ภาษาฮังการี

ภาษาฮังการี
magyar nyelv
ออกเสียง	[ˈmɒɟɒr ˈɲɛlv]
ประเทศที่มีการพูด	ประเทศฮังการี และพื้นที่ทางตะวันออกของประเทศ ออสเตรีย, ประเทศโครเอเชีย, ประเทศโปแลนด์, ประเทศโรมาเนีย, ตอนเหนือของประเทศเซอร์เบีย, ประเทศสโลวาเกีย, ประเทศสโลวีเนีย, ทางตะวันตกของ ประเทศยูเครน.
ชาติพันธุ์	ชาวฮังการี
จำนวนผู้พูด	13 ล้านคน (ปี ค.ศ.2014)  (2003–2014)
ตระกูลภาษา	ยูรัล ยูกริก? (ยังมีการถกเถียง) ภาษาฮังการี
ระบบการเขียน	อักษรละติน (สำหรับภาษาฮังการี)
สถานภาพทางการ
ภาษาทางการ	ฮังการีสหภาพยุโรป
ภาษาชนกลุ่มน้อยที่รับรองใน	โรมาเนียSerbiaโครเอเชีย สโลวาเกียสโลวีเนีย (ใน Prekmurje)ออสเตรีย (ใน Burgenland)ยูเครน (ใน Berehove, Mukachevo, Vynohradiv และ Uzhhorod มณฑล Transcarpathian region (Zakarpattia Oblast)
ผู้วางระเบียบ	Research Institute for Linguistics of the Hungarian Academy of Sciences (สถาบันภาษาศาสตร์ของฮังการี)
รหัสภาษา
ISO 639-1	hu
ISO 639-2	hun
ISO 639-3	อย่างใดอย่างหนึ่ง: hun — ภาษาฮังการียุคใหม่ ohu — ภาษาฮังการีโบราณ
นักภาษาศาสตร์	ohu ภาษาฮังการีโบราณ
Linguasphere	41-BAA-a
พื้นที่ตอนกลางของทวีปยุโรปที่มีประชากรส่วนใหญ่ที่เป็นเจ้าของภาษาฮังการี (น้ำเงินเข้ม) และส่วนน้อย (ฟ้า) "อ้างอิงจากสำมะโนประชากรล่าสุดและ CIA Factbook 2014"

ภาษาฮังการี หรือ ภาษาม็อดยอร์ (ฮังการี: Magyar nyelv, [ˈmɒɟɒr ˈɲɛlv]) เป็นภาษาตระกูลยูรัลซึ่งมีผู้พูดในประเทศฮังการีและในประเทศเพื่อนบ้าน มีผู้พูดภาษาฮังการีประมาณ 14.7 ล้านคน จำนวน 10 ล้านคนอาศัยอยู่ในประเทศฮังการี ในประเทศฮังการีและในประเทศสโลวาเกีย แถบตะวันตกของประเทศยูเครน ประเทศสโลวีเนียตอนเหนือ อาณาเขตตะวันตกและตอนกลางของประเทศโรมาเนีย (ทรานซิลเวเนีย) ประเทศเซอร์เบียตอนเหนือในเขตวอยวอดีนา และประเทศโครเอเชียตอนเหนือในเขตวอยวอดีนา เนื่องจากการถูกแยกประเทศราชอาณาจักรฮังการี ภายหลังสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง ในปีค.ศ. 1920 โดยสนธิสัญญาทริอานอง ทำให้มีชาวฮังการีจำนวนมากถูกตัดขาดจากกลุ่มชาติพันธุ์ของตนเองในดินแดนที่จักรวรรดิออสเตรียฮังการีเคยตั้งอยู่ ภาษาฮังการียังใช้พูดโดยกลุ่มชาวฮังการีพลัดถิ่นทั่วโลก โดยเฉพาะในทวีปอเมริกาเหนือ (ในสหรัฐ) ภาษาฮังการีจัดอยู่ในกลุ่มตระกูลภาษาฟินโนอุกริค ร่วมกับภาษาอื่นๆเช่น ภาษาฟินแลนด์ และภาษาเอสโตเนีย เป็นต้น ภาษาที่มีความใกล้ชิดกับภาษาฮังการีมากที่สุดคือ ภาษาแมนซี และภาษาคฮานตีในประเทศรัสเซียตอนกลาง (ไซบีเรีย)

การจำแนก

ภาษาฮังการีเป็นภาษาในตระกูลภาษายูรัล (Uralic language family) ในช่วงคริสต์ทศวรรษ 1670 มีการสังเกตเห็นถึงความเชื่อมโยงของภาษาฮังการีและภาษาอื่น ๆ ในตระกูลยูราลิก และได้มีการบัญญัติตระกูลภาษายูรัล ปี ค.ศ.1717 ซึ่งต่อมาได้แบ่งย่อยลงมาได้เป็นกลุ่มภาษาฟินโน-ยูกริก (Finno-Ugric languages) โดยภาษาฮังกาเรียนจัดอยู่ในกลุ่มสาขาภาษายูกริก ร่วมกันภาษาแมนซีและภาษาคานซีในไซบีเรีย แต่ยังเป็นที่ถกเถียงกันในวงการภาษาศาสตร์อย่างกว้างขวาง

ชุดตัวอักษรฮังการี

ชุดตัวอักษรฮังการี (ฮังการี: magyar ábécé) เป็นส่วนขยายของชุดอักษรละตินที่ใช้ในการเขียนภาษาฮังการี ตัวอักษรฮังการีมีพื้นฐานมาจากอักษรละตินโดยมีตัวอักษรที่หลากหลายเพิ่มเข้ามา เพื่อแทนเสียงพยัญชนะและสระที่ไม่มีในภาษาละติน

ชุดตัวอักษรภาษาฮังการีโดยพื้นฐานมีตัวอักษรทั้งหมด 40 ตัว แต่แบบขยาย มีอยู่ 44 ตัว โดยเพิ่มตัวอักษร Q, W, X และ Y ซึ่งพบได้เฉพาะในคำยืมจากภาษาอื่นและในตัวสะกดวิสามานยนามแบบดั้งเดิม

ตัวอักษร 44 ตัว ในชุดตัวอักษรฮังการีแบบขยายมีดังนี้

ตัวพิมพ์ใหญ่

A

Á

B

C

Cs

D

Dz

Dzs

E

É

F

G

Gy

H

I

Í

J

K

L

Ly

M

N

Ny

O

Ó

Ö

Ő

P

Q

R

S

Sz

T

Ty

U

Ú

Ü

Ű

V

W

X

Y

Z

Zs

ตัวพิมพ์เล็ก

a

á

b

c

cs

d

dz

dzs

e

é

f

g

gy

h

i

í

j

k

l

ly

m

n

ny

o

ó

ö

ő

p

q

r

s

sz

t

ty

u

ú

ü

ű

v

w

x

y

z

zs

คำอธิบาย

สัญลักษณ์อักษรแต่ละตัวในกล่องด้านบนนับเป็นตัวอักษรเฉพาะในภาษาฮังการี โดยแยกสระเสียงสั้นและเสียงยาว (คล้ายภาษาไทย) เช่น ตัวอักษร o และ ó หรือ ö และ ő นับเป็นคนละตัวอักษร มีตำแหน่งของตัวเองในการเรียงลำดับ ไม่นับว่าเป็นสระเดียวกัน

แม้ว่าสระเสียงสั้นและสระเสียงยาวจะนับเป็นอักษรคนละตัวในในอักษรฮังการี แต่สำหรับพยัญชนะ แม้ว่าจะมีเสียงยาว (หรือมีการซ้ำเสียงต่อเนื่อง) ก็ยังนับเป็นอักษรตัวเดียวกัน

ในภาษาฮังการี การแสดงว่าพยัญชนะนั้นมีเสียงยาว จะทำได้โดยการเขียนอักษรเดียวกันซ้ำสองตัวแทนการใส่เครื่องหมายไว้ด้านบน เช่น tt, gg, zz (ette [ˈɛtːɛ] 'เขากิน'; függ [fyɡː] 'มันห้อยอยู่'; azzal [ˈɒzːɒl] 'กับอันนั้น') อย่างไรก็ดี ในภาษาฮังการี จะมีการใช้อักษรพยัญชนะละติน 2 หรือ 3 ตัวมาผสมกันเพื่อแสดงเสียงเสียงเดียว สำหรับเสียงที่ไม่มีในภาษาละติน (คล้ายกับภาษาโปแลนด์) ภาษาฮังการีมีอักษรประสม 9 ตัว คือ cs, dz, dzs, gy, ly, ny, sz, ty, zs

ในการเขียนอักษรพยัญชนะประสม (ประกอบด้วย cs, dz, dzs, gy, ly, ny, sz, ty, zs) ให้แสดงเสียงยาวนั้น ตามหลักการเขียนของภาษาฮังการี จะตัดอักษรด้านหลังตัวพยัญชนะประสมตัวแรกให้เหลือแต่เพียงอักษรละตินตัวแรก แล้วเอามาเขียนติดกับตัวมันเอง เช่น sz + sz → ssz (asszony [ˈɒsːoɲ] 'ผู้หญิง'); ty + ty → tty (hattyú [ˈhɒcːuː] 'หงส์'); dzs + dzs → ddzs (briddzsel [ˈbrid͡ʒːɛl] 'ด้วยไพ่โปกเกอร์') ยกเว้นเฉพาะคำยาวที่เกิดจากคำสั้น ๆ ประสมกัน เช่น jegygyűrű [ˈjɛɟːyːryː] 'แหวนหมั้น' (jegy [ˈjɛɟ] + gyűrű [ˈɟyːryː]) ไม่มีการตัดอักษรออกให้กลายเป็น jeggyűrű

การออกเสียง

ตารางต่อไปนี้คือการออกเสียงอักษรฮังการีตามหลักภาษาฮังการีมาตรฐาน

อักษร	ชื่อเรียก	หน่วยเสียง	เสียงที่ใกล้เคียงในภาษาไทย	ตัวอย่างเสียงที่ใกล้เคียงในภาษาอื่น	หมายเหตุ
A	a	/ɒ/ [[:สื่อ:Open back rounded vowel.ogg|]]	เอาะ (แบบไม่มีเสียงกัก)	ภาษาไทย: ก๊อก, ล็อก ภาษาอังกฤษ (แบบบริติช): cot
Á	á	/aː/ [[:สื่อ:Open front unrounded vowel.ogg|]]	อา	ภาษาไทย: ฟาง, ข้าว ภาษาอังกฤษ: father
B	bé	/b/ [[:สื่อ:voiced bilabial plosive.ogg|]]	บ	ภาษาไทย: บ้าน, บิน, บ่อน ภาษาอังกฤษ: by, absence
C	cé	/ts/ [[:สื่อ:Voiceless_alveolar_sibilant_affricate.oga|]]	ตซ	ภาษาอังกฤษ: pots ภาษาญี่ปุ่น: 津波（つなみ、Tsunami）	คล้าย ต กับ ซ รวมกันเป็นเสียงเดียว
Cs	csé	/tʃ/	ช	ภาษาไทย: ช้าง, เชียงใหม่ ภาษาอังกฤษ: check, cheek, etching
D	dé	/d/ [[:สื่อ:Voiced alveolar plosive.ogg|]]	ด	ภาษาไทย: เด็ก, ดิน, ดารา ภาษาอังกฤษ: deck, wide
Dz	dzé	/dz/ [[:สื่อ:voiced alveolar affricate.ogg|]]	ดซ (เสียงก้อง)	ภาษาอังกฤษ: kids	เป็นคำที่พบได้น้อยมากในภาษาฮังการี
Dzs	dzsé	/dʒ/	จ (เสียงก้อง)	ภาษาอังกฤษ: jam, George, bridge, edge, fridge	เป็นคำที่มักพบในคำทับศัพท์จากภาษาต่างประเทศ
E	e	/ɛ/ [[:สื่อ:Open-mid front unrounded vowel.ogg|]]	แอะ (แบบไม่มีเสียงกัก)	ภาษาอังกฤษ: less, cheque, edge, bed
É	é	/eː/ [[:สื่อ:Close-mid front unrounded vowel.ogg|]]	เอ	ภาษาอังกฤษ: café
F	ef	/f/ [[:สื่อ:voiceless labiodental fricative.ogg|]]	ฟ	ภาษาอังกฤษ: find, euphoria
G	gé	/ɡ/ [[:สื่อ:Voiced velar plosive.ogg|]]	ก (เสียงก้อง)	ภาษาอังกฤษ: get, leg, go
Gy	gyé	/ɟ/ [[:สื่อ:Voiced palatal plosive.ogg|]]	ดย	คล้ายกับคำภาษาอังกฤษ ที่ใช้เสียง /d/ แบบอ่อน คำว่า duke during	ออกเสียงคล้าย ด กับ ย มารวมกัน เป็นเสียงเดียว
H	há	/h/ 1. [ɦ] [[:สื่อ:Voiced glottal fricative.ogg|]] 2. ∅ 3. [x] [[:สื่อ:voiceless velar fricative.ogg|]] 4. [ç] [[:สื่อ:voiceless palatal fricative.ogg|]]	ฮ 1. ฮ 2. ไม่ออกเสียง 3. ค, ฮ 4. ช, ฮ	ภาษาอังกฤษ: hi 1. behind 2. honest 3. Loch, Chanukah 4. human	ออกเสียงได้ 4 แบบ ตามแต่ละคำ แต่ส่วนใหญ่ ออกเสียงเหมือน ฮ ในภาษาไทย
I	i	/i/	อิ (แบบไม่มีเสียงกัก)	ภาษาอังกฤษ: sea, key, tree
Í	í	/iː/ [[:สื่อ:Close front unrounded vowel.ogg|]]	อี	ภาษาอังกฤษ: leek, leave, seed, sea
J	jé	/j/ [[:สื่อ:Palatal approximant.ogg|]]	ย	ภาษาไทย: ยักษ์, ยี่หร่า, ยาย ภาษาอังกฤษ: you, yes, faith
K	ká	/k/ [[:สื่อ:Voiceless velar plosive.ogg|]]	ก	ภาษาไทย: กอง, ไก่ ภาษาอังกฤษ: ski, scar, mask
L	el	/l/ [[:สื่อ:alveolar lateral approximant.ogg|]]	ล	ภาษาอังกฤษ: leave, list
Ly	elly, el-ipszilon	/j/ [[:สื่อ:Palatal approximant.ogg|]] / /ʎ/ [[:สื่อ:Palatal approximant.ogg|]]	ย / ลย	ภาษาอังกฤษ: play, pray	ในปัจจุบัน ly ออกเสียงเหมือน j หรือ ย ตามภาษาฮังการีมาตรฐานเนื่องจากการเปลี่ยนไปของสำเนียงการพูดภาษาฮังการี
M	em	/m/ [[:สื่อ:bilabial nasal.ogg|]]	ม	ภาษาอังกฤษ: mind, assume, might
N	en	/n/: [ŋ] [[:สื่อ:velar nasal.ogg|]] [n] [[:สื่อ:alveolar nasal.ogg|]]	ง (เมื่อนำหน้า k, g) น	ภาษาอังกฤษ: thing, lying (ก่อนตัว k, g),need, bone (ที่อื่น ๆ)	ออกเสียงเหมือน ง เมื่อนำหน้า k, g แต่ออกเสียงเหมือน น เมื่อนำหน้าเสียงพยัญชนะอื่นทั้งหมด
Ny	eny	/ɲ/ [[:สื่อ:palatal nasal.ogg|]]	ญ, นย	ภาษาอังกฤษ: canyon ภาษาสเปน: niño	ออกเสียงเหมือน ญ ในภาษาไทยโบราณ ภาษาไทยถิ่นเหนือ และภาษาไทยถิ่นอีสาน
O	o	/o/	โอะ (แบบไม่มีเสียงกัก)	ภาษาอังกฤษ: force, sorcerer
Ó	ó	/oː/ [[:สื่อ:Close-mid back rounded vowel.ogg|]]	โอ
Ö	ö	/ø/ [[:สื่อ:Close-mid front rounded vowel.ogg|]]	เออะ (แบบไม่มีเสียงกัก)	ตัว ö ในภาษาเยอรมัน
Ő	ő	/øː/	เออ	คล้ายตัว ö ในภาษาเยอรมัน แต่เสียงยาว
P	pé	/p/ [[:สื่อ:Voiceless bilabial plosive.ogg|]]	ป	ภาษาไทย: ปา, ประเทศ
(Q)	kú		ก		ออกเสียงเหมือน k พบในคำทับศัพท์เท่านั้น
R	er	/r/ [[:สื่อ:alveolar trill.ogg|]]	ร	ภาษาไทย: เรียน, รู้	ร เรือ แบบรัวลิ้น ในภาษาไทยมาตรฐาน และเหมือนกับเสียงของ rr ในภาษาสเปน
S	es	/ʃ/ [[:สื่อ:Voiceless_palato-alveolar_sibilant.ogg|]]	ช (เสียง	ภาษาอังกฤษ: share, wish, shout	การเขียนโดยใช้ s เป็นเสียง /ʃ/ และ sz เป็นเสียง /ʃ/ เป็นสิ่งที่พบได้น้อยมาก ในระบบการเขียนของยุโรป มีเพียงภาษาฮังการีที่เขียนแบบนี้
Sz	esz	/s/ [[:สื่อ:Voiceless_alveolar_sibilant.ogg|]]		ภาษาอังกฤษ: say, estimate
T	té	/t/ [[:สื่อ:voiceless alveolar plosive.ogg|]]		ภาษาอังกฤษ: star, least, feast
Ty	tyé	/c/ [[:สื่อ:Voiceless palatal plosive.ogg|]]		ภาษาอังกฤษ: tube	คล้าย ต กับ ย รวมกันเป็นเสียงเดียว
U	u	/u/		ภาษาอังกฤษ: rude
Ú	ú	/uː/ [[:สื่อ:Close back rounded vowel.ogg|]]	อู	ภาษาอังกฤษ: do, fool
Ü	ü	/y/	อึ (แบบไม่มีเสียงกัก)	ตัว ü ในภาษาเยอรมัน
Ű	ű	/yː/ [[:สื่อ:Close front rounded vowel.ogg|]]	อือ	ตัว ü ในภาษาเยอรมัน แต่เสียงยาว
V	vé	/v/ [[:สื่อ:voiced labiodental fricative.ogg|]]	ฟ, ว	ภาษาอังกฤษ: very, every
(W)	dupla vé	/v/ [[:สื่อ:voiced labiodental fricative.ogg|]]	ฟ, ว	ภาษาอังกฤษ: view, evolve, vacuum	ออกเสียงเหมือน v พบในคำทับศัพท์เท่านั้น
(X)	iksz		กซ		ออกเสียงเหมือน k + sz พบในคำทับศัพท์เท่านั้น
(Y)	ipszilon	/i/	อิ (แบบไม่มีเสียงกัก)	ภาษาอังกฤษ: happy	ออกเสียงเหมือน i พบในคำทับศัพท์เท่านั้น
Z	zé	/z/ [[:สื่อ:Voiced_alveolar_sibilant.ogg|]]	ซ (เสียงก้อง)	ภาษาอังกฤษ: desert, roses
Zs	zsé	/ʒ/ [[:สื่อ:Voiced_palato-alveolar_sibilant.ogg|]]	ช (เสียงก้อง)	ภาษาอังกฤษ: pleasure, leisure

ตัวอักษร ë ไม่ได้เป็นส่วนหนึ่งของชุดตัวอักษรฮังการี อย่างไรก็ตาม นักภาษาศาสตร์ใช้ตัวอักษรนี้เพื่อจำแนกความต่างระหว่างเสียง e สั้น สองชนิด (แอะ และ เอะ) ในบางภาษาถิ่นของภาษาฮังการี มีการใช้อักษรนี้ครั้งแรกในปี ค.ศ. 1770 โดยเยิดย์ ก็อลมาร์ (György Kalmár) แต่อักษรนี้ไม่เคยเป็นส่วนหนึ่งของชุดตัวอักษรฮังการีมาตรฐาน เนื่องจากในภาษาฮังการีมาตรฐานไม่ได้จำแนกความต่างระหว่างเสียงทั้งสองนี้ (อย่างที่ในภาษาไทยแยกเสียง แอะ และ เอะ ออกจากกัน) อย่างไรก็ตาม เสียง ë (เอะ) ออกเสียงต่างจากเสียง e (แอะ) ในภาษาถิ่นของภาษาฮังการี 6 ภาษาจาก 10 ภาษา และออกเสียงอย่าง ö (เออะ) ในภาษาถิ่นของภาษาฮังการี 1 ภาษา (ภาษาถิ่นทรานซิลเวเนีย)

ทวิอักษร ch ยังปรากฏอยู่ในบางคำ (เช่น technika, monarchia) และออกเสียงเหมือนกับ h ส่วนในวิสามานยนาม ch จะออกเสียงเหมือน cs หรือบางครั้งออกเสียงเป็น h หรือ k (แบบภาษาเยอรมัน)

การเขียนแบบเดิม ที่ยังใช้ในชื่อเฉพาะและเอกสารทางประวัติศาสตร์

การเขียนแบบดั้งเดิม (บางส่วนมีความใกล้เคียงกับการเขียนแบบเยอรมัน) มีการใช้ในชื่อเฉพาะที่เป็นภาษาฮังการี โดยตารางด้านล่างจะเปรียบเทียบการเขียนแบบดั้งเดิม กับการอ่านออกเสียงแบบปัจจุบัน ตามการสะกดของภาษาฮังการีมาตรฐาน ดังนี้:

พยัญชนะ

การเขียนแบบดั้งเดิม	การอ่านออกเสียงตามหลักสมัยใหม่
bb	b
cz	c
tz	c
z	c
ch	cs
cz	cs
č	cs
ć	cs
ts	cs
csh	cs
tsch	cs
tzsch	cs
chs	cs
cy	cs
ʟ	cs
dd	d
dsz	dz
ds	dzs
ff	f
ph	f
gh	g
dgy	ggy
dy	gy
g	gy
gi	gy
gj	gy
gʹ~g′	gy
ǵ	gy
ġ	gy
j	gy
jj	j
l	j
y	j
ck	k
kh	k
x	ks
xy	ksz
xz	ksz
qu	kv
ll	l
l	ll
w	lv
j	ly
l	ly
li	ly
ry	ly
lly	ly
′l(ʹl)~l′(lʹ)~ŀ	ly
n	ny
ni	ny
nʹ~n′	ny
ń	ny
ṅ	ny
my	ny
ph	p
pp	p
rh	r
rr	r
ꝛ	r
sch	s
ss	s
ss	ssz
s	sz
sc	sz
sy	sz
z	sz
th	t
tt	t
ti	ty
tʹ~t′	ty
ṫ	ty
ky	ty
u	v
w	v
s	z
s	zs
ss	zs
zy	zs
['s]	zs

สระ

การเขียนแบบดั้งเดิม	การอ่านตามหลักสมัยใหม่
a	á
aa	á
aá	á
áh	á
ä	e
ae	e
ai	e
ay	e
áe	é
ái	é
áy	é
e	é
ee	é
eé	é
éh	é
i	í
ié	í
íh	í
ii	í
ií	í
å	o
o	ó
óh	ó
oo	ó
oó	ó
ua	ó
â	ö
åe	ö
åi	ö
åy	ö
eö	ö
ew	ö
oe	ö
oi	ö
oy	ö
eö	ő
eő	ő
ew	ő
ia	ő
ö	ő
őh	ő
öö	ő
öő	ő
óe	ő
ói	ő
óy	ő
üa	ő
u	ú
úh	ú
uó	ú
uu	ú
uú	ú
ue	ü
ui	ü
uy	ü
ü	ű
űh	ű
üő	ű
üü	ű
üű	ű
úe	ű
úi	ű
úy	ű
aë	aj
aï	aj
aÿ	aj
ei	aj
áë	áj
áï	áj
áÿ	áj
åë	oj
åï	oj
åÿ	oj
eu	oj
oë	oj
oï	oj
oÿ	oj
óë	ój
óï	ój
óÿ	ój
au	uj
uë	uj
uï	uj
uÿ	uj
úë	új
úï	új
úÿ	új
(g)y ~ gÿ	gi
y	ji
ý	jí
(l)y ~ lÿ	(l)i
(n)y ~ nÿ	(ny)i or (n)i
(t)y ~ tÿ	ti

โดยทั่วไปแล้ว ตัว y ในการเขียนแบบดั้งเดิมนั้น มักจะอ่านเป็น i ในการอ่านแบบปัจจุบัน (ตย..: Teleky, Rákóczy, Dézsy). ด้านล่างนี้คือตัวอย่างการอ่านด้วยหลักปัจจุบัน ที่มักจะมีการอ่านผิด เนื่องจากการสะกดที่ใช้หลักต่างจากปัจจุบัน มักพบในชื่อนามสกุล

ตัวอย่าง:

ชื่อ	การอ่านตามหลักสมัยใหม่
Madách	Madács
Széchenyi	Szécsényi หรือSzécsenyi
Batthyány	Battyányi
Gajdátsy	Gajdácsi
Thököly	Tököli
Weöres	Vörös
Eötvös	Ötvös
Kassay	Kassai
Debrődy	Debrődi
Karczagy	Karcagi
Vörösmarty	Vörösmarti
Cházár	Császár
Czukor	Cukor
Balogh	Balog
Vargha	Varga
Paal	Pál
Gaál	Gál
Veér	Vér
Rédey	Rédei
Soós	Sós
Thewrewk	Török
Dessewffy	Dezsőfi

ตัวนำหน้านาม และ คำเชื่อม แบบดั้งเดิม

ในอดีต การเรียนคำนำหน้านาม a/az มีหลักการเขียนดังนี้:

• คำว่า az ก่อนสระและ h เช่น az ember (คน), az híd (สะพาน) ปัจจุบันจะเขียนแบบนี้หน้าสระเท่านั้น
• ก่อนสระ — a': a' csillag (ดวงดาว) ปัจจุบันเขียนโดยไม่ใช้ดัวอาฟอสโตรฟี

มีการย่อคำว่า és (และ) ปัจจุบันจะย่อว่า s จะเขียนโดยใช้ตัวอาฟอสโตรฟีไว้ด้านหน้า เช่น ’s (เช่น föld ’s nép แผ่นดินและผู้คน)

การเรียงคำในพจนานุกรม

ถึงแม้ว่าอักษรฮังการีจะแยกอักษรเสียงสั้น และ เสียงยาม ให้เป็นอักษรคนละตัว แต่ในเวลาที่มีการเรียงคำในพจนานุกรม หรือ อรรถาภิธาน จะนับให้อยู่ในหมวดเดียวกัน อาทิเช่น O/Ó และ Ö/Ő จะไม่มีการแยกกันเป็นคนละหมวด แต่ระหว่าง Ö และ O จะแยกหมวดกัน โดย O มาก่อน Ö

การเรียงคำคำเดียวกัน จะมีการเรียงอักษรที่ข้างหน้าเป็นพิมพ์เล็ก มาก่อนพิมพ์ใหญ่ ซึ่งเป็นชื่อเฉพาะ อาทิ varga ตามมาด้วยคำว่า Varga.)

The polygraphic consonant signs are treated as single letters.

comb
cukor
csak	<cs> มาหลัง <c>
...
folyik
folyó	<ó> นับเป็นหมวดเดียวกับ <o>
folyosó
...
fő	<ő> นับเป็นหมวดเดียวกับ <ö>,
födém	แต่ <ö> ตามหลัง <o>
...

สระเสียงยาวบางคำเป็นการรวมกันของสระประสมสองตัวขึ้นไป เช่น <nny>, <ssz> จะนับการเรียงเป็น <ny>+<ny>, <sz>+<sz> เป็นต้น

könnyű จะมีการเรียงคำเป็น <k><ö><ny><ny><ű>. tizennyolc จะมีการเรียงคำเป็น <t><i><z><e><n><ny><o><l><c>

คำว่า házszám 'บ้านเลขที่' = ház (บ้าน) + szám (เลขที่) ไม่ได้มาจากคำว่า *házs + *zám จึงต้องเรียงคำเป็น <h><á><z><sz><á><m>

การเรียงแบบนี้ ทำให้การเรียงภาษาฮังการีตามหลักอัลกอริทึมโดยคอมพิวเตอร์นั้นทำได้ค่อนข้างยาก เป็นปัญหาใหญ่ในการพัฒนาซอฟต์แวร์คอมพิวเตอร์

แป้นพิมพ์ภาษาฮังการี

แป้นพิมพ์ภาษาฮังการีมาตรฐานจะใช้ระบบแบบเยอรมัน (QWERTZ). ซึ่งทำให้มีพื้นที่พอที่รองรับอักษรภาษาฮังการีได้ทุกตัว

Hungarian keyboard layout

อักษร "Í" มักจะอยู่ด้านซ้ายของ spacebar และกินพื้นที่ของ shift อักษร "Ű" มักอยู่ด้านซ้ายของ backspace ทำให้เสียพื้นที่บางส่วนของ backspace ไป Ű มักถูกกดแทนที่ Enter บนแป้งภาษาฮังการีมีอักษรเยอรมัน "ß" และอักษร "Ł" ของภาษาโปแลนด์ แป้นฮังการีมาตรฐานสามารถเปลี่ยนเป็นสัญลักษณ์พิเศษได้ด้วยการกดปุ่ม Alt Gr (ต่างจากของภาษาไทยที่กดปุ่ม Shift)

อัตราการใช้ตัวอักษรแต่ละตัว

อักษรที่พบมากที่สุดในภาษาฮังการี คือ e และ a

ตารางด้านล่างแสดงอัตราการใช้อักษรฮังการีแต่ละตัว ตั้งแต่มากที่สุดไปหาน้อยที่สุด

ตัวอักษร	ความถี่ที่พบ
e	12.256%
a	9.428%
t	7.380%
n	6.445%
l	6.383%
s	5.322%
k	4.522%
é	4.511%
i	4.200%
m	4.054%
o	3.867%
á	3.649%
g	2.838%
r	2.807%
z	2.734%
v	2.453%
b	2.058%
d	2.037%
sz	1.809%
j	1.570%
h	1.341%
gy	1.185%
ő	0.884%
ö	0.821%
ny	0.790%
ly	0.738%
ü	0.655%
ó	0.634%
f	0.582%
p	0.509%
í	0.499%
u	0.416%
cs	0.260%
ű	0.125%
c	0.114%
ú	0.104%
zs	0.021%
dz	<0.010%
dzs	<0.010%
ty	<0.010%