ข้ามไปเนื้อหา

สินค้าอันตราย

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
รูปสัญลักษณ์สำหรับสารพิษของระบบการจัดประเภทและการติดฉลากสารเคมีทั่วโลก

สินค้าอันตราย (อังกฤษ: Dangerous Goods)[1]เป็นสินค้าที่อยู่ระหว่างการขนส่งมีความเสี่ยงที่จะเกิดความเสี่ยหายต่อชีวิต ทรัพย์สิน และสิ่งแวดล้อม รวมมถึงภาพลักษณ์ ซึ่งมีสมบัติตามลักษณะความเสี่ยง 9 ประเภทที่กำหนดโดยคณะกรรมการผู้เชี่ยวชาญด้านการขนส่งสินค้าอันตรายของสหประชาชาติ (Committee of Experts on the Transport of Dangerous Goods) การกำหนดลักษณะความเสี่ยงดังกล่าวจะเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนารูปแบบมาตรการจำกัดความเสี่ยงในการขนส่งสินค้าอันตรายในแต่ละรูปแบบ และได้ออกเอกสารข้อเสนอแนะสหประชาชาติว่าด้วยการขนส่งสินค้าอันตราย (UN Recommendations on the Transport of Dangerous Goods - Model Regulations) ซึ่งเป็นแนวทางในการออกข้อกำหนดของสินค้าอันตรายในรูปแบบการขนส่งต่างๆ ในทางสากล

การจำแนกประเภทและฉลาก

[แก้]

ประเภท 1: วัตถุระเบิด

[แก้]
  • 1.1 สารหรือสิ่งของที่มีอันตรายจากการระเบิดทั้งมวล
  • 1.2 สารหรือสิ่งของที่มีอันตรายจากการพุ่งกระเด็นแต่จะไม่ระเบิดทั้งมวล
  • 1.3 สารหรือสิ่งของที่มีอันตรายจากการติดไฟและมีการระเบิดหรือพุ่งกระเด็นหรือทั้งสองอย่างแต่จะไม่ระเบิดทั้งมวล
  • 1.4 สารหรือสิ่งของที่ไม่สามารถระบุลักษณะการระเบิดได้ชัดเจน
  • 1.5 สารที่ไม่มีความไวต่อการระเบิดและมีอันตรายจากการระเบิดทั้งมวล
  • 1.6 สารที่ไม่มีความไวต่อการระเบิดและไม่มีการระเบิดทั้งมวล
วัตถุอันตราย
ประเภท 1: การระเบิด
วัตถุอันตราย
ประเภท 1.1: การระเบิด
วัตถุอันตราย
ประเภท 1.2: การระเบิด
วัตถุอันตราย
ประเภท 1.3: การระเบิด
วัตถุอันตราย
ประเภท 1.4: การระเบิด
วัตถุอันตราย
ประเภท 1.5: การพุ่งกระเด็น
 
วัตถุอันตราย
ประเภท 1.6: การระเบิด
 

ประเภท 2: ก๊าซ

[แก้]
  • 2.1 ก๊าซไวไฟ
  • 2.2 ก๊าซไม่ไวไฟและไม่มีพิษ
  • 2.3 ก๊าซพิษ
วัตถุอันตราย
ประเภท 2.1: ก๊าซไวไฟ
วัตถุอันตราย
ประเภท 2.2: ก๊าซไม่ไวไฟ
วัตถุอันตราย
ประเภท 2.3: ก๊าซพิษ
วัตถุอันตราย
ประเภท 2.2: ออกซิเจน
วัตถุอันตราย
ประเภท 2.3: อันตรายจากการสูดดม
 

ประเภท 3: ของเหลวไวไฟ

[แก้]
วัตถุอันตราย
ประเภท 3: ของเหลวไวไฟ
วัตถุอันตราย
ประเภท 3: ติดไฟได้
วัตถุอันตราย
ประเภท 3: น้ำมันเตา
 
วัตถุอันตราย
ประเภท 3: แก๊สโซลีน
 

ประเภท 4: ของแข็งไวไฟ

[แก้]
วัตถุอันตราย
ประเภท 4.1: ของแข็งไวไฟ
วัตถุอันตราย
ประเภท 4.2: มีความเสี่ยงต่อการลุกไหม้ได้เอง
วัตถุอันตราย
ประเภท 4.3: อันตรายเมื่อสัมผัสน้ำ

ประเภท 5: สารออกซิไดส์และสารอินทรีย์เปอร์ออกไซด์

[แก้]
วัตถุอันตราย
ประเภท 5.1: สารออกซิไดส์
วัตถุอันตราย
ประเภท 5.2: สารอินทรีย์เปอร์ออกไซด์

ประเภท 6: สารพิษและสารติดเชื้อ

[แก้]
  • 6.1a สารพิษที่อาจทำให้เสียชีวิตหรือบาดเจ็บสาหัสต่อสุขภาพของมนุษย์หาก สูดดม กลืนกิน หรือดูดซึมทางผิวหนัง เช่น โพแทสเซียม ไซยาไนด์, เมอร์คิวริก คลอไรด์
  • 6.1b (ปัจจุบันคือ PGIII) สารพิษที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพของมนุษย์ (หมายเหตุ : สัญลักษณ์นี้ไม่ได้รับอนุญาตจากสหประชาชาติอีกต่อไป) เช่น สารกำจัดศัตรูพืช, เมทิลีนคลอไรด์
  • 6.2 สารอันตรายทางชีวภาพ องค์การอนามัยโลก (WHO) แบ่งกลุ่มนี้ออกเป็นสองประเภทคือ หมวด A: ติดเชื้อ และ หมวด B: ตัวอย่าง เช่น การเพาะไวรัส, ตัวอย่างพยาธิวิทยา, เข็มฉีดยาเข้าเส้นเลือดดำ
วัตถุอันตราย
ประเภท 6.1: สารพิษ
วัตถุอันตราย
ประเภท 6.2: สารติดเชื้อ

ประเภท 7: วัตถุกัมมันตรังสี

[แก้]
วัตถุอันตราย
ประเภท 7: วัตถุกัมมันตรังสี

ประเภท 8: สารกัดกร่อน

[แก้]
วัตถุอันตราย
ประเภท 8: สารกัดกร่อน

ประเภท 9: สารอันตรายเบ็ดเตล็ดและสารอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม

[แก้]

สารอันตรายที่ไม่จัดอยู่ในประเภทอื่น เช่น แร่ใยหิน, ลูกแก๊สถุงลมนิรภัย, แพชูชีพแบบเป่าลมเอง, น้ำแข็งแห้ง

วัตถุอันตราย
ประเภท 9: เบ็ดเตล็ด

บัญชีรายชื่อสินค้าอันตราย

[แก้]

ในข้อเสนอแนะสหประชาชาติว่าด้วยการขนส่งสินค้าอันตรายจะมีการกำหนดบัญชีรายชื่อของสินค้าอันตรายในส่วนที่ 3 ซึ่งจะประกอบด้วยข้อมูลหลักในการบ่งชี้ข้อมูลของสินค้าอันตรายแต่ละรายการตามข้อมูลหลัก 5 ข้อมูล ดังนี้

  1. หมายเลขสหประชาชาติ (UN number)
  2. ชื่อที่ถูกต้องทางการขนส่ง (Proper Shipping name)
  3. ประเภทสินค้าอันตราย (Class)
  4. ความอันตรายรอง (Subsidiary hazard)
  5. กลุ่มการบรรจุ (Packing Group)

ในบัญชีรายชื่อสินค้าอันตรายจะมีการบรรจุข้อเสนอแนะในการขนส่งสินค้าอันตรายแต่ละหมายเลขสหประชาชาติ ได้แก่ ข้อเสนอแนะพิเศษ ปริมาณจำกัดและปริมาณยอมรับ การใช้บรรจุภัณฑ์และ IBC การใช้แท็งก์

ปริมาณจำกัดและปริมาณยกเว้น

[แก้]

ปริมาณจำกัด (Limited Quantities) เป็นข้อเสนอแนะเกี่ยวกับปริมาณของสินค้าอันตรายที่ประเมินได้ว่ามีความเสี่ยงต่ำในการขนส่ง ทั้งนี้ ปริมาณของสินค้าอันตรายที่บรรจุในบรรจุภัณฑ์แต่ละชิ้นจะมีผลกับระดับความเสี่ยงซึ่งจะถูกกำหนดให้มีความแตกต่างกันออกไปในแต่ละ UN number ตามแต่ระดับความรุนแรงหรือความเสี่ยงที่แตกต่างกันออกไป สินค้าอันตรายที่ขนส่งในเงื่อนไข Limited Quantities นี้ จะได้รับการยกเว้นไม่ต้องปฏิบัติตามข้อเสนอแนะบางประการ

ปริมาณยกเว้น (Excepted Quantities) สินค้าอันตรายที่มีการจัดการบรรจุในเงื่อนไข Excepted Quantities จะได้รับการยกเว้นในการปฏิบัติตามข้อเสนอแนะของ UN แต่ยังคงจะต้องปฏิบัติตามข้อเสนอแนะในเรื่องการฝึกอบรม การระบุลักษณะความเสี่ยง และข้อเสนอแนะเกี่ยวกับการบรรจุ ในการระบุเงื่อนไขปริมาณยอมรับในแต่ละ UN จะแบ่งเป็น 6 ระดับ (E0, E1,E2,E3,E4 และ E5) ตามปริมาณที่บรรจุในบรรจุภัณฑ์ภายในและผลรวมของปริมาณในบรรจุภัณฑ์ภายนอก

อ้างอิง

[แก้]
  1. United Nations. The Recommendations on the Transport of Dangerous Goods, Model Regulations. 20th revised edition. from https://www.unece.org/trans/danger/danger.html