ข้ามไปเนื้อหา

ผู้ใช้:M sky/เภสัชกรรม

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

เภสัชกรรม (อังกฤษ: Pharmacy, [φάρμακον 'pharmakon'] ข้อผิดพลาด: {{Lang-xx}}: ข้อความมีมาร์กอัปตัวเอียง (ช่วยเหลือ)) ตามความหมายของราชบัณฑิตยสถาน หมายถึงวิทยาศาสตร์แขนงที่ว่าด้วยการเตรียมเครื่องยา, ตัวยาจากธรรมชาติหรือการสังเคราะห์ให้เป็นยาสําเร็จรูป อันหมายถึงวิชาชีพด้านการปรุงยา และจ่ายยา รวมถึงการดูแลผู้ป่วยด้วย ตามพระราชบัญญัติวิชาชีพเภสัชกรรม พ.ศ. 2537 กำหนดความหมายของวิชาชีพเภสัชกรรมไว้ว่าเป็นวิชาชีพที่เกี่ยวกับการกรทำในการเตรียมยา การผลิตยา การประดิษฐ์ยา การเลือกสรรยา การวิเคราะห์ยา การควบคุมและการประกันคุณภาพยา การปรุงยา และจ่ายยาตามใบสั่งยาของผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรมหรือผู้ประกอบวิชาชีพทันตกรรม หรือผู้ประกอบการบำบัดโรคสัตว์ รวมทั้งการดำเนินการปรุงยาและการขายยาตามปฏหมายว่าด้วยยา

นิรุกติศาสตร์และความหมายของคำ

[แก้]

ประวัติ

[แก้]

ประวัติเภสัชกรรมสากล

[แก้]

เภสัชกรรมเป็นวิชาชีพที่ถือกำเนิดควบคู่กับมนุษย์มานานแล้ว ด้วยเหตุที่ยาเป็นหนึ่งในปัจจัยสี่ที่จำเป็นในการดำรงชีพของมนุษย์ ในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ การรักษาโรคของมนุษย์อาศัยการสังเกตพฤติกรรมของสัตว์อื่นๆ ทำให้เกิดการสะสมองค์ความรู้ต่อมาเรื่อยๆ อย่างไรก็ดี การรักษาโรคยังคงมีความเชื่อในอำนาจลี้ลับ บ้างใช้เวทย์มนต์ และไสยศาสตร์ รวมถึงการติดต่อกับพระเจ้า ควบคู่ไปกับการใช้สมุนไพร

ครั้นต่อมาในสมัยเมโสโปเตเมีย ได้เริ่มมีการบันทึกเรื่องราวทางการแพทย์และเภสัชกรรมเพิ่มขึ้น โดยจารึกในก้อนดินเหนียมด้วยอักษรคูนิฟอร์ม แล้วนำไปตากแห้ง ปัจจุบันเก็บรักษาที่พิพิธภัณฑ์ของมหาวิทยาลัยเพนซิลวาเนีย นับเป็นเภสัชตำรับฉบับแรกของโลก (อังกฤษ: Earlist Pharmacopoeia) โดยในยุคนี้ การแพทย์ยังคงผูกพันกับไสยศาสตร์ นับถือพระผู้เป็นเจ้าที่บำบัดรักษาโรค ในสมัยนี้การรักษาโรคได้ใช้สมุนไพรหล

ประวัติเภสัชกรรมไทย

[แก้]

สัญลักษณ์แห่งวิชาชีพ

[แก้]
สัญลักษณ์แห่งวิชาชีพเภสัชกรรม
ข้อมูล ภาพสัญลักษณ์
โกร่งบดยา
โกร่งบดยา (อังกฤษ: mortar and pestle, ความหมาย: ครก และ สาก) โกร่งบดยาคือเครื่องมือที่เภสัชกรใช้บดยาและปรุงยาซึ่งประกอบด้วยตัวโกร่ง (mortar) และลูกบด (pestle) โดยทั่วไปโกร่งจะมีลักษณะเหมือนชามคอนข้างหนาปากกว้าง ภายในผิวเรียบมัน ส่วนใหญ่โกร่งบดยาจะทำด้วยกระเบื้องพอร์ซเลน(porcelain) ใช้สำหรับใส่วัสดุที่จะบด ลูกบดมีลักษณะเป็นแท่งใช้สำหรับทุบและบดวัสดุที่ต้องการให้ละเอียดและผสมเข้ากันส่วนมากจะทำด้วยไม้ โกร่งจึงเป็นสัญลักษณ์ของวิชาชีพเภสัชกรรมอยู่ประจำร้านขายยาในเวลาต่อมา


เรซิพี
Rx เป็นสัญลักษณ์ที่ใช้ในใบสั่งยาจากแพทย์ถึงเภสัชกร เริ่มแรกเข้าใจว่าเป็นการเขียนอักขระลงเลขยันต์เพราะสมัยก่อนการแพทย์ยังไม่เจริญก้าวหน้าและมีประสิทธิภาพเช่นปัจจุบัน โอกาสที่คนไข้จะหายหรือตายไม่ต่างกันมากนัก การอาศัยโชคช่วยจึงมีส่วนในการรักษา โดยการเขียนคำในภาษาลาตินว่า recipe (เรซิพี) [1] หมายถึง สูตร ตำรับ เขียนไปเขียนมามีการตัดหางตัวอาร์เลยกลายเป็น Rx ที่เห็นกันในปัจจุบัน
ถ้วยยาไฮเกีย
ถ้วยยาไฮเกีย หรือ ถ้วยยาไฮเจีย (อังกฤษ: Bowl of Hygeia) รูปงูศักดิ์สิทธิ์พันรอบถ้วยยาของเทพีไฮเจีย (Hygeia) ซึ่งเป็นเทพี แห่งสุขภาพอนามัย ความสะอาด และสุขลักษณะ และเป็นธิดาของแอสคลีปิอุส (Asclepius) ที่มีหน้าที่ในการรักษาโรคภัยไข้เจ็บ และต่อมาถูกยกย่องเป็นเทพแห่งการแพทย์แผนปัจจุบัน ส่วนไฮเกียถูกยกย่องเป็นเทพีแห่งเภสัชกรรมด้วย
ถ้วยตวงยา
ถ้วยตวงยา (อังกฤษ:conical measure) เป็นภาชนะที่ใช้ในห้องปฏิบัติการเคมี บริเวณปากภาชนะจะบากเป็นร่องเพื่อให้เทสารเคมีที่เป็นของเหลวออกมาได้สะดวก และด้านข้างจะมีขีดเครื่องหมายบอกปริมาตรของเหลวที่บรรจุอยู่ด้วย ภาชนะเหล่านี้อาจทำด้วยพลาสติก แก้ว หรือโบโรซิลิเกต (borosilicate)

ถ้วยตวงยา (measuring cups) สำหรับผู้ป่วยนิยมทำด้วยพลาสติก เพราะแตกเสียหายยาก ส่วนที่ทำด้วยแก้วโบโรซิลิเกต มักใช้ในห้องปฏิบัติการเภสัชกรรม

ไฟล์:Conical-measure.jpg
เฉลว
เฉลว(อังกฤษ:Chalew) เป็นเครื่องหมายทำด้วยเส้นตอกไม้ไผ่หรือหวายเส้น หักขัดกันเป็นมุม ตั้งแต่สามมุมขึ้นไป ไฟล์:CHALAK.jpg
กากบาทเขียว
กากบาทเขียว (อังกฤษ: pharmacy cross) เป็นสัญลักษณ์หนึ่งของวิชาชีพเภสัชกรรม

นิยมมากในประเทศสหราชอาณาจักรและประเทศฝรั่งเศส

เภสัชศาสตร์

[แก้]

สาขาวิชา

[แก้]

สถานศึกษาทางเภสัชศาสตร์ในประเทศไทย

[แก้]

เภสัชกร

[แก้]

องค์กรทางเภสัชกรรม

[แก้]

องค์กรสากล

[แก้]

องค์กรในประเทศไทย

[แก้]

ดูเพิ่ม

[แก้]

อ้างอิง

[แก้]