ภาษากัศมีร์
| ภาษากัศมีร์ | |
|---|---|
| كٲشُر, कॉशुर, แม่แบบ:Script/Sharada | |
 ศัพท์ "เกอศูร์" ในอักษรศารทา (อดีต, ทางศาสนา), อักษรเปอร์เซีย-อาหรับ (ปัจจุบัน, สถานะทางการ) และอักษรเทวนาครี (ปัจจุบัน) | |
| ประเทศที่มีการพูด | อินเดียและปากีสถาน |
| ภูมิภาค | กัศมีร์ (Kashmir division และบางส่วนของหุบเขา Chenab, ชัมมูและกัศมีร์,[1] ทางเหนือของอาซัดกัศมีร์) |
| ชาติพันธุ์ | ชาวกัศมีร์ |
| จำนวนผู้พูด | 7 ล้านคน (2011 census)e22 |
| ตระกูลภาษา | |
| ภาษาถิ่น | |
| ระบบการเขียน | อักษรเปอร์เซีย-อาหรับ (ปัจจุบัน, สถานะทางการ),[2] อักษรเทวนาครี (ปัจจุบัน),[2] อักษรศารทา (อดีต/ทางศาสนา)[2] |
| สถานภาพทางการ | |
| ภาษาทางการ |  อินเดีย
|
| รหัสภาษา | |
| ISO 639-1 | ks |
| ISO 639-2 | kas |
| ISO 639-3 | kas |
ภาษากัศมีร์, ภาษาแคชเมียร์ (อังกฤษ: Kashmiri, ภาษาอังกฤษ: /kæʃˈmɪəri/)[5] หรือ ภาษาเกอศูร์ (كٲشُر, कॉशुर, แม่แบบ:Script/Sharada, /kəːʃur/)[6] เป็นภาษากลุ่มดาร์ดิก จัดอยู่ในตระกูลอินโด-ยูโรเปียน สาขาอินโด-อารยัน มีผู้พูดในดินแดนกัศมีร์ประมาณ 7 ล้านคน เรียงประโยคแบบประธาน-กริยา-กรรม ในยุคแรกเขียนด้วยอักษรศารทา แล้วเปลี่ยนเป็นอักษรอาหรับแบบเปอร์เซียภายหลัง วรรณกรรมภาษากัศมีร์มีมาก แต่ไม่ได้รับการสืบทอด ผู้พูดภาษานี้ก็ลดจำนวนลง ภาษานี้เพิ่งได้รับการยอมรับให้เป็นภาษาราชการและมีการสอนในโรงเรียนได้ไม่นาน นิตยสารและหนังสือพิมพ์ภาษากัศมีร์มีเพียงฉบับเดียว
ใน ค.ศ. 2020 ทางรัฐสภาอินเดียลงมติผ่านร่างกฎหมายให้ภาษากัศมีร์เป็นภาษาทางการในชัมมูและกัศมีร์ร่วมกับภาษาโฑครี, ฮินดี, อูรดู และอังกฤษ[7] ภาษากัศมีร์ยังเป็นหนึ่งใน 22 ภาษากำหนดของประเทศอินเดีย
สัทวิทยา[แก้]
ภาษากัศมีร์ประกอบด้วยหน่วยเสียงดังนี้[8][9]
สระ[แก้]
พยัญชนะ[แก้]
| ริมฝีปาก | ฟัน | ปุ่มเหงือก | ปลายลิ้นม้วน | หลังปุ่มเหงือก/ เพดานแข็ง |
เพดานอ่อน | เส้นเสียง | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| นาสิก | m | n | ||||||
| หยุด/ กักเสียดแทรก |
ธรรมดา | p⠀b | t⠀d | t͡s | ʈ⠀ɖ | t͡ʃ⠀d͡ʒ | k⠀ɡ | |
| พ่นลม | pʰ | tʰ | t͡sʰ | ʈʰ | t͡ʃʰ | kʰ | ||
| เสียดแทรก | s⠀z | ʃ | h | |||||
| เปิด | w | l | j | |||||
| รัว | r | |||||||
ระบบการเขียน[แก้]
ภาษากัศมีร์มีระบบอักขรวิธี 3 แบบ: อักษรเปอร์เซีย-อาหรับ, อักษรเทวนาครี และอักษรศารทา บางครั้งมีการเขียนอักษรโรมันในการเขียนภาษากัศมีร์อย่างไม่เป็นทางการ โดยเฉพาะในโลกออนไลน์[2]
ภาษากัศมีร์เคยเขียนด้วยอักษรศารทาหลังคริสต์ศตวรรษที่ 8[10] ภายหลังอักษรนี้เริ่มไม่เหมาะต่อการเขียนภาษานี้ เพราะไม่รองรับเสียงเฉพาะด้วยการใช้สัญลักษณ์สระอย่างเพียงพอ[11] นั่นทำให้ปัจจุบันไม่นิยมใช้อักษรนี้และจำกัดการใช้งานเฉพาะในพิธีทางศาสนาของกัศมีร์บัณฑิต[12]
ปัจจุบันภาษากัศมีร์เขียนด้วยอักษรเปอร์เซีย-อาหรับและเทวนาครี (ซึ่งมีการปรับเปลี่ยนบางส่วน)[13] ในกลุ่มภาษาที่เขียนด้วยอักษรเปอร์เซีย-อาหรับ ภาษากัศมีร์เป็นหนึ่งในภาษาที่ระบุเสียงสระทั้งหมด[14]
รัฐบาลชัมมูและกัศมีร์และสถาบันศิลปะ วัฒนธรรม และภาษาชัมมูและกัศมีร์ยอมรับให้อักษรเปอร์เซีย-อาหรับเป็นอักษรทางการของภาษากัศมีร์[15][16][17][18]
ถึงกระนั้น อักษรเปอร์เซีย-อาหรับยังคงมีการใช้งานทั้งชาวกัศมีร์ที่นับถือศาสนาฮินดูและอิสลาม[19] บางส่วนพยายามสร้างมุมมองทางศาสนาและทำให้อักษรเปอร์เซีย-อาหรับเป็นของมุสลิม ส่วนอักษรเทวนาครีเป็นของฮินดู[20][21][22]
อักษรเปอร์เซีย-อาหรับ[แก้]
พยัญชนะ[แก้]
| ชื่อ | ทับศัพท์ | สัทอักษรสากล | รูปอักขระเดี่ยว | |
|---|---|---|---|---|
| بے | bē | b | [b] | ب |
| پے | pē | p | [p] | پ |
| پھٔ | phạ | ph | [pʰ] | پھ |
| تے | tē | t | [t] | ت |
| تھٔ | thạ | th | [tʰ] | تھ |
| ٹے | ṭē | ṭ | [ʈ] | ٹ |
| ٹھٔ | ṭhạ | ṭh | [ʈʰ] | ٹھ |
| ثے | sē | s | [s] | ث |
| جیٖم | jīm | j | [d͡ʒ] | ج |
| چیٖم | chīm | ch | [t͡ʃ] | چ |
| چھٔ | chhạ | chh | [t͡ʃʰ] | چھ |
| حَے | hay | h | [h] | ح |
| خَے | khay | kh | [x], [kʰ] | خ |
| دال | dāl | d | [d] | د |
| ڈال | ḍāl | ḍ | [ɖ] | ڈ |
| ذال | zāl | z | [z] | ذ |
| رے | rē | r | [r] | ر |
| ڑے | ṛē | ṛ | [ɽ] | ڑ |
| زے | zē | z | [z] | ز |
| ژے | tsē | ts | [t͡s] | ژ |
| ژھٔ | tshạ | tsh | [t͡sʰ] | ژھ |
| سیٖن | sīn | s | [s] | س |
| شـیٖـن | shīn | sh | [ʃ] | ش |
| صۄاد | sọ̄d | s | [s] | ص |
| ضۄاد | zọ̄d | z | [z] | ض |
| طـۄے | tọy | t | [t] | ط |
| ظـۄے | zọy | z | [z] | ظ |
| عٲن | ạ̄n | – | [∅] | ع |
| غٲن | gạ̄n | g | [ɡ] | غ |
| فے | fē | f | [f], [pʰ] | ف |
| قاف | qāf | q | [k] | ق |
| كـیٖـف | kīf | k | [k] | ک |
| کھٔ | khạ | kh | [kʰ] | کھ |
| گاف | gāf | g | [ɡ] | گ |
| لام | lām | l | [l] | ل |
| مـیٖـم | mīm | m | [m] | م |
| نـوٗن | nūn | n, ̃ | [n] , [◌̃] | ن |
| نـوٗن غۄنَہ | nūn gọnā | ̃ | [◌̃] | |
| واو | wāw | v/w | [w] | و |
| ہے | hē | h | [h] | ہ |
| لۄکُٹ یے, بۆڈ یے | lọkuṭ yē, boḍ yē | y | [j] | ی, ے |
| گول یایُگ, تالٕرؠ | gōl yāyuk, tālür' | ya, ' | [ʲa], [ʲ] | ؠ |
สระ[แก้]
| ชื่อ | ทับศัพท์ | สัทอักษรสากล | สระประสมกับ พยัญชนะ ب (be) |
รูปสระท้าย | รูปสระกลาง | รูปสระต้น | รูปสระเดี่ยว | รายละเอียดรูปสระเสริมสัทอักษรในยูนิโคด | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| زَبَر | zabar | a | [a] | بَ | –َ | –َ | اَ | اَ | U+064E ARABIC FATHA |
| مَد | mad | ā | [aː] | با | ا | ا | آ | آ | (آ) U+0622 ARABIC LETTER ALEF WITH MADDA ABOV (ต้นและเดี่ยว)
(ا) U+0627 ARABIC LETTER ALEF (กลางและท้าย) |
| اَمالہٕ | amālü | ạ (ö) | [ə] | بٔ | –ٔ | –ٔ | أ | أ | U+0654 ARABIC HAMZA ABOVE |
| اَمالہٕ مَد | amālü mad | ạ̄ (ȫ) | [əː] | بٲ | ٲ | ٲ | ٲ | ٲ | (ٲ) U+0672 ARABIC LETTER ALEF WITH WAVY HAMZA ABOVE |
| زیر | zēr | i | [i] | بِ | –ِ | –ِ | اِ | اِ | U+0650 ARABIC KASRA |
| کَشہِ زیر | kashi zēr | ī | [iː] | بی | ی | ـیٖـ | ایٖـ | ای | (ای) U+06CC ARABIC LETTER FARSI YEH & U+0656 ARABIC SUBSCRIPT ALEF (ต้นและกลาง)
U+06CC ARABIC LETTER FARSI YEH (ท้ายและเดี่ยว) |
| سایہِ | sāyi | u',ü | [ɨ] | بٕ | –ٕ | –ٕ | إ | إ | U+0655 ARABIC HAMZA BELOW |
| سایہِ مَد | sāyi mad | ū',ǖ | [ɨː] | بٟ | –ٟ | –ٟ | ٳ | ٳ | (ٳ) U+0673 ARABIC LETTER ALEF WITH WAVY HAMZA BELOW |
| پیش | pēsh | u | [u] | بُ | –ُ | –ُ | اُ | اُ | U+064F ARABIC DAMMA |
| کَشہِ واوُک | kashi wāwuk | ū | [uː] | بوٗ | ـوٗ | ـوٗ | اوٗ | اوٗ | (وٗ) U+0648 ARABIC LETTER WAW & U+0657 ARABIC INVERTED DAMMA |
| نیٖمہٕ واوُک | nīmü wāwuk | o | [o] | بۆ | ـۆ | ـۆ | اۆ | اۆ | (ۆ) U+06C6 ARABIC LETTER OE |
| واوُک | wāwuk | ō | [oː] | بو | ـو | ـو | او | او | (و) U+0648 ARABIC LETTER WAW |
| لٔٹؠ واوُک | lạṭ' wāwuk | ọ | [ɔ] | بۄ | ـۄ | ۄ | اۄ | اۄ | (ۄ) U+06C4 ARABIC LETTER WAW WITH RING |
| لٔٹؠ واوُک مَد | lạṭ' wāwuk mad | ọ̄ | [ɔː] | بۄا | ـۄا | ۄا | اۄا | اۄا | (ۄ + ا) U+06C4 ARABIC LETTER WAW WITH RING & U+0627 ARABIC LETTER ALEF |
| نیٖمہٕ یایُک | nīmü yāyuk | e | [e] | بـٚے | ـٚے | ـێـ | ێـ | اےٚ | ( ٚ) U+065A ARABIC VOWEL SIGN SMALL V ABOVE ประสมกับ (ے) U+06D2 ARABIC LETTER YEH BARREE |
| یایُک | yāyuk | ē | [eː] | بے | ے | ـیـ | یـ | اے | (ی) U+06CC ARABIC LETTER FARSI YEH |
อักษรเทวนาครี[แก้]
พยัญชนะ[แก้]
| อักษร | क | ख | ग | च | छ | ज | च़ | छ़ | ज़ | ट | ठ | ड | त | थ | द | न | प | फ | ब | म | य | र | ल | व | श | स | ह |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| สัทอักษรสากล | [k] | [kʰ] | [g] | [t͡ʃ] | [t͡ʃʰ] | [d͡ʒ] | [t͡s] | [t͡sʰ] | [z] | [ʈ] | [ʈʰ] | [ɖ] | [t] | [tʰ] | [d] | [n] | [p] | [pʰ] | [b] | [m] | [j] | [r] | [l] | [w] | [ʃ] | [s] | [h] |
| ทับศัพท์ | k | kh | g | ch | chh | j | ts | tsh | z | ṭ | ṭh | ḍ | t | th | d | n | p | ph | b | m | y | r | l | w | sh | s | h |
สระ[แก้]
มีการจัดสระกัศมีร์ด้วยอักษรเทวนาครีหลายแบบ[23] โดยตารางข้างล่างนี้มาจากรูปแบบใน ค.ศ. 2002[24] ซึ่งมักมีเนื้อหาและผู้อ่านในอินเทอร์เน็ตมากกว่า ถึงแม้ว่าจะเป็นรูปแบบเก่าก็ตาม[25][26] รูปแบบนี้ใช้สระ ॲ/ऑ และสัญลักษณ์สระ कॅ/कॉ สำหรับสระคล้าย schwa [ə] และสระคล้าย schwa ยาว [əː] ซึ่งพบในภาษาอื่นที่ใช้อักษรเทวนาครีแต่ใช้ระบุเสียงสระอื่น เช่น มราฐีและฮินดี
| อักษร | अ | आ | ॲ | ऑ | इ | ई | ॶ | ॷ | उ | ऊ | ऎ | ए | ऐ | ऒ | ओ | औ | -व | ँ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| สัทอักษรสากล | [a] | [aː] | [ə] | [əː] | [i] | [iː] | [ɨ] | [ɨː] | [u] | [uː] | [e] | [eː] | [əi] | [o] | [oː] | [ɔː] | [ɔ] | [◌̃] |
| ทับศัพท์ | a | ā | ạ | ạ̄ | i | ī | ü | ǖ | u | ū | e | ē | ai | o | ō | ọ̄ | ọ | ̃ |
| รูปสระกับพยัญชนะ k | क | का | कॅ | कॉ | कि | की | कॖ | कॗ | कु | कू | कॆ | के | कै | कॊ | को | कौ | क्व หรือ कव | कं |
ส่วนตารางข้างล่างเป็นรูปแบบล่าสุด (2009) ในการสะกดสระและพยัญชนะกัศมีร์[27][28] สิ่งที่เปลี่ยนแปลงหลัก ๆ คืออักขระเดี่ยว ॳ / ॴ และสัญลักษณ์สระ कऺ / कऻ สำหรับเสียงสระคล้าย schwa [ə] และสระคล้าย schwa ยาว [əː] และรูปสระเดี่ยว ॵ กับสัญลักษณ์สระ कॏ ใหม่สำหรับเสียงสระ [ɔ] ซึ่งสามารถใช้แทนพยัญชนะ व เดี่ยวได้
| อักษร | अ | आ | ॳ | ॴ | इ | ई | ॶ | ॷ | उ | ऊ | ऎ | ए | ऐ | ऒ | ओ | औ | ॵ | ँ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| สัทอักษรสากล | [a] | [aː] | [ə] | [əː] | [i] | [iː] | [ɨ] | [ɨː] | [u] | [uː] | [e] | [eː] | [əi] | [o] | [oː] | [ɔː] | [ɔ] | [◌̃] |
| ทับศัพท์[29] | a | ā | ạ | ạ̄ | i | ī | ü | ǖ | u | ū | e | ē | ai | o | ō | ọ̄ | ọ | ̃ |
| รูปสระกับพยัญชนะ k | क | का | कऺ | कऻ | कि | की | कॖ | कॗ | कु | कू | कॆ | के | कै | कॊ | को | कौ | कॏ | कं |
อักษรศารทา[แก้]
พยัญชนะ[แก้]
สระ[แก้]
สัญลักษณ์สระ
ตัวอย่าง[แก้]
อักษรเปอร์เซีย-อาหรับ[แก้]
ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชนข้อที่ 1:
سٲری اِنسان چھِ آزاد زامٕتؠ۔ وؠقار تہٕ حۆقوٗق چھِ ہِوی۔ تِمَن چھُ سوچ سَمَج عَطا کَرنہٕ آمُت تہٕ تِمَن پَزِ بٲے بَرادٔری ہٕنٛدِس جَذباتَس تَحَت اَکھ أکِس اَکار بَکار یُن ۔ [32]
[səːriː insaːn t͡ʃʰi aːzaːd zaːmɨtʲ . wʲakaːr tɨ hokuːk t͡ʃʰi hiwiː . timan t͡ʃʰu soːt͡ʃ samad͡ʒ ataː karnɨ aːmut tɨ timan pazi bəːj baraːdəriː hɨndis d͡ʒazbaːtas tahat akʰ əkis akaːr bakaːr jun]
"มนุษย์ทั้งปวงเกิดมามีอิสระและเสมอภาคกันในศักดิ์ศรี และสิทธิ ต่างในตนมีเหตุผลและมโนธรรม และควรปฏิบัติต่อกันด้วยจิตวิญญาณแห่งภราดรภาพ"
อักษรศารทา[แก้]
โองการข้างล่างเขียนโดย Lalleshwari:[33]
[oːmuj akuj at͡ʃʰur porum, suj maːli roʈum wɔndas manz, suj maːli kani pʲaʈʰ gorum tɨ t͡sorum, əːsɨs saːs tɨ sapnis sɔn.]
"I kept reciting the unique divine word "Om" and kept it safe in my heart through my resolute dedication and love. I was simply ash and by its divine grace got metamorphosed into gold."
[akuj omkaːr jus naːbi dareː, kumbeː brahmaːnɖas sum gareː, akʰ suj mantʰɨr t͡sʲatas kareː, tas saːs mantʰɨr kjaː kareː.]
One who recites the divine word "Omkār" by devotion is capable to build a bridge between his own and the cosmic consciousness. By staying committed to this sacred word, one doesn't require any other mantra out of thousands others.
อ้างอิง[แก้]
- ↑ อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อEthnologue - ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 Sociolinguistics. Mouton de Gruyter. 1977. สืบค้นเมื่อ 2009-08-30.
- ↑ "Jammu, Kashmir & Ladakh: Ethno-linguistic areas". koshur.org. สืบค้นเมื่อ 2007-06-02.
- ↑ "The Jammu and Kashmir Official Languages Bill, 2020". prsindia. 23 September 2020. สืบค้นเมื่อ 23 September 2020.
- ↑ Laurie Bauer, 2007, The Linguistics Student's Handbook, Edinburgh
- ↑ Kashmiri at Ethnologue (20th ed., 2017)
- ↑ "Parliament passes Jammu and Kashmir Official Languages Bill, 2020". The Hindu (ภาษาอังกฤษ). 23 September 2020.
- ↑ "Koshur: Spoken Kashmiri: A Language Course: Transcription". สืบค้นเมื่อ 21 May 2014.
- ↑ Koul & Wali 2006, pp. 9-16.
- ↑ "Sarada". Lawrence. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 24 February 2008. สืบค้นเมื่อ 2007-06-02.
- ↑ Pandey, Anshuman (2022-02-18). "N3545: Proposal to Encode the Sharada Script in ISO/IEC 10646" (PDF). Working Group Document, ISO/IEC JTC1/SC2/WG2.
- ↑ "The Sharada Script: Origin and Development". Kashmiri Overseas Association. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 มกราคม 2010. สืบค้นเมื่อ 7 กรกฎาคม 2009.
- ↑ "Kashmiri (कॉशुर / كٲشُر)". Omniglot. สืบค้นเมื่อ 2009-07-07.
- ↑ Daniels & Bright (1996). The World's Writing Systems. pp. 753–754.
- ↑ Kaw, M.K (2004). Kashmir and It's [sic] People: Studies in the Evolution of Kashmiri Society. A.P.H. Publishing Corporation. pp. 303–304. ISBN 9788176485371.
- ↑ Mahapatra, B.P (1989). The Written Languages of the World: A Survey of the Degree and Modes of Use : India : Book 1 Constitutional Languages. Presses Université Laval. p. 270. ISBN 9782763771861.
- ↑ "Braj B. Kachru: An Introduction to Spoken Kashmiri". www.koshur.org. สืบค้นเมื่อ 2020-04-30.
- ↑ "Spoken Kashmiri: A Language Course". www.koshur.org. สืบค้นเมื่อ 2020-04-30.
- ↑ "Braj B. Kachru: An Introduction to Spoken Kashmiri". www.koshur.org. สืบค้นเมื่อ 2022-02-05.
- ↑ "Valley divide impacts Kashmiri, Pandit youth switch to Devnagari". Indian Express. สืบค้นเมื่อ 2009-07-07.
- ↑ "Devnagari Script for Kashmiri: A Study in its Necessity, Feasibility and Practicality". Kashmiri Overseas Association. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 3 มกราคม 2009. สืบค้นเมื่อ 7 กรกฎาคม 2009.
- ↑ "Nastaliq to Devanagari: After Language, Kashmir Watching Script Campaign". MENAFN. 2020. สืบค้นเมื่อ 2021-10-02.
- ↑ "Kashmiri (deva)". r12a.github.io. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-01-26. สืบค้นเมื่อ 2020-11-26.
- ↑ Everson, Michael & Pravin Satpute. (2006). Proposal to add four characters for Kashmiri to the BMP of the UCS.
- ↑ "Project ZAAN: Basic Reader for Kashmiri Language". www.koausa.org. สืบค้นเมื่อ 2020-11-26.
- ↑ Raina, Author M. K. (2020-05-04). "One Page Primer on Kashmiri Language". M K Raina (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). สืบค้นเมื่อ 2020-11-26.
{{cite web}}:|first=มีชื่อเรียกทั่วไป (help) - ↑ Government of India. (2009). Proposal to add six characters in the Devanagari block for representation of Kashmiri language in Devanagari script.
- ↑ Pandey, Anshuman. (2009). Comments on India’s Proposal to Add Devanagari Characters for Kashmiri.
- ↑ The central vowels are typically transcribed ⟨ạ⟩ and ⟨u’⟩ when transliterating Arabic script, ⟨ö⟩ and ⟨ü⟩ when transliterating Nagari.
- ↑ 30.0 30.1 Pandey, Anshuman. (2009). Proposal to Encode the Sharada Script in ISO/IEC 10646.
- ↑ Grierson, George (1916). On the Sarada Alphabet. pp. 8–12.
- ↑ "Universal Declaration of Human Rights in Kashmiri Language" (PDF).
- ↑ "Lal Vakh in Sharada script".
{{cite web}}: CS1 maint: url-status (ลิงก์)
บรรณานุกรม[แก้]
- Chopra, R. M (2013). "Indo-Persian Literature in Kashmir". The rise, growth, and decline of Indo-Persian literature (ภาษาอังกฤษ) (2nd ed.). New Delhi: Iran Culture House. OCLC 909254259.
Grierson, George Abraham (1911). . ใน Chisholm, Hugh (บ.ก.). สารานุกรมบริตานิกา ค.ศ. 1911. Vol. 14 (11 ed.). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์. pp. 487–490.- Koul, Omkar N; Wali, Kashi (2006). Modern Kashmiri Grammar (PDF) (ภาษาอังกฤษ). Springfield: Dunwoody Press. ISBN 1-931546-07-X.
- Wade, TR (1888). A Grammar of the Kashmiri Language. SPCK.
Grierson, George Abraham (1911). แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
 |
วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี ในภาษาแคชเมียร์ |
 |
คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: Kashmiri language |
 |
วิกิท่องเที่ยว มีหนังสือรวมวลีสำหรับ Kashmiri |
- Bhat, Roop Krishen (1982). Kashir Kitab level 1 : (state level school reader in Kashmiri for non-Kashmiri speaking students). Central Institute of Indian Languages.
- Bhat, Roop Krishen (1988). Urdu Kashmiri Reader. JK Press.
- Ganjoo, Triloki Nath (1979). Kạ̄shur-Hindi Reader. Kạ̄shur Department, University of Kashmir.
- Grierson, George Abraham (1932). A dictionary of the Kashmiri language. Calcutta: Asiatic Society of Bengal. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-04-15. สืบค้นเมื่อ 2022-03-07.
- Handoo, Jawaharlal; Handoo, Lalita (1975). Hindi-Kashmiri Common Words. Central Institute of Indian languages.
- Handoo, Jawaharlal (1973). Kashmiri Phonetic Reader. Central Institute of Indian Languages.
- Hassan, Sheeba. "A pronouncing dictionary of Kashmiri language". Digital Dictionaries of South Asia. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-04-15. สืบค้นเมื่อ 2022-03-07.
- Hindi-Kashmiri Conversational Guide. Central Hindi Directorate, Government of India. 1990.
- Hindi-Kashmiri-English Trilingual Dictionary. Vol. 1. Central Hindi Directorate, Department of Education, Ministry of Human Resource Development ( Government of India ). 1988.
- Hindi-Kashmiri-English Trilingual Dictionary. Vol. 2. Central Hindi Directorate, Department of Education, Ministry of Human Resource Development ( Government of India ). 1988.
- Hindi-Kashmiri-English Trilingual Dictionary. Vol. 3. Central Hindi Directorate, Department of Education, Ministry of Human Resource Development ( Government of India ). 1988.
- Hinton, James Knowles (1885). A Dictionary of Kashmiri Proverbs & Sayings: Explained and Illustrated From the Rich and Interesting Folklore of the Valley. Bombay: Education Society's Press.
- Hook, Peter E. 1976. Is Kashmiri an SVO language? Indian Linguistics 37: 133–142.
- "Indo Wordnet : A wordnet of Indian languages".
- Kamil, Amin (1966). Achar Zan. Walidarul Kitabat.
- Kashmiri Language Textbook for Class1 เก็บถาวร 2020-11-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Kashmiri Language Textbook for Class 2 เก็บถาวร 2020-11-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Kashmiri Language Textbook for Class 3 เก็บถาวร 2020-11-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Kashmiri Language Textbook for Class 6 เก็บถาวร 2020-11-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Kashmiri Language Textbook for Class 8 เก็บถาวร 2020-11-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Kashmiri Language Textbook for Class 10 เก็บถาวร 2020-11-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Koshur: An Introduction to Spoken Kashmiri
- Koul, Ashok K (2008). Lexical Borrowings in Kashmiri. Delhi: Indian Institute of Language Studies. ISBN 9788186323298.
- Koul, Omkar Nath (1985). An Intensive Course in Kashmiri. Central Institute of Indian Languages. ISBN 9780781801768.
- Koul, Omkar Nath (1995). An intermediate course in Kashmiri Language. Central Institute of Indian Languages. ISBN 8173420270.
- Koul, Omkar Nath (1992). A Dictionary of Kashmiri Proverbs (PDF). Delhi: Indian Institute of Language Studies. ISBN 9788186323212.
- Koul, Omkar Nath (2000). kəːʃir dəpitʲ dikʃənəriː ( A dictionary of Kashmiri Proverbs ). Central Institute of Indian Languages.
- Koul, Omkar Nath; Talashi, Rattan Lal (1999). Punjabi Kashmiri Kosh. Bhasha Vibhag Punjab.
- Koul, Omkar Nath; Kumari, B Syamala (1996). Nursery Rhymes in Kashmiri. Central Institute of Indian Languages.
- Koul, Omkar N; Bhat, Roop Krishen; Betab, Brij Nath (2010). English – Kashmiri Administrative Terminology. New Delhi: Commission for Scientific and Technical Terminology.
- Koul, Omkar N; Raina, S.N.; Bhat, Roop Krishen (2000). Kashmiri-English Dictionary for Second Language Learners. Central Institute of Indian Languages.
- Library and Information Science Glossary (English-Hindi-Kashmiri). Commission for Scientific and Technical Terminology, Department of Higher Education, Ministry of Human Resource Development, Government of India. 2018.
- "Neab", Kashmiri Language Literary Magazine
- Raina, Soom Nath (2011). An advance course in Kashmiri. Central institute of Indian languages.
- "Sangarmal", Kashmiri Language Newspaper เก็บถาวร 2020-06-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Shauq, Shafi (2017). Kaesher Lugaat ( A dictionary of the Kashmiri Language). Srinagar: Ali Mohammad and Sons.
- "Soan Meeraas", Kashmiri Language Newspaper
- Subbiah, Pon (2000). Tests of Language Proficiency : Kashmiri. Central Institute of Indian Languages.
- Tickoo, Jawahir Lal (2006). Kashmiri-English Dictionary. Indian Institute of Language Studies.
- Toshakhani, S. K.; Kaul, J. Lal; Hajni, Mohiuddin; Pushp, P. N.; Mohiuddin, Akhtar (1968–1980). Kashir Dikshanri. Vol. 1. Jammu and Kashmir Academy of Art, Culture and Languages.
- Toshakhani, S. K.; Kaul, J. Lal; Hajni, Mohiuddin; Pushp, P. N.; Mohiuddin, Akhtar (1968–1980). Kashir Dikshanri. Vol. 2. Jammu and Kashmir Academy of Art, Culture and Languages.
- Toshakhani, S. K.; Kaul, J. Lal; Hajni, Mohiuddin; Pushp, P. N.; Mohiuddin, Akhtar (1968–1980). Kashir Dikshanri. Vol. 3. Jammu and Kashmir Academy of Art, Culture and Languages.
- Toshakhani, S. K.; Hajni, Mohiuddin; Pushp, P. N.; Beg Arif, Mirza Ghulam Hassan; Gowhar, Ghulam Nabi (1968–1980). Kashir Dikshanri. Vol. 4. Jammu and Kashmir Academy of Art, Culture and Languages.
- Toshakhani, S. K.; Hajni, Mohiuddin; Pushp, P. N.; Beg Arif, Mirza Ghulam Hassan; Gowhar, Ghulam Nabi (1968–1980). Kashir Dikshanri. Vol. 5. Jammu and Kashmir Academy of Art, Culture and Languages.
- Toshakhani, S. K.; Hajni, Mohiuddin; Pushp, P. N.; Beg Arif, Mirza Ghulam Hassan; Gowhar, Ghulam Nabi (1968–1980). Kashir Dikshanri. Vol. 6. Jammu and Kashmir Academy of Art, Culture and Languages.
- Toshakhani, S. K.; Hajni, Mohiuddin; Pushp, P. N.; Beg Arif, Mirza Ghulam Hassan (1968–1980). Kashir Dikshanri. Vol. 7. Jammu and Kashmir Academy of Art, Culture and Languages.
- the word koshur(𑆑𑆳𑆯𑆶𑆫𑇀) written on New Testament in Kashmiri, (manuscript)
