NFPA 704

NFPA 704 เป็นเครื่องหมายหรือสัญลักษณ์ซึ่งกำหนดและรักษามาตรฐานโดย สมาคมป้องกันอัคคีภัยแห่งชาติ (National Fire Protection Association) ของสหรัฐอเมริกา เพื่อป้องกันและเตือนถึงวัสดุอันตรายต่าง ๆ เครื่องหมายนี้เรียกง่าย ๆ ว่า "เพชรไฟ" (fire diamond) เป็นการเตือนภัยส่วนบุคคลเพื่อให้ง่ายและรวดเร็วที่จะได้ทราบ ว่าเป็นวัสดุอันตรายชนิดใด มีวิธีการปฏิบัติหรือต้องการเครื่องมือเฉพาะอย่างไรบ้าง

สัญลักษณ์[แก้]

มี 4 รหัสสีเฉพาะดังนี้

สีน้ำเงินแสดง อันตราย ต่อ สุขภาพอนามัย
สีแดงแสดง ความไวไฟ
สีเหลืองแสดง ความไวต่อปฏิกิริยา (reactivity)
สีขาวแสดง รหัสเฉพาะสำหรับอันตรายต่อสุขภาพอนามัย

ความไวไฟ ความไวต่อปฏิกิริยาโดยจะบอกเป็นระดับตัวเลขตั้งแต่ 0 (ไม่มีอันตราย เป็นสารธรรมดา) ถึง 4 (มีอันตรายมากที่สุด)

ความไวไฟ (สีแดง)
0	วัสดุที่ไม่ติดไฟด้วยเพลิงทั่วไป เช่น คาร์บอนเตตระคลอไรด์ หรือ ซิลิกอนไดออกไซด์ รวมถึงวัสดุที่ไม่ติดไฟโดยธรรมชาติของคุณสมบัติวัสดุอยู่แล้วเช่นคอนกรีต หิน ทราย และวัสดุที่จะไม่ติดไฟ นอกจากให้ความร้อน 820 องศาเซลเซียสเป็นเวลามากกว่า 5 นาที
1	วัสดุที่ต้องให้ความร้อนก่อนอย่างมีนัยยะสำคัญภายใต้บรรยากาศธรรมดา จึงจะติดไฟและเกิดการเผาไหม้ได้ เช่น น้ำมันแร่ แอมโมเนีย เอทิลีนไกลคอล รวมถึงของแข็งบดละเอียดในสารละลายบางประเภทที่ไม่ต้องให้ความร้อนก่อนเกิดการจุดระเบิด มีจุดวาบไฟอยู่ที่หรือสูงกว่า 93.3 องศาเซลเซียส
2	วัสดุต้องให้ความร้อนในระดับหนึ่งหรืออยู่ในบรรยากาศที่มีอุณหภูมิค่อนข้างสูงจึงจะจุดระเบิดได้ เช่น น้ำมันดีเซล กระดาษ กำมะถัน และของแข็งบดละเอียดในสารละลายที่ไม่ต้องให้ความร้อนในการจุดระเบิด มีจุดวาบไฟระหว่าง 37.8 และ 93.3 องศาเซลเซียส
3	ของเหลวและของแข็ง รวมถึงของแข็งบดละเอียดในสารละลาย ที่สามารถจุดระเบิดได้เกือบทุกสภาพแวดล้อม เช่น แอซีโทน เอทานอล ของเหลวที่มีจุดวาปไฟต่ำกว่า 22.8 องศาเซลเซียสและมีจุดเดือดเท่ากับหรือมากกว่า 37.8 องศาเซลเซียส หรือมีจุดวาปไฟระหว่าง 22.8 และ 37.8 องศาเซลเซียส
4	เป็นสารที่ระเหยในทันทีหรือรวดเร็วมากหรือทันทีที่แรงดันและอุณหภูมิบรรยากาศธรรมดา หรือกระจายอยู่ในบรรยากาศอยู่แล้วและสามารถจุดระเบิดเมื่อใดก็ได้ เช่น น้ำมันเบนซิน อะเซทิลีน โพรเพน แก๊สไฮโดรเจน รวมถึงวัสดุไพโรโฟริก และวัตถุที่มีจุดวาปไฟต่ำกว่าอุณหภูมิห้องที่ 22.8 องศาเซลเซียส

สุขภาพ (สีน้ำเงิน)
0	ได้รับขณะร้อนไม่เกิดอันตรายเท่าไร (เช่น น้ำมันถั่วลิสง (peanut oil))
1	ได้รับแล้วอาจทำให้เกิดระคายเคือง และอาจทำให้เกิดแผลเป็นเล็กน้อยเท่านั้น (เช่น น้ำมันสน (turpentine))
2	ได้รับเป็นช่วง ๆ หรือต่อเนื่องแต่ไม่ประจำ อาจเป็นสาเหตุให้ไร้ความสามารถชั่วขณะ หรือเป็นอันตรายแบบถาวรได้ (เช่น ก๊าซแอมโมเนีย)
3	ได้รับเพียงช่วงเวลาสั้น ก็จะเป็นอันตรายร้ายแรงชั่วคราว หรือ ถาวร (เช่น ก๊าซคลอรีน)
4	ได้รับเพียงช่วงเวลาสั้นๆ อาจถึงตายได้หรืออาการสาหัส (เช่น ไฮโดรเจนไซยาไนด์)

ความไวในปฏิกิริยาเคมี (สีเหลือง)
0	เสถียร
1	ไม่เสถียรถ้าโดนความร้อน และความดัน
2	ปฏิกิริยาเคมีรุนแรง
3	ความร้อนและการกระแทกอาจเกิดการระเบิดได้
4	ระเบิดได้

รหัสเฉพาะ (สีขาว)
ส่วนสีขาวรหัสเฉพาะมีให้ใส่ข้อมูลเพิ่มเติมได้ โดยสัญลักษณ์ต่อไปนี้มีในมาตรฐาน NFPA 704
OX	สารออกซิไดซ์
W	ทำปฏิกิริยากับน้ำ
SA	ก๊าซพิษที่ทำให้ร่างกายขาดออกซิเจนอย่างธรรมดา

รหัสเฉพาะนอกมาตรฐาน (สีขาว)
สัญลักษณ์เฉพาะนอกมาตรฐาน โดยอาจอนุโลมให้ใช้ หรือห้ามมิให้ใช้ก็ได้ ขึ้นอยู่กับหน่วยงาน
COR	กัดกร่อน
ACID	กรด
ALK	เบส
BIO	เป็นอันตรายทางชีวภาพ
	เป็นอันตรายทางชีวภาพ
POI	พิษ
RA	ปล่อยกัมมันตภาพรังสี
RAD

CRY	มีความเย็นยวดยิ่ง
CRYO	มีความเย็นยวดยิ่ง

อ้างอิง[แก้]

University of Oregon Chem Labs - NFPA Hazard Identification System เก็บถาวร 2015-03-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

ดูเพิ่ม[แก้]

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]