ข้ามไปเนื้อหา

ชาวอุซเบก

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ชาวอุซเบก
Oʻzbeklar
Ўзбеклар
اوزبکلر
ประชากรทั้งหมด
ป. 36 ล้านคน
ภูมิภาคที่มีประชากรอย่างมีนัยสำคัญ
 อุซเบกิสถาน       28,600,000
ชาวอุซเบกพลัดถิ่น
 อัฟกานิสถาน3,843,000[1]
 รัสเซีย2,360,000[2]
 ทาจิกิสถาน1,330,000[ต้องการอ้างอิง]
 คีร์กีซสถาน866,000[ต้องการอ้างอิง]
 คาซัคสถาน562,300[3]
 เติร์กเมนิสถาน422,000[4]
 ปากีสถาน280,000[5]
 ซาอุดีอาระเบีย170,000[6]
 สหรัฐ70,000[7]
 ตุรกี45,000[ต้องการอ้างอิง]
 ยูเครน22,400[8]
 จีน14,800[9]
 มองโกเลีย560[10]
ภาษา
ศาสนา
ส่วนมาก:
อิสลามนอกนิกายและอิสลามนิกายซุนนี[11]
ส่วนน้อย:
คริสต์[12] และโซโรอัสเตอร์
กลุ่มชาติพันธุ์ที่เกี่ยวข้อง
กลุ่มชนเตอร์กิกอื่น ๆ

ชาวอุซเบก (อุซเบก: Oʻzbeklar) เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่ใหญ่ที่สุดของกลุ่มชนเตอร์กิกในเอเชียกลาง ประชาชนกลุ่มนี้ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในประเทศอุซเบกิสถาน แต่ก็ยังพบได้เป็นประชากรส่วนน้อยของประเทศอัฟกานิสถาน ทาจิกิสถาน คีร์กิซสถาน คาซัคสถาน เติร์กเมนิสถาน รัสเซีย และจีน[9] นอกจากนี้ ชาวอุซเบกพลัดถิ่นยังอาศัยอยู่ในประเทศตุรกี ซาอุดีอาระเบีย และปากีสถาน

นิรุกติศาสตร์

[แก้]

ต้นกำเนิดของคำว่า อุซเบก ยังคงเป็นข้อถกเถียง มุมมองหนึ่งเชื่อว่าคำนี้มีที่มาจากการตั้งชื่อตามอ็อกฮุซ คากาน โดยอ็อกฮุซ คากาน มีชื่ออีกชื่อหนึ่งว่า อ็อกฮุซ เบก ดังนั้นจึงเชื่อกันว่าคำว่า อุซเบก มีที่มาจาก อ็อกฮุซ เบก[13] มุมมองอื่นกล่าวว่าคำนี้มีความหมายว่า อิสรภาพ หรือ เป็นตัวของตัวเอง โดยมาจากคำว่า Oʻz (ตัวเอง) และบรรดาศักดิ์ของตุรกี เบก นอกจากนี้ยังมีทฤษฎีอื่นๆ ที่กล่าวถึงที่มาของชื่อ เช่น คำว่า Uz มีที่มาจากหนึ่งในกลุ่มชนอ็อกฮุซเติร์ก ซึ่งรู้จักกันในชื่อว่า อุซ หรือ อูกุซ แล้วรวมกับคำว่า เบย์ หรือ เบก เป็น อูกุซ-เบย์ ซึ่งแปลว่า "ผู้นำของออกุซ"

ภาษา

[แก้]

ภาษาอุซเบกเป็นกลุ่มภาษาเตอร์กิกหลักของชาวอุซเบก ภาษาอุซเบกในปัจจุบันจะใช้ตัวอักษรอาหรับ ละติน และซีริลลิกในการเขียน แต่หลังจากที่อุซเบกิสถานเป็นอิสรภาพจากสหภาพโซเวียต รัฐบาลของประเทศก็ตัดสินใจที่จะแทนที่อักษรซีริลลิกด้วยอักษรละตินในการเขียน

อ้างอิง

[แก้]
  1. "Afghan Population: 34,940,837 (July 2018 est.) [Uzbeks = 11%]". Central Intelligence Agency (CIA). The World Factbook. สืบค้นเมื่อ 13 April 2019.
  2. "Появятся ли в России узбекские деревни?". vku-org.ru. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 12 July 2020. สืบค้นเมื่อ 16 September 2020.
  3. "Population: 18,744,548 (July 2018 est.) [Uzbeks = 3%]". Central Intelligence Agency (CIA). The World Factbook. สืบค้นเมื่อ 13 April 2019.
  4. "Uzbeks in Turkmenistan". Joshua Project. สืบค้นเมื่อ 16 September 2020.
  5. "Uzbeks in Pakistan". Joshua Project. สืบค้นเมื่อ 16 September 2020.
  6. "Muhojirot va o'zbeklar tarixi… Kecha va bugun tahlili". Voice of Amerika in Uzbek. สืบค้นเมื่อ 16 September 2020.
  7. "PLACE OF BIRTH FOR THE FOREIGN-BORN POPULATION IN THE UNITED STATES, Universe: Foreign-born population excluding population born at sea, 2014 American Community Survey 5-Year Estimates". United States Census Bureau. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 12 February 2020. สืบค้นเมื่อ 11 April 2014.
  8. State Statistics Committee of Ukraine: The distribution of the population by nationality and mother tongue เก็บถาวร 2008-12-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
  9. 9.0 9.1 Chinese Nationalities (Uzbek Minority) (Ozbek) -- Minorities by Descending Populations
  10. "Microsoft Word - Report on Survey on methods for 2010 Census round.doc" (PDF). สืบค้นเมื่อ 2018-09-21.
  11. "Chapter 1: Religious Affiliation". The World’s Muslims: Unity and Diversity. Pew Research Center's Religion & Public Life Project. August 9, 2012
  12. Johnstone, Patrick; Miller, Duane (2015). "Believers in Christ from a Muslim Background: A Global Census". IJRR. 11: 14. สืบค้นเมื่อ 20 November 2015.
  13. A. H. Keane,A. Hingston Quiggin, A. C. Haddon, Man: Past and Present, p.312, Cambridge University Press, 2011, Google Books, quoted: "Who take their name from a mythical Uz-beg, Prince Uz (beg in Turki=a chief, or hereditary ruler)."