สวันเตอ แพบู
สวันเตอ แพบู | |
---|---|
แพบูเมื่อเดือนกรกฎาคม 2016 | |
เกิด | สต็อกโฮล์ม ประเทศสวีเดน | 20 เมษายน ค.ศ. 1955
ศิษย์เก่า | มหาวิทยาลัยอุปซอลา (PhD) |
มีชื่อเสียงจาก | พันธุศาสตร์บรรพชีวิน |
คู่สมรส | ลินดา วิจิลันต์ (สมรส 2008) |
บุตร | 2 คน |
รางวัล |
|
อาชีพทางวิทยาศาสตร์ | |
สาขา | |
สถาบันที่ทำงาน | |
วิทยานิพนธ์ | How the E19 protein of adenoviruses modulates the immune system (1986) |
เว็บไซต์ |
สวันเตอ แพบู (สวีเดน: Svante Pääbo, ออกเสียง: [ˈsvânːtɛ̂ ˈpʰɛ̌ːbʊ̂];[3] เกิด 20 เมษายน 1955) เป็นนักพันธุศาสตร์ชาวสวีเดนและผู้ได้รับรางวัลโนเบลซึ่งเชี่ยวชาญด้านพันธุศาสตร์วิวัฒนาการ [4] เขาเป็นหนึ่งในผู้ริเริ่มสาขาวิชาพันธุศาสตร์บรรพชีวิน และมีผลงานโดดเด่นเกี่ยวกับจีโนมของนีแอนเดอร์ทาล[5][6] เขาเป็นหัวหน้าภาคคนแรกและผู้ก่อตั้งภาคพันธุศาสตร์ สถาบันมานุษยวิทยาวิวัฒนาการมัคส์ พลังค์ ในไลพ์ซิช ประเทศเยอรมนี ตั้งแต่ปี 1997[7][8][9] นอกจากนี้เขายังเป็นศาสตราจารย์ประจำสถาบันวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีโอกินาวะ ประเทศญี่ปุ่น[10]
ในปี 2022 เขาได้รับรางวัลโนเบลสาขาแพทยศาสตร์หรือสรีรวิทยา "จากการค้นพบจีโนมของโฮมินินที่สูญพันธุ์ไปแล้ว และวิวัฒนาการของมนุษย์"[11][12]
ชีวิตช่วงต้นและการศึกษา
[แก้]แพบูเกิดที่สต็อกโฮล์ม ประเทศสวีเดน มารดาเป็นนักเคมีชาวเอสโตเนียชื่อ การิน แปโบ (Karin Pääbo)[5] บิดาเป็นนักชีวเคมีชื่อ ซือเนอ แบร์ยสเตริม[5] ซึ่งเป็นหนึ่งในผู้ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสรีรวิทยาหรือการแพทย์ร่วมกับเบ็งต์ อี. ซอมูเอิลซ็อน และจอห์น อาร์. เวน เมื่อปี 1982[13]
เขาจบการศึกษาปริญญาเอกจากมหาวิทยาลัยอุปซอลาในปี 1986 ด้วยวิทยานิพนธ์เรื่องการค้นคว้าวิจัยเกี่ยวกับวิธีทางที่โปรตีน E19 ของอะดีโนไวรัสกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกัน[14]
ชีวิตส่วนตัว
[แก้]ในหนังสือชื่อ Neanderthal Man: In Search of Lost Genomes ซึ่งแพบูจัดพิมพ์ในปี 2014 เขาระบุว่าเขารักร่วมสองเพศอย่างเปิดเผย เขาเคยเข้าใจว่าตัวเองเป็นเกย์มาตลอด จนกระทั่งพบกับลินดา วิจิลันต์ นักบรรพชีวินวิทยาชาวอเมริกัน และ "เสน่ห์แบบแมน ๆ" ของวิจิลันต์ดึงดูดใจเขา ทั้งคู่มีผลงานตีพิมพ์ร่วมกันหลายชิ้น สมรสกันและมีลูกด้วยกันสองคน ปัจจุบันอาศัยอยู่ด้วยกันในไลพ์ซิช[15][6]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ "Professor Svante PÄÄBO | Jeantet". 1 October 2017. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 16 May 2021. สืบค้นเมื่อ 16 October 2021.
- ↑ "Svante Paabo". London: Royal Society. 2016. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 29 April 2016. One or more of the preceding sentences incorporates text from the royalsociety.org website where:
"All text published under the heading 'Biography' on Fellow profile pages is available under Creative Commons Attribution 4.0 International License." --"Royal Society Terms, conditions and policies". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ September 25, 2015. สืบค้นเมื่อ 2016-03-09.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (ลิงก์) - ↑ Lena Nordlund, Annlouise Martin (Producers) (14 August 2014). Svante Pääbo (MP3) (Radio). Sveriges Radio. เหตุการณ์เกิดขึ้นที่ 1:15. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 3 October 2022. สืบค้นเมื่อ 2 May 2018.
- ↑ ดรรชนีผลงานตีพิมพ์โดย สวันเตอ แพบู บนกูเกิล สกอลาร์
- ↑ 5.0 5.1 5.2 Kolbert, Elizabeth. "Sleeping with the Enemy: What happened between the Neanderthals and us?". The New Yorker. No. 15 & 22 August 2011. pp. 64–75. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 11 July 2022. สืบค้นเมื่อ 23 November 2021.
- ↑ 6.0 6.1 Pääbo, Svante (2014). Neanderthal Man: In Search of Lost Genomes. Basic Books. ISBN 978-0-465-02083-6.
- ↑ Gitschier, J. (2008). "Imagine: An Interview with Svante Pääbo". PLOS Genetics. PLOS. 4 (3): e1000035. doi:10.1371/journal.pgen.1000035. PMC 2274957. PMID 18369454.
- ↑ Zagorski, N. (2006). "Profile of Svante Pääbo". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 103 (37): 13575–13577. Bibcode:2006PNAS..10313575Z. doi:10.1073/pnas.0606596103. PMC 1564240. PMID 16954182.
- ↑ "Svante Paabo at the Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 19 July 2011. สืบค้นเมื่อ 27 July 2011.
- ↑ "Svante Pääbo". OIST Groups. 29 April 2020. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 24 October 2021. สืบค้นเมื่อ 3 October 2022.
- ↑ "Press release: The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2022". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 3 October 2022. สืบค้นเมื่อ 3 October 2022.
- ↑ Grover, Natalie; Pollard, Niklas; Ahlander, Johan (3 October 2022). "Swedish geneticist wins Nobel medicine prize for decoding ancient DNA". Reuters. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 3 October 2022. สืบค้นเมื่อ 3 October 2022.
- ↑ Peter Forbes (20 February 2014) Neanderthal Man: In Search of Lost Genomes by Svante Pääbo – review เก็บถาวร 1 ธันวาคม 2021 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ↑ Pääbo, Svante (1986). How the E19 protein of adenoviruses modulates the immune system (วิทยานิพนธ์ PhD). Uppsala University. ISBN 9155419216. OCLC 16668494. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 3 October 2022. สืบค้นเมื่อ 22 December 2016.
- ↑ Powledge, Tabitha M. (6 March 2014). "Sexy Science: Neanderthals, Svante Pääbo and the story of how sex shaped modern humans". Genetic Literary Project. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 22 November 2021. สืบค้นเมื่อ 3 August 2019.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- Svante Pääbo at the Max Planck Society
- ดรรชนีผลงานตีพิมพ์โดย สวันเตอ แพบู บนกูเกิล สกอลาร์
- สวันเตอ แพบู ที่ Nobelprize.org
- หน้าที่มีสัทอักษรสากลไม่ระบุภาษา
- บุคคลที่เกิดในปี พ.ศ. 2498
- บุคคลที่ยังมีชีวิตอยู่
- นักวิทยาศาสตร์ชาวสวีเดน
- บุคคลจากมหาวิทยาลัยอุปซอลา
- บุคคลจากสต็อกโฮล์ม
- บุคคลจากไลพ์ซิช
- ผู้ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสรีรวิทยาหรือการแพทย์
- ชาวสวีเดนผู้ได้รับรางวัลโนเบล
- ชาวสวีเดนที่มีความหลากหลายทางเพศ
- นักวิทยาศาสตร์ที่มีความหลากหลายทางเพศ
- คนรักร่วมสองเพศชาวสวีเดน