เกาะหินโด่ง

เสาหินสองอันจากเสาหินสาวกทั้ง 12ที่รัฐวิกทอเรีย, ประเทศออสเตรเลีย

เกาะหินโด่ง คือ ลักษณะทางธรณีสัณฐาน มีลักษณะเป็นเสาหินที่วางตัวในแนวตั้ง แยกตัวเป็นเสาเดี่ยว ๆ อยู่ใกล้กับชายฝั่ง เกิดมาจากกระบวนการทางธรณีสัณฐานวิทยาชายฝั่ง ซึ่งเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติโดยคลื่น น้ำทะเล และลมเท่านั้น การกัดเซาะและการกระแทกของลมและน้ำทะเลก็จะทำให้หินที่บริเวณแหลมชายหาดเกิดความไม่แข็งแรง เกิดกัดเซาะจนกระทั่งทำให้หินเกิดรอยร้าว เมื่อเวลาผ่านไปเป็นเวลานาน จึงเกิดการพังทลายลง เกิดเป็นสาหินเดี่ยว ๆ หรืออาจเป็นเกาะเล็ก ๆ เลยก็ได้ นอกจากนั้นแล้วเกาะหินโด่งยังเกิดได้จากการที่สะพานโค้งธรรมชาติเกิดการพังทลายจากแรงโน้มถ่วง เกาะหินโด่งยังมีความสำคัญต่อการทำรังของนกทะเล และการปีนเขา

ลักษณะการเกิด

เกาะหินโด่งนั้นแรกเริ่มมีการกำเนิดมาจากชั้นของหินตะกอน หินตะกอนไฟหรือผาหินปูนก็ได้ ซึ่งหินเหล่านี้มีความแข็งไม่มาก พอที่จะเกิดการกรัดกร่อนได้ง่าย ถ้าหากเป็นหน้าผาของเคลย์ก็จะเกิดการกรัดกร่อนและพังทลายง่ายเป็นพิเศษ แต่ถ้าหากเป็นแกรนิตก็จะใช้เวลาในการเกิดนานกว่ามาก

รูปแบบของการเกิดส่วนมากนั้นจะเกิดจากการที่น้ำทะเลซัดสาดใส่ในแนวที่เป็นรอยแตกในส่วนของแหลมชายฝั่ง จากนั้นรอยแตกก็จะขยายตัวใหญ่ขึ้นจนเป็นถ้ำเล็กๆ เมื่อเวลาผ่านไป ถ้ำเกิดการขยายตัวจนเป็นสะพานโค้งธรรมชาติและถูกกัดกร่อนจากปัจจัยภายนอกและจากแรงโน้มถ่วง เกิดการพังทลายกลายเป็นเกาะหินโด่งในที่สุด นอกจากนั้นแล้วการที่น้ำทะเลหนุนสูงก็ยังทำให้เกิดการกัดกร่อนเป็นอย่างมากอีกด้วย เป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้เกิดเกาะหินโด่งได้