สงครามโปแลนด์–โซเวียต

สงครามโปแลนด์-โซเวียต
เป็นส่วนหนึ่งของ สงครามกลางเมืองรัสเซีย
ทหารโปแลนด์กำลังยึดธงชัยของกองทัพแดงหลังยุทธการที่วอร์ซอ (ค.ศ. 1920)
วันที่ 14 กุมภาพันธ์ 1919 – 18 มีนาคม 1921 (2 ปี 1 เดือน 4 วัน) สถานที่ ยุโรปกลาง ยุโรปตะวันออกและ โปแลนด์ ผลลัพธ์ โปแลนด์ได้ชัยชนะ สนธิสัญญาสันติภาพริกา
คู่ขัดแย้ง
สหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตยูเครน	สาธารณรัฐโปแลนด์ที่ 2 สาธารณรัฐประชาชนยูเครน
ผู้บัญชาการหรือผู้นำ
เลออน ทรอตสกี มีคาอิล ตูคาเชฟสกี (แนวรบด้านตะวันตก) โจเซฟ สตาลิน (แนวลวูฟ) อเล็กซานเดอร์ เยโกรอฟ (แนวรบตะวันตกเฉียงใต้) เซมิออน บูดิออนนืย (กองทัพทหารม้าที่ 1)	ยูแซฟ ปิวซุดสกี ตาเดอุช รอซวาดอฟสกี แอดวาร์ด รึดซ์-ชมิกวือ ววาดือสวัฟ ซีกอร์สกี ซีมอน เปตลูย์รา
กำลัง
From ~50,000 in early 1919 to almost 800,000 in summer 1920	From ~50,000 in early 1919 to ~738,000 in August 1920
กำลังพลสูญเสีย
estimated 60,000 killed 80,000 – 157,000 taken prisoner (including rear-area personnel)	About 48,000 killed 113,518 wounded 51,351 taken prisoner ------------------------ Names of Polish Armed Forces mortal casualties in period 1918 – 1920 totaling 47,055

สงครามโปแลนด์-โซเวียต (เดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 1919 – เดือนมีนาคม ค.ศ. 1921) เป็นการขัดกันด้วยอาวุธระหว่างรัสเซียโซเวียตและยูเครนโซเวียตฝ่ายหนึ่งกับสาธารณรัฐโปแลนด์ที่ 2 และสาธารณรัฐประชาชนยูเครนอีกฝ่ายหนึ่งเหนือการควบคุมดินแดนซึ่งเทียบเท่ากับประเทศยูเครนและบางส่วนของประเทศเบลารุสปัจจุบัน สุดท้ายฝ่ายโซเวียต หลังการรุกไปทางตะวันตก ค.ศ. 1918–1919 หวังยึดครองโปแลนด์อย่างสมบูรณ์ และในบางช่วงของสงครามก็ดูเป็นไปได้

ยูแซฟ ปิวซุดสกี (Józef Piłsudski) ประมุขแห่งรัฐโปแลนด์ รู้สึกว่าสบเวลาเหมาะในการขยายชายแดนโปแลนด์ไปทางตะวันออกให้ไกลที่สุดเท่าที่เป็นไปได้ ตามด้วยสหพันธรัฐอินเตอร์มาเรียม (Intermarium) รัฐยุโรปตะวันออก-กลางที่มีโปแลนด์เป็นผู้นำให้เป็นกำแพงต่อการกำเนิดใหม่ของจักรวรรดินิยมเยอรมันและรัสเซีย ขณะเดียวกัน เลนินซึ่งมองโปแลนด์ว่าเป็นสะพานที่กองทัพแดงต้องข้ามเพื่อสนับสนุนขบวนการคอมมิวนิสต์อื่นและนำการปฏิวัติยุโรปอื่นอีก ใน ค.ศ. 1919 กองทัพโปแลนด์ควบคุมเวสเทิร์นยูเครนเป็นบริเวณกว้าง หลังเป็นผู้ชนะจากสงครามโปแลนด์–ยูเครน สาธารณรัฐประชาชนเวสเทิร์นยูเครน ซึ่งมี Yevhen Petrushevych เป็นผู้นำ พยายามสร้างรัฐยูเครนบนดินแดนซึ่งทั้งฝ่ายโปแลนด์และยูเครนอ้างสิทธิ์ ขณะเดียวกัน ยูเครนส่วนของรัสเซีย ซีมอน เปตลูย์รา (Symon Petliura) พยายามป้องกันและเสริมสร้างสาธารณรัฐประชาชนโปแลนด์ แต่เมื่อบอลเชวิคเริ่มเป็นฝ่ายได้เปรียบในสงครามกลางเมืองรัสเซีย พวกเขาเริ่มรุกไปทางตะวันตกสู่ดินแดนยูเครนส่วนพิพาท ทำให้กำลังของ เปตลูย์รา ถอยไปโปโดเลีย เมื่อสิ้น ค.ศ. 1919 มีการตั้งแนวร่วมชดเจนเมื่อ เปตลูย์รา ตัดสินใจเป็นพันธมิตรกับปิลซุดสกี การปะทะชายแดนบานปลายระหว่างการรุกเคียฟของปิลซุดสกีในเดือนเมษายน ค.ศ. 1920 การรุกของโปแลนด์ถูกกองทัพแดงตีโต้ตอบสำเร็จในทีแรก ปฏิบัติการของโซเวียตขับกองทัพโปแลนด์ถอยไปทางตะวันตกถึงกรุงวอร์ซอ เมืองหลวงของโปแลนด์ ขณะที่หน่วยอำนวยการยูเครนหนีไปยุโรปตะวันตก ขณะเดียวกัน ตะวันตกกลัวว่ากองทัพโซเวียตที่เข้าใกล้ชายแดนเยอรมันเพิ่มความสนใจในสงครามของชาติตะวันตก กลางฤดูร้อน ดูเหมือนกรุงวอร์ซอจะเสียแน่นอน แต่ในกลางเดือนสิงหาคม กระแสก็พลิกอีกครั้ง เมื่อกองทัพโปแลนด์ได้ชัยอย่างคาดไม่ถึงและเด็ดขาดในยุทธการที่วอร์ซอ ในห้วงที่โปแลนด์รุกไปทางตะวันออก ฝ่ายโซเวียตขอเจรจาสันติภาพและสงครามยุติด้วยการหยุดยิงในเดือนตุลาคม ค.ศ. 1920

มีการลงนามสนธิสัญญาสันติภาพริกา สนธิสัญญาสันติภาพอย่างเป็นทางการ เมื่อวันที่ 18 มีนาคม ค.ศ. 1921 ซึ่งแบ่งดินแดนพิพาทระหว่างโปแลนด์และโซเวียตรัสเซีย สงครามนี้เป็นตัวตัดสินใหญ่ซึ่งชายแดนโซเวียต–โปแลนด์ระหว่างสงครามโลก ดินแดนกวางใหญ่ที่จัดสรรให้โปแลนด์ในสนธิสัญญาริกากลายเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียตหลังสงครามโลกครั้งที่สอง เมื่อชายแดนตะวันออกของโปแลนด์ถูกฝ่ายสัมพันธมิตรกำหนดใหม่ให้สอดคล้องใกล้เคียงกับแนวเคอร์ซอน (Curzon Line) ค.ศ. 1920

ดูเพิ่ม

• สงครามกลางเมืองรัสเซีย
• สนธิสัญญาสันติภาพริกา

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิคำคมมีคำคมเกี่ยวกับ สงครามโปแลนด์–โซเวียต

• Electronic Museum of the Polish-Soviet War
• The Bolsheviks and the "Export of Revolution": The Russo-Polish War
• Bibliography of the Polish-Soviet War by Anna M. Cienciala, University of Kansas
• Russo-Polish War 1919–20 at Onwar.com
• Maps of the Polish-Bolshevik War: Campaign Maps (Battle of Warsaw) by Robert Tarwacki ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (archived ตุลาคม 27, 2009).
• A Knock on the Door – chapter three of Wesley Adamczyk's memoirs of the Polish-Soviet war, When God Looked.
• Sławomir Majman, War and Propaganda, Warsaw Voice, 23 August 1998
• The Russo-Polish War, 1919–1920: A Bibliography of Materials in English by John A. Drobnicki. Originally Published in the Polish Review, XLII, no. 1 (Mar. 1997), 95–104