ภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวัน
 | บทความนี้ได้รับแจ้งว่ามีแต่กล่องข้อมูลและมีเนื้อหาน้อยมากหรือไม่มีเนื้อหาเลย โปรดช่วยปรับปรุงบทความ ด้วยการขยายความเพิ่มเติม เพื่อให้บทความน่าอ่านยิ่งขึ้น หรือดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ในหน้าอภิปราย |
| ภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวัน | |
|---|---|
| 華語 หฺวา-ยฺหวี่ | |
| ประเทศที่มีการพูด |  ไต้หวัน |
| ภูมิภาค | เอเชีย |
| จำนวนผู้พูด | 4.3 ล้านคน (1999) (ไม่พบวันที่) |
| ตระกูลภาษา | จีน-ทิเบต
|
| สถานภาพทางการ | |
| ภาษาทางการ | สาธารณรัฐจีน |
| ผู้วางระเบียบ | กระทรวงศึกษาแห่งไต้หวัน |
| รหัสภาษา | |
| ISO 639-3 | – |
ภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวัน หรือ ภาษาจีนไถวาน เป็นภาษาจีนที่กลายร่างมาจากภาษาจีนมาตรฐานแต่มีการเปลี่ยนแปลงเล็กน้อยเป็นภาษาทางการในเกาะไต้หวัน ภาษานี้เป็นที่รู้จักในคนท้องถิ่นว่า 國語 (กว๋อ-ยฺหวี่) ซึ่งภาษาจีนมาตรฐานก็ได้รับการเปลี่ยนแปลงมาจากภาษาจีนกลางสำเนียงปักกิ่งอีกที
กว๋อยวี่ แทบจะมีระบบการพูดและการเขียนเหมือนกับภาษาจีนมาตรฐานแทบทั้งสิ้น ซึ่งภาษาจีนมาตรฐานเรียกว่า 普通话 (ผู่ทงฮว่า) แต่อย่างไรก็ตามภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวันก็ได้รับคำศัพท์ ไวยากรณ์ และการออกเสียง ที่ผิดเพี้ยนไปจากภาษาจีนมาตรฐานเล็กน้อย ซึ่งได้รับอิทธิพลมาจากภาษาไต้หวัน (臺灣閩南語) และภาษาฮักกา (客家話) ซึ่งเป็นภาษาแม่ของพลเมืองเกาะนี้จำนวน 70% และ 14% ตามลำดับ
ความต่างจากภาษาจีนมาตรฐาน[แก้]
ตัวอักษร[แก้]
ภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวันใช้ตัวอักษรจีนเต็มซึ่งตรงข้ามกับภาษาจีนมาตรฐานที่ใช้ตัวย่อ อักษรเบรลล์ของภาษาจีนสำเนียงนี้ก็มีความแตกต่างจากภาษาจีนมาตรฐานมาก โดยเฉพาะการเขียนตัวอักษรละตินก็มีความแตกต่างอย่างมากโดยตัวอักษรละตินเป็นมาตรฐานสำหรับการเขียนพินอินของภาษาจีนมาตรฐานอยู่แล้ว ในขณะที่ตัวอักษรละตินในภาษาจีนสำเนียงนี้จะถูกเขียนตามเวด-ไจลส์
การออกเสียง[แก้]
วิธีการออกเสียงภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวันหลักๆได้รับอิทธิพลมาจากภาษาฮกเกี้ยน, ภาษาแคะและภาษาอังกฤษ แต่พยายามเลียนแบบภาษาจีนกลางมาตรฐานโดยวรรณยุกต์ทั้งสี่มีการใช้แทบจะเหมือนจากภาษาจีนมาตรฐานส่วนคำศัพท์หลายๆคำนำมาจากภาษาไต้หวันแต่รักษาวรรณยุกต์ทั้งสี่ตามภาษาจีนมาตรฐานเอาใว้ แต่พยัญชนะต้นมีข้อจำกัดอยู่มาก ภาษาจีนกลางสำเนียงไต้หวันมีหลากหลายสำเนียงถิ่นย่อย โดยมาตรฐานใช้หน่วยเสียงจากจังหวัดไถเป่ย์เป็นที่ตั้ง
| พินอิน/จู้อิน | จีนมาตรฐาน | จีนกลางสำเนียงไต้หวัน | คำอธิบาย |
|---|---|---|---|
| b/ㄅ | [p] | เสียง "ป" | |
| p/ㄆ | [pʰ] | เสียง "ผ/พ" | |
| m/ㄇ | [m] | เสียง "ม/หฺม" | |
| f/ㄈ | [f] | เสียง "ฝ/ฟ" | |
| d/ㄉ | [t] | เสียง "ต" | |
| t/ㄊ | [tʰ] | เสียง "ถ/ท" | |
| n/ㄋ | [n] | เสียง "น/หน" | |
| l/ㄌ | [l] | [ɾ] | เสียง "ล/หล" |
| g/ㄍ | [k] | เสียง "ก" | |
| k/ㄎ | [kʰ] | เสียง "ข/ค" | |
| h/ㄏ | [x] | [h] | เสียง "ฃ/ฅ" กับเสียง "ห/ฮ" ตามลำดับ |
| j/ㄐ | [t͡ɕ] | บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "จ" | |
| q/ㄑ | [t͡ɕʰ] | บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "ฉ/ช" | |
| x/ㄒ | [ɕ] | บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "ส/ซ" | |
| zh/ㄓ | [ʈ͡ʂ] | [ʤ] | ไม่มีเสียงใกล้เคียงกับภาษาไทย |
| ch/ㄔ | [ʈ͡ʂʰ] | [ʃ] | บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "ฉ/ช" |
| sh/ㄕ | [ʂ] | [ɹ̠̊˔] | บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "ษ" |
| r/ㄖ | [ʐ] | [ɹ] | บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "ร/หร" |
| z/ㄗ | [ts] | บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "จ" | |
| c/ㄘ | [tsʰ] | บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "ฉ/ช" | |
| s/ㄙ | [s] | บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "ส/ซ" | |
หากจำแนกเสียงกึ่งสระทั้งเป็นสัทอักษรสากลจะถอดเสียงพยัญชนะได้ดังนี้
| พินอิน/จู้อิน | จีนมาตรฐาน | จีนกลางสำเนียงไต้หวัน | คำอธิบาย |
|---|---|---|---|
| yi/ㄧ (อยู่เดี่ยว) |
[i] | เสียง "อี" | |
| yi/ㄧ (มีสระ) |
[ji+_] | [ʔi+_]~[ɹ̠˔+_] | บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "ยี" หรือ "อี" |
| yi/ㄧ (ควบ) |
[_+ji] | [_i] | บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "ยี" หรือ "อี" |
| wu/ㄨ (อยู่เดี่ยว) |
[u] | เสียง "อู" | |
| wu/ㄨ (มีสระ) |
[wu+_] | [ʋ+_] | บางสำเนียงถิ่นมีค่าเท่ากับ "วู" หรือ "อู" |
| wu/ㄨ (ติด) |
[_u] | เหลือแค่สระอูเหมือนกัน | |
| yu/ㄩ | [y] | คล้ายสระ "อี" แต่ม้วนปาก | |
| yu/ㄩ (มีสระ) |
[y_] | [ʏ_] | คล้ายสระ "เอ" แต่ม้วนปาก |
ตัวอย่างคำศัพท์ที่ออกเสียงต่างกัน[แก้]
คำส่วนใหญ่จะมีการออกเสียงวรรณยุกต์ที่ต่างกัน
| ศัพท์ | จีนมาตรฐาน | จีนกลางสำเนียงไต้หวัน | เพิ่มเติม |
|---|---|---|---|
| 垃圾 (or 拉圾) ("garbage") |
lājī | lèsè | การออกเสียง lèsè มาจากภาษาง่อ คำนี้ก็เรียกในแผ่นดินใหญ่จนกระทั่งปี 1949. |
| 液體 (液体) ("liquid") |
yètǐ | yìtǐ, yètǐ | |
| 和 ("and") |
hé | hàn, hé | |
| 星期 ("week") |
xīngqī | xīngqí | |
| 企業 (企业) ("enterprise") |
qǐyè | qìyè | |
| 危險 (危险) ("danger") |
wēixiǎn | wéixiǎn | |
| 包括 (包括) ("including") |
bāokuò | bāoguā, bāokuò | |
| 法國 (法国) ("France") |
Fǎguó | Fàguó | |
| 微波爐 (微波炉) ("microwave") |
wēibōlú | wéibōlú |