ข้ามไปเนื้อหา

ลูทีน

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ลูทีน
Space-filling model of lutein
ชื่อ
IUPAC name
β,ε-carotene-3,3'-diol
ชื่ออื่น
Luteine; trans-lutein; 4-​[18-​(4-​Hydroxy-​2,6,6-​trimethyl-​1-​cyclohexenyl)-​3,7,12,16-​tetramethyloctadeca-​1,3,5,7,9,11,13,15,17-​nonaenyl]-​3,5,5-​trimethyl-​cyclohex-​2-​en-​1-​ol
Xanthophyll
เลขทะเบียน
3D model (JSmol)
ChEBI
ChEMBL
เคมสไปเดอร์
ECHA InfoCard 100.004.401 แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ
เลขอี E161b (colours)
UNII
  • InChI=1S/C40H56O2/c1-29(17-13-19-31(3)21-23-37-33(5)25-35(41)27-39(37,7)8)15-11-12-16-30(2)18-14-20-32(4)22-24-38-34(6)26-36(42)28-40(38,9)10/h11-25,35-37,41-42H,26-28H2,1-10H3/b12-11+,17-13+,18-14+,23-21+,24-22+,29-15+,30-16+,31-19+,32-20+/t35-,36+,37-/m0/s1 checkY
    Key: KBPHJBAIARWVSC-RGZFRNHPSA-N checkY
  • InChI=1S/C40H56O2/c1-29(17-13-19-31(3)21-23-37-33(5)25-35(41)27-39(37,7)8)15-11-12-16-30(2)18-14-20-32(4)22-24-38-34(6)26-36(42)28-40(38,9)10/h11-25,35-37,41-42H,26-28H2,1-10H3/b12-11+,17-13+,18-14+,23-21+,24-22+,29-15+,30-16+,31-19+,32-20+/t35-,36+,37-/m0/s1
    Key: KBPHJBAIARWVSC-RGZFRNHPBY
  • Key: KBPHJBAIARWVSC-RGZFRNHPSA-N
  • CC1=C(C(C[C@@H](C1)O)(C)C)/C=C/C(=C/C=C/C(=C/C=C/C=C(\C)/C=C/C=C(\C)/C=C/[C@H]2C(=C[C@@H](CC2(C)C)O)C)/C)/C
คุณสมบัติ
C40H56O2
มวลโมเลกุล 568.871 g/mol
ลักษณะทางกายภาพ ของแข็งผลึกสีแดง-ส้ม
จุดหลอมเหลว 190 องศาเซลเซียส (374 องศาฟาเรนไฮต์; 463 เคลวิน)[1]
ไม่ละลาย
ความสามารถละลายได้ ใน ไขมัน ละลายได้
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa

ลูทีน (อังกฤษ: lutein) เป็นสารกลุ่มแคโรทีนอยด์และแซนโทฟิลล์ ลักษณะเป็นของแข็งสีแดงส้ม ไม่ละลายน้ำ มีมวลโมเลกุล 568.9 g/mol[2] ลูทีนเป็นไอโซเมอร์กับซีอาแซนทินโดยมีสูตรเคมีเหมือนกันคือ C40H56O2 นอกจากนี้ยังมีโครงสร้างที่มีอะตอมคาร์บอน 40 อะตอมและวงแหวนที่ปลายเหมือนกัน แต่ต่างกันตรงตำแหน่งของพันธะคู่ที่วงแหวน ทำให้ลูทีนมีตำแหน่งไครัล 3 ตำแหน่ง ในขณะที่ซีอาแซนทินมี 2 ตำแหน่ง[3] ชื่อลูทีนมาจากคำภาษาละติน luteus แปลว่า สีเหลือง[4]

ลูทีนสามารถสังเคราะห์ได้ในพืชโดยมีสารตั้งต้นมาจากเดลตา-แคโรทีน[5] พืชใช้ลูทีนในการปรับกลไกการรับแสงระหว่างการสังเคราะห์แสง[6] มนุษย์ได้รับลูทีนจากการทานพืช เมื่อรับลูทีนซึ่งเป็นแคโรทีนอยด์ที่ละลายในไขมันเข้าไป ลูทีนจะผ่านระบบย่อยอาหารไปพร้อมกับลิพิดอื่น ๆ เช่น คอเลสเตอรอล ฟอสโฟลิพิดหรือกรดไขมันอิสระ ก่อนจะถูกดูดซึมที่ลำไส้เล็กผ่านเอนเทอโรไซต์[7] ลูทีนเป็นหนึ่งในสารแคโรทีนอยด์สองชนิดที่พบเฉพาะในตา โดยพบมากบริเวณจุดเหลืองจอตา (macula lutea) ซึ่งเป็นพื้นที่วงรีใกล้กับกลางจอตา[8]

ลูทีนเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่พบในอาหารหลายชนิด ได้แก่ คะน้า ปวยเล้ง บรอกโคลี ผักกาดหอม หน่อไม้ฝรั่ง ถั่วลันเตา ข้าวโพด ฟักทอง มะเขือเทศ และไข่แดง[9][10] เมื่อใช้เป็นวัตถุเจือปนอาหาร ลูทีนจะมีเลขอีคือ E161b มีงานวิจัยบางส่วนรายงานว่าลูทีนช่วยบำรุงสายตา ลดความเสี่ยงเป็นต้อกระจก และโรคจุดภาพชัดของจอตาเสื่อม[11][12][13]

อ้างอิง

[แก้]
  1. ↑ MSDS at Carl Roth (Lutein Rotichrom, German).
  2. ↑ "Lutein - MSDS". Fisher Scientific. สืบค้นเมื่อ October 25, 2019.
  3. ↑ "Lutein and Zeaxanthin Molecule". World of Molecules. สืบค้นเมื่อ October 25, 2019.
  4. ↑ "Lutein - Definition". Dictionary.com. สืบค้นเมื่อ October 25, 2019.
  5. ↑ "Lutein biosynthesis". BioCyc. สืบค้นเมื่อ October 25, 2019.
  6. ↑ Jahns, Peter; Holzwarth, Alfred R. (January 2012). "The role of the xanthophyll cycle and of lutein in photoprotection of photosystem II". Biochimica et Biophysica Acta (BBA) - Bioenergetics. 1817 (1): 182–193. สืบค้นเมื่อ October 25, 2019.
  7. ↑ Reboul, Emmanuelle (April 2019). "Mechanisms of Carotenoid Intestinal Absorption: Where Do We Stand?". Nutrients. 11 (4). สืบค้นเมื่อ October 25, 2019.
  8. ↑ Eisenhauer, Bronwyn; Natoli, Sharon; Flood, Victoria M. (February 2017). "Lutein and Zeaxanthin—Food Sources, Bioavailability and Dietary Variety in Age-Related Macular Degeneration Protection". Nutrients. 9 (2). สืบค้นเมื่อ October 25, 2019.
  9. ↑ "Lutein" (PDF). Agricultural Marketing Service - USDA. สืบค้นเมื่อ October 24, 2019.
  10. ↑ Lehman, Shereen (September 20, 2019). "15 Healthy Foods That Are High in Lutein". Verywell Fit. สืบค้นเมื่อ October 25, 2019.
  11. ↑ "NIH study provides clarity on supplements for protection against blinding eye disease". US National Eye Institute, National Institutes of Health, Bethesda, MD. 5 May 2013. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-08-15. สืบค้นเมื่อ 10 August 2017.
  12. ↑ "Carotenoids". Micronutrient Information Center, Linus Pauling Institute, Oregon State University, Corvallis. July 2016. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-05-21. สืบค้นเมื่อ 10 August 2017.
  13. ↑ O'Brien, Sharon (July 11, 2018). "Lutein and Zeaxanthin: Benefits, Dosage and Food Sources". Healthline. สืบค้นเมื่อ October 25, 2019.

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]
Stub icon

บทความเคมีนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ลูทีน&oldid=10525966"