สมเด็จพระพุฒาจารย์

สมเด็จพระพุฒาจารย์ เป็นราชทินนามของพระเถระรูปหนึ่งที่มีสมณศักดิ์เป็นสมเด็จพระราชาคณะ ในสมัยหลังได้พระราชทานเฉพาะแก่พระเถระฝ่ายมหานิกาย ปัจจุบันยังไม่มีผู้ไดัรับพระราชทานสมณศักดิ์นี้

ปัจจุบัน

ในสมัยกรุงศรีอยุธยา พระพุทธาจารย์ เป็นราชทินนามพระราชาคณะเจ้าคณะอรัญวาสี มีผู้ได้รับพระราชทานราชทินนามสมณศักดิ์นี้สืบมา จนถึง พ.ศ. 2394 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดให้เลื่อนสมณศักดิ์พระพุทธาจารย์ (สน) เป็นสมเด็จพระราชาคณะชั้นหิรัณยบัฏที่สมเด็จพระพุฒาจารย์เป็นรูปแรก

ผู้ได้รับราชทินนาม "พุฒาจารย์"

• สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พฺรหฺมรํสี) อดีตเจ้าอาวาสวัดระฆังโฆสิตารามวรมหาวิหาร
• หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์ (ทัด เสนีวงศ์) อดีตเจ้าอาวาสวัดระฆังโฆษิตาราม
• พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพระอรุณนิภาคุณากร ที่สมเด็จพระพุฒาจารย์ เจ้าอาวาสรูปแรกของวัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร
• สมเด็จพระพุฒาจารย์ (อาจ อาสโภ) อดีตผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช อดีตเจ้าอาวาสวัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ราชวรมหาวิหาร
• สมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสโณ) อดีตประธานคณะผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช อดีตเจ้าอาวาสวัดสระเกศราชวรมหาวิหาร
• สมเด็จพุฒาจารย์ (สนิท ชวนปญฺโญ)]] ประธานคณะกรรมการศูนย์ควบคุมการไปต่างประเทศสำหรับพระภิกษุสามเณร (ศตภ.) หัวหน้าพระธรรมทูต สายที่ 5เจ้าคณะหนใหญ่ตะวันออก เจ้าอาวาสวัดไตรมิตรวิทยาราม