ตำบลไทรโยค

พิกัด: 14°27′18.2″N 98°51′43.2″E / 14.455056°N 98.862000°E / 14.455056; 98.862000
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ตำบลไทรโยค
การถอดเสียงอักษรโรมัน
 • อักษรโรมันTambon Sai Yok
แม่น้ำแควน้อยในพื้นที่อุทยานแห่งชาติไทรโยค
ประเทศไทย
จังหวัดกาญจนบุรี
อำเภอไทรโยค
พื้นที่
 • ทั้งหมด1,242.00 ตร.กม. (479.54 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (2565)
 • ทั้งหมด11,220 คน
 • ความหนาแน่น9.03 คน/ตร.กม. (23.4 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์ 71150
รหัสภูมิศาสตร์710204
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย
เทศบาลตำบลไทรโยค
ทต.ไทรโยคตั้งอยู่ในจังหวัดกาญจนบุรี
ทต.ไทรโยค
ทต.ไทรโยค
ที่ตั้งสำนักงานเทศบาลตำบลไทรโยค
พิกัด: 14°27′18.2″N 98°51′43.2″E / 14.455056°N 98.862000°E / 14.455056; 98.862000
ประเทศ ไทย
จังหวัดกาญจนบุรี
อำเภอไทรโยค
จัดตั้ง • 22 พฤษภาคม 2517 (สภาตำบลไทรโยค)
 • 30 มกราคม 2539 (องค์การบริหารส่วนตำบลไทรโยค)
 • 31 สิงหาคม 2555 (เทศบาลตำบลไทรโยค)
พื้นที่
 • ทั้งหมด1,242.00 ตร.กม. (479.54 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (2565)
 • ทั้งหมด11,220 คน
 • ความหนาแน่น9.03 คน/ตร.กม. (23.4 คน/ตร.ไมล์)
รหัส อปท.05710205
ที่อยู่
สำนักงาน
เลขที่ 183 หมู่ที่ 2 ถนนหนองตะแคง–เจดีย์สามองค์ ตำบลไทรโยค อำเภอไทรโยค จังหวัดกาญจนบุรี 71150
เว็บไซต์saiyok.go.th
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ไทรโยค เป็น 1 ใน 7 ตำบลของอำเภอไทรโยค จังหวัดกาญจนบุรี เป็นที่ตั้งของที่ทำการอุทยานแห่งชาติไทรโยค และมีพื้นที่ในอุทยานแห่งชาติเขื่อนศรีนครินทร์ เป็นที่ตั้งของโรงพยาบาลแห่งที่ 2 ของอำเภอไทรโยค คือ โรงพยาบาลสมเด็จพระปิยมหาราชรมณียเขต

บ้านเรือนในเขตตำบลไทรโยค

ที่ตั้งและอาณาเขต[แก้]

ตำบลไทรโยคมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

น้ำตกไทรโยคเล็กในอุทยานแห่งชาติไทรโยค

ประวัติ[แก้]

ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 พระองค์ได้เสด็จประพาสต้นทางชลมารคเหนือลำน้ำแควน้อยมาถึงน้ำตกไทรโยค ซึ่งสมัยนั้นยังไม่มีชื่อแต่อย่างใด พระองค์ได้ทอดพระเนตรและเห็นต้นไทรที่ขึ้นอยู่ริมธารน้ำตก ซึ่งขณะนั้นถูกกระแสลมที่ชาวบ้านเรียกว่า "ลมโยกข้าวเบา" พัดโยกไปโยกมา จึงตั้งชื่อน้ำตกว่า "น้ำตกไทรโยค" จากข้อมูลดังกล่าว น่าสันนิษฐานได้ว่า จากเหตุที่ธรรมชาติที่มีลมพัดต้นไทรโยกไปโยกมาจึงเป็นที่มาของน้ำตกไทรโยค จึงตั้งตำบลตามชื่อน้ำตกไทรโยคว่า "ตำบลไทรโยค"

"ไทรโยค" ชื่อเมืองที่ปรากฏในเอกสารทางประวัติศาสตร์ไทยเป็นครั้งแรก ในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น ซึ่งเป็นเมือง 1 ใน 7 ด่านของกาญจนบุรี ตั้งขึ้นเพื่อประโยชน์ในทางยุทธศาสตร์เพราะได้ตั้งให้พวกมอญอาสา มอญเชลยและกะเหรี่ยงเป็นเจ้าเมืองปกครองกันเอง เพื่อให้มีเกียรติศัพท์ดังออกไปเมืองพม่าว่ามีหัวเมืองแน่นหนาหลายชั้น และมีหน้าที่คอยตระเวน ด่านฟังข่าวคราวข้าศึกติดต่อกันโดยตลอด เมื่อสงครามว่างเว้นลงแล้ว เจ้าเมืองกรมการเหล่านี้ก็มีหน้าที่ส่งส่วย ทองคำ ดีบุกและสิ่งอื่นๆแก่รัฐบาล โดยเหตุที่ในสมัยนั้นมิได้จัดเก็บภาษีอากรจากพวกเหล่านี้แต่อย่างใด เมืองด่าน 7 เมือง ประกอบด้วยเมืองในแควน้อย 6 เมืองกับแควใหญ่ 1 เมืองคือ เมืองสิงห์ เมืองลุ่มสุ่ม เมืองท่าตะกั่ว เมืองไทรโยค เมืองท่าขนุน เมืองทองผาภูมิ เมืองท่ากระดาน เมืองต่างๆ เหล่าน้ีผู้สำเร็จราชการเมืองยังไม่มีพระนาม ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานเป็นภาษาสันสกฤตแก่ผู้สำเร็จเมือง ดังนี้

  • เมืองไทรโยค เป็น พระนิโครธาภิโยค ปัจจุบันเป็นต้นสกุล นิโครธา

ต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเปลี่ยนแปลงการปกครองให้เป็นมณฑลเทศาภิบาลขึ้นใหม่ เมืองไทรโยคจึงได้ลดฐานะลงเป็น "อำเภอไทรโยค" ต่อมาไทรโยคได้ลดฐานะลงเป็นกิ่งอำเภอในปี พ.ศ. 2449 ขึ้นกับอำเภอสังขละบุรี (ปัจจุบันคืออำเภอทองผาภูมิ)[1][2] ในปี พ.ศ. 2467 ได้ยุบอำเภอสังขละบุรีลงเป็นกิ่งและตั้งอำเภอวังกะขึ้นแทน จึงให้โอนกิ่งอำเภอไทรโยคไปขึ้นกับอำเภอวังก (ปัจจุบันคืออำเภอสังขละบุรี)[3] และให้ย้ายที่ว่าการกิ่งอำเภอไทรโยคจากที่ตำบลไทรโยค ไปที่ตำบลแม่กระบาล

จนถึงปี พ.ศ. 2479 ทางราชการได้ย้ายที่ว่าการกิ่งอำเภอไทรโยค อำเภอวังกะ จากตำบลแม่กระบาล ไปตั้งที่บ้านวังโพ ของตำบลลุ่มสุ่มและโอนย้ายกิ่งอำเภอไทรโยค ของอำเภอวังกะ ไปขึ้นกับอำเภอเมืองกาญจนบุรี[4] ก่อนที่จะจัดตั้งกิ่งอำเภอไทรโยคขึ้นเป็น อำเภอไทรโยค ในปี พ.ศ. 2506 โดยตั้งศูนย์ราชการทั้งหมดไว้ที่ตำบลลุ่มสุ่ม

ถนนแสงชูโตในเขตตำบลไทรโยค

การแบ่งเขตการปกครอง[แก้]

การปกครองส่วนภูมิภาค[แก้]

ตำบลไทรโยคแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 8 หมู่บ้าน ได้แก่

หมู่ที่ 1 บ้านแก่งประลอม (Ban Kaeng Pralom)
หมู่ที่ 2 บ้านท่าทุ่งนา (Ban Tha Thung Na)
หมู่ที่ 3 บ้านทุ่งก้างย่าง (Ban Thung Kang Yang)
หมู่ที่ 4 บ้านแก่งจอ (Ban Kaeng Cho)
หมู่ที่ 5 บ้านแม่น้ำน้อย (Ban Mae Nam Noi)
หมู่ที่ 6 บ้านดาวดึงส์ (Ban Daowadueng)
หมู่ที่ 7 บ้านวังนกแก้ว (Ban Wang Nok Kaeo)
หมู่ที่ 8 บ้านท่าเตียน (Ban Tha Tian)

การปกครองส่วนท้องถิ่น[แก้]

ท้องที่ตำบลไทรโยคมีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเพียงแห่งเดียว คือ เทศบาลตำบลไทรโยค ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไทรโยคทั้งหมด ซึ่งเป็นสภาตำบลไทรโยคที่จัดตั้งขึ้นใน พ.ศ. 2517[5] และยกฐานะขึ้นเป็นองค์การบริหารส่วนตำบลไทรโยคในวันที่ 30 มกราคม พ.ศ. 2539[6]

เมื่อองค์การบริหารส่วนตำบลไทรโยคมีความเจริญก้าวหน้ามากขึ้น องค์การบริหารส่วนตำบลไทรโยคได้ยกฐานะขึ้นเป็นเทศบาลตำบลไทรโยค[7] ตามประกาศกระทรวงมหาดไทยลงวันที่ 6 สิงหาคม พ.ศ. 2555 และมีผลในวันที่ 31 สิงหาคม ปีเดียวกัน

ประชากร[แก้]

พื้นที่ตำบลไทรโยคประกอบด้วยหมู่บ้านทั้งสิ้นจำนวน 8 หมู่บ้าน มีจำนวนประชากร 11,220 คน แบ่งเป็นชาย 5,849 คน หญิง 5,371 คน (เดือนธันวาคม 2565)[8] เป็นตำบลที่มีจำนวนประชากรมากเป็นอันดับ 2 ในอำเภอไทรโยค

      หมายถึงจำนวนประชากรได้เพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับปีก่อน
      หมายถึงจำนวนประชากรได้คงเดิมเมื่อเทียบกับปีก่อน
      หมายถึงจำนวนประชากรได้ลดลงเมื่อเทียบกับปีก่อน

* ใน พ.ศ. 2558 มีการรวมผู้ที่ไม่ได้สัญชาติไทยในทะเบียนราษฎร ส่งผลให้ข้อมูลจำนวนประชากรปีดังกล่าวเพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมาก

หมู่บ้าน พ.ศ. 2565[9] พ.ศ. 2564[10] พ.ศ. 2563[11] พ.ศ. 2562[12] พ.ศ. 2561[13] พ.ศ. 2560[14] พ.ศ. 2559[15]
ท่าทุ่งนา 2,882 2,887 2,838 2,793 2,760 2,735 2,723
วังนกแก้ว 1,936 1,928 1,902 1,899 1,892 1,895 1,899
ทุ่งก้างย่าง 1,368 1,333 1,286 1,274 1,280 1,297 1,284
แก่งประลอม 1,341 1,342 1,313 1,286 1,276 1,271 1,253
ท่าเตียน 1,220 1,209 1,138 1,107 1,083 1,067 1,061
แก่งจอ 1,067 1,071 1,031 1,008 1,005 1,001 987
แม่น้ำน้อย 819 808 813 799 791 789 765
ดาวดึงส์ 587 594 556 551 549 547 544
รวม 11,220 11,172 10,877 10,717 10,636 10,602 10,516

อ้างอิง[แก้]

  1. "แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ยุบอำเภอไทรโยค อำเภอศรีสวัสดิ์เป็นกิ่งอำเภอ และย้ายอำเภอสังขละบุรีมาตั้งที่เมืองท่าขนุน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 23 (53): 1332. วันที่ 31 มีนาคม พ.ศ. 2449
  2. "แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ยุบอำเภอไทรโยค อำเภอศรีสวัสดิ์เป็นกิ่งอำเภอ ย้ายที่ว่าการอำเภอสังขละมาตั้งที่ท่าขนุน คงเรียงว่าอำเภอสังขละและที่ว่าการอำเภอสังขละเดิม ตั้งเป็นกิ่งอำเภอเรียกว่ากิ่งอำเภอวังกะ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 24 (5): 92. วันที่ 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2450
  3. "ประกาศ เรื่อง จัดการเปลี่ยนแปลงอำเภอในจังหวัดกาญจนบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 41 (0 ก): 75–76. วันที่ 7 กันยายน พ.ศ. 2467
  4. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ย้ายที่ว่าการกิ่งอำเภอไทรโยค และเปลี่ยนแปลงเขตต์อำเภอและเขตต์ตำบล" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 53 (0 ง): 1912–1913. วันที่ 25 ตุลาคม พ.ศ. 2479
  5. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การจัดตั้งสภาตำบลตามประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๓๒๖ ลงวันที่ ๑๓ ธันวาคม ๒๕๑๕" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 91 (87 ง): (ฉบับพิเศษ) 1-45. วันที่ 22 พฤษภาคม พ.ศ. 2517
  6. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบล" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 113 (ตอนพิเศษ 9 ง): 5–219. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2023-05-03. วันที่ 30 มกราคม พ.ศ. 2539
  7. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลไทรโยค อำเภอไทรโยค จังหวัดกาญจนบุรีี เป็น เทศบาลตำบลไทรโยค". กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น. 129: 1. วันที่ 31 สิงหาคม พ.ศ. 2555
  8. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2564." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: [1] 2565. สืบค้น 24 มกราคม 2565.
  9. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2564." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: [2] 2565. สืบค้น 24 มกราคม 2565.
  10. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2563." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: [3] 2564. สืบค้น 18 มีนาคม 2564.
  11. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2562." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: [4] 2563. สืบค้น 10 มกราคม 2563.
  12. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2561." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2562/E/036/T_0032.PDF 2562. สืบค้น 12 กุมภาพันธ์ 2562.
  13. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2560." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2561/E/041/22.PDF 2561. สืบค้น 26 กุมภาพันธ์ 2561.
  14. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2559." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.bora.dopa.go.th/stat/y_stat59.htm 2560. สืบค้น 3 มีนาคม 2560.
  15. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2558." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.bora.dopa.go.th/stat/y_stat58.htm 2558. สืบค้น 16 กุมภาพันธ์ 2559.

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]