่วยซึ่งมีอาการท้องร่วงเป็นเลือดและไข้สูง ผู้ที่มีอาการท้องร่วงรุนแรงหลังท่องเที่ยว และผู้ที่เพาะแบคทีเรียหรือปรสิตบางชนิดขึ้นในอุจจาระ<ref name=NEJM2014/> [[โลเพอราไมด์]]อาจช่วยลดจำนวนการถ่ายอุจจาระ แต่ไม่แนะนำในผู้ป่วยรุนแรง<ref name=NEJM2014>{{cite journal | authors = DuPont HL | title = Acute infectious diarrhea in immunocompetent adults. | journal = The New England Journal of Medicine | volume = 370 | issue = 16 | pages = 1532–40 | date = Apr 17, 2014 | pmid = 24738670 | doi = 10.1056/nejmra1301069 }}</ref>

รุ่นแก้ไขเมื่อ 11:14, 2 มิถุนายน 2564

อาการท้องร่วง
ชื่ออื่นDiarrhea
ภาพกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนของโรตาไวรัสซึ่งเป็นสาเหตุการรับเข้ารักษาในโรงพยาบาลเกือบ 40% ของอาการท้องร่วงในเด็กอายุต่ำกว่าห้าปี[1]
สาขาวิชาInfectious disease, gastroenterology
อาการLoose frequent bowel movements, dehydration[2]
สาเหตุUsually infection (viral, bacterial, parasitic)[2]
ปัจจัยเสี่ยงContaminated food or water[2]
การป้องกันHandwashing, rotavirus vaccination, breastfeeding[2]
การรักษาOral rehydration solution, zinc supplementation[2]
ความชุก≈2.4 billion (2015)[3]
การเสียชีวิต1.3 million (2015)[4]

อาการท้องร่วง (อังกฤษ: diarrhea หรือ diarrhoea) เป็นภาวะมีการถ่ายอุจจาระเหลวหรือเป็นน้ำอย่างน้อยสามครั้งต่อวัน มักกินเวลาไม่กี่วันและอาจทำให้เกิดภาวะขาดน้ำจากการเสียสารน้ำ อาการแสดงของภาวะขาดน้ำมักเริ่มด้วยการเสียความตึงตัวของผิวหนังและบุคลิกภาพเปลี่ยน ซึ่งสามารถลุกลามเป็นการถ่ายปัสสาวะลดลง สีผิวหนังซีด อัตราหัวใจเต้นเร็ว และการตอบสนองลดลงเมื่อภาวะขาดน้ำรุนแรง อย่างไรก็ดี อุจจาระเหลวแต่ไม่เป็นน้ำในทารกที่กินนมแม่อาจเป็นปกติ[2]

สาเหตุที่พบบ่อยที่สุด คือ การติดเชื้อของลำไส้อาจเนื่องจากไวรัส แบคทีเรียหรือปรสิต เป็นภาวะที่เรียก กระเพาะและลำไส้เล็กอักเสบ (gastroenteritis) การติดเชื้อเหล่านี้มักได้รับจากอาหารหรือน้ำที่มีการปนเปื้อนอุจจาระ หรือโดยตรงจากบุคคลอื่นที่ติดเชื้อ อาการท้องร่วงอาจจะแบ่งได้เป็นสามประเภท คือ อาการท้องร่วงเป็นน้ำระยะสั้น อาการท้องร่วงเป็นเลือดระยะสั้น และหากกินเวลานานกว่าสองสัปดาห์จะเป็นอาการท้องร่วงเรื้อรัง อาการท้องร่วงเป็นน้ำระยะสั้นอาจเนื่องจากการติดเชื้ออหิวาตกโรคซึ่งพบยากในประเทศพัฒนาแล้ว หากมีเลือดอยู่ด้วยจะเรียก โรคบิด[2] อาการท้องร่วงมีบางสาเหตุที่ไม่ได้เกิดจากการติดเชื้อซึ่งมีภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกิน ภาวะไม่ทนต่อแล็กโทส (แพ้นม) โรคลำไส้อักเสบ ยาจำนวนหนึ่ง และกลุ่มอาการลำไส้ไวเกินต่อการกระตุ้น[5] ในผู้ป่วยส่วนมาก ไม่จำเป็นต้องเพาะเชื้ออุจจาระเพื่อยืนยันสาเหตุแน่ชัด[6]

การป้องกันอาการท้องร่วงจากการติดเชื้อทำได้โดยปรับปรุงการสุขาภิบาล มีน้ำดื่มสะอาดและล้างมือด้วยสบู่ แนะนำให้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างน้อยหกเดือนเช่นเดียวกับการรับวัคซีนโรตาไวรัส สารน้ำเกลือแร่ (ORS) ซึ่งเป็นน้ำสะอาดที่มีเกลือและน้ำตาลปริมาณหนึ่ง เป็นการรักษาอันดับแรก นอกจากนี้ยังแนะนำยาเม็ดสังกะสี มีการประเมินว่าการรักษาเหล่านี้ช่วยชีวิตเด็ก 50 ล้านคนใน 25 ปีที่ผ่านมา[1] เมื่อบุคคลมีอาการท้องร่วง แนะนำให้กินอาหารเพื่อสุขภาพและทารกกินนมแม่ต่อไป หากหา ORS พาณิชย์ไม่ได้ อาจใช้สารละลายทำเองก็ได้[7] ในผู้ที่มีภาวะขาดน้ำรุนแรง อาจจำเป็นต้องให้สารน้ำเข้าหลอดเลือดดำ[2] ทว่า ผู้ป่วยส่วนมากสามารถรักษาได้ดีด้วยสารน้ำทางปาก[8] แม้ว่ามีการใช้ยาปฏิชีวนะน้อย แต่อาจแนะนำให้ผู้ป่วยซึ่งมีอาการท้องร่วงเป็นเลือดและไข้สูง ผู้ที่มีอาการท้องร่วงรุนแรงหลังท่องเที่ยว และผู้ที่เพาะแบคทีเรียหรือปรสิตบางชนิดขึ้นในอุจจาระ[6] โลเพอราไมด์อาจช่วยลดจำนวนการถ่ายอุจจาระ แต่ไม่แนะนำในผู้ป่วยรุนแรง[6]

มีผู้ป่วยอาการท้องร่วงประมาณ 1,700 ถึง 5,000 ล้านคนต่อปี[2][5] พบมากที่สุดในประเทศกำลังพัฒนาซึ่งเด็กเล็กมีอาการท้องร่วงโดยเฉลี่ย 3 ครั้งต่อปี[2] มีการประเมินยอดผู้เสียชีวิตจากอาการท้องร่วง 1.26 ล้านคนในปี 2556 ลดลงจาก 2.58 ล้านคนในปี 2533[9] ในปี 2555 อาการท้องร่วงเป็นสาเหตุการเสียชีวิตที่พบมากที่สุดอันดับสองในเด็กอายุน้อยกว่า 5 ปี (0.76 ล้านคนหรือ 11%)[2][10] คราวอาการท้องร่วงบ่อยยังเป็นสาเหตุทุพโภชนาการที่พบมากและเป็นสาเหตุที่พบมากที่สุดในเด็กอายุน้อยกว่าห้าปี[2] ปัญหาระยะยาวอื่นซึ่งอาจเกิดได้มีการเติบโตช้าและพัฒนาการทางสติปัญญาไม่ดี[10]

อ้างอิง

  1. ↑ 1.0 1.1 "whqlibdoc.who.int" (PDF). World Health Organization.
  2. ↑ 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 2.10 2.11 "Diarrhoeal disease Fact sheet N°330". World Health Organization. April 2013. สืบค้นเมื่อ 9 July 2014.
  3. ↑ GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence Collaborators (October 2016). "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1545–1602. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMC 5055577. PMID 27733282. {{cite journal}}: |author= มีชื่อเรียกทั่วไป (help)
  4. ↑ GBD 2015 Mortality and Causes of Death Collaborators (October 2016). "Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1459–1544. doi:10.1016/s0140-6736(16)31012-1. PMC 5388903. PMID 27733281. {{cite journal}}: |author= มีชื่อเรียกทั่วไป (help)
  5. ↑ 5.0 5.1 Doyle, edited by Basem Abdelmalak, D. John (2013). Anesthesia for otolaryngologic surgery. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 282–287. ISBN 1107018676. {{cite book}}: |first1= มีชื่อเรียกทั่วไป (help)
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 DuPont HL (Apr 17, 2014). "Acute infectious diarrhea in immunocompetent adults". The New England Journal of Medicine. 370 (16): 1532–40. doi:10.1056/nejmra1301069. PMID 24738670.{{cite journal}}: CS1 maint: uses authors parameter (ลิงก์)
  7. ↑ Prober, edited by Sarah Long, Larry Pickering, Charles G. (2012). Principles and practice of pediatric infectious diseases (4th ed.). Edinburgh: Elsevier Saunders. p. 96. ISBN 9781455739851. {{cite book}}: |first1= มีชื่อเรียกทั่วไป (help)
  8. ↑ ACEP. "Nation's Emergency Physicians Announce List of Test and Procedures to Question as Part of Choosing Wisely Campaign". Choosing Wisely. สืบค้นเมื่อ 18 June 2014.
  9. ↑ GBD 2013 Mortality and Causes of Death, Collaborators (17 December 2014). "Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013". Lancet. 385 (9963): 117–71. doi:10.1016/S0140-6736(14)61682-2. PMC 4340604. PMID 25530442. {{cite journal}}: |first1= มีชื่อเรียกทั่วไป (help)
  10. ↑ 10.0 10.1 "Global Diarrhea Burden". CDC. January 24, 2013. สืบค้นเมื่อ 18 June 2014.

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ อาการท้องร่วง
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=อาการท้องร่วง&oldid=9438808"