รายพระนามพระมหาอุปราชและมกุฎราชกุมารลาว
องค์มกุฎราชกุมารแห่งลาว | |
---|---|
ผู้แต่งตั้ง | พระมหากษัตริย์ลาว |
วาระ | ตลอดพระชนม์ชีพ |
สถาปนา | ? |
คนสุดท้าย | เจ้าชายวงศ์สว่าง มกุฎราชกุมารแห่งลาว |
ยกเลิก | พ.ศ. 2518 |
พระมหาอุปฮาต (อุปราช) แห่งลาว[แก้]
ยุคแตกแยกของอาณาจักรล้านช้าง[แก้]
ภายหลังตกอยู่ภายใต้การปกครองสยาม พระมหากษัตริย์สยามจะแต่งตั้งพระมหาอุปราช
พระมหาอุปราช | พระมหากษัตริย์ | ความสัมพันธ์ | ระยะเวลา | หมายเหตุ | |
---|---|---|---|---|---|
ท้าวลอง | พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชที่ 2 | พระอนุชา | ค.ศ. 1700-ค.ศ. 1705 | ถูกส่งไปครองหลวงพระบาง | |
เจ้าควงหน้า | พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชที่ 3 | พระอนุชา | ค.ศ. 1730- ? | - | |
เสียเอกราชให้สยาม ในค.ศ. 1779 | |||||
เจ้าอินทวงศ์ | เจ้านันทเสน | พระอนุชา | ค.ศ. 1781-ค.ศ. 1795 | เป็นพระเจ้าไชยเชษฐาธิราชที่ 4 | |
เจ้าอนุวงศ์ | พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชที่ 4 | พระอนุชา | ค.ศ. 1795-ค.ศ. 1805 | เป็นพระเจ้าไชยเชษฐาธิราชที่ 5 | |
เจ้าติสสะ | พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชที่ 5 | พระอนุชา | ค.ศ. 1826-ค.ศ. 1828 | เสียเวียงจันทน์แก่กรุงเทพ ฯ | |
พระมหาอุปราช | พระมหากษัตริย์ | ความสัมพันธ์ | ระยะเวลา | ครองราชสมบัติ หรือ สวรรคต | |
เสียเอกราชให้สยาม ในค.ศ. 1779 | |||||
เจ้านาค | เจ้าอนุรุทธ | พระอนุชา | ค.ศ. 1792 - ค.ศ. 1819 | ทิวงคต | |
เจ้าสุทธาราช | เจ้ามันธาตุราช | พระอนุชา | ค.ศ. 1819 - ค.ศ. 1828 | ทิวงคต | |
เจ้าอไภย | พระภาดา;โอรสเจ้านาค | ค.ศ. 1828 - ค.ศ. 1838 | เจ้ามันธาตุราชพิราลัยในค.ศ. 1837 รัฐบาลสยามให้รักษาการ ภายหลังถูกทางการสยามปลดจากตำแหน่ง | ||
เจ้าอุปฮาต (อุ่นแก้ว) | เจ้าสุกเสริม | พระอนุชา | ค.ศ. 1838 - ค.ศ. 1850 | ทิวงคต | |
เจ้าอุปฮาต (อุ่นคำ) | พระเจ้าจันทรเทพประภาคุณ | พระอนุชา | ค.ศ. 1850 - ค.ศ. 1870 | เป็นพระเจ้ามหินทรเทพนิภาธร | |
เจ้ามหาอุปฮาตสุวรรณพรหมา | พระเจ้ามหินทรเทพนิภาธร | พระญาติ; โอรสเจ้าอุปฮาต (อุ่นแก้ว) | ค.ศ. 1878 - ค.ศ. 1887 | ทิวงคต | |
เจ้ามหาอุปฮาต (บุญคง) | พระญาติ; โอรสเจ้ามหาอุปฮาตสุวรรณพรหมา | ค.ศ. 1889 - ค.ศ. 1920 | รัฐบาลสยามแต่งตั้งเจ้าราชวงศ์ (คำสุก)ปกครองหลวงพระบาง ใน ค.ศ. 1895
ตกภายใต้การปกครองของฝรั่งเศสในค.ศ. 1896 เมื่อเจ้าคำสุก สิ้นพระชนม์ในค.ศ. 1904 ฝรั่งเศสตั้งเจ้าขาวเป็นกษัตริย์หลวงพระบาง; เสด็จทิวงคต 1920 | ||
พระเจ้าสักรินทรฤทธิ์ | |||||
พระเจ้าศรีสว่างวงศ์ | |||||
เจ้ามหาอุปฮาต (เพชรราช) | พระญาติ; โอรสเจ้ามหาอุปฮาต (บุญคง) | ค.ศ. 1920-1955 | ทรงดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีระหว่าง 1942-1945 และประมุขแห่งรัฐระหว่าง 1945-1946 เป็นพระมหาอุปฮาต องค์สุดท้ายของลาว ทิวงคต ค.ศ. 1955 | ||
พระมหาอุปราช | พระมหากษัตริย์ | ความสัมพันธ์ | ระยะเวลา | หมายเหตุ | |
เจ้ามหาอุปฮาตธรรมเทโว | เจ้าไชยกุมาร | พระอนุชา | ค.ศ. 1738-ค.ศ. 1768 | ทิวงคต | |
เจ้าอุปฮาต (โอ) | พระภาติยะ ; โอรสเจ้าธรรมเทโว | ค.ศ. 1778-ค.ศ. 1791 | ทิวงคต | ||
เสียเอกราชให้สยาม ในค.ศ. 1779 | |||||
เจ้ามหาอุปฮาตธรรมกิติกา | เจ้าหมาน้อย | พระญาติ; โอรสเจ้าธรรมเทโว | ค.ศ. 1813-ค.ศ. 1814 | ทางการสยามปลดจากตำแหน่ง | |
เจ้าอุปฮาต (คำป้อม) | เจ้าราชบุตร (โย้) | โอรส | ค.ศ. 1820-ค.ศ. 1827 | ทิวงคต | |
เจ้าอุปฮาต (นาค) | เจ้าฮุย | พระเชษฐา | ค.ศ. 1827-ค.ศ. 1841 | เป็นเจ้านาค | |
เจ้าอุปฮาต (เสือ) | เจ้านาค | พระภาดา; โอรสเจ้าอิน นัดดาเจ้าธรรมเทโว | ค.ศ. 1841-ค.ศ. 1855 | เจ้านาคพิราลัยในค.ศ. 1850 ทางการสยามให้รักษาการเจ้าผู้ครองนครจำปาศักดิ์จนทิวงคต | |
เจ้าอุปฮาต (จู) | เจ้ายุติธรรมสุนทร (คำใหญ่) | โอรสเจ้าหมาน้อย | ค.ศ. 1855-ค.ศ. 1863 | เจ้าคำใหญ่พิราลัยในค.ศ. 1858 ทางการสยามให้รักษาการเจ้าผู้ครองนครจำปาศักดิ์จนทิวงคต | |
เจ้าอุปฮาต (แสง) | เจ้ายุติธรรมธร (คำสุก) | โอรสเจ้าหมาน้อย | ค.ศ. 1863-ค.ศ. 1867 | ทิวงคต | |
เจ้าอุปฮาต (บัวระพันธุ์) | โอรสเจ้านุต นัดดาเจ้าหมาน้อย | ค.ศ. 1870-ค.ศ. 1876 | ทิวงคต | ||
เจ้าอุปฮาต (คำพันธุ์) | โอรสเจ้าอุปราช (เสือ) | ค.ศ. 1877-ค.ศ. 1904 | เจ้าคำสุกพิราลัยในค.ศ. 1900 รัฐบาลสยามให้รักษาการ ภายหลังฝรั่งเศสปกครองจึงพาครอบครัวมาพำนักที่สยาม |
องค์มกุฎราชกุมารแห่งราชอาณาจักรลาว[แก้]
ราชวงศ์ล้านช้างหลวงพระบาง[แก้]
มกุฎราชกุมารแห่งลาว | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
พระนาม | ความสัมพันธ์กับพระมหากษัตริย์ | พระชนนี | ประสูติ | รับพระยศ | พ้นจากพระยศ | พระมหากษัตริย์ | |
องค์มกุฎราชกุมารสว่างวัฒนา | พระราชโอรส | พระอัคคมเหสีคำอุ่น | 13 พฤศจิกายน ค.ศ. 1908 | ค.ศ. 1945 | 29 ตุลาคม ค.ศ. 1959 (เสวยราชย์) |
พระบาทสมเด็จพระเจ้ามหาชีวิตศรีสว่างวงศ์ | |
องค์มกุฎราชกุมารวงศ์สว่าง | พระราชโอรส | พระอัครมเหสีเจ้าหญิงคำผูย | 27 กันยายน ค.ศ. 1931 | 29 ตุลาคม ค.ศ. 1959 | 2 ธันวาคม ค.ศ. 1975 (ล้มเลิกระบอบกษัตริย์) |
พระบาทสมเด็จพระเจ้ามหาชีวิตศรีสว่างวัฒนา |
ดูเพิ่ม[แก้]
อ้างอิง[แก้]
- เติม วิภาคย์พจนกิจ. ประวัติศาสตร์อีสาน. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ: มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, 2546.
- คำหมั้น วงกตรัตนะ,เจ้า.พงศาวดารชาติลาว. พิมพ์ครั้งที่ 2 .เวียงจันทน์:หอสมุดแห่งชาติ.1971.
- มหาสิลา วีละวงส์, พงศาวดานลาว. กรุงเทพฯ: ลูกส. ธรรมภักดี. ม.ป.ป.
- พงศาวดารหลวงพระบาง
- พงศาวดารนครจำปาศักดิ์ ฉะบับหม่อมอมรวงศ์วิจิตร (ม.ร.ว.ปฐม คเณจร)
- ลำดับพระบรมวงศานุวงศ์ลาว