รัฐบาลเป่ย์หยาง

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
สาธารณรัฐจีน

ค.ศ. 1912–1928
สัญลักษณ์ของรัฐบาลเป่ย์หยาง
สัญลักษณ์
ท้องที่ภายใต้อำนาจทางนิตินัยของรัฐบาลเป่ย์จิง
ท้องที่ภายใต้อำนาจทางนิตินัยของรัฐบาลเป่ย์จิง
เมืองหลวงเป่ย์จิง
ภาษาทั่วไปจีน
การปกครองสหพันธ์สาธารณรัฐ (1912–1915; 1916–1928) ภายใต้ระบบรัฐสภา (1912–1914, 1916-1923, 1924, 1926-1927), จากนั้นระบบประธานาธิบดี (1914–1916, 1923-1924, 1924-1926) และเผด็จการทหาร (1927–1928)
ยุคประวัติศาสตร์คริสต์ศตวรรษที่ 20
• ตั้งประธานาธิบดีคนแรก
10 ตุลาคม ค.ศ. 1912
• ประชุมสภานิติบัญญัติครั้งแรก
8 เมษายน ค.ศ. 1913
4 พฤษภาคม ค.ศ. 1919
9 กรกฎาคม ค.ศ. 1926
4 มิถุนายน ค.ศ. 1928
29 ธันวาคม ค.ศ. 1928
ก่อนหน้า
ถัดไป
รัฐบาลชั่วคราวแห่งสาธารณรัฐจีน (ค.ศ. 1912)
จักรวรรดิจีน (ค.ศ. 1915–1916)
การรื้อฟื้นแมนจู
จักรวรรดิจีน (ค.ศ. 1915–1916)
การรื้อฟื้นแมนจู
รัฐบาลชาตินิยม
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของธงของประเทศจีน จีน
 มองโกเลีย
 รัสเซีย
 ทาจิกิสถาน
 อัฟกานิสถาน
 ปากีสถาน
 ภูฏาน
 อินเดีย
 พม่า
 เกาหลีเหนือ

รัฐบาลเป่ย์หยาง (จีน: 北洋政府; พินอิน: běiyáng zhèngfǔ; อังกฤษ: Beiyang/Peiyang government) เป็นรัฐบาลของสาธารณรัฐจีน (中華民國) ซึ่งดำรงอยู่ในนครหลวงเป่ย์จิง (北京) ช่วง ค.ศ. 1912–1928

ชื่อ "เป่ย์หยาง" นั้นมาจากทัพเป่ย์หยาง (北洋軍) ของยฺเหวียน ชื่อไข่ (袁世凱) อดีตขุนศึกแห่งราชวงศ์ชิง (清朝) ที่ได้เป็นใหญ่ในทางการเมืองหลังราชวงศ์ล่มสลาย แม้รัฐธรรมนูญกำหนดให้มีรัฐบาลพลเรือน แต่รัฐบาลพลเรือนก็ปกครองประเทศแต่ในนามเท่านั้น แม่ทัพนายกองจากทัพเป่ย์หยางเป็นผู้ควบคุมและดำเนินการปกครองที่แท้จริง กระนั้น ก็ได้รับการรับรองจากนานาชาติให้เป็นรัฐบาลโดยชอบธรรมของประเทศ มีอำนาจใช้จ่ายและเรียกเก็บภาษีอากร ทั้งขอกู้ยืมเงินจากต่างชาติได้ ครั้นยฺเหวียน ชื่อไข่ สิ้นชีพลงใน ค.ศ. 1916 ทัพเป่ย์หยางก็ระส่ำระสาย เพราะแตกแยกออกเป็นหมู่เป็นเหล่าและช่วงชิงอำนาจกันเอง ต่อมาใน ค.ศ. 1917 พรรคชาตินิยม (國民黨) ของซุน ยัตเซ็น หรือซุน อี้เซียน (孫逸仙) ก็ออกหน้าคัดค้านความชอบธรรมของรัฐบาลเป่ย์หยาง จนเกิดสู้กันในการรบทางเหนือ (北伐) เมื่อช่วง ค.ศ. 1926–1928 ผลลัพธ์ คือ รัฐบาลเป่ย์หยางกับกลุ่มอื่น ๆ พ่ายแพ้ และพรรคชาตินิยม ภายใต้การนำของเจียง ไคเช็ก หรือเจี่ยง เจี้ยฉือ (蔣介石) ที่สืบทอดตำแหน่งจากซุน อี้เซียน สามารถหลอมรวมประเทศเข้าเป็นหนึ่งได้อีกครั้งใน ค.ศ. 1928 พรรคชาตินิยมเดินหน้าจัดตั้งรัฐบาลชาตินิยมของตนขึ้นที่หนานจิง (南京) ระเบียบทางการเมืองเช่นนี้ทำให้ประเทศกลายเป็นรัฐที่มีพรรคการเมืองเดียว (one-party state) แต่ภายหลังก็ได้รับการรับรองจากชาติต่าง ๆ ให้เป็นรัฐบาลโดยชอบธรรมของประเทศจีน

อ้างอิง[แก้]