พระยาจุฬาราชมนตรี (แก้ว)

พระยาจุฬาราชมนตรี (แก้ว)
จุฬาราชมนตรี
ดำรงตำแหน่ง พ.ศ. 2199 – พ.ศ. 2225
กษัตริย์	สมเด็จพระนารายณ์มหาราช
ก่อนหน้า	เจ้าพระยาบวรราชนายก (เฉกอะหมัด)
ถัดไป	พระยาจุฬาราชมนตรี (สน)
ข้อมูลส่วนบุคคล
บิดา	พระยาศรีเนาวรัตน์ (อากามะหะหมัด)
มารดา	ท่านชี
ศาสนา	อิสลาม นิกายชีอะฮ์

พระยาจุฬาราชมนตรี (แก้ว) เกิดเมื่อปีใดไม่ปรากฏ บิดาคือพระยาศรีเนาวรัตน์ (อากามะหะหมัด) มารดาชื่อท่านชี ในสำเภากษัตริย์สุลัยมานกล่าวว่าสมเด็จพระนารายณ์มหาราชทรงตั้งชื่อว่า ชูชี (แปลว่าดวงใจ) เป็นน้องชายของเจ้าพระยาศรีไสยหาญณรงค์ (ยี) ในสำเภากษัตริย์สุลัยมานกล่าวว่าสมเด็จพระนารายณ์มหาราชทรงตั้งชื่อว่า ชูเกีย (แก้วตาของฉัน) มีศักดิ์เป็นหลานตาของเจ้าพระยาบวรราชนายก (เฉกอะหมัด) เริ่มรับราชการโดยถวายตัวเป็นมหาดเล็กในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช จนได้เป็นหลวงศรียศ (แก้ว) ท่านได้รับการแต่งตั้งให้เป็นจุฬาราชมนตรีในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราชจนถึงสมัยสมเด็จพระเพทราชา

ช่วงที่ท่านเป็นจุฬาราชมนตรีอยู่นั้น เป็นช่วงที่เจ้าพระยาวิชาเยนทร์เรืองอำนาจและมีความขัดแย้งระหว่างชาวคริสต์และมุสลิมในราชอาณาจักรมาก และคาดว่าท่านเป็นจุฬาราชมนตรีคนที่เจ้าพระยาวิชาเยนทร์เอ่ยถึงว่าลงไปเจรจาที่เมืองปัตตาเวียเกี่ยวกับความขัดแย้งที่เกิดขึ้นในมะละกาในจดหมายที่เขาส่งถึงบาทหลวงเดอลาแซส

ในสำเภากษัตริย์สุลัยมานให้ข้อมูลที่แตกต่างว่าเจ้าพระยาศรีไสยหาญณรงค์ (ยี) และพระยาจุฬาราชมนตรี (แก้ว) เป็นคนโง่เขลาอ่อนหัด และถูกชาวอิหร่านคนอื่นๆ ชักนำให้ประพฤติตัวสำมะเลเทเมา และไปคบหากับพระอนุชาของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ทำให้พระองค์ทรงระแวงว่าอาจจะสนับสนุนพระอนุชาในการแย่งชิงราชสมบัติ จึงทรงลดตำแหน่งของทั้ง 2 ลง ต่อมาไม่นานก็ทรงพระพิโรธและลงพระราชอาญาด้วยการเนรเทศไปอยู่ที่เกาะแห่งหนึ่ง เมื่อคณะทูตอิหร่านเดินทางเข้ามาในสยามเมื่อ พ.ศ. 2227 ก็ไม่ทราบชะตากรรมของทั้ง 2 แล้ว

อ้างอิง

• สำละ วรนิวัฒน์. การเผยแพร่อิสลามในสยาม ใน มุสลิมมัสยิดต้นสนกับบรรพชน 3 ยุคสมัย. กทม. : จิรัชการพิมพ์, 2544.
• เอกราช มูเก็ม. จุฬาราชมนตรี ประวัติศาสตร์ผู้นำไทยมุสลิมจากสมัยอยุธยาถึงยุคทักษิณ. กทม. : ร่วมด้วยช่วยกัน, 2549. หน้า 21-22.