อินทุรัตนา บริพัตร
อินทุรัตนา บริพัตร | |
|---|---|
 | |
| เกิด | หม่อมเจ้าอินทุรัตนา 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2465 |
| คู่สมรส | สมหวัง สารสาส (2496–ไม่ทราบ; หย่า) |
| บุตร | ธรณินทร์ สารสาส สินนภา สารสาส สันติ สารสาส |
| บิดามารดา | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต หม่อมสมพันธุ์ บริพัตร ณ อยุธยา |
| ลายมือชื่อ | |
 | |
อินทุรัตนา บริพัตร (ประสูติ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2465) มีนามเดิมว่า หม่อมเจ้าอินทุรัตนา และ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอินทุรัตนา เป็นพระธิดาในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต กับหม่อมสมพันธุ์ บริพัตร ณ อยุธยา และเป็นเจ้านายในราชวงศ์จักรีที่พระชันษาสูงที่สุดในปัจจุบัน
ประวัติ
[แก้]อินทุรัตนาเป็นพระธิดาในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต ประสูติแต่หม่อมสมพันธุ์ บริพัตร ณ อยุธยา (สกุลเดิม ปาลกะวงศ์ ณ อยุธยา; ธิดาพระยาวทัญญูวินิจฉัย (หม่อมหลวงชุ่ม ปาลกะวงศ์) กับคุณหญิงเลี่ยน วทัญญูวินิจฉัย) ประสูติเมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2464 (แบบสากลคือ พ.ศ. 2465) ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 เมื่อประสูติดำรงพระยศที่ "หม่อมเจ้าอินทุรัตนา" มีอนุชาร่วมหม่อมมารดาสององค์ คือ หม่อมเจ้าสุขุมาภินันท์ และหม่อมเจ้าชายไม่มีพระนาม (ถึงชีพิตักษัยหลังประสูติได้ 3-4 วัน ในปลายรัชกาลที่ 6)[1] มีเชษฐาและเชษฐภคินีต่างหม่อมมารดาอีกแปดพระองค์
เมื่อวันที่ 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2470 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ยกหม่อมเจ้าอันเป็นพระโอรสธิดาในสมเด็จเจ้าฟ้าซึ่งพระชนนีทรงศักดิ์ชั้นสมเด็จ ซึ่งมารดามิได้เป็นเจ้าขึ้นดำรงพระยศเป็น "พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า"[2] หม่อมเจ้าอินทุรัตนาและหม่อมเจ้าสุขุมาภินันท์ มีพระยศขึ้นเป็น "พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า" พร้อมกัน
ต่อมาขณะพระชันษา 10 ปี พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีโสกันต์และพิธีเกศากันต์พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอินทุรัตนา พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทธสิริโสภา และหม่อมเจ้ากาญจนฉัตร ฉัตรชัย เมื่อวันที่ 28-29 มีนาคม พ.ศ. 2474 (แบบสากลคือ พ.ศ. 2475) นับเป็นพระราชพิธีโสกันต์และพิธีเกศากันต์ครั้งสุดท้าย ก่อนการปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475 หลังจากนั้นก็ไม่มีพระราชพิธีโสกันต์และพิธีเกศากันต์อีกเลยจนถึงปัจจุบัน
อินทุรัตนาเคยได้รับรางวัลการประกวดรูปเขียนสำหรับนักเรียน เนื่องในงานฉลองราชสมบัติครบ 40 ปี ของสมเด็จพระราชินีนาถวิลเฮลมินาแห่งเนเธอร์แลนด์ เมื่อวันที่ 6 กันยายน พ.ศ. 2481[3]
ชีวิตครอบครัว
[แก้]พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอินทุรัตนา ได้ขอพระราชทานกราบถวายบังคมทูลลาออกจากฐานันดรศักดิ์แห่งพระราชวงศ์เพื่อสมรสกับร้อยเอก สมหวัง สารสาส (บุตรของพระสารสาสน์พลขันธ์ (ลอง สุนทานนท์) กับสวัสดิ์ สารสาสน์พลขันธ์ (สกุลเดิม อัศวนนท์)) และเป็นพี่ชายของหม่อมงามจิตต์ บุรฉัตร ณ อยุธยา (หม่อมในพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเปรมบุรฉัตร))[4] เมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2496[5] นับเป็นเจ้านายชั้นพระองค์เจ้าพระองค์แรกและพระองค์เดียวที่ทรงลาออกจากฐานันดรศักดิ์เพื่อสมรส[6] พิธีสมรสจัดขึ้นในวันที่ 16 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2496 ทั้งสองมีบุตร-ธิดาด้วยกันสามคน ได้แก่[7]
- ธรณินทร์ สารสาส (เกิด 20 กันยายน พ.ศ. 2496) สมรสกับสุมิตรา เรืองสมวงศ์ มีบุตรธิดาสองคน ได้แก่
- แคทเธอรีน สารสาส
- เควิน สารสาส
- สินนภา สารสาส (เกิด 14 พฤษภาคม พ.ศ. 2499) สมรสและหย่ากับอนันต์ ตาราไต
- สันติ สารสาส (ชื่อเดิม พญาณินทร์; เกิด 10 สิงหาคม พ.ศ. 2507) สมรสกับสุรีรัตน์ สีดาวรพงษ์ มีบุตรหนึ่งคน คือ
- ปรัชญ์ สารสาส[8]
ต่อมาทั้งสองได้หย่ากัน โดยร้อยเอกสมหวังได้สมรสใหม่กับพนิดา สารสาส[9] (สกุลเดิม กำเนิดกาญจน์)
วันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2559 พลเรือโท พิเชฐ ตานะเศรษฐ เจ้ากรมยุทธศึกษาทหารเรือ นำคณะนายทหารชั้นผู้ใหญ่เข้าเฝ้าพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอินทุรัตนา เพื่อทูลเชิญให้เสด็จร่วมงานวันบริพัตร ในฐานะพระธิดาในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต[10]
อินทุรัตนาเป็นเจ้านายในราชวงศ์จักรีที่พระชันษาสูงที่สุดในปัจจุบัน และเป็นป้าของหม่อมราชวงศ์สุขุมพันธุ์ บริพัตร อดีตผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร
พระเกียรติยศ
[แก้]ฐานันดรศักดิ์และคำนำหน้านาม
[แก้]| ธรรมเนียมพระยศของ พระองค์เจ้าอินทุรัตนา (พ.ศ. 2470–2496) | |
|---|---|
| การทูล | ฝ่าพระบาท |
| การแทนตน | เกล้ากระหม่อม/เกล้ากระหม่อมฉัน |
| การขานรับ | เกล้ากระหม่อม/เพคะ |
| ลำดับโปเจียม | 27 |
- 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2465 – 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2470 : หม่อมเจ้าอินทุรัตนา
- 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2465 – 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468 : หม่อมเจ้าอินทุรัตนา ในสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมหลวงนครสวรรค์วรพินิต
- 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468 – 21 มีนาคม พ.ศ. 2469 : หม่อมเจ้าอินทุรัตนา ในสมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมหลวงนครสวรรค์วรพินิต
- 21 มีนาคม พ.ศ. 2469 – 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2470 : หม่อมเจ้าอินทุรัตนา ในสมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต
- 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2470 – 4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2496 : พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอินทุรัตนา
- 4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2496 – ไม่ทราบ : นางอินทุรัตนา สารสาส
- ไม่ทราบ – ปัจจุบัน : นางอินทุรัตนา บริพัตร
พงศาวลี
[แก้]| พงศาวลีของอินทุรัตนา บริพัตร | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
อ้างอิง
[แก้]- ↑ เนื่องในงานพระราชทานเพลิงพระศพ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพิสิฐสบสมัย. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ไทยเขษม, พ.ศ. 2517. 43 หน้า.
- ↑ "ประกาศตั้งพระวรวงศ์เธอพระองค์เจ้า" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 44 (0ก): 253. 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2470.
{{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|date=(help) - ↑ https://vajirayana.org/สาส์นสมเด็จ-พุทธศักราช-๒๔๘๑/กันยายน/วันที่-๑๕-กันยายน-พศ-๒๔๘๑-น
- ↑ กิติวัฒนา ปกมนตรี, ม.ร.ว. สายพระโลหิตในพระพุทธเจ้าหลวง. กรุงเทพฯ : ดีเอ็มจี, 2551. 285 หน้า. ISBN 9789743120220
- ↑
"ประกาศสำนักพระราชวัง ที่ ๑/๒๔๙๖ เรื่อง พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ลาออกจากฐานันดรศักดิ์แห่งพระราชวงศ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 70 (15ก): 755. 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2496.
{{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|date=(help) - ↑ วีระยุทธ ปีสาลี (27 ตุลาคม 2564). ""รักของท่านหญิง" สำรวจความรัก-การแต่งงานของเจ้านายสตรีที่เปลี่ยนไปหลัง 2475". ศิลปวัฒนธรรม. สืบค้นเมื่อ 24 ธันวาคม 2565.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ ไฟน์สโตน, เจฟฟรี่. จุฬาลงกรณราชสันตติวงศ์ พระบรมราชวงศ์แห่งประเทศไทย: The Royal family of Thailand : the descendants of King Chulalongkorn. กรุงเทพฯ : บริษัท พิษณุโลกการพิมพ์, 2532. 688 หน้า. ISBN 9748356906
- ↑ [สุขุมพันธุ์ บริพัตร, ม.ร.ว. http://digital.library.tu.ac.th/tu_dc/frontend/Info/item/dc:184746. อนุสรณ์เนื่องในงานพระราชทานเพลิงพระศพ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุขุมาภินันท์ ป.จ., ม.ป.ช., ม.ว.ม. ณ พระเมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส กรุงเทพมหานคร]. กรุงเทพฯ : บริษัท เจ.เอ.เอส อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด, 2546. 208 หน้า. ISBN 9749181107
- ↑
"บุคคลในข่าว". ไทยรัฐออนไลน์. 4 สิงหาคม 2553. สืบค้นเมื่อ 22 มกราคม 2558.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑
"เจ้ากรมยุทธศึกษาทหารเรือ นำคณะนายทหารชั้นผู้ใหญ่ เข้าเฝ้า พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอินทุรัตนา พระธิดาใน จอมพลเรือ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต". กองทัพเรือ. 20 มิถุนายน 2559. สืบค้นเมื่อ 13 กุมภาพันธ์ 2565.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help)