ข้ามไปเนื้อหา

พระจันทรโคจรคุณ (ยิ้ม จนฺทรํสี)

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พระจันทรโคจรคุณ

(ยิ้ม จนฺทรํสี)
ส่วนบุคคล
เกิด14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2352 (72 ปี 329 วัน ปี)
มรณภาพ9 ตุลาคม พ.ศ. 2425
นิกายธรรมยุติกนิกาย
ตำแหน่งชั้นสูง
ที่อยู่วัดมกุฏกษัตริยารามราชวรวิหาร กรุงเทพมหานคร
ตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดมกุฏกษัตริยาราม

พระจันทรโคจรคุณ (ยิ้ม จนฺทรํสี) เป็นพระราชาคณะฝ่ายธรรมยุติกนิกาย เจ้าอาวาสรูปแรกของวัดมกุฏกษัตริยารามราชวรวิหาร

ประวัติ

[แก้]

พระจันทรโคจรคุณ เกิดเมื่อวันอังคารขึ้น 8 ค่ำ เดือน 12 ปีมะเส็ง ตรงกับวันที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2352 ชาติภูมิอยู่สามเสน เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร โยมบิดาชื่อมา โยมมารดาชื่อคง[1]

ต่อมาในเดือน 7 พ.ศ. 2373 ได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุที่วัดราชาธิวาส พระสุเมธมุนี (ซาย พุทฺธวํโส) เป็นพระอุปัชฌาย์ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเมื่อทรงพระผนวชเป็นพระกรรมวาจาจารย์ จากนั้นได้ศึกษาภาษาบาลีจนแปลได้ แต่ไม่ได้เข้าสอบ ต่อมาได้ติดตามพระอริยมุนี (ทับ พุทฺธสิริ) ย้ายไปอยู่วัดโสมนัสราชวรวิหาร จนถึงปี พ.ศ. 2402 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงตั้งเป็นพระราชาคณะอยู่วัดบวรนิเวศราชวรวิหาร[1]

เมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงตั้งวัดมกุฏกษัตริยารามแล้วเสร็จ ได้ทรงโปรดให้แห่พระจันทรโคจรคุณจากวัดบวรนิเวศวิหารมาเป็นเจ้าอาวาสรูปแรก ในวันศุกร์ ขึ้น 7 ค่ำ เดือน 8 ตรงกับวันที่ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2411 ท่านได้ปกครองวัดนี้จนถึงแก่มรณภาพ

อุปนิสัย

[แก้]

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ได้ศึกษาข้อวัตรปฏิบัติอยู่กับพระจันทรโคจรคุณนานถึง 2 ปี 2 เดือน ได้ตรัสเล่าว่าท่านเป็นพระผู้เคร่งครัดในพระวินัย สมถะ เยือกเย็น[2] เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ไม่ถือตัวว่าเป็นผู้ใหญ่แม้เมื่ออยู่กับผู้น้อย พูดน้อย ไม่พูดเสียดสีเพ้อเจ้อ ไม่แสดงอาการโกรธเคืองใคร มีสติมาก[3]

สมณศักดิ์

[แก้]
คณะสงฆ์ที่ร่วมอุปสมบทพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในปี พ.ศ. 2416
พระจันทรโคจรคุณ (ยิ้ม จนฺทรํสี) นั่งอยู่แถวหลัง กลางภาพ

มรณภาพ

[แก้]

พระจันทรโคจรคุณ ถึงแก่มรณภาพในคืนวันจันทร์ แรม 12 ค่ำ เดือน 10 ตรงกับวันที่ 9 ตุลาคม พ.ศ. 2425 ตอนที่ท่านมรณภาพนั้นเทียนและโคมไฟที่จุดอยู่ต่างดับลงพร้อมกันทั้งที่ไม่มีลมพัด เมื่อภิกษุสามเณรช่วยกันจุดไฟขึ้นใหม่จึงพบว่าท่านมรณภาพแล้ว[4]

ศิษย์ที่สำคัญ

[แก้]

อ้างอิง

[แก้]
เชิงอรรถ
  1. 1.0 1.1 จดหมายเหตุวัดมกุฏกษัตริยาราม, หน้า 64
  2. พระประวัติตรัสเล่า, หน้า 58
  3. พระประวัติตรัสเล่า, หน้า 68
  4. จดหมายเหตุวัดมกุฏกษัตริยาราม, หน้า 71
บรรณานุกรม
  • วชิรญาณวโรรส, สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยา. พระประวัติตรัสเล่า. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : มหามกุฏราชวิทยาลัย, 2544. 107 หน้า. ISBN 974-399-407-6
  • วัดมกุฏกษัตริยาราม. จดหมายเหตุวัดมกุฏกษัตริยาราม. กรุงเทพฯ : วัดมกุฏกษัตริยาราม, 2553. 400 หน้า. หน้า 64-72. ISBN 978-974-225-185-7


ก่อนหน้า พระจันทรโคจรคุณ (ยิ้ม จนฺทรํสี) ถัดไป
ไม่มี
เจ้าอาวาสวัดมกุฏกษัตริยารามราชวรวิหาร
(พ.ศ. 2411 - พ.ศ. 2425)
พระพรหมมุนี (แฟง กิตฺติสาโร)