ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อายุความ"
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
| บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
'''อายุความ''' ({{lang-en|prescription ([[ระบบซีวิลลอว์|ซีวิลลอว์]]), limitation ([[ระบบคอมมอนลอว์|คอมมอนลอว์]] |
'''อายุความ''' ({{lang-en|prescription ([[ระบบซีวิลลอว์|ซีวิลลอว์]]), limitation ([[ระบบคอมมอนลอว์|คอมมอนลอว์]])}}) คือระยะเวลาที่กฎหมายกําหนดให้ใช้[[สิทธิเรียกร้อง]] [[การฟ้องคดี|สิทธิบังคับฟ้อง]] หรือ[[การร้องทุกข์|สิทธิร้องทุกข์]] หากปล่อยเนิ่นนานไปจนล่วงระยะเวลาดังกล่าวแล้วสิทธิเช่นว่าจะเป็นอันยกขึ้นอ้างอีกมิได้ ซึ่งเรียกว่า "การขาดอายุความ" เช่น สิทธิเรียกร้องขาดอายุความ คดีขาดอายุความ หนี้ขาดอายุความ เป็นต้น<ref>ราชบัณฑิตยสถาน, 2549 : ออนไลน์.</ref> <ref>กำชัย จงจักรพันธุ์, 2551 : 86.</ref> |
||
{{สารบัญขวา}} |
{{สารบัญขวา}} |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 17:23, 2 กันยายน 2552
อายุความ (อังกฤษ: prescription (ซีวิลลอว์), limitation (คอมมอนลอว์)) คือระยะเวลาที่กฎหมายกําหนดให้ใช้สิทธิเรียกร้อง สิทธิบังคับฟ้อง หรือสิทธิร้องทุกข์ หากปล่อยเนิ่นนานไปจนล่วงระยะเวลาดังกล่าวแล้วสิทธิเช่นว่าจะเป็นอันยกขึ้นอ้างอีกมิได้ ซึ่งเรียกว่า "การขาดอายุความ" เช่น สิทธิเรียกร้องขาดอายุความ คดีขาดอายุความ หนี้ขาดอายุความ เป็นต้น[1] [2]
เหตุผลของอายุความ
การที่กฎหมายกำหนดอายุความไว้นั้นมีเหตุผลสามประการ ดังต่อไปนี้[3] [4]
1. เป็นนิตินโยบาย (อังกฤษ: legal policy) ของรัฐเพื่อดำรงความสงบเรียบร้อยและความมั่นคงในการอ้างสิทธิของบุคคล อันเป็นการห้ามปรามมิให้มีการนำเรื่องราวที่เกิดขึ้นมาเนิ่นนานแล้วมาเรียกร้องต่อกัน เพราะเรื่องราวที่เกิดขึ้นมาเนิ่นนานแล้วนั้นย่อมยุ่งยากสำหรับผู้เกี่ยวข้องในการหาพยานหลักฐานมาพิสูจน์แก่กัน พยานหลักฐานอาจสูญหาย เสื่อมสภาพ บกพร่อง หรือคลาดเคลื่อนไปตามกาลเวลาได้ ซึ่งจะส่งผลให้กาีรวินิจฉัยข้อพิพาทนั้นไม่อาจเป็นธรรมได้อย่างแท้จริง
2. เป็นโทษสำหรับเจ้าหนี้ที่ปล่อยปละละเลยไม่ใช้สิทธิเรียกร้องของตนเสียที จนกระทั่งล่วงเลยอายุความที่กำหนดไว้ ซึ่งส่งผลให้ลูกหนี้เกิดมี "สิทธิปฏิเสธ" (อังกฤษ: right of refusal) ขึ้นสามารถปฏิเสธการเรียกร้องของเจ้าหนี้ที่เพิ่งมากระทำเมื่อล่วงเลยอายุความไปแล้วได้ ดังนั้น อายุความจึงเป็นเครื่องกระตุ้นให้เจ้าหนี้ระแวดระวังในการใช้สิทธิของตนมากขึ้น
3. เป็นการช่วยปลดเลื้องภาระของลูกหนี้ในอันที่จะต้องเก็บรักษาหลักฐานในการชำระหนี้ไว้ ไม่ต้องคอยพะวงรักษาสิ่งเหล่านั้นไว้จนชั่วชีวิต เพราะเมื่อล่วงอายุความไปแล้ว ลูกหนี้ก็สามารถปฏิเสธการชำระหนี้ต่อเจ้าหนี้ได้โดยเพียงต่อสู้ว่าหนี้ขาดอายุความแล้วเท่านั้น
อายุความแพ่ง
อายุความแพ่ง (อังกฤษ: civil prescription) เป็นอายุความสำหรับประเด็นตามกฎหมายแพ่ง ซึ่งแบ่งเป็นสองประเภทใหญ่ ๆ คือ อายุความได้สิทธิ และอายุความเสียสิทธิ[5]
อายุความอาญา
อายุความอาญา (อังกฤษ: criminal prescription) เป็นอายุความตามกฎหมายอาญาและกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา อาทิ อายุความสำหรับฟ้องคดีอาญา อายุความสำหรับการนำตัวผู้กระทำความผิดอาญามาลงโทษ
เชิงอรรถ
อ้างอิง
- กำชัย จงจักรพันธุ์. (2551, พฤศจิกายน). คำอธิบายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ว่าด้วยระยะเวลาและอายุความ. (พิมพ์ครั้งที่ 7, แก้ไขเพิ่มเติม). กรุงเทพฯ : คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. ISBN 9789744663474.
- พระยาเทพวิทุรพหุลศรุตาบดี (บุญช่วย วณิกกุล). (2509). คำอธิบายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 1-2 มาตรา 1 ถึง 240. กรุงเทพฯ : ไทยพิทยา.
- ราชบัณฑิตยสถาน. (2549, 9 กุมภาพันธ์). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: <คลิก>. (เข้าถึงเมื่อ: 14 สิงหาคม 2552).
| บุคคล |
|  | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ครอบครัว | |||||||||||
| นิติกรรม | |||||||||||
| สัญญา | |||||||||||
| ทรัพย์สิน |
| ||||||||||
| หนี้ |
| ||||||||||
| ประกัน | |||||||||||
| ตั๋วเงิน | |||||||||||
| มรดก | |||||||||||
| อื่น ๆ | |||||||||||
