เสื้อแขนหมูแฮม

สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวงสวมฉลองพระองค์แขนหมูแฮม

เสื้อแขนหมูแฮม หรือ ขาหมูแฮม เป็นเสื้อของไทยที่ได้อิทธิพลจากเครื่องแต่งกายหญิงชาวยุโรปช่วงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เป็นเสื้อเข้ารูปลายลูกไม้ มีลักษณะโดดเด่นคือบริเวณต้นแขนจะจีบพองฟู และค่อย ๆ แคบลงมาถึงข้อมือ

เสื้อแขนหมูแฮมเป็นที่นิยมในราชสำนักสยาม ปรากฏครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. 2438–2439 เป็นอิทธิพลที่ได้รับจากฉลองพระองค์ของเจ้านายฝ่ายในจากราชสำนักรัสเซียและออสเตรีย บางแห่งว่าได้รับอิทธิพลจากอังกฤษยุควิกตอเรีย ซึ่งเรียกลักษณะแขนเสื้อนี้ว่า Gigot sleeve หรือ Leg-of-mutton sleeve เป็นที่นิยมในหมู่สตรียุโรปช่วงต้นและปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 ตัวเสื้อประดับประดาด้วยลายลูกไม้เต็มที่ คอเสื้อตั้งสูง เอวจีบเข้ารูปพอดีตัว แต่งระบายลูกไม้ มีแผงระบายลูกไม้คลุมไหล่และอก แต่คงเอกลักษณ์เดิมเอาไว้คือนุ่งโจงกระเบน สะพายแพร ไว้ผมทรงดอกกระทุ่ม สวมถุงเท้ายาว และสวมรองเท้าคัทชูหัวเหลี่ยมส้นเตี้ย หรือรองเท้าบูต ยกเว้นเจ้าดารารัศมี พระราชชายาจะสวมเสื้อแขนหมูแฮมคู่กับการนุ่งซิ่นลุนตะยาอะฉิกเท่านั้น นอกนั้นก็ประดับประดาไปด้วยเครื่องประดับ เช่น พัดแบบพับได้ของหญิงตะวันตก ต่างหูแบบหยดน้ำ สร้อยคอไข่มุกซ้อนกันหลายสาย ประดับเข็มกลัดพระนามาภิไธย พระนาม รูปดอกไม้ หรือสัตว์ โดยการแต่งกายนี้จะต้องใช้อัญมณีเข้าชุดกัน และเข้ากันได้กับสีของเครื่องแต่งกาย

ในประเทศไทย ปรากฏการแต่งกายด้วยชุดลักษณะนี้ครั้งแรกในพระบรมฉายาลักษณ์สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง และภาพของเจ้าจอมมารดาชุ่ม ในรัชกาลที่ 5 และเป็นที่นิยมในราชสำนักฝ่ายในช่วงปลายรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว แต่ภายหลังได้สิ้นความนิยมลงในช่วงปลายรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และเปลี่ยนไปสวมเสื้อแพรแขนยาวที่ไม่โปร่งตอนบนแบบแขนหมูแฮม

พ.ศ. 2561 ปรากฏเครื่องแต่งกายของสมาชิกในมิวสิกวิดีโอ "เธอคือ...เมโลดี้" ของบีเอ็นเคโฟร์ตีเอต ซึ่งประยุกต์ไปจากเสื้อแขนหมูแฮม โดยเรียกชุดนั้นว่า "Siam Lolita" ออกแบบโดยจาตุรณ แร่เพชร ด้วยการนำโทนสี ลายผ้า การสะพายแพร และเข็มกลัดแบบไทยไปผสมกับวัฒนธรรมการแต่งกายแบบโลลิตา โดบบิณฑ์ บัวหมื่นชล ผู้กำกับมิวสิกวิดีโอนี้ กล่าวว่า "...อยากให้คนเห็นพัฒนาการความน่ารักแบบไทย ๆ ที่ไม่ต้องอยู่กับไทยเดิม แต่เป็นไทยประยุกต์ แนวคิดหลักมาจากญี่ปุ่นนั่นแหละ แต่ผมอยากได้ความเป็นไทยเพิ่มเข้าไป..."

ระเบียงภาพ

• 
  สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงฉลองพระองค์แขนหมูแฮม
• 
  สมเด็จพระปิตุจฉาเจ้า สุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี ทรงฉลองพระองค์แขนหมูแฮม
• 
  พระวิมาดาเธอ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราชปดิวรัดา ทรงฉลองพระองค์แขนหมูแฮม
• 
  พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี (ที่สองจากซ้าย) ฉลองพระองค์แขนหมูแฮม
• 
  เจ้าคุณจอมมารดาสำลี (ที่สามจากซ้าย) สวมเสื้อแขนหมูแฮม
• 
  สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงศรีรัตนโกสินทรทรงฉลองพระองค์แขนหมูแฮม
• 
  เจ้านายฝ่ายในฉลองพระองค์แขนหมูแฮม
• 
  พระองค์เจ้าพวงสร้อยสอางค์ ทรงฉลองพระองค์แขนหมูแฮม
• 
  เจ้านายฝ่ายในฉลองพระองค์แขนหมูแฮม
• 
  เจ้าจอมมารดาชุ่ม (ซ้าย) สวมเสื้อแขนหมูแฮม
• 
  พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี ทรงฉลองพระองค์แขนหมูแฮม