การรถไฟรัฐซาบะฮ์

การรถไฟรัฐซาบะฮ์
ขบวนรถที่สถานีรถไฟปาปาร์
ข้อมูลทั่วไป
สถานะ	เปิดให้บริการ
เจ้าของ	รัฐบาลซาบะฮ์ กระทรวงการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน
ที่ตั้ง	โกตากีนาบาลู
ปลายทาง	สำนักเลขาธิการ เตอนอม
จำนวนสถานี	15
เว็บไซต์	railway.sabah.gov.my
การดำเนินงาน
รูปแบบ	State-owned enterprise
ผู้ดำเนินงาน	กรมทางรถไฟรัฐซาบะฮ์
ศูนย์ซ่อมบำรุง	ตันจุงอารู
ประวัติ
เปิดเมื่อ	1896
ข้อมูลทางเทคนิค
ระยะทาง	134 km (83 mi)
รางกว้าง	1,000 mm (3 ft 3 3⁄8 in)
ความเร็ว	90 km/h (56 mph)

การรถไฟรัฐซาบะฮ์ (มลายู: Jabatan Keretapi Negeri Sabah; JKNS) หรือชื่อเดิม การรถไฟบอร์เนียวเหนือ (อังกฤษ: North Borneo Railway) เป็นบริษัทที่ดำเนินการสายรถไฟในรัฐซาบะฮ์ ประเทศมาเลเซีย และเป็นรถไฟสายเดียวบนเกาะบอร์เนียว ทางรถไฟเป็นทางเดี่ยว ระยะทาง 134 กิโลเมตร วิ่งจากเมืองตันจงอะรู (ชานเมืองโกตากีนาบาลู) ไปยังเมืองเตอนอม

ประวัติ

การเปิดใช้งานสายรถไฟบอร์เนียวเหนือ ในวันที่ 3 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1898

การก่อสร้างสายรถไฟบอร์เนียวเหนือ (ชื่อเดิม) เริ่มต้นในปี ค.ศ. 1896 ภายใต้การควบคุมของวิศวกร อาเธอร์ เจ เวสต์ และชนพื้นเมือง มูรุต ส่วนคนงานก่อสร้างส่วนใหญ่นั้น เป็นชาวญี่ปุ่น จุดประสงค์หลักของการก่อสร้างทางรถไฟสายนี้ เพื่อช่วยอำนวยความสะดวกในการขนส่งยาสูบ ระยะทางช่วงแรกยาว 32 กิโลเมตร สร้างจากริมแม่น้ำบูเกา ไปสิ้นสุดที่ท่าเรือเวสตัน ต่อมาได้ขยายระยะทางเพิ่มอีก 48 กิโลเมตรในปี ค.ศ. 1903 ไปยังเมืองเตอนอม ซึ่งได้เปิดใช้งานในปี ค.ศ. 1905 และได้ขยายเส้นทางอีก 16 กิโลเมตร ไปยังเมืองเมอลาแลป ในปี ค.ศ. 1906 ต่อมาวิศวกรหลักได้ย้ายไปทำงานที่ประเทศออสเตรเลีย ทำให้การก่อสร้างหยุดชะงัก

สถานีรถไฟแห่งแรกของสายรถไฟบอร์เนียวเหนือ

การก่อสร้างได้กลับมาเริ่มใหม่อีกครั้ง โดยเริ่มสร้างจากบิวฟอร์ต ไปยังเจตเซลตัน (ต่อมาเปลี่ยนชื่อเมืองเป็น โกตากีนาบาลู) โดยสร้างเลียบชายฝั่ง เมื่อก่อสร้างเสร็จ ทำให้มีระยะทางเพิ่มขึ้นเป็น 193 กิโลเมตร อย่างไรก็ตาม เส้นทางส่วนใหญ่ได้ถูกทำลายในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง ต่อมาในปี ค.ศ. 1945 บริษัทใหญ่ของออสเตรเลีย ได้เข้ามาดำเนินกิจการรถไฟสายนี้

ในปี ค.ศ. 1949 และ ค.ศ. 1960 ได้มีการปรับปรุงทางรถไฟครั้งใหญ่ ต่อมาในปี ค.ศ. 1963 ได้ปิดทำการสายย่อยเวสตัน และในปี ค.ศ. 1970 เส้นทางช่วงเมอลาแลป-เตอนอม ก็ได้ปิดทำการอีก และสุดท้าย เส้นทางช่วงโกตากีนาบาลู-ตันจงอะรู ก็ได้ปิดทำการในปี ค.ศ 1974 ทำให้ระยะทางเหลือเพียงแค่ 134 กิโลเมตร

เส้นทางได้ปิดทำการชั่วคราวอีกครั้งในปี ค.ศ. 2007 เพื่อการปรับปรุงเส้นทาง ส่วนเส้นทางช่วงตันจงอะรู-เตอนอม ได้กลับมาเปิดทำการใหม่อีกครั้ง 21 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2011 ในปัจจุบัน ทางรถไฟฟ้าสายนี้ ใช้เวลาในการเดินทาง 2 ชั่วโมง 15 นาที ความเร็วสูงสุด 80 กิโลเมตรต่อชั่วโมง

โครงสร้างพื้นฐาน

ภายในตู้โดยสาร

รถไฟสายนี้ขนส่งทั้งผู้โดยสารและสินค้า มีลักษณะเป็นรถไฟภูมิภาค เชื่อมต่อระหว่างเมืองโกตากีนาบาลู กับเมืองบิวฟอร์ต ใช้รางมีเตอร์เกจ เป็นทางเดี่ยว ไม่มีการจ่ายไฟฟ้าให้ระบบราง

ชนิดรถที่ให้บริการ เป็นรถดีเซลราง 2 คันต่อขบวน ซึ่งเริ่มใช้งานตั้งแต่ปี ค.ศ. 1970 เป็นรถไม่ปรับอากาศ นอกจากนี้ยังมีตู้โดยสาร ซึ่งสามารถพ่วงรวมกับตู้สินค้าในขบวนเดียวกันได้ การให้บริการ มีขบวนรถไฟ 6 ขบวนไป-กลับต่อวัน ยกเว้นวันอาทิตย์ ที่ขบวนรถไฟจะน้อยกว่าวันอื่น ๆ

หัวรถจักรดีเซลไฟฟ้าที่สำคัญ ได้แก่ ฮิตาชิ, คาวาซากิ เริ่มใช้งานในช่วงปี ค.ศ. 1970-1979 แทนที่รถจักรไอน้ำ รถจักรเหล่านี้มีกำลังน้อยกว่ารถจักรของเกอเรตาปีตานะฮ์เมอลายู (เคทีเอ็ม) บนคาบสมุทรมลายู

สถานีรถไฟบิวฟอร์ต

รถไฟมีความเร็วค่อนข้างต่ำ เนื่องจากสภาพรถที่ค่อนข้างเก่ามากแล้ว นอกจากนี้ รถไฟทุกขบวน ยังต้องจอดทุก ๆ สถานีอีกด้วย การรถไฟรัฐซาบะฮ์ จึงได้ร่วมมือกันกับเกอเรตาปีตานะฮ์เมอลายู เพื่อช่วยปรับปรุงทางรถไฟให้ดียิ่งขึ้น

รายชื่อสถานี

• ตันจงอะรู
• ปูตาตัน
• กีนารุต
• กาวัง
• ปาปาร์
• บันกาวัน
• เมิมบากุต
• บิวฟอร์ต
• ซาลีวันงัน
• ฮาโลงีรัต
• ราโยฮ์
• ปังงี
• เตอนอม

การบริหารจัดการ

รถไฟสายนี้ ดำเนินการโดยแผนกการรถไฟรัฐซาบะฮ์ ภายใต้การบริหารของรัฐซาบะฮ์

การปรับปรุงเส้นทางครั้งล่าสุด เกิดจากการร่วมมือกันของการรถไฟรัฐซาบะฮ์ กับการรถไฟมลายา (เคทีเอ็ม) อย่างไรก็ตาม การรถไฟรัฐซาบะฮ์ ยังคงดำเนินกิจการโดยแยกต่างหากจากเกอเรตาปีตานะฮ์เมอลายู

การท่องเที่ยว

รถไฟสายนี้ ได้มีการสนับสนุนการท่องเที่ยวมากขึ้น อาทิ การนั่งรถไฟชมแม่น้ำปาดัส หรือการนั่งรถไฟชมป่าบนเกาะบอร์เนียว ซึ่งให้บรรยากาศแบบผจญภัยมาก

อุบัติเหตุ

ตู้โดยสารที่ได้รับความเสียหายจากอุบัติเหตุ

• วันที่ 9 เมษายน ค.ศ. 2008 — ขบวนรถไฟตกลงไปในแม่น้ำปาดัส หลังจากที่ตกรางเนื่องจากดินไถลลงมา ผู้โดยสารเสียชีวิต 2 คน

• วันที่ 31 ตุลาคม ค.ศ. 2011 — ขบวนรถไฟวิ่งจากตันจงอะรู วิ่งชนกับรถบรรทุกน้ำมัน ซึ่งกำลังข้ามทางรถไฟอยู่ มีผู้ได้รับบาดเจ็บสาหัส 12 คน

ดูเพิ่ม

• การขนส่งระบบรางในประเทศมาเลเซีย
• เกอเรตาปีตานะฮ์เมอลายู (เคทีเอ็ม) – ผู้ดำเนินการรถไฟในมาเลเซียตะวันตก

แหล่งข้อมูลอื่น

• คำแนะนำภาษาอังกฤษ
• การรถไฟรัฐซาบะฮ์ เก็บถาวร 2012-09-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• เกอเรตาปีตานะฮ์เมอลายู
• เฟซบุ๊ค
• รายละเอียดการเดินทางและกำหนดเวลา
• กำหนดเวลาอย่างเป็นทางการ เก็บถาวร 2012-10-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน