ผลต่างระหว่างรุ่นของ "หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์ (ทัด)"

หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์ (ทัด)
หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์ (ทัด)
เจ้าคณะอรัญวาสีและเจ้าคณะใหญ่คณะกลาง
ดำรงตำแหน่ง	พ.ศ. 2437 - 2443
ถัดไป	พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพระอรุณนิภาคุณากร
เจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ดำรงตำแหน่ง	พ.ศ. 2434 - 2443
ก่อนหน้า	พระพิมลธรรม (อ้น)
ถัดไป	พระอุบาฬีคุณูปมาจารย์ (ปาน)
เจ้าอาวาสวัดระฆังโฆสิตาราม
ดำรงตำแหน่ง	พ.ศ. 2415 - 2437
ก่อนหน้า	สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พฺรหฺมรํสี)
ถัดไป	สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (หม่อมราชวงศ์เจริญ ญาณฉนฺโท)
ประสูติ	9 ตุลาคม พ.ศ. 2365; หม่อมเจ้าทัด
ชีพิตักษัย	10 มิถุนายน พ.ศ. 2443 (78 ปี)
ราชวงศ์	จักรี
พระบิดา	พระสัมพันธวงศ์เธอ กรมหลวงเสนีบริรักษ์
พระมารดา	หม่อมบุญมา

เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ

← การแก้ไขก่อนหน้า การแก้ไขถัดไป →

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม

เห็นภาพข้อความวิกิ

ในบรรทัด

รุ่นแก้ไขเมื่อ 20:03, 17 กันยายน 2561

หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์ พระนามเดิม หม่อมเจ้าทัด ราชสกุลเสนีวงศ์ (9 ตุลาคม พ.ศ. 2365 - 10 มิถุนายน พ.ศ. 2443) อดีตเจ้าคณะอรัญวาสี เจ้าคณะใหญ่คณะกลาง และเจ้าอาวาส วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร

ประวัติ

หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์ มีพระนามเดิมว่าหม่อมเจ้าทัด ประสูติเมื่อวันพุธ แรม 9 ค่ำ เดือน 11 ปีมะเมีย^[1] ตรงกับวันที่ 9 ตุลาคม พ.ศ. 2365 เป็นพระโอรสในพระสัมพันธวงศ์เธอ กรมหลวงเสนีบริรักษ์ กับหม่อมบุญมา

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว หม่อมเจ้าทัดได้ผนวชเป็นสามเณรที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม แล้วไปเล่าเรียนกับพระมหาโต ที่วัดระฆังโฆสิตารามวรมหาวิหาร จนอายุครบอุปสมบทในปี พ.ศ. 2385 จึงผนวชเป็นภิกษุที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม มีสมเด็จพระอริยวงษญาณ (ด่อน) เป็นพระอุปัชฌาย์ พระมหาโตเป็นพระกรรมวาจาจารย์ ผนวชแล้วไปประทับที่วัดระฆังโฆสิตารามตามเดิม

พ.ศ. 2392 ได้สอบพระปริยัติธรรมซึ่งจัดที่วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ได้เป็นเปรียญธรรม 3 ประโยค ถึงปี พ.ศ. 2404 ได้สอบอีกที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ได้เพิ่มอีก 4 ประโยค รวมเป็นเปรียญธรรม 7 ประโยค

พ.ศ. 2407 ได้รับแต่งตั้งเป็นพระราชาคณะที่ หม่อมเจ้าพุทธุปบาทปิลันทน์

ต่อมาในปี พ.ศ. 2415 ตรงกับสมัยรัชกาลที่ 5 จึงได้เป็นเจ้าอาวาสวัดระฆังฯ แทนสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี) ที่มรณภาพ^[2]

พ.ศ. 2430 เป็นพระราชาคณะผู้ใหญ่ที่ หม่อมเจ้าพระพุทธุปบาทปิลันธน์พระธรรมเจดีย์ กระวีวงษนายก ตรีปิฎกบัณฑิตย มหาคณฤศร บวรสังฆาราม คามวาสี^[3]

พ.ศ. 2435 ได้เลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองฝ่ายเหนือที่ หม่อมเจ้าพระพิมลธรรม์ มหันตคุณ วิบุลปรีชาญาณนายก ตรีปิฎกคุณาลังการภูษิต อุตรทิศคณฤศร บวรสังฆาราม คามวาสี^[4] ย้ายไปครองวัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร

พ.ศ. 2437 ได้รับสถาปนาเป็นสมเด็จพระราชาคณะ เจ้าคณะอรัญวาสีและเจ้าคณะใหญ่คณะกลางที่ หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์ อเนกสถานปรีชา สัปตวิสุทธิจริยาสมบัติ นิพัทธธุตคุณ สิริสุนทรพรตจาริก อรัญญิกมหาปรินายก ตรีปิฎกโกศล วิมลมัชฌิมคณฤศร บวรสังฆาราม คามวาสี อรัญญวาสี^[5]

หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์สิ้นชีพิตักษัยด้วยพระโรคชรา เมื่อวันอาทิตย์ ขึ้น 13 ค่ำ เดือน 7 ปีชวด ตรงกับวันที่ 10 มิถุนายน พ.ศ. 2443 เวลาบ่าย 2 โมงเศษ สิริชันษา 77 ปี 244 วัน ได้รับโกศไม้สิบสองประกอบศพ^[6] ได้รับพระราชทานเพลิงศพพร้อมกับสมเด็จพระวันรัต (แดง สีลวฑฺฒโน) เมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2444^[7]

อ้างอิง

↑ สมมอมรพันธุ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2545. 428 หน้า. หน้า 137-40. ISBN 974-417-530-3
↑ สมประสงค์ ทรัพย์พาลี. ๑๐๑ จุลจักรี ๑๐๑ ปี จุลจอมเกล้า. กรุงเทพ : [ม.ป.พ.], พิมพ์ครั้งที่ 1 พ.ศ. 2555. 154 หน้า. ISBN 9786169092605
↑ ราชกิจจานุเบกษา, ตั้งตำแหน่งพระสงฆ, เล่ม 4, หน้า 325
↑ ราชกิจจานุเบกษา, คำประกาศตั้งตำแหน่งพระสงฆ์, เล่ม 9, หน้า 461-2
↑ ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศตั้งตำแหน่งพระสงฆ์, เล่ม 11, หน้า 309
↑ ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวสิ้นชีพตักไษย หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจาริย์, เล่ม 17, ตอน 12, 19 มิถุนายน 2443, หน้า 118
↑ ราชกิจจานุเบกษา, การศพหม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์แลสมเด็จพระวันรัต, เล่ม 17, ตอน 48, 19 กุมภาพันธ์ 2443, หน้า 687

ก่อนหน้า		หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์ (ทัด)		ถัดไป
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (จี่ อินฺทสโร)		เจ้าคณะใหญ่คณะกลาง (พ.ศ. 2437 - 2443)		พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า พระอรุณนิภาคุณากร
สมเด็จพระพุฒาจารย์ (ศรี อโนมสิริ)		เจ้าคณะอรัญวาสี (พ.ศ. 2437 - 2443)		พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า พระอรุณนิภาคุณากร

[เรื่องตั้ง_เล่ม_๑-1] สมมอมรพันธุ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2545. 428 หน้า. หน้า 137-40. ISBN 974-417-530-3

[2] สมประสงค์ ทรัพย์พาลี. ๑๐๑ จุลจักรี ๑๐๑ ปี จุลจอมเกล้า. กรุงเทพ : [ม.ป.พ.], พิมพ์ครั้งที่ 1 พ.ศ. 2555. 154 หน้า. ISBN 9786169092605

[3] ราชกิจจานุเบกษา, ตั้งตำแหน่งพระสงฆ, เล่ม 4, หน้า 325

[4] ราชกิจจานุเบกษา, คำประกาศตั้งตำแหน่งพระสงฆ์, เล่ม 9, หน้า 461-2

[5] ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศตั้งตำแหน่งพระสงฆ์, เล่ม 11, หน้า 309

[6] ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวสิ้นชีพตักไษย หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจาริย์, เล่ม 17, ตอน 12, 19 มิถุนายน 2443, หน้า 118

[7] ราชกิจจานุเบกษา, การศพหม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์แลสมเด็จพระวันรัต, เล่ม 17, ตอน 48, 19 กุมภาพันธ์ 2443, หน้า 687

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

@@ บรรทัด 1: / บรรทัด 1: @@
+{{infobox royalty
-{{กล่องข้อมูล เชื้อพระวงศ์
-| ชื่อ = หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์ (ทัด)
+| name = หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์ (ทัด)
-| ภาพ = ไฟล์:สมเด็จพระพุฒาจารย์ (ทัด เสนีวงศ์).jpg
+| image = ไฟล์:สมเด็จพระพุฒาจารย์ (ทัด เสนีวงศ์).jpg
+| succession1 = [[เจ้าคณะอรัญวาสี]]และ[[เจ้าคณะใหญ่หนกลาง|เจ้าคณะใหญ่คณะกลาง]]
-| พระนาม = ทัด เสนีวงศ์
+| reign-type1 = ดำรงตำแหน่ง
-| พระนามเต็ม =
+| reign1 = พ.ศ. 2437 - 2443
-| ฐานันดร = หม่อมเจ้า
+| successor1 = [[พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพระอรุณนิภาคุณากร]]
-| วันประสูติ = 9 ตุลาคม พ.ศ. 2365
+| succession2 = [[วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร|เจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม]]
-| วันสิ้นชีพิตักษัย = 10 มิถุนายน พ.ศ. 2443 (78 ปี)
+| reign-type2 = ดำรงตำแหน่ง
-| พระอิสริยยศ =
+| reign2 = พ.ศ. 2434 - 2443
-| พระราชบิดา =
+| predecessor2 = [[พระพิมลธรรม (อ้น)]]
-| พระบิดา = [[พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าแตง กรมหลวงเสนีบริรักษ์]]
+| successor2 = [[พระอุบาฬีคุณูปมาจารย์ (ปาน)]]
-| พระราชมารดา =
+| succession3 = [[วัดระฆังโฆสิตารามวรมหาวิหาร|เจ้าอาวาสวัดระฆังโฆสิตาราม]]
-| พระมารดา = หม่อมบุญมา
+| reign-type3 = ดำรงตำแหน่ง
-| ราชวงศ์ = จักรี
+| reign3 = พ.ศ. 2415 - 2437
+| predecessor3 = [[สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พฺรหฺมรํสี)]]
+| successor3 = [[สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (หม่อมราชวงศ์เจริญ ญาณฉนฺโท)]]
+| birth_name = หม่อมเจ้าทัด
+| birth_date = 9 ตุลาคม พ.ศ. 2365
+| death_style = ชีพิตักษัย
+| death_date = 10 มิถุนายน พ.ศ. 2443 (78 ปี)
+| father1 = [[พระสัมพันธวงศ์เธอ กรมหลวงเสนีบริรักษ์]]
+| mother1 = หม่อมบุญมา
+| dynasty = จักรี
 }}
-'''หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์''' พระนามเดิม '''หม่อมเจ้าทัด เสนีวงศ์''' (9 ตุลาคม พ.ศ. 2365 - 10 มิถุนายน พ.ศ. 2443) อดีต[[เจ้าคณะอรัญวาสี]] [[เจ้าคณะใหญ่หนกลาง|เจ้าคณะใหญ่คณะกลาง]] และ[[เจ้าอาวาส]][[วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร]]
+'''หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์''' พระนามเดิม '''หม่อมเจ้าทัด''' ราชสกุล'''เสนีวงศ์''' (9 ตุลาคม พ.ศ. 2365 - 10 มิถุนายน พ.ศ. 2443) อดีต[[เจ้าคณะอรัญวาสี]] [[เจ้าคณะใหญ่หนกลาง|เจ้าคณะใหญ่คณะกลาง]] และ[[เจ้าอาวาส]][[วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร]]
 == ประวัติ ==
-'''หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์''' มีพระนามเดิมว่า'''หม่อมเจ้าทัด เสนีวงศ์''' ประสูติเมื่อวันพุธ แรม 9 ค่ำ เดือน 11 ปีมะเมีย<ref name="เรื่องตั้ง เล่ม ๑">{{อ้างหนังสือ|ผู้แต่ง =สมมอมรพันธุ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ|ชื่อหนังสือ = เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๑|URL = |จังหวัด = กรุงเทพฯ|พิมพ์ที่ = กรมศิลปากร|ปี = 2545|ISBN = 974-417-530-3|จำนวนหน้า = 428|หน้า = 137-40}}</ref> ตรงกับวันที่ 9 ตุลาคม พ.ศ. 2365  เป็นพระโอรสใน[[พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าแตง กรมหลวงเสนีบริรักษ์]] กับหม่อมบุญมา
+'''หม่อมเจ้าพระสมเด็จพระพุฒาจารย์''' มีพระนามเดิมว่า'''หม่อมเจ้าทัด''' ประสูติเมื่อวันพุธ แรม 9 ค่ำ เดือน 11 ปีมะเมีย<ref name="เรื่องตั้ง เล่ม ๑">{{อ้างหนังสือ|ผู้แต่ง =สมมอมรพันธุ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ|ชื่อหนังสือ = เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๑|URL = |จังหวัด = กรุงเทพฯ|พิมพ์ที่ = กรมศิลปากร|ปี = 2545|ISBN = 974-417-530-3|จำนวนหน้า = 428|หน้า = 137-40}}</ref> ตรงกับวันที่ 9 ตุลาคม พ.ศ. 2365  เป็นพระโอรสใน[[พระสัมพันธวงศ์เธอ กรมหลวงเสนีบริรักษ์]] กับหม่อมบุญมา
-ในรัชสมัย[[พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว]] หม่อมเจ้าทัดได้ผนวชเป็นสามเณรที่[[วัดพระศรีรัตนศาสดาราม]] แล้วไปเล่าเรียนกับ[[สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พฺรหฺมรํสี)|พระมหาโต]] ที่[[วัดระฆังโฆสิตารามวรมหาวิหาร]] จนอายุครบอุปสมบทในปี พ.ศ. 2385 จึงผนวชเป็นภิกษุที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม มี[[สมเด็จพระอริยวงษญาณ สมเด็จพระสังฆราช (ด่อน)]] เป็นพระอุปัชฌาย์ พระมหาโตเป็นพระกรรมวาจาจารย์ ผนวชแล้วไปประทับที่วัดระฆังโฆสิตารามตามเดิม
+ในรัชสมัย[[พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว]] หม่อมเจ้าทัดได้ผนวชเป็นสามเณรที่[[วัดพระศรีรัตนศาสดาราม]] แล้วไปเล่าเรียนกับ[[สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พฺรหฺมรํสี)|พระมหาโต]] ที่[[วัดระฆังโฆสิตารามวรมหาวิหาร]] จนอายุครบอุปสมบทในปี พ.ศ. 2385 จึงผนวชเป็นภิกษุที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม มี[[สมเด็จพระอริยวงษญาณ (ด่อน)]] เป็นพระอุปัชฌาย์ พระมหาโตเป็นพระกรรมวาจาจารย์ ผนวชแล้วไปประทับที่วัดระฆังโฆสิตารามตามเดิม
 พ.ศ. 2392 ได้สอบพระปริยัติธรรมซึ่งจัดที่วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ได้เป็น[[เปรียญธรรม 3 ประโยค]] ถึงปี พ.ศ. 2404 ได้สอบอีกที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ได้เพิ่มอีก 4 ประโยค รวมเป็น[[เปรียญธรรม 7 ประโยค]]
@@ บรรทัด 79: / บรรทัด 89: @@
 [[หมวดหมู่:เปรียญธรรม 7 ประโยค]]
 [[หมวดหมู่:เกจิอาจารย์]]
-[[หมวดหมู่:หม่อมเจ้า]]
+[[หมวดหมู่:หม่อมเจ้าชาย]]
 [[หมวดหมู่:ราชสกุลเสนีวงศ์]]
-[[หมวดหมู่:เจ้านายในพระราชวงศ์จักรีที่ทรงออกผนวช]]
+[[หมวดหมู่:ภิกษุที่เป็นเจ้านายในราชวงศ์จักรี]]
 [[หมวดหมู่:บุคคลจากกรุงเทพมหานคร]]