ยางนา

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ยางนา
ต้นยางนาบริเวณหออินทขิล เสาหลักเมืองเชียงใหม่ บริเวณวัดเจดีย์หลวงวรวิหาร
เมล็ด - MHNT
สถานะการอนุรักษ์
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ แก้ไขการจำแนกนี้
โดเมน: ยูแคริโอตา
อาณาจักร: พืช
เคลด: พืชมีท่อลำเลียง
เคลด: พืชดอก
เคลด: พืชใบเลี้ยงคู่แท้
เคลด: โรสิด
อันดับ: ชบา
วงศ์: วงศ์ยางนา
สกุล: สกุลยางนา
Roxb. ex G.Don[2]
สปีชีส์: Dipterocarpus alatus
ชื่อทวินาม
Dipterocarpus alatus
Roxb. ex G.Don[2]
ชื่อพ้อง[2]
  • Dipterocarpus gonopterus Turcz.
  • Dipterocarpus incanus Roxb.
  • Dipterocarpus philippinensis Foxw.
  • Hopea conduplicata Buch.-Ham.
  • Oleoxylon balsamifera Roxb.
  • Pterigium costatum Corrêa

ยางนา เป็นไม้ยืนต้นเขตร้อน สูงระหว่าง 30 ถึง 60 เมตร ผลของมันต้องใช้แมลงผสมเกสร และออกผลระหว่างเดือนมีนาคมถึงเมษายน เมล็ดของมันกระจายไปตามลม[1] เติบโตในขอบเขตระหว่างเบงกอลตะวันตกและบังกลาเทศผ่านพม่า ไทย ลาว กัมพูชา และเวียดนาม[1] และในมาเลเซียตะวันตกกับฟิลิปปินส์[2] นอกจากนี้ยังเป็นพืชพื้นเมืองของศรีลังกาและหมู่เกาะอันดามันด้วย[1][2]

นอกจากนี้ ยังมีชื่อพื้นเมืองอื่น ๆ อีก คือ กาตีล (เขมร ปราจีนบุรี) ขะยาง (ชาวบน นครราชสีมา) จ้อง (กะเหรี่ยง) จะเตียล (เขมร) ชันนา (ชุมพร) ทองหลัก (ละว้า) ยาง (กลาง, ตะวันออกเฉียงเหนือ) ยางกุง (เลย) ยางขาว (กลาง, ลำปาง) ยางควาย (หนองคาย) ยางตัง (ชุมพร, ใต้) ยางเนิน (จันทบุรี) ยางแม่น้ำ (กลาง) ยางหยวก (กลาง, หนองคาย) ราลอย (ส่วย สุรินทร์) และ ลอยด์ (โซ่ นครพนม)[3]

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์[แก้]

ยางนาเป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่สูง 40-50 เมตร ไม่ผลัดใบ ลำต้นตรง เปลือกเรียบหนาสีเทา โคนต้นมีพูพอน เรือนยอดเป็นพุ่มกลม ใบเดี่ยวรูปไข่แกมรูปหอกกว้าง ปลายใบสอบเรียว เนื้อใบหนา กว้าง 8-15 เซนติเมตร ยาว 20-35 เซนติเมตร[4] ดอกสีชมพู ออกเป็นช่อสั้น ๆ สีน้ำตาล กลีบดอกมี 5 กลีบ โคนกลีบประสานเหลื่อมกัน ปลายกลีบบิดเวียนตามกันแบบกังหัน เกสรเพศผู้มี 25 อัน รังไข่มี 3 ช่อง ออกดอกระหว่างเดือนมีนาคม-เดือนพฤษภาคม ผลเป็นผลแห้งทรงกลม มีครีบตามยาว 5 ครีบ ปีกยาว 2 ปีก[5]

อ้างอิง[แก้]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 Ly, V.; Nanthavong, K.; Pooma, R.; Barstow, M.; Luu, H.T.; Khou, E.; Newman, M.F. (2017). "Dipterocarpus alatus". IUCN Red List of Threatened Species. 2017: e.T33007A2829912. doi:10.2305/IUCN.UK.2017-3.RLTS.T33007A2829912.en. สืบค้นเมื่อ 19 November 2021.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 "Dipterocarpus alatus". Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens, Kew. สืบค้นเมื่อ 21 July 2020.
  3. เต็ม สมิตินันทน์ ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย เก็บถาวร 2010-05-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน สำนักงานหอพรรณไม้ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช, พ.ศ. 2549
  4. ยางนา ต้นไม้พระราชทานประจำจังหวัด สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
  5. ยางนา ศูนย์ปฏิบัติการพืชเศรษฐกิจ

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]