ข้ามไปเนื้อหา

กรดไขมัน

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
กรดบูไตริก, ห่วงโซ่กรดไขมันสั้น

กรดไขมัน (อังกฤษ: Fatty acid) เป็นกรดคาร์บอกซิลิก (carboxylic acid) ซึ่งมีหางเป็นโซ่แบบ อะลิฟาติก (aliphatic) ยาวมีทั้งกรดไขมันอิ่มตัว (saturated) และกรดไขมันไม่อิ่มตัว (unsaturated) กรดไขมันจะมีคาร์บอน อย่างน้อย 8 อะตอม และส่วนใหญ่จะเป็นจำนวนเลขคู่ เพราะกระบวนการชีวสังเคราะห์ ของกรดไขมันจะเป็นการเพิมโมเลกุลของอะซิเตต ซึ่งมีคาร์บอน อยู่ 2 อะตอม

ในอุตสาหกรรม กรดไขมันผลิตโดยการไฮโดรไลสิส (hydrolysis) เอสเตอร์ ลิงเกจส์ ในไขมัน หรือน้ำมันในรูปของ ไตรกลีเซอไรด์ (triglyceride) ด้วยการกำจัด กลีเซอรอล ออกไป ดู โอลีโอเคมิคอล (oleochemical)

ชนิดของกรดไขมัน

[แก้]
โมเลกุลจำนวนมากของกรดไขมัน

กรดไขมันที่มีพันธะคู่จะเรียกว่ากรดไขมันไม่อิ่มตัว กรดไขมันที่ไม่มีพันธะคู่จะเรียกว่ากรดไขมันอิ่มตัว จะแตกต่างกันในความยาวเช่นกัน

ความยาวของห่วงโซ่กรดไขมันอิสระ

[แก้]

ห่วงโซ่กรดไขมันที่แตกต่างกันตามความยาวแบ่งออกมักจะสั้นไปยาวมาก

กรดไขมันไม่อิ่มตัว

[แก้]
การเปรียบเทียบ ทรานส์ ไอโซเมอร์ (บนสุด) กรดอีลไอดิก และซีส ไอโซเมอร์ กรดโอเลอิก

กรดไขมันไม่อิ่มตัวมีอย่างน้อยอยู่ 1 มากกว่าพันธะคู่ระหว่างอะตอมคาร์บอน (คู่ของอะตอมคาร์บอนเชื่อมต่อกันด้วยพันธะคู่สามารถอิ่มตัวโดยการเพิ่มไฮโดรเจนอะตอมที่แปลงจากพันธะคู่ไปพันธะเดี่ยว ดังนั้นพันธะคู่จึงเรียกว่ากรดไขมันไม่อิ่มตัว) 2 อะตอมคาร์บอนในห่วงโซ่ที่ถูกผูกไว้ไปด้านข้างของพันธะคู่สามารถเกิดขึ้นได้ในการกำหนดค่าซีสหรือทรานส์

ซีส
การกำหนดค่า ซีส หมายถึงอะตอมไฮโดรเจนที่อยู่ใกล้เคียงในด้านเดียวกันของพันธะคู่ ความแข็งแกร่งของพันธะคู่ที่แข็งตัวทั้งโครงสร้างและ ในส่วนของ ซีส ไอโซเมอร์ ที่เป็นสาเหตุที่ห่วงโซ่จะโค้งรวมถึงควบคุมอิสระในโครงสร้างของกรดไขมันพันธะคู่โซ่มีอยู่ในการกำหนดค่า ซีส ความยืดหยุ่นมีน้อย ในขณะที่ห่วงโซ่มีจำนวนมากในพันธะซีส ที่จะกลายโค้งที่ค่อนข้างอยู่ในโครงสร้างที่เข้าถึงได้มากที่สุด ตัวอย่างเช่น กรดโอเลอิก มีพันธะคู่อยู่ 1 มี "ปม" ในนั้นขณะกรดไลโนเลอิก กับ 2 พันธะคู่ มีความโค้งที่เด่นชัดมากขึ้น กรดอัลฟาไลโนเลอิก กับ 3 พันธะคู่ ช่วยอยู่ในรูปร่างคล้ายตะขอ ผลของอันนี้ก็คือในสภาพแวดล้อมที่จำกัด ช่นเมื่อมีกรดไขมันเป็นส่วนหนึ่งของ phospholipid ใน ไขมันbilayer หรือไตรกลีเซอไรด์ในไขมันขนาดหยด พันธะซีสกำหนดความสามารถของกรดไขมันที่จะเต็มไปอย่างใกล้ชิด และอาจส่งผลกระทบต่ออุณหภูมิหลอมเหลวของเยื่อหุ้มเซลล์หรือของไขมัน
ทรานส์
ตัวอย่างของกรดไขมันไม่อิ่มตัว
ชื่อทั่วไปโครงสร้างทางเคมีΔxC:Dnx
กรดเมไรซโตเลอิกCH3 (CH2) 3CH=CH (CH2) 7COOHcis914:1n−5
กรดพาลไมโตโตเลอิกCH3 (CH2) 5CH=CH (CH2) 7COOHcis916:1n−7
กรดซาไพเอนิกCH3 (CH2) 8CH=CH (CH2) 4COOHcis616:1n−10
กรดโอเลอิกCH3 (CH2) 7CH=CH (CH2) 7COOHcis918:1n−9
กรดอีลไอดิกCH3 (CH2) 7CH=CH (CH2) 7COOHtrans918:1n−9
กรดเวกเซนนิกCH3 (CH2) 5CH=CH (CH2) 9COOHtrans1118:1n−7
กรดไลโนเลอิกCH3 (CH2) 4CH=CHCH2CH=CH (CH2) 7COOHcis, cis9, Δ1218:2n−6
กรดไลโนเลย์ดิกCH3 (CH2) 4CH=CHCH2CH=CH (CH2) 7COOHtrans, trans9, Δ1218:2n−6
เอ-กรดไลโนเลอิกCH3CH2CH=CHCH2CH=CHCH2CH=CH (CH2) 7COOHcis, cis, cis9, Δ12, Δ1518:3n−3
กรดอาเรชโดนิกCH3 (CH2) 4CH=CHCH2CH=CHCH2CH=CHCH2CH=CH (CH2) 3COOHNIST เก็บถาวร 2009-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนcis, cis, cis, cis5Δ8, Δ11, Δ1420:4n−6
กรดไอโคซาเพนตาอีโนอิกCH3CH2CH=CHCH2CH=CHCH2CH=CHCH2CH=CHCH2CH=CH (CH2) 3COOHcis, cis, cis, cis, cis5, Δ8, Δ11, Δ14, Δ1720:5n−3
กรดอีรูซิกCH3 (CH2) 7CH=CH (CH2) 11COOHcis1322:1n−9
กรดโดโคซาเฮซาอีโนอิCH3CH2CH=CHCH2CH=CHCH2CH=CHCH2CH=CHCH2CH=CHCH2CH=CH (CH2) 2COOHcis, cis, cis, cis, cis, cis4, Δ7, Δ10, Δ13, Δ16, Δ1922:6n−3

กรดไขมันจำเป็น

[แก้]

กรดไขมันที่จำเป็นโดยร่างกายมนุษย์และสัตว์ แต่ไม่สามารถสังเคราะห์ขึ้นเองได้

กรดไขมันอิ่มตัว

[แก้]

กรดไขมันอิ่มตัวที่มีสายห่วงโซ่กรดคาร์บอกซีลิกยาวว่ามักจะมีระหว่างวันที่ 12 และ 24 อะตอมคาร์บอนและไม่มีพันธะคู่ ดังนั้นกรดไขมันอิ่มตัวจะอิ่มตัวกับไฮโดรเจน (ตั้งแต่พันธะคู่ลดจำนวนของไฮโดรเจนในแต่ละคาร์บอน) เพราะกรดไขมันอิ่มตัวมีเฉพาะพันธะเดี่ยว อะตอมคาร์บอนแต่ละภายในห่วงโซ่มี 2 ไฮโดรเจนอะตอม (ยกเว้นโอเมก้าคาร์บอนที่ปลายซึ่งมี 3 ไฮโดรเจน)

ตัวอย่างของกรดไขมันอิ่มตัว
ชื่อทั่วไปโครงสร้างทางเคมีC:D
Caprylic acidCH3 (CH2) 6COOH8:0
Capric acidCH3 (CH2) 8COOH10:0
Lauric acidCH3 (CH2) 10COOH12:0
Myristic acidCH3 (CH2) 12COOH14:0
Palmitic acidCH3 (CH2) 14COOH16:0
Stearic acidCH3 (CH2) 16COOH18:0
Arachidic acidCH3 (CH2) 18COOH20:0
Behenic acidCH3 (CH2) 20COOH22:0
Lignoceric acidCH3 (CH2) 22COOH24:0
Cerotic acidCH3 (CH2) 24COOH26:0

กรดไขมันในอาหารไขมัน

[แก้]

ตารางต่อไปนี้จะช่วยให้กรดไขมัน วิตามินอี และองค์ประกอบคอเลสเตอรอลของอาหารไขมันบางส่วนร่วมกัน[3] [4]

อิ่มตัวไม่อิ่มตัวเชิงเดี่ยวไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อนคอเลสเตอรอลวิตามินอี
กรัม/100กรัมกรัม/100กรัมกรัม/100กรัมมิลลิกรัม/100กรัมมิลลิกรัม/100กรัม
ไขมันสัตว์
น้ำมันหมู40.843.89.6930.00
น้ำมันเป็ด[5]33.249.312.91002.70
เนย54.019.82.62302.00
ไขมันพืช
น้ำมันมะพร้าว85.26.61.70.66
น้ำมันปาล์ม45.341.68.3033.12
น้ำมันเมล็ดฝ้าย25.521.348.1042.77
น้ำมันจมูกข้าวสาลี18.815.960.70136.65
น้ำมันถั่วเหลือง14.523.256.5016.29
น้ำมันมะกอก14.069.711.205.10
น้ำมันข้าวโพด12.724.757.8017.24
น้ำมันดอกทานตะวัน11.920.263.0049.0 
น้ำมันดอกคำฝอย10.212.672.1040.68
น้ำมันเฮมพ์1015750
คาโนลา/น้ำมันเมล็ดต้นเรพ5.364.324.8022.21

ดูเพิ่ม

[แก้]

อ้างอิง

[แก้]
  1. Medscape: Free CME, Medical News, Full-text Journal Articles & More
  2. Christopher Beermann1, J Jelinek1, T Reinecker2, A Hauenschild2, G Boehm1, and H-U Klör2, "Short term effects of dietary medium-chain fatty acids and n-3 long-chain polyunsaturated fatty acids on the fat metabolism of healthy volunteers เก็บถาวร 2012-03-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน"
  3. Food Standards Agency (1991). "Fats and Oils". McCance & Widdowson's the Composition of Foods. Royal Society of Chemistry.
  4. Ted Altar. "More Than You Wanted To Know About Fats/Oils". Sundance Natural Foods Online. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-12-05. สืบค้นเมื่อ 2006-08-31.
  5. U. S. Department of Agriculture. "USDA National Nutrient Database for Standard Reference". U. S. Department of Agriculture. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-03-03. สืบค้นเมื่อ 2010-02-17.

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]