พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปวง ธมฺมปญฺโญ)

พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปวง ธมฺมปญฺโญ)
ส่วนบุคคล
เกิด	11 กรกฎาคม พ.ศ. 2460 (101 ปี 353 วัน ปี)
มรณภาพ	29 มิถุนายน พ.ศ. 2562
นิกาย	มหานิกาย
การศึกษา	เปรียญธรรม 5 ประโยค นักธรรมชั้นโท
ตำแหน่งชั้นสูง
ที่อยู่	วัดศรีโคมคำ จังหวัดพะเยา
อุปสมบท	10 มิถุนายน พ.ศ. 2481
พรรษา	82
ตำแหน่ง	อดีตเจ้าอาวาสวัดศรีโคมคำ, ที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค 6

พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ นามเดิม ปวง วงศ์เรือง ฉายา ธมฺมปญฺโญ เจ้าอาวาสวัดศรีโคมคำ อำเภอเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา และที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค 6

ชาติภูมิ

พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ มีนามเดิมว่า ปวง วงศ์เรือง เกิดเมื่อวันพุธที่ 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2460 แรม 7 ค่ำ เดือน เดือน 10 เหนือ ปีเม็ดสี จุลศักราช 1279 ณ บ้านสางเหนือ ตำบลบ้านสาง อำเภอเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา โยมบิดาชื่อพ่อหนานปุ๊ด วงศ์เรือง โยมมารดาชื่อ แม่หลวง วงศ์เรือง

อุปสมบท

บรรพชาเป็นสามเณร เมื่อวันอาทิตย์ที่ 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2475 ขึ้น 11 ค่ำ เดือน 8 เหนือ ปีรวายสัน จุลศักราช 1294 ณ วัดสางเหนือ ตำบลบ้านสาง อำเภอเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา โดยมีพระอุปัชฌาย์ชื่อเจ้าอธิการตื้อ ธมฺมวํโส วัดศรีบุญเรือง

อุปสมบทเป็นพระภิกษุ เมื่อวันศุกร์ที่ 10 มิถุนายน 2481 ขึ้น 12 ค่ำ เดือน 9 เหนือ ปีเมืองยี จุลศักราช 1300 ณ พัทธสีมาวัดสางเหนือ โดยมีพระอุปัชฌาย์ชื่อเจ้าอธิการตื้อ ธมฺมวํโส วัดศรีบุญเรือง พระกรรมวาจาจารย์ พระปวง ธมฺมวโร วัดศรีบุญเรือง และพระอนุสาวนาจารย์ พระตุ้ย ญาณรํสี วัดสันกว๊าน ได้รับฉายาว่า ธมฺมปญฺโญ

วิทยฐานะ

• จบชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนบ้านสาง ตำบลบ้านสาง อำเภอเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา
• พ.ศ. 2475 สอบได้นักธรรมชั้นตรี สำนักศาสนศึกษาวัดสางใต้ อำเภอเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา
• พ.ศ. 2483 สอบได้นักธรรมชั้นโท สำนักเรียนวัดมหาพฤฒารามวรวิหาร เขตบางรัก กรุงเทพมหานคร
• พ.ศ. 2484 สอบได้เปรียญธรรม 3 ประโยค สำนักเรียนวัดยานนาวา กรุงเทพมหานคร
• พ.ศ. 2485 สอบได้เปรียญธรรม 4 ประโยค สำนักเรียนวัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
• พ.ศ. 2487 สอบได้เปรียญธรรม 5 ประโยค สำนักเรียนวัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร

การปกครองคณะสงฆ์

• พ.ศ. 2484 เป็นเจ้าอาวาสวัดเมืองชุม
• พ.ศ. 2484 เป็นเจ้าคณะอำเภอเมืองพะเยา
• พ.ศ. 2490 เป็นพระอุปัชฌาย์
• พ.ศ. 2497 เป็นเจ้าอาวาสวัดศรีอุโมงค์คำ (วัดสูง )
• พ.ศ. 2501 เป็นรองเจ้าคณะจังหวัดเชียงราย
• พ.ศ. 2512 เป็นเจ้าอาวาสวัดศรีโคมคำ ต่อมาวัดได้ยกฐานะเป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ
• พ.ศ. 2521 เป็นเจ้าคณะจังหวัดพะเยา
• พ.ศ. 2526 เป็นรองเจ้าคณะภาค 6
• พ.ศ. 2542 เป็นที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค 6

งานด้านการศึกษา

• พ.ศ. 2476 เป็นครูสอนนักเรียนโรงเรียนวัดสางเหนือ
• พ.ศ. 2488 เป็นครูสอนพระปริยัติธรรมวัดเมืองชุม
• พ.ศ. 2503 เป็นผู้จัดตั้งโรงเรียนพินิตประสาธน์
• พ.ศ. 2517 เป็นผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์วัดศรีโคมคำ
• พ.ศ. 2534 เป็นรองอธิการบดีมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์ วิทยาเขตพะเยา
• พ.ศ. 2542 เป็นประธานสภาวิทยาเขต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตพะเยา
• ปัจจุบันเป็นที่ปรึกษาสภามหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตพะเยา

งานพิเศษ

• เป็นประธานกรรมการมูลนิธิสงเคราะห์สงฆ์อาพาธจังหวัดพะเยา
• เป็นกรรมการที่ปรึกษาราชประชานุเคราะห์
• เป็นกรรมการปริวรรตหนังสือล้านนาไทยปัจจุบันตามโครงการของมหาวิทยาลัยเชียงใหม่
• เป็นกรรมการที่ปรึกษาจัดทำพจนานุกรมล้านนาฉบับไร่แม่ฟ้าหลวง มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
• เป็นกรรมการที่ปรึกษาจัดทำพจนานุกรมล้านนา ฉบับวิทยาลัยครูเชียงใหม่
• เป็นกรรมการที่ปรึกษาศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดพะเยา

เกียรติคุณที่ได้รับ

• พ.ศ. 2526 ได้รับเข็มเชิดชูเกียรติจากมูลนิธิราชประชานุเคราะห์
• พ.ศ. 2528 ได้รับเหรียญเชิดชูเกียรติในโครงการแผ่นดินธรรมแผ่นดินทองจาก ฯ พณ ฯ พลเอกเปรม ติณสูลานนท์ นายกรัฐมนตรี
• พ.ศ. 2529 ได้รับยกย่องเชิดชูด้านการส่งเสริมการศึกษาพระพุทธศาสนาจากคณะกรรมการอำนวยการงานสัปดาห์ส่งเสริมพระพุทธศาสนา
• พ.ศ. 2532 ได้รับพระราชทานโล่ผู้อนุรักษ์วัฒนธรรมดีเด่นจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
• พ.ศ. 2533 ได้รับการประกาศเกียรติคุณเป็นผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม สาขามนุษยศาสตร์ จากคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ
• พ.ศ. 2535 ได้รับการถวายปริญญาศิลปศาสตรบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขามนุษยศาสตร์ จากวิทยาลัยครูเชียงราย
• พ.ศ. 2536 ได้รับเกียรติคุณ คนดีศรีสังคม ของมูลนิธิประภาส อวยชัย
• พ.ศ. 2538 ได้รับการถวายปริญญาศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาไทยคดีศึกษา จากมหาวิทยาลัยนเรศวร
• พ.ศ. 2540 ได้รับเข็มและโล่ประกาศเกียรติคุณผู้อนุรักษ์มรดกไทยดีเด่นประจำปี 2541 จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
• พ.ศ. 2545 ได้รับการถวายปริญญาพุทธศาสตร์บัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาภาษาไทย จากมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
• พ.ศ. 2550 ได้รับการถวายปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ 3 สาขาปริญญาจาก 3 มหาวิทยาลัย คือมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย, มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง และมหาวิทยาลัยรามคำแหง
• พ.ศ. 2552 ได้รับรางวัลการส่งเสริมการศึกษาเพื่อสันติภาพ จากมูลนิธิการศึกษาเพื่อสันติภาพ พระธรรมปิฎก (ป. อ. ปยุตฺโต)
• พ.ศ. 2557 ได้รับการถวายถวายปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาพัฒนาสังคม มหาวิทยาลัยพะเยา

สมณศักดิ์

• พ.ศ. 2489 เป็นพระครูสัญญาบัตรเจ้าคณะอำเภอชั้นพิเศษที่ พระครูพินิตธรรมประภาส
• พ.ศ. 2499 เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญเปรียญที่ พระโศภนธรรมมุนี
• พ.ศ. 2524 เป็นพระราชาคณะชั้นราชที่ พระราชวิสุทธิโสภณ วิมลสีลาจารวิภูษิต ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
• พ.ศ. 2532 เป็นพระราชาคณะชั้นเทพที่ พระเทพวิสุทธิเวที ศรีปริยัติวิภูษิต วุฒิกิจวธรปกร มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
• พ.ศ. 2537 เป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ พระธรรมวิมลโมลี ศรีกิตติโสภณ โกศลพิพิธกิจจานุกิจ วิจิตรธรรมธาดา มหาคณิสสร บวรสังฆาคาราม คามวาสี
• พ.ศ. 2551 เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองที่ พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ ญาณวิสุทธิจริยาปริณายก ดิลกศีลาทิขันธสุนทร บวรธรรมภาณี สาธุการีธรรมากร มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี

อ้างอิง

• สำนักวัฒนธรรมจังหวัดพะเยา, พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ หลวงปู่ปวง ธมฺมปญฺโญ วัดศรีโคมคำ