ข้ามไปเนื้อหา

ลำดับเหตุการณ์อียิปต์โบราณ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เพดานดาราศาสตร์จากหลุมฝังพระบรมศพของฟาโรห์เซติที่ 1 แสดง4krดวงดาวและกลุ่มดาวที่ใช้ในการคำนวณปฏิทิน
ลำดับเหตุการณ์ของอียิปต์โดยประมาณ รวมทั้งอียิปต์ยุคกลางและสมัยใหม่

นักไอยคุปต์วิทยาส่วนใหญ่เห็นด้วยกับแบบโครงและรายละเอียดจำนวนมากเกี่ยวกับลำดับเหตุการณ์อียิปต์โบราณ ฉันทามติทางวิชาการดังกล่าวเรียกว่าลำดับเหตุการณ์ของอียิปต์โบราณ ซึ่งเป็นการวางจุดเริ่มต้นของสมัยราชอาณาจักรเก่าในศตวรรษที่ 27 ก่อนคริสตกาล จุดเริ่มต้นของสมัยราชอาณาจักรกลางในศตวรรษที่ 21 ก่อนคริสตกาล และจุดเริ่มต้นของสมัยราชอาณาจักรใหม่ในช่วงกลางศตวรรษที่ 16 ก่อนคริสตกาล

ถึงแม้จะมีความเห็นอันเป็นเอกฉันท์ดังกล่าว แต่ความไม่เห็นด้วยกันก็ยังคงอยู่ภายในเครือข่ายด้านวิชาการ ซึ่งส่งผลให้ลำดับเหตุการณ์ต่างกันออกไปประมาณ 300 ปีในช่วงสมัยราชวงศ์ตอนต้นแห่งอียิปต์ ไปจนถึง 30 ปีในสมัยราชอาณาจักรใหม่ และอีกจำนวนไม่กี่ปีในช่วงสมัยปลายแห่งอียิปต์โบราณ[1]

นอกจากนี้ ยังมี "ลำดับเหตุการณ์อื่น" อีกจำนวนหนึ่งที่อยู่นอกฉันทามติทางวิชาการ เช่น "ลำดับเหตุการณ์ใหม่" ที่เสนอในคริสต์ทศวรรษที่ 1990 ซึ่งได้ลดช่วงเวลาของสมัยราชอาณาจักรใหม่ลงมากถึง 350 ปี หรือ "ลำดับเหตุการณ์กลาสโกว์" (ซึ่งเสนอขึ้นในระหว่างปี ค.ศ. 1978 – ค.ศ. 1982 ) ซึ่งได้ลดช่วงเวลาของสมัยราชอาณาจักรใหม่ลงไปมากถึง 500 ปี

ภาพรวม

[แก้]

ฉันทามติทางวิชาการเกี่ยวกับแบบโครงทั่วไปของลำดับเหตุการณ์โดยทั่วไปในปัจจุบันในการศึกษาไอยคุปต์วิทยาไม่ผันผวนมากนักในช่วง 100 ปีที่ผ่านมา สำหรับสมัยราชอาณาจักรเก่าแห่งอียิปต์ ซึ่งมีฉันทามติที่ผันผวนมากว่าสองสามศตวรรษ แต่สำหรับสมัยราชอาณาจักรกลางและสมัยราชอาณาจักรใหม่นั้นคงตัวภายในไม่กี่ทศวรรษ ตารางดังกล่าวแสดงโดยการเปรียบเทียบลำดับเหตุการณ์ตามที่นักไอยคุปต์วิทยาสองคนให้ไว้ โดยชุดแรกครั้งแรกเขียนในปี ค.ศ. 1906 และชุดที่สองในปี ค.ศ. 2000 (ช่วงเวลาทั้งหมดในตาราง คือ ปีก่อนคริสตกาล)[2]

ช่วงเวลา ราชวงศ์ บรีสเตด (1906) ชอว์ (2000)
สมัยราชวงศ์ตอนต้นแห่งอียิปต์ ราชวงศ์ที่หนึ่ง 3400–2980 ป. 3000–2686
ราชวงศ์ที่สอง
สมัยราชอาณาจักรเก่าแห่งอียิปต์ ราชวงศ์ที่สาม 2980–2900 2686–2613
ราชวงศ์ที่สี่ 2900–2750 2613–2494
ราชวงศ์ที่ห้า 2750–2625 2494–2345
ราชวงศ์ที่หก 2623–2475 2345–2181
สมัยระหว่างกลางที่หนึ่งแห่งอียิปต์ ราชวงศ์ที่เจ็ด 2475–2445 2181–2160
ราชวงศ์ที่แปด
ราชวงศ์ที่เก้า 2445–2160 2160–2125
ราชวงศ์ที่สิบ
สมัยราชอาณาจักรกลางแห่งอียิปต์ ราชวงศ์ที่สิบเอ็ด 2160–2000 2125–1985
ราชวงศ์ที่สิบสอง 2000–1788 1985–1773
สมัยระหว่างกลางที่สองแห่งอียิปต์ ราชวงศ์ที่สิบสาม 1780–1580 1773–1550
ราชวงศ์ที่สิบสี่
ราชวงศ์ที่สิบห้า
ราชวงศ์ที่สิบหก
ราชวงศ์ที่สิบเจ็ด
สมัยราชอาณาจักรใหม่แห่งอียิปต์ ราชวงศ์ที่สิบแปด 1580–1350 1550–1295
ราชวงศ์ที่สิบเก้า 1350–1205 1295–1186
ราชวงศ์ที่ยี่สิบ 1200–1090 1186–1069
สมัยระหว่างกลางที่สามแห่งอียิปต์ ราชวงศ์ที่ยี่สิบเอ็ด 1090–945 1069–945
ราชวงศ์ที่ยี่สิบสอง 945–745 945–818
ราชวงศ์ที่ยี่สิบสาม 745–718 818–727
ราชวงศ์ที่ยี่สิบสี่ 718–712 727–715
ราชวงศ์ที่ยี่สิบห้า 712–663 715–664
สมัยปลายแห่งอียิปต์โบราณ ราชวงศ์ที่ยี่สิบหก 663–525 664–525

ความแตกต่างระหว่างชุดช่วงเวลาทั้งสองชุดเป็นผลมาจากการค้นพบเพิ่มเติมและความเข้าใจที่ละเอียดยิ่งขึ้นของหลักฐานแหล่งที่มาที่ยังไม่สมบูรณ์มากนัก ตัวอย่างเช่น บรีสเตดได้เพิ่มผู้ปกครองในราชวงศ์ที่ยี่สิบ ซึ่งไม่มีการศึกษาเพิ่มเติม หลังจากแมนิโธแล้ว บรีสเตดยังเชื่อว่าราชวงศ์ทั้งหมดสถาปนาขึ้นต่อกันเป็นลำดับ แต่ปัจจุบันเป็นที่ทราบกันดีว่ามีหลายราชวงศ์ที่อยู่คาบเกี่ยวในเวลาเดียวกัน การแก้ไขเหล่านี้ส่งผลให้ลำดับเหตุการณ์แบบเดิมลดลงถึง 400 ปีในช่วงของราชวงศ์ที่หนึ่งแห่งอียิปต์

อ้างอิง

[แก้]
  1. K. A. Kitchen, "The Chronology of Ancient Egypt", World Archaeology: Chronologies, 23, (1991), p. 202
  2. Breasted's dates are taken from his Ancient Records (first published in 1906), volume 1, sections 58–75; Shaw's are from his Oxford History of Ancient Egypt (published in 2000), pp. 479–483.