ศรีธนญชัย
ศรีธนญชัย เป็นนิทานพื้นบ้านที่รู้จักกันแพร่หลายของไทย มีตัวเอกของเรื่องคือศรีธนญชัยที่มีภาพลักษณ์เจ้าปัญญา ฉลาดแกมโกง และเป็นตัวตลก[1]
วรรณกรรมเรื่องศรีธนญชัยมีลักษณะเป็นมุขปาฐะหรือเรื่องเล่าของชาวบ้าน ไม่ปรากฏหลักฐานเกี่ยวกับต้นกำเนิด สมัยที่แต่งและผู้แต่ง ต่อมาแพร่หลายในราชสำนักของกรุงเทพฯ ปรากฏในประเทศไทยมากมายหลายสำนวน ทั้งแต่งเป็นร้อยแก้วและร้อยกรอง จากการศึกษาของกัญญรัตน์ เวชชศาสตร์ เมื่อ พ.ศ. 2521 ปรากฏว่ามีไม่น้อยกว่า 24 สำนวน ในทุกภาคของประเทศไทย ฉบับที่ตีพิมพ์เผยแพร่ซึ่งพระปฏิเวทวิศิษฐ์ (สาย เลขยานนท์) มอบให้แก่หอสมุดแห่งชาติ เป็นฉบับที่มีเนื้อหาสมบูรณ์ที่สุด เนื่องจากมีเหตุการณ์ตั้งแต่กำเนิดศรีธนญชัยและเหตุการณ์ต่าง ๆ ครบถ้วน จนถึงจุดจบของศรีธนญชัย ฉบับตีพิมพ์ครั้งแรกที่โรงพิมพ์หมอสมิธ[2] (น่าจะพิมพ์ระหว่าง พ.ศ. 2411–2453)
อย่างไรก็ดีหากวิเคราะห์จากเนื้อหาของเรื่องที่มีการกล่าวถึงความสัมพันธ์กับต่างประเทศโดยเฉพาะโปรตุเกส ฮอลันดา และฝรั่งเศส ก็มีความเป็นไปได้ว่าเรื่องศรีธนญชัยแต่งขึ้นหลังรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช อันเป็นสมัยที่ชาวฝรั่งเศสเดินทางเข้ามากรุงศรีอยุธยาครั้งแรก[3]
นอกจากนั้นในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ยังมีนิทานพื้นบ้านเนื้อเรื่องแบบเดียวกัน อย่างในกัมพูชาและเวียดนามใช้ชื่อว่า ธนัญชัย หรือ เธฺมยชย ในลาวเรียกว่า เชียงเมี่ยง ในอินโดนีเซีย มาเลเซียและสิงคโปร์ เรียกว่า อาบูนาวัซ (Abu Nawas) ในฟิลิปปินส์เรียกว่า ฮวน ปูซอง (Juan Pusong)[4] และในกลุ่มชาวกะเหรี่ยงเรียกว่า จ้อเกอะโด่[5]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ อัญมาศ ภู่เพชร. "นิทานเรื่องศรีธนญชัยในสื่อสิ่งพิมพ์ไทยร่วมสมัย" (PDF). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะอักษรศาสตร์.
- ↑ "โรงพิมพ์อักษรนิติ".สำนักงานอุทยานการเรียนรู้ สังกัดสำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ (องค์การมหาชน)
- ↑ สันธิกร วรวรรณ. "นัยทางการเมืองในวรรณกรรมเรื่อง "ศรีธนญชัย"" (PDF). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. บัณฑิตวิทยาลัย.
- ↑ กัญญรัตน์ เวชชศาสตร์. "การศึกษาเปรียบเทียบเรื่องศรีธนญชัยฉบับต่างๆ ในเอเซียตะวันออกเฉียงใต้" (PDF). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. บัณฑิตวิทยาลัย.
- ↑ หญ้าน้ำ ทุ่งขุนหลวง (31 มีนาคม 2564). "แลมรดกโลก : เรื่องเล่า "ศรีธนญชัย" ฉบับกะเหรี่ยง ที่มีชื่อว่า "จ้อ เกอะ โด่"". ศิลปวัฒนธรรม. สืบค้นเมื่อ 19 ตุลาคม 2565.
{{cite web}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
(help)