ผลต่างระหว่างรุ่นของ "วิตามินซี"
Wongwarawanit (คุย | ส่วนร่วม) ลไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: การแก้ไขแบบเห็นภาพ แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
ยนๅนๅนๅน ป้ายระบุ: การแก้ไขแบบเห็นภาพ แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
||
| บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
ค |
|||
{{drugbox | |
|||
| IUPAC_name = 2-oxo-L-threo-hexono-1,4- lactone-2,3-enediol<br />''or''<br />(''R'')-3,4-dihydroxy-5-((''S'')- 1,2-dihydroxyethyl)furan-2(5''H'')-one |
|||
| image = L-Ascorbic acid.svg |
|||
| width = 130 |
|||
| image2 = L-ascorbic-acid-3D-balls.png |
|||
| width2 = 100 |
|||
| CAS_number = 50-81-7 |
|||
| CAS_supplemental = |
|||
| ATC_prefix = A |
|||
| ATC_suffix = 11G |
|||
| ATC_supplemental = |
|||
| PubChem = 5785 |
|||
| DrugBank = |
|||
| chemical_formula = |C=6|H=8|O=6 |
|||
| molecular_weight = 176.14 กรัมต่อโมล |
|||
| smiles = |
|||
| synonyms = <small>L</small>-ascorbate |
|||
| density = |
|||
| melting_point = 190 |
|||
| melting_high = 192 |
|||
| melting_notes = ''สลายตัว'' |
|||
| boiling_point = |
|||
| boiling_notes = |
|||
| solubility = |
|||
| specific_rotation = |
|||
| sec_combustion = |
|||
| bioavailability = รวดเร็วและสมบูรณ์ |
|||
| protein_bound = น้อยมาก |
|||
| metabolism = |
|||
| elimination_half-life = 30 นาที <!-- As it states further down in the article, vitamin-c's half-life is _30 minutes_, not 16 days, etc. --> |
|||
| excretion = ไต |
|||
| licence_EU = <!-- EMEA requires brand name --> |
|||
| licence_US = <!-- FDA may use generic name --> |
|||
| pregnancy_AU = <!-- A / B1 / B2 / B3 / C / D / X --> |
|||
| pregnancy_US = <!-- A / B / C / D / X --> |
|||
| pregnancy_category= A |
|||
| legal_AU = <!-- Unscheduled / S2 / S3 / S4 / S5 / S6 / S7 / S8 / S9 --> |
|||
| legal_CA = <!-- / Schedule I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII --> |
|||
| legal_UK = <!-- GSL / P / POM / CD / Class A, B, C --> |
|||
| legal_US = <!-- OTC / Rx-only / Schedule I, II, III, IV, V --> |
|||
| legal_status = มีจำหน่ายตามท้องตลาดทั่วไป |
|||
| routes_of_administration = ปาก |
|||
}} |
|||
'''Giiii'''({{lang-en|vitamin C}}) หรือ '''กรดแอล-[[แอสคอร์บิก]]''' ({{lang-en|L-ascorbic acid}}) หรือ '''แอสคอร์เบต''' ({{lang-en|ascorbate}}) ซึ่งเป็น[[แอนไอออน]]ของ[[กรดแอสคอร์บิก]] เป็นสารอาหารจำเป็นสำหรับมนุษย์และสัตว์อื่นบางชนิด และเป็นวิตามินประเภทที่ละลายในน้ำ<ref>[https://siripansiri.wordpress.com/%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A0%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%99/สารอาหารประเภทวิตามิน], วันที่สืบค้น 17 เมษายน 2559 จาก www.siripansiri.wordpress.com.</ref> วิตามินซีหมายถึงหลาย[[วิตาเมอร์]]ซึ่งมีกัมมันตภาพวิตามินซีในสัตว์ ซึ่งรวมกรดแอสคอร์บิกและเกลือของมัน บางรูปอ็อกซิไดซ์ของโมเลกุลอย่าง[[กรดดีไฮโดรแอสคอร์บิก]] แอสคอร์เบตและกรดแอสคอร์บิกมีอยู่ธรรมชาติในร่างกายเมื่อตัวใดตัวหนึ่งถูกนำเข้าเซลล์ เนื่องจากรูปแปลงไปมาได้ตาม [[pH]] |
|||
วิตามินซีเป็น[[โคแฟกเตอร์]]ในปฏิกิริยาเอ็นไซม์อย่างน้อยแปดปฏิกิริยา ซึ่งรวมหลายปฏิกิริยาของการสังเคราะห์[[คอลลาเจน]] ซึ่งหากทำงานผิดปกติจะทำให้เกิดกลุ่มอาการรุนแรงของ[[โรคลักปิดลักเปิด]]<ref name="UKFSA Risk">{{cite web|url=http://www.eatwell.gov.uk/healthydiet/nutritionessentials/vitaminsandminerals/vitaminc/ | title = Vitamin C | accessdate=February 19, 2007 | publisher = Food Standards Agency (UK) }}</ref> ในสัตว์ ปฏิกิริยาเหล่านี้สำคัญมากในการสมานแผลและการป้องกันเลือดออกจาก[[หลอดเลือดฝอย]] แอสคอร์เบตยังมีฤทธิ์เป็น[[สารต้านอนุมูลอิสระ]]ต่อ[[oxidative stress|ความเครียดอ็อกซิเดชัน]] (oxidative stress)<ref name="Padayatty">{{cite journal | author = Padayatty SJ, Katz A, Wang Y, Eck P, Kwon O, Lee JH, Chen S, Corpe C, Dutta A, Dutta SK, Levine M | title = Vitamin C as an antioxidant: evaluation of its role in disease prevention | journal = J Am Coll Nutr | volume = 22 | issue = 1 | pages = 18–35 | date = February 2003 | pmid = 12569111 | doi = 10.1080/07315724.2003.10719272 | url = http://www.jacn.org/cgi/content/full/22/1/18 }}</ref> ข้อเท็จจริงที่ว่า อีเนนทิโอเมอร์ (enantiomer) ดี-แอสคอร์เบต (D-ascorbate) ซึ่งไม่พบในธรรมชาติมีกัมมันตภาพต้านอนุมูลอิสระเช่นเดียวกับแอล-แอสคอร์เบตแต่มีกัมมันตภาพวิตามินน้อยกว่ามาก<ref name="Aboul-Enein_1999">{{cite journal | author = Aboul-Enein HY, Al-Duraibi IA, Stefan RI, Radoi C, Avramescu A | title = Analysis of L- and D-ascorbic acid in fruits and fruit drinks by HPLC | journal =Seminars in Food Analysis | volume = 4 | issue = 1 | pages = 31–37 | year = 1999 | pmid = | doi = | url=http://ipac.kacst.edu.sa/eDoc/eBook/3761.pdf | archiveurl=https://web.archive.org/web/20131215031516/http://ipac.kacst.edu.sa/eDoc/eBook/3761.pdf | archivedate=December 15, 2013 }}</ref> เน้นข้อเท็จจริงที่ว่าการทำหน้าที่วิตามินส่วนใหญ่ของแอล-แอสคอร์บิกนั้นมิได้อาศัยคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระของมัน แต่เป็นปฏิกิริยาเอ็นไซม์ซึ่งสเตอริโอเคมีจาเพาะ (stereospecific) "แอสคอร์บิก" ที่ไม่มีอักษรบอกรูปอีแนนทิโอเมอร์จะสันนิษฐานว่าหมายถึงสารเคมีแอล-แอสคอร์เบตเสมอ |
|||
แอสคอร์เบตจำเป็นต่อหลายปฏิกิริยาเมแทบอลิซึมจำเป็นหลายปฏิกิริยาในสัตว์และพืชทุกชนิด มีการสร้างภายในในสิ่งมีชีวิตแทบทุกชนิด ซึ่งทุกชนิดที่ไม่สังเคราะห์จำเป็นต้องได้รับจากอาหาร |
|||
กรดแอสคอร์บิกมีการใช้เป็นสารปรุงแต่งอาหารอย่างกว้างขวางเพื่อป้องกัน...[[อ็อกซิเดชัน]] |
|||
== ความสำคัญทางชีวภาพ == |
== ความสำคัญทางชีวภาพ == |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 13:26, 29 สิงหาคม 2562
ค
ความสำคัญทางชีวภาพ
บทบาททางชีวภาพของแอสคอร์เบต คือ เป็นตัวรีดิวซ์ ทำหน้าที่จ่ายอิเล็กตรอนให้ปฏิกิริยาต่าง ๆ ทั้งที่เป็นเอ็นไซม์และไม่เป็นเอ็นไซม์บางปฏิกิริยา รูปอ็อกซิไดซ์หนึ่งและสองอิเล็กตรอนของวิตามินซี คือ กรดเซมิดีไฮโดรแอสคอร์บิกและกรดดีไฮโดรแอสคอร์บิกตามลำดับ สามารถถูกกลูตาไธโอนและกลไกเอ็นไซม์ที่อาศัย NADPH รีดิวซ์ในร่างกายได้[1][2] การมีกลูตาไธโอนในเซลล์และสารน้ำนอกเซลล์ช่วยคงแอสคอร์เบตให้อยู่ในสถานะรีดิวซ์[3]
การขาด
โรคลักปิดลักเปิดเป็นภาวะพร่องวิตามินอันเกิดจากการขาดวิตามินซี เนื่องจากหากปราศจากวิตามินซี คอลลาเจนที่ถูกสังเคราะห์จะไม่เสถียรในการทำหน้าที่ โรคลักปิดลักเปิดทำให้เกิดจุดสีน้ำตาลบนผิวหนัง เหงือกยุ่ยและเลือดออกจากเยื่อเมือกทั้งตัว จุดดังกล่าวพบมากที่สุดบนต้นขาและขา และบุคคลที่ป่วยเป็นโรคลักปิดลักเปิดจะดูซีด ซึมเศร้า และเคลื่อนไหวไม่ได้บางส่วน เมื่อโรคทวีความรุนแรงขึ้น อาจมีแผลกลัดหนองเปิด ฟันร่วง จนถึงเสียชีวิตได้ ร่างกายมนุษย์สามารถเก็บสะสมวิตามินซีได้ปริมาณหนึ่งเท่านั้น ไม่สามารถเก็บสะสมวิตามินซีได้นาน และแหล่งเก็บสะสมในร่างกายจะหมดไปหากไม่บริโภควิตามินซีใหม่เข้าไป กรอบเวลาสำหรับการเริ่มต้นกลุ่มอาการโรคลักปิดลักเปิดในผู้ใหญ่ที่ไม่มีความเครียดในอาหารที่ปราศจากวิตามินซีโดยสิ้นเชิงอาจกินเวลาตั้งแต่หนึ่งเดือนถึงกว่าหกเดือน ขึ้นอยู่กับปริมาณวิตามินซีสะสมก่อนหน้านี้
มีการศึกษาอาหารของโรคลักปิดลักเปิดที่ชักนำจากากรทดลองในมนุษย์ที่สำคัญในผู้คัดค้านโดยอ้างมโนธรรมระหว่างสงครามโลกครั้งที่สองในบริเตนและนักโทษรัฐไอโอวาในปลายคริสต์ทศวรรษ 1960 ถึงคริสต์ทศวรรษ 1890 การศึกษาทั้งสองพบว่าอาการเด่นชัดทั้งหมดของโรคลักปิดลักเปิดที่ถูกชักนำโดยอาหารลักปิดลักเปิดทดลองซึ่งมีปริมาณวิตามินซีต่ำมากสามารถย้อนกลับได้อย่างสมบูรณ์โดยการเสริมวิตามินอีกเพียง 10 มิลลิกรัมต่อวัน ในการดทลองเหล่านี้ ไม่มีความแตกต่างทางคลินิกระหว่างชายที่ได้วิตามินซี 70 มก. ต่อวันกับผู้ที่ได้วิตามินซี 10 มก. ต่อวัน การศึกษาชายในเรือนจำปรากฏอาการแสดงแรกของโรคลักปิดลักเปิดประมาณ 4 สัปดาห์ให้หลังการเริ่มอาหารปลอดวิตามินซี ขณะที่ในการศึกษาบริติช ต้องใช้เวลา 6 ถึง 8 เดือน อาจเนื่องจากการให้วิตามินซีเสริม 90 มก./วันในกลุ่มนี้ก่อนเป็นเวลาหกสัปดาห์ก่อนเริ่มให้อาหารลักปิดลักเปิด[4]
ชายในการศึกษาทั้งสองซึ่งกินอาหารที่ปลอดวิตามินซีทั้งหมดหรือแทบทั้งหมดมีระดับวิตามินซีในเลือดต่ำเกินกว่าจะวัดได้อย่างแม่นยำเมื่อปรากฏอาการแสดงของโรคลักปิดลักเปิด ในการศึกษาไอโอวา ณ เวลาที่ประมาณ (จากการเจือจางของวิตามินซีที่ติดฉลาก) มีปริมาณสะสมในร่างกายน้อยกว่า 300 มก. โดยมีการหมุนเวียนต่อวันเพียง 2.5 มก. ส่อความว่าวิตามินซีมีครึ่งชีวิตขณะหนึ่ง 83 วัน (ค่าคงที่การกำจัด 4 เดือน)[5]
ผลไม่พึงประสงค์
ผลข้างเคียงทั่วไป
กรดแอสคอร์บิกขนาดค่อนข้างมากทำให้เกิดการย่อยไม่ดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อกินขณะท้องว่าง ทว่า การกินวิตามินซีในรูปโซเดียมแอสคอร์เบตและแคลเซียมแอสคอร์เบตอาจลดผลนี้[6] เมื่อกินในขนาดสูง กรดแอสคอร์บิกทำให้เกิดอาการท้องร่วงในคนสุขภาพดี ในการทดลองหนึ่งในปี 2479 มีการให้กรดแอสคอร์บิกขนาดถึง 6 กรัมในทารก 29 คน เด็กก่อนวัยเรียนและวัยเรียน 93 น และผู้ใหญ่ 20 คนเป็นเวลากว่า 1,400 วัน ในขนาดสูง พบการแสดงเป็นพิษในผู้ใหญ่ 5 คน และทารก 4 คน อาการและอาการแสดงในผู้ใหญ่มีคลื่นไส้ อาเจียน ท้องร่วง หน้าแดง ปวดศีรษะ อ่อนเพลียและรบกวนการหลับ ปฏิกิริยาเป็นพิษหลักในทารก คือ ผื่นผิวหนัง[7]
ขนาดเกิน
วิตามินซีเป็นวิตามินละลายน้ำ โดยหากรับประทานเกินจะไม่มีการดูดซึม และหากมีระดับเกินในเลือดจะถูกขับออกอย่างรวดเร็วในปัสสาวะ วิตามินซีมีความเป็นพิษต่ำมาก LD50 (คือ ขนาดที่ฆ่าประชากร 50%) ในหนูโดยทั่วไปยอมรับที่ 11.9 กรัมต่อกิโลกรัมของน้ำหนักตัวเมื่อบังคับให้อาหารทางหลอดสวนกระเพาะ ยังไม่ทราบกลไกการเสียชีวิตจากขนาดดังกล่าว (1.2% ของน้ำหนัดตัว หรือ 0.84 กก. สำหรับมนุษย์หนัก 70 กก.) แต่อาจเป็นกลไกเชิงกลมากกว่าเชิงเคมี[8] ส่วน LD50 ในมนุษย์ยังไม่ทราบ เพราะขาดข้อมูลการเสียชีวิตโดยอุบัติเหตุหรือให้สารพิษโดยเจตนา ทว่า เช่นเดียวกับทุกสารที่ทดลองในลักษณะนี้ LD50 ของหนูยึดเป็นแนวทางสำหรับภาวะพิษในมนุษย์
อ้างอิง
- ↑ Meister A (April 1994). "Glutathione-ascorbic acid antioxidant system in animals". J. Biol. Chem. 269 (13): 9397–400. PMID 8144521.
- ↑ Michels A, Frei B (2012). "Vitamin C". ใน Caudill MA, Rogers M (บ.ก.). Biochemical, Physiological, and Molecular Aspects of Human Nutrition (3 ed.). Philadelphia: Saunders. pp. 627–654. ISBN 1-4377-0959-1.
- ↑ Gropper SS, Smith JL, Grodd JL (2005). Advanced nutrition and human metabolism. Belmont, CA: Thomson Wadsworth. pp. 260–275. ISBN 0-534-55986-7.
{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์) - ↑ Pemberton J (June 2006). "Medical experiments carried out in Sheffield on conscientious objectors to military service during the 1939-45 war". Int J Epidemiol. 35 (3): 556–8. doi:10.1093/ije/dyl020. PMID 16510534.
- ↑ Hodges RE, Baker EM, Hood J, Sauberlich HE, March SC (May 1969). "Experimental scurvy in man". Am. J. Clin. Nutr. 22 (5): 535–48. PMID 4977512.
{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์) - ↑ Pauling, Linus. (1976). Vitamin C, the Common Cold, and the Flu. San Francisco, CA: W.H. Freeman and Company.
- ↑ "Toxicological evaluation of some food additives including anticaking agents, antimicrobials, antioxidants, emulsifiers and thickening agents". World Health Organization. July 4, 1973. สืบค้นเมื่อ April 13, 2007.
- ↑ "Safety (MSDS) data for ascorbic acid". Oxford University. October 9, 2005. สืบค้นเมื่อ February 21, 2007.
แหล่งข้อมูลอื่น
- Vitamin C Fact Sheet from the U.S. National Institutes of Health
- Vitamin C bound to proteins in the PDB
- National Nutrient Database at USDA Website
 | บทความชีวเคมี เคมีอินทรีย์ และโมเลกุลชีวภาพนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |