เกรย์ (หน่วยวัด)

สำหรับเกรย์ในความหมายเกี่ยวกับสี ดูที่ สีเทา

เกรย์
ระบบการวัด	หน่วยอนุพัทธ์เอสไอ
เป็นหน่วยของ	ปริมาณการแผ่รังสีไอออไนซ์
สัญลักษณ์	Gy
ตั้งชื่อตาม	หลุยส์ ฮาโรลด์ เกรย์
การแปลงหน่วย
1 Gy ใน ...	... มีค่าเท่ากับ ...
หน่วยฐานเอสไอ	m2⋅s−2
มาตราซีจีเอส	100 rad

เกรย์ (อังกฤษ: gray, สัญลักษณ์: Gy) เป็นหน่วยอนุพันธ์เอสไอสำหรับใช้วัดปริมาณการแผ่รังสีไอออไนซ์ (ionising radiation) และปริมาณการดูดซับพลังงานจากโฟตอนโดยอิเล็กตรอน หนึ่งเกรย์มีค่าเท่ากับปริมาณพลังงานหนึ่งจูลที่ถูกดูดซับในสสารมวลหนึ่งกิโลกรัม ตั้งชื่อตามหลุยส์ ฮาโรลด์ เกรย์ นักฟิสิกส์ชาวอังกฤษ และเริ่มใช้เมื่อ พ.ศ. 2518

ในระบบซีจีเอส ปริมาณการดูดซับพลังงานวัดในหน่วยแร็ด (rad) โดยที่ 1 rad มีค่าเท่ากับ 0.01 Gy หน่วยแร็ดนิยมใช้มากในสหรัฐอเมริกาแม้ว่าสถาบันแห่งชาติว่าด้วยมาตรฐานและเทคโนโลยี (NIST) จะขอร้องให้เลิกใช้เด็ดขาดก็ตาม

นิยาม

การดูดซับพลังงานจากกัมมันตภาพ หนึ่งเกรย์ มีค่าเท่ากับพลังงานหนึ่งจูล ที่ถูกดูดซับไว้ในสสารมวลหนึ่งกิโลกรัม เขียนเป็นหน่วยฐานได้ดังนี้

$1\ \mathrm {Gy} =1\ {\frac {\mathrm {J} }{\mathrm {kg} }}=1\ {\frac {\mathrm {m} ^{2}}{\mathrm {s} ^{2}}}$

คณะกรรมการระหว่างชาติว่าด้วยการชั่งตวงวัด ระบุไว้ว่า เพื่อให้การจำแนกระหว่างปริมาณรังสีดูดซับ D และปริมาณรังสีสมมูล H เป็นไปได้สะดวกปราศจากความสับสนนั้น สมควรให้มีชื่อหน่วยที่เหมาะสม คือ เกรย์ แทนปริมาณพลังงานที่ถูกดูดซับจริง และซีเวอร์ต แทนพลังงานที่ถูกดูดซับเทียบเท่า ทั้งสองหน่วยเขียนได้เป็นจูลต่อกิโลกรัม

ปริมาณอันเกี่ยวเนื่องกับการแผ่รังสี

Graphic showing relationships between radioactivity and detected ionizing radiation

ตารางต่อไปนี้แสดงความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับการแผ่รังสี ทั้งที่เป็นหน่วยเอสไอและไม่เป็น