เทอริสิโนซอรัส

เทอริสิโนซอรัส ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: Late Cretaceous, 72–68Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N ↓
ภาพ Paleoart ของเทอริสิโนซอรัส
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Reptilia
อันดับใหญ่:	Dinosauria
อันดับ:	Saurischia
อันดับย่อย:	Theropoda
วงศ์:	†Therizinosauridae
สกุล:	†Therizinosaurus Maleev, 1954
ชนิดต้นแบบ
†Therizinosaurus cheloniformis Maleev, 1954

เทอริสิโนซอรัส (ชื่อวิทยาศาสตร์: Therizinosaurus) เป็นไดโนเสาร์กลุ่มเทอโรพอดสกุลหนึ่งในวงศ์ Therizinosauridae มีอยู่เพียงชนิดเดียวคือ Therizinosaurus Cheloniformis ฟอสซิลของมันถูกค้นพบครั้งแรกเมื่อปี ค.ศ. 1948 โดยการสำรวจภาคสนามของชาวมองโกเลียที่ทะเลทรายโกบีและหลังจากนั้นมันก็ถูกนำเสนอโดยนักบรรพชีวิน เอฟเกนี มาเลเยฟ (รัสเซีย: Евгений Александрович Малеев) ทำให้เทอริสิโนซอรัสเริ่มเป็นที่รู้จักกันในวงศ์การบรรพชีวินวิทยา ซึ่งในเวลานั้นพบเพียงแค่ส่วนของเล็บที่ยาวกว่า 70 เซนติเมตร ทำให้ในตอนแรกมันถูกคิดว่าเป็นเพียงแค่เล็บของเต่าขนาดใหญ่ในยุคครีเทเชียส ก่อนที่จะมีการเปลี่ยนแปลงเมื่อพบส่วนกระดูกท่อนขาหลังของมันในเวลาต่อมา เทอริสิโนซอรัสเป็นไดโนเสาร์เทอโรพอดที่กินพืช โดยมีชีวิตอยู่ในช่วงยุคครีเทเชียสเมื่อ 72–68 ล้านปีก่อน

ลักษณะและรูปร่างหน้าตา

เปรียบเทียบขนาดเทอริสิโนซอรัสกับมนุษย์

ลักษณะของเทอริสิโนซอรัสที่ทำให้คนส่วนใหญ่คิดว่ามันกินเนื้อคือเล็บที่ยาวกว่า 70 เซนติเมตร และเดินสองขาเหมือนไดโนเสาร์กินเนื้อ ทำให้ตอนแรกมันถูกคิดว่าเป็นพวกกินเนื้อ แต่ในปัจจุบัน มันจัดอยู่ในไดโนเสาร์กินพืช เนื่องจากลักษณะฟันที่เป็นซี่เล็ก ๆ เรียงกัน ใช้ไม่ได้กับการกัดหรือเคี้ยวเนื้อ ส่วนเล็บที่มีก็ไม่เหมาะกับการฉีกเหยื่อ เพราะเปราะบางเกินไป ดังนั้นเล็บที่ยาว 70 เซนติเมตรของมัน จึงใช้ในการตัดใบไม้ลงมาจากต้น หรือป้องกันตัวโดยการขู่เท่านั้น นอกจากมันจะมีลักษณะเฉพาะคือเล็บแล้ว มันยังมีขาหน้าที่ยาว 2 เมตรด้วย ทั้ง ๆ ที่มันเดินด้วยขาหลัง เทอริสิโนซอรัสมีความยาวประมาณ 9–10 เมตร (30–36 ฟุต) สูง 4–5 เมตร (13–16 ฟุต) และมีน้ำหนัก 3–5 ตัน ถึงแม้ว่าฟอสซิลของเทอริสิโนซอรัสที่ค้นพบนั้นจะไม่มีความสมบูรณ์ แต่ก็สามารถอนุมานได้เกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพของเทอริสิโนซอรัสได้ เพราะสมาชิกในวงศ์ Therizinosauridae นั้นมีลักษณะกะโหลกศีรษะที่มีขนาดเล็กตามจะงอยปากของมัน

กรงเล็บของเทอริสิโนซอรัสที่มีความยาวมากถึง 70 ซม.

ขาหน้าหรือแขน

แขนของเทอริสิโนซอรัสนั้นมีความยาวมากถึง 2.4 เมตร กระดูกสะบักวัดความยาวได้ 67 เซนติเมตร และกระดูกต้นแขนที่แข็งแรง วัดความยาวได้ประมาณ 76 เซนติเมตร ซึ่งแขนของมันนั้นมีความแข็งแรงมากพอที่ใช้ป้องกันตัวจากนักล่าได้อยู่บ้าง แต่หน้าที่หลัก ๆ นั้นมีไว้ใช้ในการโน้มกิ่งไม้ลงมาเพื่อให้เทอริสิโนซอรัสนั้นสามารถกินยอดอ่อนที่อยู่บนต้นไม้ได้

การจัดจำแนกประเภท

ภาพของ Alxasaurus เมื่อเปรียบเทียบกับมนุษย์

แต่เดิมเทอริสิโนซอรัสถูกจัดให้อยู่ในวงศ์เต่าทะเลขนาดยักษ์เพราะว่าในช่วงนั้นข้อมูลทางบรรพชีวินวิทยายังมีความล้าสมัยอยู่ จนกระทั่งเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงสมมุติฐานสรีรร่างกายของมันและมีการค้นพบฟอสซิลเพิ่มเติมของไดโนเสาร์ในวงศ์นี้ ทำให้เริ่มมีการจัดวงศ์ใหม่อีกครั้งหนึ่ง

เมื่อปี ค.ศ. 1970 อะนาโตลี รอจเดสต์เวนสกี (รัสเซีย: Анатолий Константинович Рождественский) เป็นหนึ่งในนักบรรพชีวินวิทยากลุ่มแรกที่เสนอว่าเทอริสิโนซอรัสเป็นไดโนเสาร์เทอโรพอดแทนที่จะเป็นเต่า นอกจากนี้เขายังแนะนำว่ากระดูกซี่โครงของโฮโลไทป์น่าจะมาจากไดโนเสาร์ตัวอื่น ต่อมาในปี ค.ศ. 1976 รินเชนกิน บารส์บอลด์ (มองโกเลีย: Ринченгийн Барсболд) นักบรรพชีวินวิทยาได้สรุปว่าเทอริสิโนซอรัสเป็นเทอโรพอดเพราะมีการค้นพบ Alxasaurus ที่เป็นญาติห่าง ๆ ของเทอริสิโนซอรัสและมันมีรูปร่างลักษณะที่คล้ายคลึงกับไดโนเสาร์ในตระกูลเทอโรพอด นี่จึงเป็นเหตุผลที่ทำให้เทอริสิโนซอรัสนั้นได้จัดอยู่ในตระกูลไดโนเสาร์เทอโรพอด (แต่ไดโนเสาร์ในตระกูลนี้ส่วนใหญ่จะเป็นไดโนเสาร์ประเภทกินเนื้อ) ต่อมาในปี ค.ศ. 2010 ลินด์ซีย์ ซานโน (Lindsay Zanno) นักบรรพชีวินวิทยาได้ทำการแก้ไขอนุกรมวิธานของ "therizinosaurs" อย่างละเอียด ถี่ถ้วน

เธอพบว่าหลายชิ้นส่วนบนโฮโลไทป์ของเทอริสิโนซอรัสพร้อมกับตัวอย่างอ้างอิงบางส่วนสูญหายกับทั้งเสียหาย และตัวอย่างที่กระจัดกระจายโดยไม่มีองค์ประกอบทับซ้อนกันเป็นข้อเสียในการสรุปความสัมพันธ์ของสมาชิก Zanno ยอมรับการอ้างอิงของตัวอย่าง IGM 100/45 ไปยังTherizinosaurusเนื่องจากตรงกับลักษณะ therizinosaurid หลายแบบ แต่ตัดสินใจที่จะไม่รวมตัวอย่างในการวิเคราะห์อนุกรมวิธานของเธอเนื่องจากไม่มีส่วนปลายของกระดูกเชิงเปรียบเทียบ นอกจากนี้ เธอยังไม่รวมกระดูกซี่โครงที่คาดว่าจะปรากฏอยู่บนโฮโลไทป์ เนื่องจากพวกมันน่าจะมาจากสัตว์อื่น

ภาพโฮโลไทป์ของวงศ์ตระกูล Therizinosauria โดย Scott Hartman และ ทีม

และในปี ค.ศ. 2019 สกอตต์ ฮาร์ตแมน (Scott Hartman) และทีมงานนักบรรพชีวินวิทยาได้ทำการวิเคราะห์สายวิวัฒนาการขนาดใหญ่ของ Therizinosauria โดยอิงจากข้อมูลที่ Zanno จัดเตรียมไว้ให้ในการแก้ไขของเธอ พวกเขาพบผลลัพธ์ที่คล้ายกับ Zanno เกี่ยวกับตระกูล Therizinosauridae ฮาร์ตแมนและทีมจึงช่วยกันจัดอนุกรมวิธานของเทอริสิโนซอรัสใหม่อีกครั้ง ข้อมูลนี้จึงถูกใช้มาจนถึงปัจจุบัน

Therizinosauridae	unnamed ซูโจซอรัส unnamed เนมองโกซอรัส unnamed เทอริสิโนซอรัส เอร์อเลียนซอรัส unnamed นานเจา เอมบริโอ unnamed นานชิงโกซอรัส unnamed unnamed เสกโนซอรัส AMNH 6368 โนโทรไนคัส แมคเคนเลยี unnamed เอลิโกซอรัส unnamed 'น.โบลีมิ' โนโทรไนคัส กราฟามิ

ข้อมูลทางบรรพชีวินวิทยา

ขนาดของ Nemegtosaurus เมื่อเปรียบเทียบกับมนุษย์

เทอริสิโนซอรัสถูกค้นพบที่หมวดหินเนเมกต์ (รัสเซีย: Формация Нэмэгэт) ในทะเลทรายโกบีประเทศมองโกเลีย แต่การก่อตัวของชั้นหินนี้ยังไม่ได้มีการลงข้อมูลทางรังสีวิทยาอย่างเป็นทางการ เป็นเพราะว่าไม่มีการค้นพบหินภูเขาไฟที่สามารถนำมาตรวจสอบได้ ซึง่จะเป็นปัญหาต่อการระบุชนิดของซากฟอสซิล แตนักบรรพชีวินวิทยาได้พยายามหาทุกวิถีทางเพื่อให้ได้ข้อมูลที่ชัดเจนและตรงตามความเป็นจริงให้ได้มากที่สุด

ภาพของ Tarbosaurus เมื่อเปรียบเทียบกับมนุษย์ และมันยังถือว่าเป็น T-rex แห่งเอเชียอีกด้วย

นักบรรพชีวินวิทยาส่วนใหญ่ได้ประมาณอายุของหมวดหินนี้ไว้ที่ 70–68 ล้านปี ซึ่ง ณ เวลานั้นภูมิประเทศอาจเป็นเขตลุ่มแม่น้ำกับทะเลทราย และสามเหลี่ยมปากแม่น้ำสลับกันไป จึงทำให้บริเวณนั้นมีความหลากหลายทางชีวภาพสูง และมีการค้นฟอสซิลของสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ในช่วงเวลาและสถานที่เดียวกับเทอริสิโนซอรัสอีกมากมายหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็นนักล่าอย่าง ทาร์โบซอรัส ที่เป็น Tyrannosaurid ขนาดกลาง หรือจะเป็น Titannosaur ขนาดกลางอย่าง เนเมกโทซอรัส ที่มีขนาดยาวประมาณ 12.5–13 เมตร และไดโนเสาร์อีกหลาย ๆ สปีชีส์ รวมถึงพวกเทอโรซอร์ขนาดใหญ่อย่างพวก Azhdachoidea

สภาพแวดล้อมของหมวดหินเนเมกต์นั้น เหมาะแก่การอาศัยอยู่ของเจ้าเทอริสิโนซอรัสเป็นอย่างมาก เนื่องจากมีป่าไม้และแหล่งน้ำอันอุดมสมบูรณ์ ทำให้เป็นถิ่นที่อยู่ที่เหมาะสมของเทอโรพอดขนาดใหญ่ แต่ใช่ว่าด้วยขนาดตัวที่ใหญ่และกรงเล็บแหลมโค้งขนาดใหญ่อันน่ากลัวจะทำให้นักล่าถอยหนี มันก็มีศัตรูทางธรรมชาติเช่นกัน อย่างเจ้าทาร์โบซอรัสนักล่าขนาด 10 เมตร ที่ล่าเหยื่อกันเป็นกลุ่ม ซึ่งสามารถเล่นงานเทอริสิโนซอรัสได้แต่ก็นาน ๆ ครั้ง ส่วนใหญ่เทอริสิโนซอรัสนั้นจะอาศัยอยู่ในป่าใกล้ ๆ ชายฝั่ง โดยหากินยอดอ่อนใบไม้ตามต้นไม้สูงเป็นอาหารโดยมันจะใช้กรงเล็บขนาดใหญ่ของมันเกี่ยวกิ่งไม้หรือหักกิ่งไม้นั้นลงมา

อ้างอิง

1. บทวิจัยของสัตว์เลื้อยคลานในยุคก่อนประวัติศาสตร์ในเขตประเทศมองโกเลีย
2. เส้นเวลาของการวิจัย therizinosaur
3. [ข้อมูลใหม่ของ Therizinosaurus (Therizinosaurid Theropoda)] ในบทวิจัยบรรพชีวินวิทยาและประวัติศาสตร์ธรรมชาติประเทศมองโกเลีย
4. Zanno, LE. "การประเมินซ้ำของอนุกรมวิธานและสายวิวัฒนาการของ Therizinosauria". วารสารบรรพชีวินวิทยา. หน้า 503–543