ผลต่างระหว่างรุ่นของ "กิโลกรัม"
ล r2.7.3) (โรบอต เพิ่ม: zh-classical:公斤 |
ล Bot: Migrating 112 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q11570 (translate me) ป้ายระบุ: ลบลิงก์ข้ามภาษา |
||
บรรทัด 29: | บรรทัด 29: | ||
{{โครง}} |
{{โครง}} |
||
{{Link GA|en}} |
{{Link GA|en}} |
||
[[af:Kilogram]] |
|||
[[als:Kilogramm]] |
|||
[[an:Kilogramo]] |
|||
[[ar:كيلوغرام]] |
|||
[[arz:كيلوجرام]] |
|||
[[ast:Quilogramu]] |
|||
[[ay:Kilu]] |
|||
[[az:Kiloqram]] |
|||
[[ba:Килограмм]] |
|||
[[bat-smg:Kėluograms]] |
|||
[[be:Кілаграм]] |
|||
[[be-x-old:Кіляграм]] |
|||
[[bg:Килограм]] |
|||
[[bn:কিলোগ্রাম]] |
|||
[[bo:སྟོང་ཁེའུ།]] |
|||
[[br:Kilogramm]] |
|||
[[bs:Kilogram]] |
|||
[[ca:Quilogram]] |
|||
[[cs:Kilogram]] |
|||
[[cv:Килограмм]] |
|||
[[cy:Cilogram]] |
|||
[[da:Kilogram]] |
|||
[[de:Kilogramm]] |
|||
[[el:Χιλιόγραμμο]] |
|||
[[en:Kilogram]] |
|||
[[eo:Kilogramo]] |
|||
[[es:Kilogramo]] |
|||
[[et:Kilogramm]] |
|||
[[eu:Kilogramo]] |
|||
[[fa:کیلوگرم]] |
|||
[[fi:Kilogramma]] |
|||
[[fr:Kilogramme]] |
|||
[[frr:Kilogram]] |
|||
[[fur:Chilogram]] |
|||
[[fy:Kilogram]] |
|||
[[ga:Cileagram]] |
|||
[[gan:公斤]] |
|||
[[gl:Quilogramo]] |
|||
[[hak:Kûng-kîn]] |
|||
[[he:קילוגרם]] |
|||
[[hi:किलोग्राम]] |
|||
[[hr:Kilogram]] |
|||
[[ht:Kilogram]] |
|||
[[hu:Kilogramm]] |
|||
[[hy:Կիլոգրամ]] |
|||
[[ia:Kilogramma]] |
|||
[[id:Kilogram]] |
|||
[[is:Kílógramm]] |
|||
[[it:Chilogrammo]] |
|||
[[ja:キログラム]] |
|||
[[jv:Kilogram]] |
|||
[[ka:კილოგრამი]] |
|||
[[kk:Килограмм]] |
|||
[[ko:킬로그램]] |
|||
[[krc:Килограмм]] |
|||
[[ksh:Masse]] |
|||
[[ku:Kîlogram]] |
|||
[[la:Chiliogramma]] |
|||
[[lb:Kilogramm]] |
|||
[[li:Kilogram]] |
|||
[[lmo:Chilo]] |
|||
[[ln:Kilogálame]] |
|||
[[lt:Kilogramas]] |
|||
[[lv:Kilograms]] |
|||
[[mk:Килограм]] |
|||
[[ml:കിലോഗ്രാം]] |
|||
[[mn:Килограмм]] |
|||
[[mr:किलोग्रॅम]] |
|||
[[ms:Kilogram]] |
|||
[[mt:Kilogramm]] |
|||
[[my:ကီလိုဂရမ်]] |
|||
[[nds:Kilogramm]] |
|||
[[new:किलोग्राम]] |
|||
[[nl:Kilogram]] |
|||
[[nn:Kilogram]] |
|||
[[no:Kilogram]] |
|||
[[oc:Quilograma]] |
|||
[[pl:Kilogram]] |
|||
[[pnb:کلوگرام]] |
|||
[[pt:Quilograma]] |
|||
[[qu:Kilugramu]] |
|||
[[ro:Kilogram]] |
|||
[[ru:Килограмм]] |
|||
[[scn:Chilugrammu]] |
|||
[[sco:Kilogramme]] |
|||
[[sh:Kilogram]] |
|||
[[simple:Kilogram]] |
|||
[[sk:Kilogram]] |
|||
[[sl:Kilogram]] |
|||
[[so:Kiilogaraam]] |
|||
[[sq:Kilogrami]] |
|||
[[sr:Килограм]] |
|||
[[su:Kilogram]] |
|||
[[sv:Kilogram]] |
|||
[[sw:Kilogramu]] |
|||
[[szl:Kilogram]] |
|||
[[ta:கிலோகிராம்]] |
|||
[[te:కిలోగ్రాము]] |
|||
[[tl:Kilogramo]] |
|||
[[tr:Kilogram]] |
|||
[[tt:Килограмм]] |
|||
[[uk:Кілограм]] |
|||
[[ur:ألفگرام]] |
|||
[[uz:Kilogramm]] |
|||
[[vec:Chiłogramo]] |
|||
[[vi:Kilôgam]] |
|||
[[war:Kilogramo]] |
|||
[[yi:קילאגראם]] |
|||
[[zh:千克]] |
|||
[[zh-classical:公斤]] |
|||
[[zh-min-nan:Kong-kin]] |
|||
[[zh-yue:千克]] |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 03:12, 8 มีนาคม 2556
บทความนี้ไม่มีการอ้างอิงจากแหล่งที่มาใด |
กิโลกรัม (อังกฤษ: kilogram) สัญลักษณ์ kg เป็นหน่วยฐานเอสไอของมวล นิยามไว้เท่ากับมวลของมวลต้นแบบระหว่างชาติของกิโลกรัม
หน่วยพหุคูณ
พหุคูณย่อย | พหุคูณใหญ่ | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
ค่า | สัญลักษณ์ | ชื่อ | ค่า | สัญลักษณ์ | ชื่อ | |
10–1 g | dg | เดซิกรัม | 101 g | dag | เดคากรัม | |
10–2 g | cg | เซนติกรัม | 102 g | hg | เฮกโตกรัม | |
10–3 g | mg | มิลลิกรัม | 103 g | kg | กิโลกรัม | |
10–6 g | µg | ไมโครกรัม | 106 g | Mg | เมกะกรัม (เมตริกตัน) | |
10–9 g | ng | นาโนกรัม | 109 g | Gg | จิกะกรัม | |
10–12 g | pg | พิโกกรัม | 1012 g | Tg | เทระกรัม | |
10–15 g | fg | เฟมโตกรัม | 1015 g | Pg | เพตะกรัม | |
10–18 g | ag | อัตโตกรัม | 1018 g | Eg | เอกซะกรัม | |
10–21 g | zg | เซปโตกรัม | 1021 g | Zg | เซตตะกรัม | |
10–24 g | yg | ยอกโตกรัม | 1024 g | Yg | ยอตตะกรัม | |
หน่วยที่นิยมใช้แสดงเป็นตัวหนา |
นิยาม
กิโลกรัม ยังคงเป็นหน่วยเอสไอเพียงหน่วยเดียวที่นิยามโดยเทียบกับวัตถุที่มนุษย์สร้างขึ้น แทนที่จะเทียบกับความสัมพันธ์ระหว่างคุณสมบัติพื้นฐานทางฟิสิกส์เช่นหน่วยอื่น ๆ
เมื่อแรกเริ่มนั้น หนึ่งกิโลกรัม นิยามไว้เท่ากับมวลของน้ำบริสุทธิ์ ปริมาตรหนึ่งลิตร ที่อุณหภูมิ 4 องศาเซลเซียสและความดันบรรยากาศมาตรฐาน นิยามข้างต้นวัดให้แม่นยำได้ยาก เนื่องจากความหนาแน่นของน้ำขึ้นอยู่กับความดันบรรยากาศ และความดันนิยามโดยมีมวลเป็นองค์ประกอบ ทำให้เกิดการขึ้นแก่กันเป็นวงกลมในนิยามของกิโลกรัมข้างต้น
เพื่อแก้ปัญหาข้างต้น จึงได้มีการนิยามกิโลกรัมใหม่ให้เท่ากับมวลของมวลมาตรฐานอย่างเที่ยงตรง ซึ่งมวลมาตรฐานดังกล่าวสร้างขึ้นโดยให้มีมวลเทียบเท่ากับมวลในนิยามเดิม นับตั้งแต่ปี ค.ศ. 1889 เป็นต้นมา ระบบเอสไอนิยามให้มวลหนึ่งกิโลกรัมเท่ากับมวลของมวลต้นแบบระหว่างชาติของกิโลกรัม ซึ่งเป็นทรงกระบอกสร้างจากโลหะเจือแพลทินัม-อิริเดียม ความสูงและเส้นผ่านศูนย์กลาง 39 มิลลิเมตร เก็บรักษาไว้ที่สำนักงานระหว่างประเทศว่าด้วยมาตราชั่งตวงวัด (Bureau International des Poids et Mesures) ได้มีการสร้างสำเนาอย่างเป็นทางการของมวลต้นแบบระหว่างชาติฯ ขึ้นหลายชิ้นด้วยกันเพื่อใช้เป็นมวลต้นแบบแห่งชาติ ซึ่งจะนำมาเปรียบเทียบกับมวลต้นแบบระหว่างชาติฯ ("Le Grand Kilo" เลอกรองกีโล) ประมาณทุก 10 ปี มวลต้นแบบระหว่างชาติฯ นั้นสร้างขึ้นราวคริสต์ทศวรรษ 1880
หากถือตามนิยาม ความคลาดเคลื่อนระหว่างการเปรียบเทียบซ้ำแต่ละครั้งของนิยามปัจจุบันจะต้องเป็นศูนย์ ทว่าในการถือปฏิบัติโดยทั่วไป ถือว่าความคลาดเคลื่อนดังกล่าวอยู่ในอันดับ 2 ไมโครกรัม ความคลาดเคลื่อนนี้พบจากการเปรียบเทียบมวลต้นแบบระหว่างชาติฯ กับมวลต้นแบบแห่งชาติทุกชิ้น เนื่องจากมวลต้นแบบแห่งชาติสร้างจากวัสดุเดียวกันและเก็บไว้ในสภาวะเดียวกัน จึงไม่มีเหตุผลเพียงพอที่จะกล่าวได้ว่ามวลต้นแบบระหว่างชาติฯ มีความเสถียรของมวลมากหรือน้อยไปกว่ามวลสำเนาอย่างเป็นทางการชิ้นอื่น ๆ ด้วยเหตุนี้การประมาณการความเสถียรของมวลต้นแบบระหว่างชาติฯ จึงสามารถกระทำได้ กระบวนวิธีเปรียบเทียบดังกล่าวนี้จะกระทำประมาณทุก 40 ปี
ปัจจุบันเราพบว่ามวลต้นแบบระหว่างชาติของกิโลกรัมสูญเสียมวลไปประมาณ 50 ไมโครกรัมตลอดระยะเวลา 100 ปีที่ผ่านมา ซึ่งสาเหตุนั้นยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด (จากรายงานในนิตยสาร แดร์-ชปีเกิล ปี 2003 ฉบับ 26) การที่มวลของมวลต้นแบบฯ เปลี่ยนแปรไปจนสังเกตได้นี้เป็นปัจจัยสำคัญที่ผลักดันให้มีการค้นหานิยามใหม่สำหรับกิโลกรัม เนื่องจากหากเราถือตามนิยามของกิโลกรัมในปัจจุบัน คำกล่าวที่ว่า "วัตถุใด ๆ ก็ตามในเอกภพ (เว้นแต่มวลต้นแบบระหว่างชาติของกิโลกรัม) ที่เมื่อ 100 ปีก่อนมีมวล 1 กิโลกรัม, และไม่มีการเปลี่ยนแปลงใด ๆ นับตั้งแต่นั้นเป็นมา, ปัจจุบันจะมีมวลมากกว่าหนึ่งกิโลกรัมอยู่ 50 ไมโครกรัม" จะต้องนับว่าถูกต้องแม่นยำ เราจะเห็นว่าคำกล่าวข้างต้นขัดแย้งกับสามัญสำนึก นอกจากนี้ยังทำให้สูญเสียความมุ่งหมายในการนิยามหน่วยมาตรฐานของมวลไป เนื่องจากมาตรฐานไม่ควรเปลี่ยนแปลงไปอย่างไรก็ได้เมื่อเวลาผ่านไป