ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ตัวเลขโรมัน"
ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
ศศศศศศเสะยัวพะวเย้ึพส้ะ ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
||
| บรรทัด 53: | บรรทัด 53: | ||
โดยปกติแล้ว การเขียนเลขโรมันจะไม่เขียนสัญลักษณ์เดียวกันอยู่ติดกันตั้งแต่ 4 ตัวขึ้นไป ยกเว้นบนหน้าปัด[[นาฬิกา]] ที่จะใช้ IIII แทน[[เวลา]] 4 นาฬิกาหรือ 16 นาฬิกา เพื่อป้องกันความสับสนในการอ่านเวลา |
โดยปกติแล้ว การเขียนเลขโรมันจะไม่เขียนสัญลักษณ์เดียวกันอยู่ติดกันตั้งแต่ 4 ตัวขึ้นไป ยกเว้นบนหน้าปัด[[นาฬิกา]] ที่จะใช้ IIII แทน[[เวลา]] 4 นาฬิกาหรือ 16 นาฬิกา เพื่อป้องกันความสับสนในการอ่านเวลา |
||
=== ตัวอย่างการเขียนเลขโรมัน === |
|||
{| class="wikitable" style="margin: 0px auto;" |
|||
|- align="center" |
|||
! width="80" | เลขโรมัน |
|||
! width="80" | [[เลขอารบิก]] |
|||
! width="140" | ค่าของตัวเลข |
|||
! width="80" | เลขโรมัน |
|||
! width="80" | เลขอารบิก |
|||
! width="140" | ค่าของตัวเลข |
|||
|- align="center" |
|||
| I |
|||
| 1 |
|||
| หนึ่ง |
|||
| C |
|||
| 100 |
|||
| หนึ่งร้อย |
|||
|- align="center" |
|||
| II |
|||
| 2 |
|||
| สอง |
|||
| CC |
|||
| 200 |
|||
| สองร้อย |
|||
|- align="center" |
|||
| III |
|||
| 3 |
|||
| สาม |
|||
| CCC |
|||
| 300 |
|||
| สามร้อย |
|||
|- align="center" |
|||
| IV |
|||
| 4 |
|||
| สี่ |
|||
| CD |
|||
| 400 |
|||
| สี่ร้อย |
|||
|- align="center" |
|||
| V |
|||
| 5 |
|||
| ห้า |
|||
| D |
|||
| 500 |
|||
| ห้าร้อย |
|||
|- align="center" |
|||
| VI |
|||
| 6 |
|||
| หก |
|||
| DC |
|||
| 600 |
|||
| หกร้อย |
|||
|- align="center" |
|||
| VII |
|||
| 7 |
|||
| เจ็ด |
|||
| DCC |
|||
| 700 |
|||
| เจ็ดร้อย |
|||
|- align="center" |
|||
| VIII |
|||
| 8 |
|||
| แปด |
|||
| DCCC |
|||
| 800 |
|||
| แปดร้อย |
|||
|- align="center" |
|||
| IX |
|||
| 9 |
|||
| เก้า |
|||
| CM |
|||
| 900 |
|||
| เก้าร้อย |
|||
|- align="center" |
|||
| X |
|||
| 10 |
|||
| สิบ |
|||
| M |
|||
| 1,000 |
|||
| หนึ่งพัน |
|||
|- align="center" |
|||
| XI |
|||
| 11 |
|||
| สิบเอ็ด |
|||
| MM |
|||
| 2,000 |
|||
| สองพัน |
|||
|- align="center" |
|||
| XII |
|||
| 12 |
|||
| สิบสอง |
|||
| {{Roman|2018}}<!--ค.ศ.--> |
|||
| 2,018<!--ค.ศ.--> |
|||
| {{#invoke:Thai number|toWord|2018}}<!--ค.ศ.--> |
|||
|- align="center" |
|||
| XX |
|||
| 20 |
|||
| ยี่สิบ |
|||
| {{Roman|2561}}<!--พ.ศ.--> |
|||
| 2,561<!--พ.ศ.--> |
|||
| {{#invoke:Thai number|toWord|2561}}<!--พ.ศ.--> |
|||
|- align="center" |
|||
| XXX |
|||
| 30 |
|||
| สามสิบ |
|||
| MMM |
|||
| 3,000 |
|||
| สามพัน |
|||
|- align="center" |
|||
| XL |
|||
| 40 |
|||
| สี่สิบ |
|||
| MMMCMXCIX |
|||
| 3,999 |
|||
| สามพันเก้าร้อยเก้าสิบเก้า |
|||
|- align="center" |
|||
| L |
|||
| 50 |
|||
| ห้าสิบ |
|||
|M{{บาร์|V}} |
|||
|4,000 |
|||
|สี่พัน |
|||
|- align="center" |
|||
| LX |
|||
| 60 |
|||
| หกสิบ |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- align="center" |
|||
| LXX |
|||
| 70 |
|||
| เจ็ดสิบ |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- align="center" |
|||
| LXXX |
|||
| 80 |
|||
| แปดสิบ |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- align="center" |
|||
| XC |
|||
| 90 |
|||
| เก้าสิบ |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|} |
|||
== อ้างอิง == |
== อ้างอิง == |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 12:44, 20 มกราคม 2562
| บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของ |
| ระบบเลข |
|---|
| รายชื่อระบบเลข |
เลขโรมัน เป็นระบบตัวเลขที่ใช้ในโรมโบราณ เลขโรมันถือเป็น ระบบเลขไม่มีหลัก หมายความว่า ไม่ว่าจะเขียนตัวเลขแต่ละตัวไว้ ณ ตำแหน่งใดของค่าตัวเลขนั้นจะมีค่าคงที่เสมอ ระบบเลขโรมันมีสัญลักษณ์ที่ใช้กันดังนี้
สัญลักษณ์ I V X L C D M ค่าของตัวเลข 1 5 10 50 100 500 1,000
นอกจากนี้ ยังมีสัญลักษณ์อื่นที่ไม่ได้ใช้ในระบบเลขโรมันปัจจุบัน แต่ปรากฏอยู่ในรหัสยูนิโคด ดังนี้
- ↀ (U+2180) มีค่าเท่ากับ 1,000
- ↁ (U+2181) มีค่าเท่ากับ 5,000
- ↂ (U+2182) มีค่าเท่ากับ 10,000
- ↇ (U+2187) มีค่าเท่ากับ 50,000
- ↈ (U+2188) มีค่าเท่ากับ 100,000
ระบบตัวเลขโรมัน
รูปแบบทศนิยมพื้นฐาน
รูปแบบเดิมของเลขโรมัน ใช้สัญลักษณ์ I V และ X (1 5 และ 10) ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ง่ายๆ ธรรมดาทั่วไป
การเขียนเลขโรมัน
การเขียนเลขโรมัน สามารถเขียนแทนเฉพาะจำนวนเต็มบวกเท่านั้น เนื่องจากในสมัยก่อนโรมยังไม่มีสัญลักษณ์แทนเลขศูนย์หรือเลขทศนิยม[1] โดยให้เขียนจากสัญลักษณ์ที่มีค่ามากแล้วลดหลั่นกันไปยังสัญลักษณ์ที่มีค่าน้อย เช่น
- MCCCXXV มีค่าเท่ากับ 1,000 + 300 + 20 + 5 = 1,325
- MMMDLXVII มีค่าเท่ากับ 3,000 + 500 + 60 + 7 = 3,567
ถ้าเขียนสัญลักษณ์ที่มีค่าน้อยกว่าไว้ด้านหน้าสัญลักษณ์ที่มีค่ามากกว่า ค่าของจำนวนที่ได้จะมีค่าเท่ากับจำนวนที่มีค่ามากลบด้วยจำนวนที่มีค่าน้อย และจะเขียนสัญลักษณ์เพียงคู่เดียวในแต่ละหลักเท่านั้น เช่น
- IX มีค่าเท่ากับ 10 − 1 = 9
- XL มีค่าเท่ากับ 50 − 10 = 40
- MCMLXXVII มีค่าเท่ากับ 1,000 + (1,000 − 100) + 70 + 7 = 1,977
- MMCDLXVIII มีค่าเท่ากับ 2,000 + (500 − 100) + 60 + 8 = 2,468
จำนวนที่มีค่าเกินกว่าที่กำหนดไว้ตามสัญลักษณ์ดังกล่าว จะเขียน บาร์ (ขีด) ไว้บนสัญลักษณ์เหล่านี้ ซึ่งหากบาร์ถูกกำหนดไว้บนสัญลักษณ์ใด สัญลักษณ์นั้นจะแทนจำนวนซึ่งมีค่าเท่ากับสัญลักษณ์นั้นคูณด้วย 1,000 เช่น
- V มีค่าเท่ากับ 5 × 1,000 = 5,000
- X มีค่าเท่ากับ 10 × 1,000 = 10,000
- L มีค่าเท่ากับ 50 × 1,000 = 50,000
- C มีค่าเท่ากับ 100 × 1,000 = 100,000
- D มีค่าเท่ากับ 500 × 1,000 = 500,000
- M มีค่าเท่ากับ 1,000 × 1,000 = 1,000,000
โดยปกติแล้ว การเขียนเลขโรมันจะไม่เขียนสัญลักษณ์เดียวกันอยู่ติดกันตั้งแต่ 4 ตัวขึ้นไป ยกเว้นบนหน้าปัดนาฬิกา ที่จะใช้ IIII แทนเวลา 4 นาฬิกาหรือ 16 นาฬิกา เพื่อป้องกันความสับสนในการอ่านเวลา
อ้างอิง
 | บทความคณิตศาสตร์นี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |