ข้ามไปเนื้อหา

กล่องเสียงอักเสบอุดกั้น

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ครุป
ชื่ออื่นกล่องเสียงและท่อลมอักเสบ (laryngotracheitis), กล่องเสียงอักเสบระดับใต้สายเสียง(subglottic laryngitis), กล่องเสียงอักเสบอุดกั้น (obstructive laryngitis), กล่องเสียงท่อลมและหลอดลมอักเสบ (laryngotracheobronchitis)
ลักษณะตีบแคบบริเวณฝาปิดกล่องเสียง (steeple sign) ในภาพถ่ายรังสีบริเวณคอในท่าตรงของผู้ป่วยเด็กที่มีอาการกล่องเสียงอักเสบอุดกั้น
สาขาวิชากุมารเวชศาสตร์
อาการไอเสียงก้อง, หายใจเสียงดัง, มีไข้, คัดจมูก[1]
ระยะดำเนินโรคส่วนใหญ่หายใน 1–2 วัน, บางรายอาจเป็นนานถึง 7 วัน[2]
สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากการติดเชื้อไวรัส[1]
วิธีวินิจฉัยวินิจฉัยจากอาการ[3]
โรคอื่นที่คล้ายกันฝาปิดกล่องเสียงอักเสบ, สิ่งแปลกปลอมในทางหายใจ, ท่อลมอักเสบจากแบคทีเรีย[3][4]
การป้องกันการให้วัคซีนไข้หวัดใหญ่ และวัคซีนป้องกันโรคคอตีบ[4]
ยาสเตอรอยด์, เอพิเนฟรีน[3][4]
ความชุกร้อยละ 15 ของเด็กในบางช่วง[3][4]
การเสียชีวิตพบน้อย[1]

ครุป[5] หรือ กล่องเสียงอักเสบอุดกั้น (อังกฤษ: croup, acute obstructive laryngitis) เป็นการติดเชื้อในระบบหายใจอย่างหนึ่งที่มักเกิดจากไวรัส[1] ภาวะนี้จะทำให้ท่อลมบวม ขัดขวางการหายใจ และทำให้เกิดอาการสำคัญได้แก่ การไอเสียงก้องคล้ายเสียงสุนัขเห่า การมีเสียงฮี้ด (stridor) ขณะหายใจ และเสียงแหบ[1] ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการไข้และน้ำมูกไหลร่วมด้วย[1] อาการของโรคมีทั้งเป็นเล็กน้อย ปานกลาง และรุนแรง[2] มักเริ่มเป็นหรือเป็นมากเวลากลางคืน[1][2] ระยะเวลาของการเจ็บป่วยรวมแล้วประมาณ 1–2 วัน[6]

ไวรัสที่เป็นสาเหตุของครุปมีหลายอย่าง ที่พบบ่อยได้แก่เชื้อไวรัสพาราอินฟลูเอนซา และไวรัสอินฟลูเอนซา (หรือเชื้อไข้หวัดใหญ่)[1] แบคทีเรียก็ทำให้เกิดโรคนี้ได้แต่พบได้น้อยกว่า[4] การวินิจฉัยส่วนใหญ่ทำโดยอาศัยประวัติและผลการตรวจร่างกาย ก่อนวินิจฉัยจำเป็นต้องวินิจฉัยแยกเอาโรคอื่นที่อันตรายกว่า เช่น ฝาปิดกล่องเสียงอักเสบ หรือสิ่งแปลกปลอมอุดกั้นทางเดินหายใจ ออกไปให้ได้ก่อน[3] การตรวจทางห้องปฏิบัติการต่าง ๆ เช่น การตรวจเลือด การถ่ายภาพรังสี หรือการเพาะเชื้อ ส่วนใหญ่ไม่มีความจำเป็นนัก[3]

เชื้อที่เป็นสาเหตุของครุปบางส่วนป้องกันได้ด้วยการฉีดวัคซีน เช่น เชื้อไข้หวัดใหญ่ และเชื้อคอตีบ[4] การรักษาที่สำคัญคือการให้สเตอรอยด์ครั้งเดียว ซึ่งอาจให้กินหรือให้ฉีดก็ได้[1] ถ้าอาการรุนแรงอาจจำเป็นต้องใช้ยาเอพิเนฟรีนพ่นแบบฝอยละอองเข้าทางการหายใจ[1][7] ผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงบางรายอาจจำเป็นต้องนอนรักษาในโรงพยาบาล คิดเป็นประมาณ 1–5% ของผู้ป่วยทั้งหมด[8]

โรคนี้ค่อนข้างพบได้บ่อย เด็กประมาณ 15% จะเคยป่วยโรคนี้[3] ช่วงอายุที่พบบ่อยที่สุดคือระหว่าง 6 เดือน ถึง 5 ปี แต่บางครั้งก็พบได้ในเด็กโตถึงอายุ 15 ปี[2][3][8] พบในเพศชายบ่อยกว่าเพศหญิงเล็กน้อย[8] มักพบมากในฤดูใบไม้ร่วง[8] ในยุคก่อนที่จะมีการฉีดวัคซีนโรคนี้มักเกิดจากเชื้อคอตีบ และมักเป็นอันตรายถึงชีวิต[4][9] ปัจจุบันครุปจากเชื้อคอตีบพบได้น้อยมากเนื่องจากมีการให้วัคซีนโรคคอตีบอย่างกว้างขวาง[10]

อ้างอิง

[แก้]
  1. 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 Rajapaksa S, Starr M (May 2010). "Croup – assessment and management". Aust Fam Physician. 39 (5): 280–2. PMID 20485713.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 Johnson D (2009). "Croup". Clin Evid (Online). 2009. PMC 2907784. PMID 19445760.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 Everard ML (กุมภาพันธ์ 2009). "Acute bronchiolitis and croup". Pediatr. Clin. North Am. 56 (1): 119–33, x–xi. doi:10.1016/j.pcl.2008.10.007. PMID 19135584.
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 Cherry JD (2008). "Clinical practice. Croup". N. Engl. J. Med. 358 (4): 384–91. doi:10.1056/NEJMcp072022. PMID 18216359.
  5. J05 กล่องเสียงอักเสบอุดกั้นเฉียบพลัน [ครุป] และฝากล่องเสียงอักเสบ (PDF). บัญชีจำแนกโรคระหว่างประเทศฉบับประเทศไทย (อังกฤษ-ไทย) เล่ม 1 ตารางการจัดกลุ่มโรค. สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. 2009. p. 373. ISBN 978-616-11-0337-8. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2024-04-13. สืบค้นเมื่อ 2023-01-17.
  6. Thompson, M; Vodicka, TA; Blair, PS; Buckley, DI; Heneghan, C; Hay, AD; TARGET Programme Team (11 ธันวาคม 2013). "Duration of symptoms of respiratory tract infections in children: systematic review". BMJ (Clinical research ed.). 347: f7027. doi:10.1136/bmj.f7027. PMC 3898587. PMID 24335668.
  7. Bjornson, C; Russell, K; Vandermeer, B; Klassen, TP; Johnson, DW (10 ตุลาคม 2013). "Nebulized epinephrine for croup in children". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 10: CD006619. doi:10.1002/14651858.CD006619.pub3. PMID 24114291.
  8. 8.0 8.1 8.2 8.3 Bjornson, CL; Johnson, DW (15 October 2013). "Croup in children". CMAJ : Canadian Medical Association Journal. 185 (15): 1317–23. doi:10.1503/cmaj.121645. PMC 3796596. PMID 23939212.
  9. Steele, Volney (2005). Bleed, blister, and purge : a history of medicine on the American frontier. Missoula, Mont.: Mountain Press. p. 324. ISBN 978-0-87842-505-1.
  10. Feigin, Ralph D. (2004). Textbook of pediatric infectious diseases. Philadelphia: Saunders. p. 252. ISBN 0-7216-9329-6.

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]


การจำแนกโรค
ทรัพยากรภายนอก