นอร์ธรอป เอฟ-5

F-5A/B Freedom Fighter F-5E/F Tiger II
เครื่องบินรบ F-5 ของกองทัพอากาศสวิสต์เซอร์แลนด์
หน้าที่	เครื่องบินขับไล่หลากบทบาท
ประเทศผู้ผลิต	สหรัฐ
ผู้ผลิต	Northrop Corporation
เที่ยวบินแรก	F-5A: 30 กรกฎาคม พ.ศ. 2502 F-5E: 11 สิงหาคม พ.ศ. 2515
เริ่มใช้	พ.ศ.2505
สถานะ	ประจำการ
ผู้ใช้หลัก	กองทัพเรือสหรัฐ กองทัพอากาศสาธารณรัฐจีน กองทัพอากาศสาธารณรัฐเกาหลี กองทัพอากาศสาธารณรัฐอิสลามอิหร่าน
การผลิต	พ.ศ.2502–พ.ศ.2530
จำนวนที่ถูกผลิต	A/B/C: 847 E/F: 1,399
ค่าใช้จ่ายต่อลำ	F-5E: US$2.1 million
พัฒนาจาก	นอร์ธรอป ที-38 ทาลอน
รุ่น	Canadair CF-5 Shaped Sonic Boom Demonstration
พัฒนาเป็น	Northrop F-20 Tigershark HESA Azarakhsh HESA Saeqeh HESA Kowsar

เอฟ-5เอ/บี ฟรีดอมไฟเตอร์ (F-5 Freedom Fighter) และ เอฟ-5อี/เอฟ ไทเกอร์ ทู เป็นเครื่องบินขับไล่ของสหรัฐอเมริกา เริ่มออกแบบเมื่อปี พ.ศ. 2505 (ค.ศ. 1962) โดยบริษัทนอร์ทธรอป กรัมแมน

ประวัติ

F-5 ถือกำเนิดจากโครงการของบริษัทนอร์ทธรอปที่ทำวิจัยและพัฒนาเครื่องบินขับไล่ที่มีขนาดเล็กแต่มีประสิทธิภาพสูงภายใต้โครงการ N-156F แม้ว่ากองทัพอากาศสหรัฐจะไม่ได้ให้ความสนใจในเครื่องบินขับไล่ขนาดเล็ก แต่เจ้าหน้าที่ในโครงการช่วยเหลือทางทหารของประธานาธิบดี จอห์น เอฟ. เคนเนดี เห็นถึงศักยภาพที่เครื่องบินในโครงการ N-156F ที่จะสามารถเปิดโอกาสให้ประเทศกำลังพัฒนาที่พันธมิตรของสหรัฐได้จัดหาเครื่องบินขับไล่ประสิทธิภาพสูงที่มีราคาไม่แพง รัฐบาลสหรัฐจึงได้เลือกเครื่องบินในโครงการ N-156F มาพัฒนาจนกลายเป็น F-5A Freedom Fighter ซึ่งถือเป็น F-5 รุ่นแรกของโลก และส่งมอบหรือขายให้กับพันธมิตรชาติต่าง ๆ ทั่วโลก

ต่อมาในช่วงปี 1970 บริษัทนอร์ทธรอปได้รับชัยชนะในโครงการเครื่องบินขับไล่นานาชาติรุ่นปรับปรุง (Improved International Fighter Aircraft) เพื่อทดแทน F-5A โดยกองทัพอากาศสหรัฐกำหนดชื่อรุ่นเป็น F-5E Tiger II สำหรับรุ่นที่นั่งเดี่ยว และ F-5F Tiger II สำหรับรุ่นสองที่นั่ง โดยมีการปรับปรุงที่สำคัญคือ เพิ่มอุปกรณ์อิเล็กทรอนิคทางการบินที่ทันสมัย ติดตั้งเรด้าร์แบบ AN/APQ-153 ซึ่งมีระยะตรวจจับราว 25 กิโลเมตร (ในรุ่น A และ B ไม่ได้รับการติดตั้งเรด้าร์) ส่วน F-5F ก็ได้รับการติดตั้งปืนกลแบบ M39 ภายในลำตัว (ในรุ่น B ไม่ได้รับการติดตั้งปืนกล) นอกจากนั้นยังได้พัฒนา RF-5E ที่ติดกล้องถ่ายภาพเพื่อใช้ในภารกิจตรวจการณ์อีกด้วย

F-5 ถือเป็นหนึ่งในเครื่องบินขับไล่ที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดของประเทศค่ายประชาธิปไตย โดยมีผู้ใช้งานเกือบ 20 ประเทศ และมียอดการผลิตสูงกว่า 2 พันลำ ในปัจจุบันยังมีกองทัพอากาศหลายชาติที่ยังประจำการด้วย F-5 อยู่ หลายชาติเลือกที่จะทำการปรับปรุงเครื่องบินของตนที่ยังบินได้เพื่อที่จะยืดอายุการใช้งานออกไปให้นานที่สุด เช่นกองทัพอากาศบราซิลและกองทัพอากาศชิลีได้ว่าจ้างบริษัทอิลบิทของอิสราเอลให้ทำการปรับปรุง F-5E/F ของตนเป็น F-5EM และ F-5E/F Tiger III ตามลำดับ ซึ่งมีความสามารถในการติดตั้งจรวดนำวิถีจากอิสราเอลทั้งดาร์บี้และไพธอน-4 กองทัพอากาศสิงคโปร์ก็ได้ปรับปรุง F-5E/F ของตนโดยเปลี่ยนเรด้าร์ ระบบอิเล็กทรอนิคต่าง ๆ และเพิ่มความแข็งแรงให้กับปีก โดยกำหนดชื่อเป็น F-5S/T ซึ่งมีความสามารถในการใช้จรวดแบบ ไพธอน-4 และ AIM-120 แอมแรม ได้ สำหรับกองทัพอากาศไทยได้ดำเนินการว่าจ้างบริษัทอิลบิทให้ทำการปรับปรุง F-5E/F ในฝูงบิน 211 อุบล ให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้น สามารถติดตั้งจรวดไพธอน-4ได้ โดยกองทัพอากาศไทยกำหนดชื่อเรียกว่า F-5T Tigris

รุ่นของเอฟ-5

• F-5A Freedom Fighter

เครื่องบินขับไล่ที่นั่งเดี่ยว

• F-5B Freedom Fighter

เครื่องบินขับไล่สองที่นั่ง

• F-5C Skoshi Tiger

เป็นรุ่นที่ได้รับการปรับปรุงในบางจุด เช่น การติดตั้งท่อรับการเติมเชื้อเพลิงกลางอากาศ

• F-5D

เครื่องบินขับไล่รุ่นสองที่นั่งซึ่งไม่ได้รับการผลิตจริง

• F-5E Tiger II

เครื่องบินขับไล่ที่นั่งเดี่ยวรุ่นปรับปรุง

• F-5F Tiger II

เครื่องบินขับไล่ที่สองที่นั่งรุ่นปรับปรุง

• F-5G

เปลี่ยนเครื่องยนต์จากสองเครื่องยนต์เป็นเครื่องยนต์เดียว ต่อมาคือเอฟ-20

• F-5N

รุ่นฝึกของกองทัพเรือสหรัฐ

• F-5S

เครื่องบินขับไล่ที่นั่งเดียวที่ได้รับการปรับปรุงโดยกองทัพอากาศสิงคโปร์

• F-5T

เครื่องบินขับไล่สองที่นั่งได้รับการปรับปรุงโดยกองทัพอากาศสิงคโปร์

• F-5T Tigris

เครื่องบินขับไล่ที่นั่งเดียวและสองที่นั่งที่ได้รับการปรับปรุงโดยกองทัพอากาศไทย

• F-5EM

เครื่องบินขับไล่ที่นั่งเดียวที่ได้รับการปรับปรุงโดยกองทัพอากาศบราซิล

• F-5FM

เครื่องบินขับไล่สองที่นั่งที่ได้รับการปรับปรุงโดยกองทัพอากาศบราซิล

• F-5E Tiger III

เครื่องบินขับไล่ที่นั่งเดียวที่ได้รับการปรับปรุงโดยกองทัพอากาศชิลี

• F-5F Tiger III

เครื่องบินขับไล่สองที่นั่งที่ได้รับการปรับปรุงโดยกองทัพอากาศชิลี

• RF-5A

เครื่องบินขับไล่ลาดตระเวนถ่ายภาพ

• RF-5E Tigereye

เครื่องบินขับไล่ลาดตระเวนถ่ายภาพ

• CF-5
• F-5TH Super Tigris

เครื่องบินขับไล่ที่ดัดแปลงโดยไทยให้อยู่ในยุค 4.5 เทียบเท่า JAS 39 Gripen

ประเทศที่มี F-5 ประจำการ

ประเทศผู้ใช้งานเอฟ-5 (อดีตผู้ใช้งานแสดงในสีแดง)

F-5B Tigres ของกองทัพอากาศไทย

 ออสเตรีย

เช่าจากสวิสเซอร์แลนด์เพื่อเตรียมพร้อมสำหรับการรอรับเครื่องบินขับไล่ไต้ฝุ่น

 บาห์เรน

 บอตสวานา

 บราซิล

• กองทัพอากาศบราซิล

 ชิลี

• กองทัพอากาศชิลี

 เอธิโอเปีย

 กรีซ

 ฮอนดูรัส

 อินโดนีเซีย

• กองทัพอากาศอิโดนิเซีย: F-5E ทั้ง 16 ลำปลดประจำการในปี 2548 ปัจจุบันเป็นเครื่องบินสำรอง

 อิหร่าน

• กองทัพอากาศอิหร่าน: ได้รับมอบ F-5E/F จำนวน 140 ลำในสมัยพระเจ้าซาร์ ปัจจุบันปฏิบัติการได้ 60 – 70 ลำ

 จอร์แดน

 เคนยา

 ลิเบีย

 มาเลเซีย

กำลังปลดประจำการ

 เม็กซิโก

 โมร็อกโก

 เนเธอร์แลนด์

• กองทัพอากาศเนเธอแลนด์: ปลดประจำการ

 นอร์เวย์

• กองทัพอากาศนอร์เวย์

 ปากีสถาน

ยืมมาจากประเทศอื่นชั่วคราวในระหว่างสงครามกับอินเดีย

 ฟิลิปปินส์

• กองทัพอากาศฟิลิปปินส์: ปลดประจำการ F-5A/B

 เกาหลีใต้

• กองทัพอากาศเกาหลีใต้

 ซาอุดีอาระเบีย

• กองทัพอากาศซาอุดิอารเบีย

สิงคโปร์

• กองทัพอากาศสิงคโปร์: ปรับปรุงเป็นรุ่น F-5S/T มีประจำการราว 35 ลำ

 สเปน

• กองทัพอากาศสเปน

 สวิตเซอร์แลนด์

• กองทัพอากาศสวิส: กำลังจัดหาเครื่องบินรุ่นใหม่มาทดแทน

ไทย

• กองทัพอากาศไทย: F-5A/B/E จะถูกปลดประจำการในปี 2553 และทดแทนด้วย ยาส 39 โดย F-5T Tigris ยังประจำการต่อไป

 ตูนิเซีย

 ตุรกี

• กองทัพอากาศตุรกี

สหรัฐ

• กองทัพอากาศสหรัฐ: เป็นเครื่องบินข้าศึกสมมุติ
• นาวิกโยธินสหรัฐ: เป็นเครื่องบินข้าศึกสมมุติ
• กองทัพเรือสหรัฐ: เป็นเครื่องบินข้าศึกสมมุติ

 เวเนซุเอลา

เวียดนามใต้

• กองทัพอากาศเวียดนามใต้

 เวียดนาม

• กองทัพอากาศเวียดนาม: เป็นเครื่องเก่าของกองทัพอากาศเวียดนามใต้

 เยเมน

เหตุการณ์ในประเทศไทย

พ.ศ. 2512 กองทัพอากาศไทยได้รับเอฟ-5 เอจากกองทัพสหรัฐอเมริกาจำนวน 5 เครื่องและเมื่อสหรัฐอเมริกาถอนตัวจากสงครามเวียดนามจนกระทั่งกรุงไซง่อนถูกยึดครองโดยกองทัพเวียดนามเหนือ(NVA) นักบินเวียดนามใต้ได้นำเอฟ-5 อีจำนวน 3 เครื่องบินหนีจากสนามบิน ตัน ซอน นุทเวียดนามมาลงที่สนามบินอู่ตะเภา ซึ่งเอฟ-5 อีทั้ง 3 เครื่องนี้สหรัฐอเมริกาได้นำกลับไปด้วย

พ.ศ. 2519 กองทัพอากาศไทยขออนุมัติรัฐบาล จัดซื้อเครื่องบินขับไล่เอฟ-5 อีและเอฟ-5 เอฟจากสหรัฐอเมริกาจำนวน 12 เครื่องและได้รับเครื่องบินเข้าประจำการครบฝูงในปี พ.ศ. 2521 โดยใช้ชื่อเครื่องบินขับไล่แบบที่ ๑๘ ข (บ.ข.๑๘ ข) หลังจากนั้นก็ได้มีการจัดซื้อเพิ่มเติมเรื่อย ๆ จนถึงในปัจจุบันกองทัพอากาศไทยมีเอฟ-5 มากกว่า 60 เครื่อง

เอฟ-5 ที่ประจำการในประเทศไทย

• F-5A ใช้ชื่อเครื่องบินขับไล่แบบที่ ๑๘ (บ.ข.๑๘)
• F-5B ใช้ชื่อเครื่องบินขับไล่แบบที่ ๑๘ ก (บ.ข.๑๘ ก)
• F-5E ใช้ชื่อเครื่องบินขับไล่แบบที่ ๑๘ ข (บ.ข.๑๘ ข)
• F-5F ใช้ชื่อเครื่องบินขับไล่แบบที่ ๑๘ ค (บ.ข.๑๘ ค)
• RF-5A ใช้ชื่อเครื่องบินตรวจการณ์ขับไล่แบบที่ ๑๘ (บ.ตข.๑๘)
• F-5TH (เครื่องบินขับไล่ที่ปรับปรุงโดยทัพอากาศไทย)

รายละเอียด เอฟ-5

• ผู้สร้าง บริษัท นอร์ธรอป แอร์คราฟท์ (สหรัฐอเมริกา)
• ประเภท เจ๊ตขับไล่ยุทธวิธีที่นั่งเดียว
• เครื่องยนต์ เทอร์โบเจ๊ต เจเนอรัล อีเล็กตริค เจ 85-ยีอี-21 ให้แรงขับเครื่องละ 1,588 กิโลกรัม และ 2,268 กิโลกรัม เมื่อสันดาปท้าย 2 เครื่อง
• กางปีก 8.13 เมตร
• ยาว 14.68 เมตร
• สูง 4.06 เมตร
• พื้นที่ปีก 17.29 เมตร
• น้ำหนักเปล่า 4,346 กิโลกรัม
• น้ำหนักวิ่งขึ้นสูงสุด 11,192 กิโลกรัม
• อัตราเร็วสูงสุด ไม่เกิน 1,314 กิโลเมตร/ชั่วโมง เมื่อมีน้ำหนักปฏิบัติการรบ 6,010 กิโลกรัม
• อัตราเร็วขั้นสูง 1.63 มัค ที่ระยะสูง 10,975 เมตร เมื่อเครื่องบินหนัก 10,975 กิโลกรัม
• เพดานบินใช้งาน 15,800 เมตร
• รัศมีทำการรบ 917 กิโลเมตร
• พิสัยบิน 2,943 กิโลเมตร เมื่อติดตั้งถังเชื้อเพลิงชนิดปลดทิ้งได้
• อาวุธ ปืนใหญ่อากาศขนาด 20 มม. M-39 A2/A3 ติดตั้งที่ลำตัวส่วนหัว 2 กระบอกพร้อมกระสุนกระบอกละ 280 นัด
  • อาวุธปล่อยอากาศสู่อากาศ เอไอเอ็ม-9 เจ ไซด์ไวน์เดอร์ ติดตั้งที่ปลายปีก ข้างละ 1 แห่ง
  • ลูกระเบิดสังหาร ลูกระเบิดทำลาย ลูกระเบิดเนปาล์ม ลูกระเบิดพวง
  • จรวดขนาด 2.95 นิ้ว
  • สามารถติดตั้งอาวุธที่ใต้ปีกได้ข้างละ 2 แห่ง และ ใต้ลำตัว 1 แห่ง รวมเป็นน้ำหนักสูงสุด 3,175 กิโลกรัม