พระบรมราชานุสรณ์สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี
สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีนับเป็นพระมหากษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่แห่งอาณาจักรธนบุรี ผู้มีพระมหากรุณาธิคุณอย่างเหลือล้นต่อชาติไทย ดังนั้น จึงได้มีการสร้างพระบรมราชานุสาวรีย์และพระบรมราชานุสรณ์รำลึกถึงพระองค์ขึ้น ตัวอย่างของพระบรมราชานุสาวรีย์และพระบรมราชานุสรณ์เหล่านี้ เช่น
พระบรมราชานุสาวรีย์
[แก้]
- พระบรมราชานุสาวรีย์ ณ วงเวียนใหญ่
ด้วยพระปรีชาสามารถของพระองค์ตามที่กล่าวมาแล้ว ประชาชนทุกหมู่เหล่าได้พร้อมใจกันสร้างพระบรมราชานุสาวรีย์ประดิษฐาน ณ วงเวียนใหญ่ เขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร ซึ่งศาสตราจารย์ศิลป์ พีระศรี คณบดีประติมากรรม มหาวิทยาลัยศิลปากร เป็นผู้ออกแบบ ทางราชการได้ประกอบพระราชพิธีเปิดและถวายบังคมพระบรมราชานุสาวรีย์ครั้งแรกเมื่อวันที่ 17 เมษายน พ.ศ. 2497 และในวันที่ 28 ธันวาคม พ.ศ. 2497 จึงมีรัฐพิธีเปิดเป็นทางการอีกครั้งหนึ่ง โดยพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เสด็จพระราชดำเนินทรงวางพวงมาลา ถวายราชสักการะ เป็นประจำทุกปี ต่อมาทางราชการจึงกำหนดให้วันที่ 28 ธันวาคม ซึ่งเป็นวันคล้ายวันเสวยราชย์ปราบดาภิเษกเป็นพระมหากษัตริย์ไทย เป็นวันถวายบังคมพระบรมราชานุสาวรีย์สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี[1][2]
- พระบรมราชานุสาวรีย์ ณ ทุ่งนาเชย
ชาวเมืองจันท์นั้นภาคภูมิใจอย่างยิ่งต่อเกียรติประวัติของจังหวัดจันทบุรี รวมทั้งวีรกรรมของบรรพบุรุษที่ได้ยอมเสียสละเลือดเนื้อและชีวิต เข้าร่วมในกองทัพสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีกู้อิสรภาพได้สำเร็จ จึงพร้อมใจกันสร้างพระบรมราชานุสาวรีย์สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี ณ บริเวณทุ่งนาเชย กลางอำเภอเมืองจันทบุรีในปัจจุบัน พิธีเปิดวันที่ 28 ธันวาคม พ.ศ. 2542 นั้น ตรงกับวันปราบดาภิเษก วันที่ 28 ธันวาคม พ.ศ. 2310 โดยทางกรมศิลปากรนำศิลาจารึกพระนาม สมเด็จพระเจ้าตากสินกรุงธนบุรี มาประทับที่พระบรมราชานุสาวรีย์ แต่ถูกชาวจันทบุรีร่วมกันคัดค้าน ขอให้เปลี่ยนเป็นจารึกพระราชสมัญญานามเสียใหม่ว่า สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช โดยทำหนังสือถึงสำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี ให้นำเรื่องเข้าที่ประชุมคณะรัฐมนตรี ซึ่งมีมติเห็นชอบเมื่อวันที่ 27 ตุลาคม พ.ศ. 2542 เป็นต้นมา[3]
พระบรมราชานุสรณ์
[แก้]- โรงพยาบาลตากสิน
ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้เกิดมีการระบาดของไข้กาฬโรคขึ้นในสยามประเทศ พระพุทธเจ้าหลวงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ตั้งโรงพยาบาล โรคติดต่อขึ้นที่ตำบลคลองสาน แต่เดิมขนานนามว่า โรงพยาบาลโรคติดต่อ ต่อมาวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2480 โรงพยาบาลโรคติดต่อจึงได้โอนไปขึ้นกับเทศบาลนครกรุงเทพ ได้รับการขนานนามว่า โรงพยาบาลเทศบาล
แต่เนื่องจากความเก่าแก่ของอาคารเรือนไม้ที่สร้างขึ้นและใช้งานมานานถึง 32 ปี อีกทั้งคนที่ป่วยด้วยโรคติดต่อมีจำนวน ลดลง สถานที่ไม่เหมาะสมเพราะได้มีชุมชนหนาแน่นจึงได้เปลี่ยนแปลงปรับปรุงโรง พยาบาลโรคติดต่อนี้ขึ้นเป็นสถานพยาบาลพักฟื้นสำหรับผู้ป่วยของโรงพยาบาลกลาง และวชิรพยาบาลก่อน คนทั่วไปเรียกขานว่า โรงพยาบาลพักฟื้น
ต่อมา พ.ศ. 2515 ทางราชการได้ประกาศจัดตั้งเทศบาลนครหลวงขึ้น โดยรวมเทศบาลนครกรุงเทพและเทศบาลนครธนบุรีเข้าด้วยกัน โรงพยาบาลพักฟื้นจึงเปลี่ยนชื่อเป็น โรงพยาบาลเทศบาลนครหลวง สำหรับรักษาโรคทั่วไป เพื่อเป็นอนุสรณ์การจัดตั้งเทศบาลนครหลวง มีพิธีเปิดโรงพยาบาลอย่างเป็นทางการเมื่อวันพฤหัสบดีที่ 27 กรกฎาคม พ.ศ. 2515
หลังจากนั้น ชื่อของโรงพยาบาลได้ถูกเปลี่ยนอีกครั้งเป็น โรงพยาบาลกรุงเทพมหานคร ในวันที่ 18 ธันวาคม พ.ศ. 2515 เพื่อยุติการเปลี่ยนชื่อของโรงพยาบาลบ่อยๆ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร จึงมีพระบรมราชานุญาตให้ใช้ชื่อว่า โรงพยาบาลตากสิน ตั้งแต่วันที่ 11 กันยายน พ.ศ. 2516 จนถึงปัจจุบัน เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี ผู้ทรงสถาปนากรุงธนบุรี [4] [5]
- โรงพยาบาลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช
โรงพยาบาลประจำจังหวัด ตั้งอยู่ในอำเภอเมืองตาก จังหวัดตาก สังกัดกระทรวงสาธารณสุข ปัจจุบันได้เปิดศูนย์แพทยศาสตร์ศึกษาชั้นคลินิก เป็นสถาบันร่วมผลิตแพทย์กับคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวรอีกด้วย
- ค่ายตากสิน
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานชื่อ"ค่ายตากสิน" เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2507 เพื่อเทิดพระเกียรติแด่ สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี ซึ่งพระองค์ได้นำกำลังมาตั้งมั่น ณ ที่แห่งนี้ เมื่อเดือน 7 ปีกุน พ.ศ. 2310 เพื่อรวบรวมกำลังกู้เอกราช [6] [7] [8]
- อุทยานแห่งชาติตากสินมหาราช
อุทยานแห่งชาติตากสินมหาราช เดิมมีชื่อว่า อุทยานแห่งชาติต้นกระบากใหญ่ เนื่องจากมีต้นกระบากที่ใหญ่สุดในประเทศไทยเท่าที่สำรวจพบในขณะนี้ ตั้งอยู่ในท้องที่ 2 อำเภอ คือ อำเภอเมืองตาก และอำเภอแม่สอด ซึ่งประกาศทับซ้อนป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่ละเมา ตำบลพะวอ อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก ตามกฎกระทรวง ฉบับที่ 954 (พ.ศ. 2524) และประกาศทับซ้อนป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่ท้อ–ห้วยตากฝั่งขวา ตำบลแม่ท้อ อำเภอเมือง จังหวัดตาก ตามกฎกระทรวงฉบับที่ 145 (พ.ศ. 2509) มีพื้นที่ตามประกาศในราชกิจจานุเบกษาจำนวน 93,125 ไร่ แต่มีพื้นที่จริงจากการคำนวณเท่ากับ 163,750 ไร่ [9] [10]
ต่อมากองอุทยานแห่งชาติ กรมป่าไม้ พิจารณาเห็นว่า เพื่อเป็นการเทอดพระเกียรติแด่องค์สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี และเป็นสิริมงคลแก่อุทยานแห่งชาติ ตลอดจนเพื่อเป็นการรำลึกถึงสถานที่อันมีค่าทางประวัติศาสตร์ของชาติไทย ได้แก่ จังหวัดตาก เห็นสมควรเปลี่ยนชื่อ อุทยานแห่งชาติต้นกระบากใหญ่ เป็น อุทยานแห่งชาติตากสินมหาราช กรมป่าไม้จึงได้ดำเนินการกราบบังคมทูลขอพระราชทานพระบรมราชานุญาต เพื่อใช้พระปรมาภิไธยของสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีเป็นชื่ออุทยานแห่งชาติ และได้พระราชทานพระบรมราชานุญาตตามหนังสือสำนักราชเลขาธิการ พระบรมมหาราชวัง ลงวันที่ 31 สิงหาคม พ.ศ. 2529 ให้ใช้ชื่อว่า อุทยานแห่งชาติตากสินมหาราช[11] [12]
- มหาวิทยาลัยตากสิน
สภาการศึกษาแห่งชาติ อยู่ระหว่างการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยตากสิน พ.ศ. ... ซึ่งเสนอโดยนายอุดร ตันติสุนทร อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย และนายชัยวุฒิ บรรณวัฒน์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ โดยจะเป็นการหลอมรวมเอามหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร แม่สอด และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ตาก เข้าด้วยกัน[13]
- โรงเรียนวัดอินทาราม
เนื่องด้วยทางวัดอินทารามวรวิหาร เป็นวัดประจำรัชกาลของพระองค์ ทางวัดจึงได้ประดิษฐานพระบรมราชานุสรณ์ไว้ที่ หน้าวิหารสมเด็จพระเจ้าตากสิน ต่อมามีผู้ใจบุญ จัดสร้างพระบรมราชานุสรณ์ ขึ้นใหม่ ทางวัดจึงได้นำพระบรมราชานุสรณ์ พระองค์เดิมมาประดิษฐาน ณ โรงเรียนวัดอินทาราม นับจากนั้นเป็นต้นมา
อ้างอิง
[แก้]- ↑ หนังสือกรมสารบรรณ คณะรัฐมนตรีฝ่ายบริหาร ที่ น.ว.287/2497 ลงวันที่ 24 ธันวาคม 2497 เรื่อง วันสมเด็จพระเจ้าตากสิน.
- ↑ Donald K. Swearer (2004). Becoming the Buddha: The Ritual of Image. Princeton University Press. p. 235. ISBN 0691114358.
- ↑ ศรรวริศา เมฆไพบูลย์,ศิริโชค เลิศยะใส. NATIONAL GEOGRAPHIC ฉบับที่ 77 ธันวาคม 2550. กรุงเทพฯ : อมรินทร์ปริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน) ,หน้า 57.ISSN 1513-9840
- ↑ "ประวัติโรงพยาบาลตากสิน". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-06-19. สืบค้นเมื่อ 2010-04-02.
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ให้อำนาจจัดตั้ง "มูลนิธิโรงพยาบาลตากสิน" เป็นนิติบุคคล, เล่ม 96, ตอนที่ 37, 20 มีนาคม 2522, หน้า 1169-1170
- ↑ ประวัติค่ายตากสิน, กองทัพเรือ
- ↑ ประวัติค่ายตากสิน เก็บถาวร 2009-01-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, ค่ายตากสิน พัน.ร.2 กรม ร.1 พล.นย.
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานนามค่ายทหาร, เล่ม 123, ตอนที่ 101 ง, 28 กันยายน 2549, หน้า 41
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, กฎกระทรวงฉบับที่ 145 (พ.ศ. 2509) ออกตามความในพระราชบัญญัติป่าสงวนแห่งชาติ พ.ศ. 2507, เล่ม 83, ตอนที่ 104 ก, 22 พฤศจิกายน 2509,หน้า 767-768
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชกฤษฎีกา กำหนดที่ดินบริเวณป่าแม่ละเมาและป่าแม่ท้อ ในท้องที่ตำบลพะวอ อำเภอแม่สอด และตำบลแม่ท้อ อำเภอเมืองตาก ให้เป็นอุทยานแห่งชาติ เก็บถาวร 2014-05-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม 98, ตอนที่ 210 ก ฉบับพิเศษ, 23 ธันวาคม 2524, หน้า 13
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศจังหวัดตาก, เล่ม 106, ตอนที่ 24, 9 กุมถาพันธ์ 2532, หน้า 1143-1144
- ↑ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช, อุทยานแห่งชาติตากสินมหาราช เก็บถาวร 2011-02-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ↑ มหาวิทยาลัยตากสิน