กรมทรัพยากรธรณี

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
กรมทรัพยากรธรณี
Department of Mineral Resources
ตรากรมทรัพยากรธรณี
ภาพรวมหน่วยงาน
ก่อตั้ง1 มกราคม พ.ศ. 2434 (133 ปี)
หน่วยงานก่อนหน้า
  • กรมราชโลหกิจและภูมิวิทยา
สำนักงานใหญ่75/10 ถนนพระรามที่ 6 แขวงทุ่งพญาไท เขตราชเทวี กทม. 10400
งบประมาณประจำปี636,524,500 บาท (พ.ศ. 2563)[1]
ฝ่ายบริหารหน่วยงาน
  • พิชิต สมบัติมาก[2], อธิบดี
  • รองอธิบดี
  • รองอธิบดี
หน่วยงานลูกสังกัด
เว็บไซต์http://www.dmr.go.th

กรมทรัพยากรธรณี เป็นหน่วยงานระดับกรม ในสังกัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

ประวัติ[แก้]

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ได้มีพระบรมราชโองการ โปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้ประกาศตั้ง กรมราชโลหกิจแลภูมิวิทยา สังกัดกระทรวงเกษตราธิการ เมื่อวันที่ 1 มกราคม ร.ศ. 110 (พ.ศ. 2434) มีอำนาจหน้าที่เกี่ยวข้องกับแร่ โลหะธาตุ การประทานบัตรและสัญญาการแร่โลหะธาตุ และภูมิวิทยา (ธรณีวิทยา)[3] และต่อมาได้ย้ายสังกัดไปขึ้นกับกระทรวงต่าง ๆ ตามยุคสมัยอีก 3 กระทรวง คือ กระทรวงมหาดไทย (พ.ศ. 2475)[4] กระทรวงพระคลังมหาสมบัติ และกระทรวงเศรษฐการ เมื่อ พ.ศ. 2506 ได้เปลี่ยนชื่อเป็น กรมทรัพยากรธรณี สังกัดกระทรวงพัฒนาการแห่งชาติ[5] ต่อมาย้ายไปสังกัดกระทรวงอุตสาหกรรม ภายหลังจากการปฏิรูประบบราชการเมื่อวันที่ 3 ตุลาคม พ.ศ. 2545 กรมทรัพยากรธรณี ได้ย้ายมาสังกัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

ก่อนการปฏิรูประบบราชการ[แก้]

กรมทรัพยากรธรณี ภายใต้สังกัดกระทรวงอุตสาหกรรม มีภารกิจหลัก 4 ด้าน

  1. สำรวจข้อมูลธรณีวิทยาและทรัพยากรธรณี
  2. ขุดเจาะน้ำบาดาล อนุญาต และกำกับดูแลกิจการน้ำบาดาล ตามพระราชบัญญัติน้ำบาดาล พ.ศ. 2520 และพระราชบัญญัติที่เกี่ยวข้อง
  3. อนุญาตอาชญาบัตรสำรวจแร่ ประทานบัตรทำเหมืองแร่ และกำกับดูแลด้านกิจการเหมืองแร่ ตามพระราชบัญญัติแร่ พ.ศ. 2510 และฉบับแก้ไข รวมถึงพระราชบัญญัติที่เกี่ยวข้อง
  4. ให้สัมปทาน และกำกับดูแลด้านกิจการปิโตรเลียม ตามพระราชบัญญัติปิโตรเลียม พ.ศ. 2514 และพระราชบัญญัติที่เกี่ยวข้อง

หลังการปฏิรูประบบราชการ[แก้]

กรมทรัพยากรธรณี ถูกแบ่งออกเป็นกลุ่มภารกิจตาม พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวงทบวงกรม พ.ศ. 2545 เป็น 4 กรม[6] คือ

  1. กรมทรัพยากรธรณี สังกัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
  2. กรมทรัพยากรน้ำบาดาล สังกัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
  3. กรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ สังกัดกระทรวงอุตสาหกรรม
  4. กรมเชื้อเพลิงธรรมชาติ สังกัดกระทรวงพลังงาน

ส่วนราชการภายใน[แก้]

ส่วนราชการภายในกรมทรัพยากรธรณี[7]
ที่ ส่วนราชการ หน้าที่
1 สำนักงานเลขานุการกรม งานสารบรรณ, งานช่วยอำนวยการ, งานเลขานุการ, ประชาสัมพันธ์เผยแพร่ข้อมูลนโยบายและผลงานของกรม, จัดระบบงาน, บริหารงานบุคคล, การเงิน/การบัญชี/งบประมาณ/พัสดุ และปฏิบัติงานอื่น ๆ
2 กองคุ้มครองซากดึกดำบรรพ์ ดูแลการคุ้มครองซากดึกดำบรรพ์ บริหารจัดการแหล่งซากดึกดำบรรพ์ เสนอแนะนโยบาย แผน และมาตรการที่เกี่ยวข้องกับการคุ้มครองแหล่งและซากดึกดำบรรพ์ กำหนดมาตรฐานและรวบรวมหลักฐานอ้างอิงซากดึกดำบรรพ์
3 กองทรัพยากรแร่ สำรวจ เก็บข้อมูล ประเมินศักยภาพการพัฒนาแหล่งแร่ ศึกษาวิจัยและทำแผนที่ทรัพยากรแร่ จัดเก็บตัวอย่างแร่เพื่อการอ้างอิงและศึกษา ปฏิบัติงานในฐานะเลขานุการของ "คณะกรรมการนโยบายบริหารจัดการแร่แห่งชาติ" และคณะกรรมการอื่น
4 กองเทคโนโลยีธรณี ประยุกต์ใช้เทคโนโลยีเพื่อการสำรวจและศึกษาวิจัยทางธรณีฟิสิกส์ ธรณีเคมี ธรณีเทคนิค แปลความหมายทางธรณีวิทยาจากข้อมูลระยะไกล (เช่นทางอากาศ) เจาะสำรวจ เพื่อสนับสนุนงานด้านธรณีวิทยา ธรณีวิศวกรรม และทรัพยากรธรณี, พัฒนาฟื้นฟูแหล่งทรัพยากรธรณี และพื้นที่อันควรอนุรักษ์ทางธรณีวิทยา
5 กองธรณีวิทยา สำรวจ เก็บข้อมูล ผลิตข้อมูล ศึกษาวิจัยด้านธรณีวิทยา จัดทำแผนที่ธรณีวิทยาและกำหนดมาตรฐานทางธรณีวิทยาของประเทศ จัดเก็บหลักฐานทางธรณีวิทยาเพื่อการอ้างอิงและการศึกษา จัดการด้านอนุรักษ์ เช่น แหล่งท่องเที่ยวทางธรณีวิทยา อุทยานธรณี บริหารจัดการ "พิพิธภัณฑ์แร่-หิน" (กรุงเทพมหานคร)
6 กองธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อม สำรวจ ศึกษาวิจัยด้านธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย (เพื่อการวางผังเมือง จัดการพื้นที่เสี่ยงต่อธรณีพิบัติภัย การกัดเซาะชายฝั่งและตลิ่ง) พัฒนาระบบเฝ้าระวังและแจ้งเตือนธรณีพิบัติภัย กำหนดมาตรฐานทางธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัยของประเทศ
7 กองวิเคราะห์และตรวจสอบทรัพยากรธรณี ศึกษาวิจัยและให้บริการการวิเคราะห์และตรวจสอบตัวอย่างทรัพยากรธรณี
8 กองอนุรักษ์และจัดการ
ทรัพยากรธรณี
เสนอการจัดทำนโยบายและแผน การปรับปรุงแก้ไขกฎหมายและมาตรการเกี่ยวกับการอนุรักษ์ ฟื้นฟู การบริหารจัดการด้านธรณีวิทยา ทรัพยากรธรณี ซากดึกดำบรรพ์ ธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อม และธรณีพิบัติภัย, จำแนกพื้นที่แหล่งทรัพยากรธรณี พื้นที่อันควรอนุรักษ์ทางธรณีวิทยา พื้นที่เสี่ยงต่อธรณีพิบัติภัยและมลพิษ, ประสานความร่วมมือกับต่างประเทศและองค์การระหว่างประเทศด้านธรณีวิทยาและสาขาของธรณีวิทยา
9 ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ดำเนินการเกี่ยวกับระบบสารสนเทศและคอมพิวเตอร์ เป็นศูนย์กลางเครือข่ายข้อมูลสารสนเทศของกรม รวมทั้งศึกษาและพัฒนาระบบดังกล่าว, จัดทำแผนปฏิบัติการดิจิทัลให้สอดคล้องกับ "แผนพัฒนาดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม"
10 สำนักงานทรัพยากรธรณี เขต 1 (ลำปาง) ปฏิบัติงานเฉพาะในเขตพื้นที่ส่วนภูมิภาค อันได้แก่ สำรวจ เก็บข้อมูล ศึกษาวิจัย ประเมินศักยภาพ ให้บริการ คำปรึกษา ประชาสัมพันธ์ สนับสนุนการสร้างเครือข่ายการมีส่วนร่วมในด้านธรณีวิทยา ซากดึกดำบรรพ์ และธรณีพิบัติภัย ผลิตข้อมูลและแผนที่ทรัพยากรแร่ ประสานการดำเนินการเหตุฉุกเฉินด้านธรณีพิบัติภัย กำกับดูแลการคุ้มครองซากดึกดำบรรพ์ การบริหารจัดการแหล่งซากดึกดำบรรพ์ พิพิธภัณฑ์ธรณีวิทยา/ซากดึกดำบรรพ์/ธรรมชาติวิทยาในเขตพื้นที่ดูแล
11 สำนักงานทรัพยากรธรณี เขต 2 (ขอนแก่น)
12 สำนักงานทรัพยากรธรณี เขต 3 (ปทุมธานี)
13 สำนักงานทรัพยากรธรณี เขต 4 (สุราษฎร์ธานี)

อ้างอิง[แก้]

  1. ราชกิจจานุเบกษา, "พระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2563". เล่ม 137 ตอนที่ 15ก วันที่ 26 กุมภาพันธ์ 2563.
  2. ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง แต่งตั้งข้าราชการพลเรือนสามัญ ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 140 ตอน 318 ง หน้า 11 วันที่ 19 ธันวาคม 2566
  3. ราชกิจจานุเบกษา, "ประกาศตั้งกรมราชโลหกิจแลภูมิ์วิทยา". เล่ม 8 หน้า 461-462, วันที่ 1 มกราคม ร.ศ. 110 (พ.ศ. 2434).
  4. 16 กุมภาพันธ์ 2560, "ย้อนรอยกระทรวงเกษตรและสหกรณ์" เก็บถาวร 2020-08-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, การจัดการความรู้ สำนักงานปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์.
  5. ราชกิจจานุเบกษา, "พระราชกฤษฎีกาแบ่งส่วนราชการกรมทรัพยากรธรณี กระทรวงพัฒนาการแห่งชาติ พ.ศ. 2506". เล่ม 80 ตอนที่ 51 หน้า 21-24 วันที่ 23 พฤษภาคม พ.ศ. 2506.
  6. ราชกิจจานุเบกษา, "พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545" เก็บถาวร 2011-11-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. เล่ม 119 ตอนที่ 99ก หน้า 14-34 วันที่ 2 ตุลาคม 2545.
  7. ราชกิจจานุเบกษา, "กฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการกรมทรัพยากรธรณี กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม พ.ศ. 2561". เล่ม 135 ตอนที่ 51ก หน้า 6-12 วันที่ 20 กรกฎาคม 2561.

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]