คริเอทีนิน

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
(เปลี่ยนทางจาก Creatinine)
คริเอทีนิน
เลขทะเบียน
3D model (JSmol)
3DMet
112061
ChEBI
ChEMBL
เคมสไปเดอร์
ดรักแบงก์
ECHA InfoCard 100.000.424 แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ
EC Number
  • 200-466-7
KEGG
MeSH Creatinine
UNII
UN number 1789
  • InChI=1S/C4H7N3O/c1-7-2-3(8)6-4(7)5/h2,8H,1H3,(H2,5,6) checkY
    Key: BTXYOFGSUFEOLA-UHFFFAOYSA-N checkY
  • InChI=1/C4H7N3O/c1-7-2-3(8)6-4(7)5/h2H2,1H3,(H2,5,6,8)
    Key: DDRJAANPRJIHGJ-UHFFFAOYAV
  • CN1CC(=O)N=C1N
  • CN1CC(=O)NC1=N
คุณสมบัติ
C4H7N3O
มวลโมเลกุล 113.120 g·mol−1
ลักษณะทางกายภาพ White crystals
ความหนาแน่น 1.09 g cm−3
จุดหลอมเหลว 300 องศาเซลเซียส (572 องศาฟาเรนไฮต์; 573 เคลวิน)[1] (decomposes)
1 part per 12[1]

90 mg/mL at 20° C[2]

log P -1.76
pKa 12.309
Basicity (pKb) 1.688
จุดไอโซอิเล็กทริก 11.19
อุณหเคมี
138.1 J K−1 mol−1 (at 23.4 °C)
Std molar
entropy
(S298)
167.4 J K−1 mol−1
−240.81–239.05 kJ mol−1
−2.33539–2.33367 MJ mol−1
ความอันตราย
NFPA 704 (fire diamond)
NFPA 704 four-colored diamondHealth 1: Exposure would cause irritation but only minor residual injury. E.g. turpentineFlammability 1: Must be pre-heated before ignition can occur. Flash point over 93 °C (200 °F). E.g. canola oilInstability 0: Normally stable, even under fire exposure conditions, and is not reactive with water. E.g. liquid nitrogenSpecial hazards (white): no code
1
1
0
จุดวาบไฟ 290 องศาเซลเซียส (554 องศาฟาเรนไฮต์; 563 เคลวิน)
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa

คริเอทีนิน หรือ คริเอทีนีน (อังกฤษ: Creatinine; /kriˈætɪnɪn/ หรือ /kriˈætɪnn/; จาก กรีก: κρέας, อักษรโรมัน: kreas, แปลตรงตัว'เนื้อหนังมังสา') เป็นผลผลิตจากการสลายครีเอทีนฟอสเฟทในกล้ามเนื้อและกระบวนการเมทาบอลิกของโปรตีน ร่างกายจะหลั่งคริเอทีนินออกมาด้วยอัตราคงที่ตลอด โดยอัตราการหลั่งนี้ขึ้นอยู่กับมวลกล้ามเนื้อของบุคคล[3][4]

เซรัมคริเอทีนิน (ระดับในเลือดของคริเอทีนิน) เป็นตัวระบุสุขภาพไตที่สำคัญ เนื่องจากเป็นสารที่ถูกขับโดยไตโดยไม่ผ่านการเปลี่ยนแปลงอีก คริเอทีนินสร้างขึ้น[5] จากกระบวนการทางชีวภาพที่เกี่ยวกับครีเอทีน, ฟอสฟอครีเอทีน และ อะดีโนซีนไตรฟอสเฟท

การตีความ[แก้]

ในสหรัฐและรัฐยุโรปส่วนใหญ่ โดยทั่วไปรายงานผลค่าคริเอทีนินในหน่วย mg/dL (มิลลิกรัม/เดซิลิตร) ส่วนในแคนาดา, ออสเตรเลีย[6] และยุโรปบางรัฐนิยมใช้หน่วย μmol/L (ไมโครโมล/ลิตร) โดยคริเอทีนิน 1 mg/dL มีค่าเท่ากับ 88.4 μmol/L.

ช่วงอ้างอิงผลเลือดโดยทั่วไปสำหรับค่าเซรัมคริเอทีนินอยู่ที่ 0.5 mg/dL ถึง 1.0 mg/dL (ราว 45 μmol/L ถึง 90 μmol/L) ในผู้หญิง และ 0.7 mg/dL ถึง 1.2 mg/dL (60 μmol/L ถึง 110 μmol/L) ในผู้ชาย

ความเข้มขนของเซรัมคริเอทีนินอาจสูงขึ้นในผู้ทานเอซีอีอินฮิบิเทอร์ในโรคหัวใจล้มเหลว และ โรคไตเรื้อรัง ซึ่งอาจพบค่าคริเอทีนินอาจสูงขึ้นได้ถึง 30%[7]

เคมี[แก้]

ในทางเคมี ปรากฏเทาทอเมอร์ของคริเอทีนินดังนี้:

  • 2-Amino-1-methyl-1H-imidazol-4-ol (or 2-amino-1-methylimidazol-4-ol)
  • 2-Amino-1-methyl-4,5-dihydro-1H-imidazol-4-one
  • 2-Imino-1-methyl-2,3-dihydro-1H-imidazol-4-ol (or 2-imino-1-methyl-3H-imidazol-4-ol)
  • 2-Imino-1-methylimidazolidin-4-one
  • 2-Imino-1-methyl-2,5-dihydro-1H-imidazol-4-ol (or 2-imino-1-methyl-5H-imidazol-4-ol)

คริเอทีนินสลายที่อุณหภูมิประมาณ 300 °C.

อ้างอิง[แก้]

  1. 1.0 1.1 Merck Index, 11th Edition, 2571
  2. "Creatinine, anhydrous - CAS 60-27-5". Scbt.com.
  3. Creatinine in Mayo Clinic
  4. Lewis SL, Bucher L, Heitkemper MM, Harding MM, Kwong J, Roberts D (September 2016). Medical-surgical nursing : assessment and management of clinical problems (10th ed.). St. Louis, Missouri: Elsevier Health Sciences. p. 1025. ISBN 978-0-323-37143-8. OCLC 228373703.
  5. "What Is a Creatinine Blood Test? Low & High Ranges". Medicinenet.com. สืบค้นเมื่อ 21 September 2018.
  6. Faull R (2007). "Prescribing in renal disease". Australian Prescriber. 30 (1): 17–20. doi:10.18773/austprescr.2007.008.
  7. Ahmed A (July 2002). "Use of angiotensin-converting enzyme inhibitors in patients with heart failure and renal insufficiency: how concerned should we be by the rise in serum creatinine?". Journal of the American Geriatrics Society. 50 (7): 1297–300. doi:10.1046/j.1532-5415.2002.50321.x. PMID 12133029. S2CID 31459410.

แหล่งข้อมูอื่น[แก้]

แม่แบบ:Amino acid metabolism intermediates