ที่ราบสูงโคราช
ที่ราบสูงโคราช | |
---|---|
ทิวทัศน์ของที่ราบสูงโคราช | |
แผนที่ของที่ราบสูงโคราช | |
ประเทศ | ไทย |
ความสูง | 200 เมตร (700 ฟุต) |
ที่ราบสูงโคราช หรือ แอ่งโคราช เป็นที่ราบสูงในภาคอีสานของประเทศไทย ได้ชื่อมาจากชื่อสั้นของจังหวัดนครราชสีมา
ภูมิศาสตร์
[แก้]บริเวณนี้มีความสูงเฉลี่ย 200 เมตร และกินพื้นที่ 155,000 ตารางกิโลเมตร ที่ราบสูงคล้ายรูปจานรองแบ่งออกด้วยทิวเขาภูพานไปเป็น 2 ลุ่มน้ำ: ลุ่มน้ำสกลนครทางเหนือ และลุ่มน้ำโคราชทางใต้ ที่ราบสูงนี้เอียงจากมุมตะวันตกเฉียงเหนือที่อยู่เหนือระดับน้ำทะเล 213 เมตร (700 ฟุต) ไปยังฝั่งตะวันออกเฉียงใต้ที่มีความสูงแค่ประมาณ 62 เมตร (200 ฟุต) ยกเว้นบริเวณเนินเขาในมุมตะวันออกเฉียงเหนือที่มีพื้นดินเป็นลูกคลื่นบาง ๆ เป็นหลัก ส่วนใหญ่มีความสูงหลากหลายตั้งแต่ 90–180 เมตร (300–600 ฟุต) เอียงจากทิวเขาเพชรบูรณ์ทางตะวันตกตอนล่างไปยังแม่น้ำโขง[1]:1 ที่ราบสูงนี้มีแม่น้ำมูลกับแม่น้ำชีไหลผ่านไปสมทบกับแม่น้ำโขง ซึ่งทำให้เกิดชายแดนภาคอีสานขึ้น โดยทิศตะวันตกมีทิวเขาเพชรบูรณ์และทิวเขาดงพญาเย็นกั้นกับภาคกลางของไทย เทือกเขาสันกำแพงในทิศตะวันตกเฉียงใต้ และทิวเขาพนมดงรักในทิศใต้ ทั้งหมดนี้ทำให้การเข้าถึงที่ราบสูงอดีตมีความยากลำบาก
ธรณีวิทยา
[แก้]ที่ราบสูงถูกยกตัวจากที่ราบของเศษอนุทวีปซิมเมเรีย และศิลาภูมิประเทศ เช่นศิลาภูมิประเทศรัฐฉาน–ไทย ซึ่งน่าจะอยู่ในสมัยไพลสโตซีนหรือสมัยโฮโลซีนตอนต้น[2] ประมาณปีที่ 1 ของปฏิทินโฮโลซีน พื้นผิวของที่ราบสูงส่วนใหญ่ในตอนนั้นเป็นศิลาแลง แต่การจัดอันดับดินตามประเภทของออกซิซอล (oxisol) มีประโยชน์มากต่อเกษตรกรรม หรือดินยโสธรที่ก่อตัวภายใต้สภาวะเขตร้อนชื้นในยุคเทอร์เชียรีตอนต้น Xanthic ferralsols ในบริเวณโคราชและอุบลมีสีเหลืองอ่อนถึงน้ำตาล ก่อให้เกิดดินที่ราบลุ่มคล้ายกับดินน้ำตาลในยุโรป.[3]
โบราณคดี
[แก้]สถานที่หลายแห่งในประเทศไทยยุคก่อนประวัติศาสตร์ถูกพบในที่ราบสูง เช่น พระธาตุสำริดบางส่วนจากวัฒนธรรมดงเซิน แหล่งโบราณคดีบ้านเชียงของแหล่งมรดกโลกที่ค้นพบใน พ.ศ. 2509 เป็นหลักฐานว่ายุคสัมฤทธิ์เริ่มขึ้นในช่วงประมาณ 2000 ปีก่อนคริสตกาล แต่ไม่มีหลักฐานในด้านอาวุธ จึงทำให้มันมักมีส่วนเกี่ยวข้องกับยุคสัมฤทธิ์ในทวีปยุโรปกับส่วนอื่นของโลก[4] บริเวณนี้เคยเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมขนาดใหญ่ จนกระทั่งถูกทิ้งไปประมาณ ค.ศ. 200 CE ไม่มีใครตั้งรกรากจนกระทั่งต้นคริสต์ศตวรรษที่ 19 โนนนกทาในอำเภอภูเวียงเป็นหลักฐานการตั้งถิ่นฐานในยุคโลหะช่วงประมาณ 1420 ถึง 50 ปีก่อนคริสตกาล
บริเวณนี้เคยตกเป็นของอาณาจักรทวารวดี และต่อมาจักรวรรดิเขมร โดยไม่ได้มีเพียงสถานที่พักผ่อนเท่านั้น แต่ยังมีบ้านพักรับรองกับห้องสมุด และรวมไปถึงบาราย (แหล่งเก็บน้ำ)[5] ชาลส์ ฮิกแฮม นักโบราณคดีกล่าวว่า "...เรายังคงไม่ทราบถึงความสัมพันธ์ระหว่างบริเวณและการการปรากฏตัวหรืออีกอย่างหนึ่งคือรัฐในที่ราบสูงโคราช" ในคริสต์ศตวรรษที่ 7 ถึง 11 เมืองเสมากับเมืองฟ้าแดดเป็นที่รู้จักจากสิ่งก่อสร้างทางศาสนา เช่น ใบเสมาที่เมืองฟ้าแดด[6]: 312–316
ประวัติศาสตร์
[แก้]มีข้อมูลน้อยมากในศตวรรษที่มีชื่อว่ายุคมืดของกัมพูชา แต่ดูเหมือนว่าที่ราบสูงส่วนใหญ่จะถูกทำลายไปแล้ว ใน ค.ศ. 1718 ชาวลาวคนแรกในหุบเขาแม่น้ำชีถูกพบในอำเภอสุวรรณภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ดในปัจจุบัน โดยเป็นข้อมูลจากเจ้าหน้าที่ที่รับใช้สมเด็จพระเจ้าสร้อยศรีสมุทรพุทธางกูรแห่งอาณาจักรล้านช้างจำปาศักดิ์[7]
ดูเพิ่ม
[แก้]อ้างอิง
[แก้]- ↑ Keyes, Charles F (March 1967). "Isan: Regionalism in Northeastern Thailand". Cornell Thailand Project; Interim Reports Series, No. 10 (PDF). Ithaca: Department of Asian Studies, Cornell University. สืบค้นเมื่อ 16 August 2019.
- ↑ Bunopas, Sangad; Vella, Paul (17–24 November 1992). "Geotectonics and Geologic Evolution of Thailand" (PDF). Bangkok: National Conference on Geologic Resources of Thailand: 224. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 20 August 2011.
...latest Pleistocene early to the Recent regional uplifting must have occurred.
{{cite journal}}
: Cite journal ต้องการ|journal=
(help) - ↑ Lofjle, E; Kubiniok, Jochen (1996). "Landform Development and Bioturbation on the Khorat Plateau, Northeast Thailand". Natural History Bulletin of the Siam Society. 44: 199–216. สืบค้นเมื่อ 2 April 2016.
- ↑ K. Kris Hirst. "Ban Chiang, Thailand Bronze Age Village and Cemetery". About.com. สืบค้นเมื่อ 28 Dec 2010.
- ↑ Werner, Ulrich. "Thailand's Ancient Civilizations, Isaan Heartland". Your Guide to Thai Culture. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 3 March 2016. สืบค้นเมื่อ 2 April 2016.
- ↑ Higham, C., 2014, Early Mainland Southeast Asia, Bangkok: River Books Co., Ltd., ISBN 9786167339443
- ↑ Brow, James (1976), "Population, land and structural change in Sri Lanka and Thailand", Contributions to Asian studies, Kogan Page (9): 47, ISBN 90-04-04529-5
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- Khorat Plateau: A selection of articles related to Khorat Plateau from Global Oneness.
- Global Species: Northern Khorat Plateau moist deciduous forests เก็บถาวร 2019-03-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- WWF: Southeastern Asia: Northeastern Thailand, extending into Laos